Δεν υπήρχε τραγωδία στο Θεό. Η τραγωδία ήταν μόνο στο βίο των ανθρώπων, που το βλέμμα τους δεν ξεπέρασε ποτέ τα γήινα όρια. Όταν διαλέξουμε το Χριστό, θα μεταφερθούμε πέρα από χρόνο και τόπο, πέρα απ’ αυτό το γεγονός, που ονομάζουμε «τραγωδία». Θέλετε να λάβετε πείρα της χάριτος του Χριστού; Τότε ζητήστε αυτή τη χάρη από το Θεό που μπορεί να σας την δώσει. .. να βάλετε την καρδιά σας στην πίστη και θα μπορέσετε να πιστέψετε. Επιμένετε να επιζητάτε πίστη και θα σας δοθεί…. Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ ο Αθωνίτης.

 

 

Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς (τῆς Συγχωρήσεως)

Η νηστεία γεννάει προφήτες. Ενισχύει τους δυνατούς. Σοφίζει τους νομοθέτες. Εξοπλίζει τους ήρωες. Γυμνάζει τους αθλητές. Αποκρούει τους πειρασμούς. Συγκατοικεί με τη νηφαλιότητα και την αγνότητα. Στους πολέμους κάνει ανδραγαθήματα και στον καιρό της ειρήνης διδάσκει την ησυχία. Αγιάζει τους αφιερωμένους και τελειοποιεί τους ιερείς. Κανείς δεν μπορεί να πλησιάσει το Θυσιαστήριο και να τελέσει τη θεία Λειτουργία, χωρίς προηγουμένως να έχει νηστέψει. Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου

Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ ο Αθωνίτης

 

Η τραγωδία της εποχής μας βρίσκεται κυρίως στην άγνοια μας ή την αδυναμία μας να καταλάβουμε ότι υπάρχουν δύο βασίλεια, το πρόσκαιρο και το αιώνιο. Θα θέλαμε να χτίσουμε τη βασιλεία των Ουρανών στη γη απορρίπτοντας κάθε ιδέα για ανάσταση και αιωνιότητα…
Συνάντησα την ιδέα της τραγωδίας όχι στη ζωή αλλά στη φιλολογία. Οι σπόροι της τραγωδίας –το διαπίστωσα στη νεαρή μου ηλικία– σπέρνονται όταν ο άνθρωπος συναρπάζεται από κάποιο ιδανικό. Για να πετύχει αυτό το ιδανικό, ο άνθρωπος είναι έτοιμος να διακινδυνεύσει κάθε θυσία, κάθε ταλαιπωρία, ακόμα κι αυτή τη ζωή του. Συμβαίνει όμως, όταν πετύχει το αντικείμενο των προσπαθειών του, ν’ αποδεικνύεται ότι αυτό είναι μια ανόητη χίμαιρα. Η πραγματικότητα δεν ανταποκρίνεται σ’ αυτό που είχε κατά νου. Αυτή η λυπηρή ανακάλυψη οδηγεί σε βαθειά απαγοήτευση, σ’ ένα τραυματισμένο πνεύμα, ένα τερατώδη θάνατο.
Πολλοί άνθρωποι έχουν διαφορετικά ιδανικά. Υπάρχει το ιδανικό της δυνάμεως, όπως συνέβη με τον Μπόρις Γκοντούνωφ. Στην επιδίωξη του σκοπού του δεν δίστασε ούτε μπροστά στην αιματοχυσία. Κατόπιν όμως ανακάλυψε ότι δεν απέκτησε αυτό που ανέμενε· «έφτασα στο ύψος της δυνάμεως, αλλά η ψυχή μου δεν γνωρίζει ευτυχία». Αν και τα σχετικά με το πνεύμα απαιτούν ευγενέστερη έρευνα, ο ιδιοφυής στο βασίλειο της επιστήμης  και της τέχνης αργά ή γρήγορα ανακαλύπτει την ανικανότητα του να πραγματοποιήσει τα αρχικά του οράματα. Και πάλι η λογική κατάληξη είναι ο θάνατος.
Η μοίρα του κόσμου με συγκλόνισε βαθειά. Η ανθρώπινη ζωή σε οποιοδήποτε στάδιο ήταν αναπόφευκτα συνδεδεμένη με ταλαιπωρίες. Ακόμα και η αγάπη ήταν γεμάτη αντιθέσεις και πικρές κρίσεις. Η σφραγίδα της καταστροφής ήταν παντού.
Ήμουνα ακόμα νέος όταν η τραγωδία των ιστορικών γεγονότων ξεπέρασε κάθε τι που είχα μελετήσει στα βιβλία. (Αναφέρομαι στο ξέσπασμα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου που σύντομα ακολουθήθηκε από την επανάσταση στη Ρωσία). Οι νεανικές μου ελπίδες και τα όνειρα μου κατέρρευσαν. Αλλά συγχρόνως μια νέα θεώρηση του κόσμου και της σημασίας του εμφανίστηκε μπροστά μου. Κοντά στην καταστροφή σιγά-σιγά σχεδίασα την αναγέννηση μου. Είδα ότι δεν υπήρχε τραγωδία στο Θεό. Η τραγωδία ήταν μόνο στο βίο των ανθρώπων, που το βλέμμα τους δεν ξεπέρασε ποτέ τα γήινα όρια. Ο Χριστός ο ίδιος αναμφίβολα δεν απετύπωσε την τραγωδία. Ούτε όλες οι ταλαιπωρίες του στον κόσμο ήταν τραγικής φύσεως. Και ο χριστιανός ο οποίος δέχτηκε το δώρο της αγάπης του Χριστού, παρ’ όλο που γνωρίζει ότι ακόμα δεν είναι ολοκληρωμένος, ξεφεύγει τον εφιάλτη του θανάτου που καταστρέφει τα πάντα. Η αγάπη του Χριστού, σε όλη τη διάρκεια της παραμονής του εδώ μεταξύ μας, ήταν μια φοβερή ταλαιπωρία. «Ώ γενεά άπιστος και διεστραμμένη», εκραύγασε, «έως πότε ανέξομαι υμών» (Ματθ. 17,17). Έκλαψε για τον Λάζαρο και τις αδελφές του (Ιωάν. 11,35). Πικράθηκε για τη σκληρότητα των Ιουδαίων που σκότωσαν τους προφήτες (Ματθ. 23,38) και «ο ιδρώς αυτού εγένετο ωσεί θρόμβοι αίματος καταβαίνοντες επί την γην» (Λουκ. 22,44). Ζούσε την τραγωδία όλου του ανθρώπινου γένους αλλά αυτός ο ίδιος δεν ήταν τραγωδία. Τούτο είναι φανερό από τους λόγους του, τους οποίους είπε πιθανόν λίγο νωρίτερα, πριν από τη λυτρωτική θυσία του για όλη την ανθρωπότητα, στον κήπο των Ελαιών: «Ειρήνην την εμήν δίδωμι υμίν» (Ιωάν. 14,27). Και λίγο αργότερα: «Ουκ ειμί μόνος ότι ο Πατήρ μου μετ’ εμού εστι. Ταύτα λελάκηκα υμίν ίνα εν εμοί ειρήνην έχητε. Εν τω κόσμω θλίψιν έξετε αλλά θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κόσμον» (Ιωάν. 16,32.33). Το ίδιο και με το χριστιανό. Παρ’ όλο το βαθύ πόνο του, τα δάκρυα του, τις προσευχές του για τον κόσμο, δε φτάνει ποτέ σε καταστροφική απελπισία. Κάτοχος ο άνθρωπος της πνοής του Αγίου Πνεύματος, είναι πεπεισμένος για την αναπόφευκτη νίκη του Φωτός. Η αγάπη του Χριστού ακόμα και στον ισχυρότερο πόνο, (τον οποίο θα μπορούσα να καλέσω «κόλαση της αγάπης»), επειδή είναι αιώνια, είναι απαλλαγμένη από κάθε πάθος. Έως ότου επιτύχουμε την υπέρτατη ελευθερία από τα γήινα πάθη, η ταλαιπωρία και η θλίψη μπορούν να καταβάλλουν το σώμα, αλλά μόνο το σώμα θα πεθάνει. «Μη φοβηθήτε από των αποκτενόντων το σώμα, την δε ψυχήν μη δυναμένων αποκτείναι» (Ματθ. 10,28).
Μπορούμε να πούμε ότι η ανθρωπότητα σαν σύνολο δεν έφτασε ακόμα στο μέτρο του Χριστιανισμού και συνεχίζει μέχρι σήμερα να σύρεται σε μια σχεδόν κτηνώδη ύπαρξη. Στην άρνηση να δεχθεί το Χριστό ως αιώνιο άνθρωπο και, το σπουδαιότερο, ως αληθινό Θεό και σωτήρα, οιανδήποτε μορφή και αν λάβει αυτή η άρνηση, ή οιανδήποτε και αν είναι η πρόφαση, η ανθρωπότητα χάνει το φως της αιώνιας ζωής. «Πάτερ, ούς δέδωκας μοι, θέλω ίνα όπου ειμί εγώ κακείνοι ώσι μετ’ εμού ίνα θεωρώσι την δόξαν την εμήν ήν δέδωκας μοι, ότι ηγάπησας με προ καταβολής κόσμου» (Ιωάν. 17,24). Εκεί στη βασιλεία του Πατέρα και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, πρέπει να κατοικεί ο νους μας. Πρέπει να διψάμε και να πεινάμε την είσοδο μας σ’ αυτή την εξαίσια Βασιλεία. Τότε θα υπερνικήσουμε μέσα μας την αμαρτία της αρνήσεως της αγάπης του Πατέρα, όπως αυτή μας αποκαλύφτηκε από τον Υιό (Ιωάν. 8,24). Όταν διαλέξουμε το Χριστό, θα μεταφερθούμε πέρα από χρόνο και τόπο, πέρα απ’ αυτό το γεγονός, που ονομάζουμε «τραγωδία».

…Το Πνεύμα που γεύτηκε την ανάσταση και πλησίασε υπαρκτικά την αιωνιότητα, ακόμα περισσότερο πείθεται ότι η τραγωδία και ο θάνατος είναι συνέπεια της αμαρτίας και ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος σωτηρίας παρά μέσω του Χριστού.
Όταν το πνεύμα μας θεωρεί στον εαυτό μας το «κατ’ εικόνα και ομοίωσιν» του Θεού, αναπαύεται με το ατέλειωτο μεγαλείο του ανθρώπου και αρκετοί από μας, σχεδόν οι περισσότεροι, καταλαμβάνονται από τρόμο μπροστά στην αυθάδεια μας.
Ο Θεός αποκαλύπτεται κυρίως δια της καρδίας σαν αγάπη και φως. Σ’ αυτό το φως ο άνθρωπος βλέπει τις ευαγγελικές εντολές σαν αντανάκλαση στη γη της ουράνιας αιωνιότητας, και τη δόξα του Χριστού ως μονογενούς Υιού του Πατέρα, όμοια με τη δόξα που είδαν οι μαθητές στο όρος Θαβώρ.
Θέλετε να λάβετε πείρα της χάριτος του Χριστού; Τότε ζητήστε αυτή τη χάρη από το Θεό που μπορεί να σας την δώσει. Κι αν αυτό σας φαίνεται αδύνατο, αφού δεν μπορείτε να το πιστέψετε, σας συμβουλεύω να βάλετε την καρδιά σας στην πίστη και θα μπορέσετε να πιστέψετε. Δια της πίστεως θα φθάσετε στην πίστη. Επιμένετε να επιζητάτε πίστη και θα σας δοθεί…. Ο χριστιανισμός είναι από τους πλουσιότερους θησαυρούς που μπορεί να ικανοποιήσει όλους και κάθε ψυχή.
Από το βιβλίο του Γέροντος Σωφρονίου Σαχάρωφ:Η ζωή του ζωή μου, μετ. Πρωτ. π. Δημήτριος Βακάρος, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη,1983.

***

Η ουσία του αμαρτήματος του Αδάμ

 

Η αμαρτία του ήταν η αμφιβολία του για το Θεό, η επιθυμία του να καθορίσει τη ζωή του ανεξάρτητα από το Θεό, ακόμα η απομάκρυνση από αυτόν κατά τον τύπο του Εωσφόρου. Αυτό ακριβώς είναι η ουσία του αμαρτήματος του Αδάμ. Ήταν μια κίνηση προς αυτοθεοποίηση. Ο Αδάμ μπορούσε να επιθυμεί φυσικά την θεοποίηση, άλλωστε είχε δημιουργηθεί κατ’ εικόνα Θεού, αλλά αμάρτησε στον τρόπο θεοποιήσεως, γιατί αυτή δεν έγινε δια μέσου της ενώσεώς του με το Θεό αλλά με ρήξη. Το ερπετό εξαπάτησε την Εύα, τη σύζυγο που ο Θεός είχε δημιουργήσει για τον Αδάμ, ισχυριζόμενο ότι ο Θεός έθετε αυτή την απαγόρευση που τους περιόριζε την ελευθερία τους να αναζητήσουν γνώση Θείας πληρότητας, την οποία ο Θεός δεν επιθυμούσε γι’ αυτούς που «θα ήταν ως θεοί γινώσκοντες το καλόν και το κακόν» (Γεν. 3,5).

Το ότι απερρίψαμεν την πρωταρχικήν ημών κλήσιν, συνιστά τον πυρήνα της παγκοσμίου τραγωδίας. Το πανωλέθριον πάθος της υπερηφανίας υπερνικάται μόνον δια της ολοκληρωτικής μετανοίας, δια της οποίας κατέρχεται επί του ανθρώπου η ευλογία της ταπεινώσεως του Χριστού, ήτις απεργάζεται ημάς τέκνα του ουρανίου Πατρός.

Η υπερηφάνια είναι η αρχή του κακού, η ρίζα πάσης τραγωδίας…Εν αυτή ευρίσκεται η ουσία του άδου. Η υπερηφάνια είναι σκότος απαίσιον, ο αντίπους της Θείας Αγαθωσύνης.. Η σωτηρία εξ αυτού του άδου είναι δυνατή μόνον δια της μετανοίας…Η μετάνοια είναι ανεκτίμητον δώρον προς την ανθρωπότητα. Η μετάνοια είναι το Θείον θαύμα δια την αποκατάστασιν ημών μετά την πτώσιν.

Η θεμελιώδης αρχή του κηρύγματος του Χριστού –«μετανοείτε· ήγγικε γαρ η Βασιλεία των Ουρανών» (Ματθ. 4,17)– απωλέσθη υφ’ ημών. Είναι σαφές ότι τούτο δεν ήτο άλλο, ει μη η συνέχισις του εν τω Παραδείσω αρξαμένου μεγάλου διαλόγου μεταξύ του Θεού και του ανθρώπου (βλ. Γέν. 3,8 κ.ε.). Οι κληθέντες υπό του Θεού εις μετάνοιαν, Αδάμ και Εύα, ηρνήθησαν να αναγνωρίσουν την αδικίαν αυτών. Η Εύα μετά μικροψυχίας ενοχοποίησε τον Όφιν, ο δε Αδάμ μετ’ αυθαδείας και την Εύαν και Αυτόν τον Θεόν, Όστις έδωκεν εις αυτόν τοιαύτην γυναίκα.

Βέβαια στο κέντρο όλων βρίσκεται για μας ο Χριστός, Θεός και Άνθρωπος. Χωρίς Αυτόν παραμένουμε στο σκοτάδι. Χωρίς Αυτόν είμαστε ανίκανοι να διακρίνουμε πού εμφανίζεται η «αμαρτία», δηλαδή η έκπτωση από τη Θεία Αγάπη του Πατρός. Ήδη προ πολλού πρέπει να έχουμε εγκαταλείψει την αφελή αντίληψη της αμαρτίας.
Η αμαρτία είναι ρήξη της σχέσεώς μας με τον Θεό, ο οποίος είναι το απόλυτο Φως, η απόλυτη Γνώση, η απόλυτη Αγάπη. Με Αυτόν δεν μπορεί να συνδεθεί τίποτε αταίριαστο. Αν θέλουμε να είμαστε μαζί του και εν Αυτώ, πιστά τέκνα Του, τότε πρέπει και εμείς να είμαστε Άγιοι, όπως και Αυτός είναι Άγιος.

Καθένας μας, αν ακολουθήσουμε το Χριστό, μπορούμε να δικαιώσουμε τον εαυτό μας κατά την προσωπική μας ύπαρξη, αφού ανιστορήσουμε τη θεία εικόνα μέσα μας με γενική μετάνοια, και μ’ αυτή τη συμπεριφορά μπορούμε να βοηθήσουμε να δικαιωθούν και οι προπάτορες μας. Φέρομε μέσα μας την κληρονομιά των αμαρτιών των προγόνων μας και με την αρχή της οντολογικής ενότητας του ανθρωπίνου γένους θεραπεία δική μας σημαίνει και θεραπεία και αυτών. Είμαστε τόσο συνδεδεμένοι εσωτερικά ώστε ο άνθρωπος δεν σώζει μόνο τον εαυτό του.

Ο δρόμος που χάραξαν οι Πατέρες ζητά σταθερή πίστη και μακρά υπομονή… Η πλήρης νίκη πάνω στην αμαρτία δεν είναι δυνατή, παρά μόνο αν ο Θεός έρθει και κατοικήσει μέσα μας· αυτό είναι καθαρά η θέωση μας, χάρη στην οποία θα μπορούμε να τον θαυμάσουμε «ως αυτός εστί».

Αποσπάσματα από τα βιβλία του Γέροντος Σωφρονίου Σαχάρωφ:Η ζωή του ζωή μου, μετ. Πρωτ. π. Δημήτριος Βακάρος, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη,1983.
Οψόμεθα τόν Θεόν καθώς εστίνέκδ. Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας 1996.

***

11. Το σπέρμα που έρριξε ο Σατανάς στην καρδιά και το νου του Αδάμ – το λογισμό να γίνει θεός χωρίς τον Θεό – σφηνώθηκε τόσο βαθιά στο είναι μας, ώστε να βρισκόμαστε αδιάκοπα υπό το κράτος της αμαρτίας.

12. Ήδη από τη γέννησή μας γινόμαστε κληρονόμοι του Αδάμ. Μπορούμε να ζήσουμε την κατάσταση της πτώσεως, που είναι μια φοβερή απόκλιση από την αγάπη του Πατρός, ως την μόνη πραγματικότητα του ανθρωπίνου είναι. Στον κόσμο ζούμε στην ατμόσφαιρα και τη λατρεία της πτώσεως. Ζούμε στην άνεση και συχνά ντρεπόμαστε να ομολογήσουμε την πίστη μας, να πούμε ότι είμαστε χριστιανοί.

14. Μετά από δύο παγκόσμιους πολέμους –οι πόλεμοι είναι η κατεξοχήν αμαρτία–, ο σύγχρονος κόσμος έχασε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Δεν μπορεί όμως να εννοήσει τη θεότητα του Χριστού χωρίς το Άγιο Πνεύμα. Να πιστέψουμε ότι αυτός ο άνθρωπος, που είναι αληθινός άνθρωπος, είναι ο Δημιουργός του κόσμου, αυτό μας ξεπερνά. Να πιστέψουμε ότι ο Ίδιος ο Θεός σαρκώθηκε, ότι μας κάλεσε να είμαστε αιώνια μαζί Του, να, αυτό είναι που λείπει από πολλούς ανθρώπους του καιρού μας, κυρίως από επιστήμονες.

15. Τί σημαίνει σωτηρία; Ο θάνατος του σώματος είναι άραγε η προϋπόθεση για την είσοδο στη Βασιλεία του Χριστού; Πώς μπορούμε να αναπτύξουμε την ικανότητα μας να ζούμε σύμφωνα με τις εντολές του Χριστού, σύμφωνα με το Άγιο Πνεύμα; Ένα μόνο έχει σημασία: να φυλάξουμε την ένταση της προσευχής και της μετανοίας. Τότε ο θάνατος δε θα είναι ρήξη, αλλά μετάβαση στη Βασιλεία, για την οποία θα έχουμε ετοιμασθεί με την κοινωνία του Σώματος και του Αίματος του Χριστού, με την προσευχή και την επίκληση του Ονόματός Του: «Κύριε, Ιησού Χριστέ, ο Θεός ημών, ελέησον ημάς και τον κόσμον Σου».

16. «Προσδοκώ ανάστασιν νεκρών και ζωήν του μέλλοντος αιώνος». Τί σημαίνει η τελευταία φράση του Συμβόλου της πίστεως; Δεν μπορούμε να αντέξουμε την ιδέα της αιώνιας ζωής, εκτός αν αυτή η αιωνιότητα εισέλθει στη ζωή μας.

17. Ο Θεός δεν δημιούργησε το θάνατο. Αν ο Θεός, όπως το λέει ο Χριστός, είναι πράγματι ο Θεός του Αβραάμ και του Ισαάκ και του Ιακώβ, αυτοί δεν είναι νεκροί. Για τον Θεό όλοι είναι ζωντανοί.

18. «Ακηδία», ετυμολογικά σημαίνει απουσία φροντίδας για τη σωτηρία. Εκτός από σπάνιες σχεδόν περιπτώσεις, όλη η ανθρωπότητα ζει σε κατάσταση ακηδίας. Οι άνθρωποι έγιναν αδιάφοροι για τη σωτηρία τους. Δεν αναζητούν τη θεία ζωή. Περιορίζονται στα σχήματα της σαρκικής ζωής στις καθημερινές ανάγκες, στα πάθη του κόσμου και τις συμβατικές πράξεις. Ωστόσο ο Θεός μας έπλασε από το μηδέν «κατ’ εικόνα» του Απολύτου και «καθ’ ομοίωσίν» Του. Αν η αποκάλυψη αυτή αληθεύει, η απουσία της μέριμνας για τη σωτηρία δεν είναι άλλο παρά ο θάνατος του προσώπου.

20. Η ζωή του κόσμου οργανώνεται γύρω από μερικά ανθρώπινα πάθη και η πνευματική ζωή βρίσκεται στο περιθώριο. Οφείλουμε να αντιστρέψουμε την κατάσταση αυτή των πραγμάτων, να τοποθετήσουμε την πνευματική ζωή στην καρδιά της ζωής μας.

21. Η σοφία του κόσμου αυτού δεν μπορεί να σώσει τον κόσμο. Τα κοινοβούλια, οι κυβερνήσεις, οι πολυσύνθετοι οργανισμοί των πιο αναπτυγμένων συγχρόνων κρατών της γης είναι ανίσχυροι. Η ανθρωπότητα πάσχει χωρίς τέλος. Η μόνη διέξοδος είναι να βρούμε μέσα μας τη σοφία, την λύση να μη ζούμε σύμφωνα με τις ιδέες αυτού του κόσμου, αλλά να ακολουθήσουμε τον Χριστό.
Πηγή: Αρχιμανδρίτου Σοφρωνίου: “Περί Πνεύματος και ζωής πνευματικά κεφάλαια”)

***

Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης

– Γέροντα, που οφείλεται η δικαιολογία;

– Στον εγωισμό. Η δικαιολογία είναι πτώση και διώχνει την Χάρη του Θεού. Πρέπει όχι μόνο να μη δικαιολογήται κανείς, αλλά και να αγαπήση την αδικία που γίνεται εις βάρος του.
Αυτή η δικαιολογία μας έβγαλε από τον Παράδεισο. Έτσι δεν το έπαθε ο Αδάμ; Όταν τον ρώτησε ο Θεός: «μήπως έφαγες από το δένδρο που σου είπα να μη φας;», εκείνος δεν είπε: «ήμαρτον, Θεέ μου, ναί, έσφαλα», αλλά δικαιολογήθηκε. «Η γυναίκα που μου έδωσες, είπε, αυτή μου έδωσε και έφαγα». Σαν να έλεγε: «Εσύ φταίς που έπλασες την Εύα»! Μήπως ήταν υποχρεωμένος ο Αδάμ σ᾿ αυτό το θέμα να ακούση την Εύα; Ρωτάει ο Θεός και την Εύα κι εκείνη απαντάει: «Το φίδι με απάτησε».
Αν έλεγε ο Αδάμ: «ήμαρτον, Θεέ μου, έσφαλα» και αν έλεγε και η Εύα: «εγώ έσφαλα», όλα θα τακτοποιούνταν. Αλλά αμέσως δικαιολογία-δικαιολογία.
Αγ. Παισίου Αγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Γ’ «Πνευματικός Αγώνας»

Η Αγία Τεσσαρακοστή: πορεία προς τον Γολγοθά
Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης

 

Καλή Σαρακοστή και καλό Τριήμερο1. Πιστεύω αυτήν την Σαρακοστή να μην έχετε πολλές δουλειές και να συμμετάσχετε ψυχικά στο Πάθος του Κυρίου, δουλεύοντας περισσότερο πνευματικά. Από την στιγμή που αρχίζει το Τριώδιο2 , πρέπει να αρχίζη κανείς να οδεύη προς τον Γολγοθά. Καί, αν αξιοποιήση πνευματικά αυτήν την περίοδο, όταν πεθάνη, θα οδεύση η ψυχή του προς τα άνω, χωρίς να εμποδίζεται από «διόδια» και τελώνια 3. Κάθε χρόνο έρχονται αυτές οι άγιες ημέρες, αλλά και κάθε χρόνο μας φεύγει και ένας χρόνος· και αυτό είναι το θέμα. Τον αξιοποιήσαμε πνευματικά ή τον σπαταλήσαμε στα υλικά;

Μαζί με όλες τις άλλες κοσμικές αλλοιώσεις της εποχής μας, έχει χάσει την έννοιά του και το Τριήμε­ρο, γιατί οι κοσμικοί κάθε εβδομάδα έχουν τριήμερο – Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή – με ζωή κοσμική. Ευτυχώς που διατηρείται και η πραγματική πνευμα­τική έννοια του Τριημέρου στα μοναστήρια και σε λί­γες χριστιανικές οικογένειες στον κόσμο, και έτσι κρα­τιέται ο κόσμος. Η πολλή προσευχή και η νηστεία που γίνεται κάθε χρόνο σ’ αυτό το Τριήμερο, στην αρχή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, φρενάρει τον κόσμο από πολλά πνευματικά ολισθήματα, που γίνονται συνήθως στα κοσμικά τριήμερα….

Ας αξιοποιήσουμε, όσο μπορούμε, το πνευματικό αυτό στάδιο με τις πολλές προϋποθέσεις και δυνατότητες που μας δίνονται, για να πλησιάσουμε περισσότερο στον Εσταυρωμένο Χριστό, για να βοηθηθούμε από Αυτόν και να χαρούμε την Αγία Ανάσταση αλλοιωμένοι πνευματικά, αφού θα έχουμε ζήσει πνευματικώτερα την Μεγάλη Σαρακοστή.
Εύχομαι καλή δύναμη την Μεγάλη Τεσσαρακοστή, για να ανεβήτε στον Γολγοθά κοντά στον Χριστό, μαζί με την Παναγία και τον Προστάτη σας Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο, και να συμμετάσχετε στο φρικτό Πάθος του Κυρίου μας. Αμήν.

[1] Τριήμερο: Τρείς ημέρες αποχή από τροφή και νερό· συνή­θως γίνεται τις τρεις πρώτες ημέρες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
[2] Τριώδιο: Εκκλησιαστική περίοδος που ξεκινάει την Κυ­ριακή Τελώνου και Φαρισαίου και τελειώνει το Μέγα Σάββατο.
[3] Βλ. Γρηγορίου μοναχού, μαθητή Αγ. Βασιλείου του Νέου, Ο τελωνισμός των ψυχών κατά την ώρα του θανάτου: Τα είκοσι τρία βασικά τελώνια, Ι. Ησυχαστήριον Αγ. Αθανασίου του Με­γάλου και Αγ. Νεομαρτύρων Ακυλίνης, Κυράννης και Αργυρής, Γαλήνη Όσσης Λαγκαδά.

Κυριακή της συγχωρήσεως. Ξεκινάμε το ταξίδι μας απόψε όπως ο λαός του Ισραήλ ξεκίνησε από τη γη της Αιγύπτου προς τη Γη της Επαγγελίας, ατενίζοντας τον Ζώντα Θεό, που είναι η Ζωή και η σωτηρία, και τους Αγίους που νίκησαν με τη δική Του δύναμη.
https://iconandlight.wordpress.com/2021/03/14/%ce%ba%cf%85%cf%81%ce%b9%ce%b1%ce%ba%ce%ae-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%83%cf%85%ce%b3%cf%87%cf%89%cf%81%ce%ae%cf%83%ce%b5%cf%89%cf%82-%ce%be%ce%b5%ce%ba%ce%b9%ce%bd%ce%ac%ce%bc%ce%b5-%cf%84%ce%bf-%cf%84/

Να κλαίτε για την Εκκλησία. Να κλαίτε για όλη την ανθρωπότητα, διότι ολόκληρη η ανθρωπότητα νοσεί…
https://iconandlight.wordpress.com/2022/03/05/%ce%bd%ce%b1-%ce%ba%ce%bb%ce%b1%ce%af%cf%84%ce%b5-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b5%ce%ba%ce%ba%ce%bb%ce%b7%cf%83%ce%af%ce%b1-%ce%bd%ce%b1-%ce%ba%ce%bb%ce%b1%ce%af%cf%84%ce%b5-%ce%b3%ce%b9/

Μέγιστη είναι η δύναμη της μετάνοιας, διορθώνει όχι μόνο το παρόν και το μέλλον, αλλά ακόμη και το παρελθόν… μας ελευθερώνει από την αμαρτία και μας οδηγεί στην εσωτερική ελευθερία. Γέροντας Βἰκτωρας Μαμόντοφ της Λετονίας
https://iconandlight.wordpress.com/2019/11/06/34656/

Συγχωρείτε εκείνους που σφάλουν ενώπιον σας, συγχωρείτε, διότι διαφορετικά δεν θα συγχωρηθείτε. Η Βασιλεία του Θεού είναι βασιλεία αμοιβαίας αγάπης. Anthony Bloom (Metropolitan of Sourozh)
https://iconandlight.wordpress.com/2020/02/29/40636/

Ο Θεός θα συμπεριφερθεί απέναντί μας με τον τρόπο που εμείς συμπεριφερόμαστε στον αδελφό μας. Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς
https://iconandlight.wordpress.com/2018/08/11/%ce%bf-%ce%b8%ce%b5%cf%8c%cf%82-%ce%b8%ce%b1-%cf%83%cf%85%ce%bc%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%cf%86%ce%b5%cf%81%ce%b8%ce%b5%ce%af-%ce%b1%cf%80%ce%ad%ce%bd%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%af-%ce%bc%ce%b1%cf%82-%ce%bc/

Διψώ για μετάνοια!… Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ (Brianchaninov)
https://iconandlight.wordpress.com/2017/04/01/%ce%b4%ce%b9%cf%88%cf%8e-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%ce%bc%ce%b5%cf%84%ce%ac%ce%bd%ce%bf%ce%b9%ce%b1-%ce%ac%ce%b3%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%b9%ce%b3%ce%bd%ce%ac%cf%84%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%bc%cf%80%cf%81%ce%b9/

Εκτός του Χριστού, άνευ του Χριστού, δεν υπάρχει λύση στην τραγωδίαν της επιγείου ιστορίας της ανθρωπότητος. Η γηΐνη ατμόσφαιρα αποπνέει οσμήν αίματος. Άνευ της ολοκληρωτικής αλλαγής ημών δια της μετανοίας, δεν θα επέλθη η λύτρωσις του κόσμου· «λύτρωσις» εκ της φοβερωτέρας πασών των αρών, του πολέμου. Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ
https://iconandlight.wordpress.com/2022/03/06/74842/

Η ουσία του αμαρτήματος του Αδάμ. Γέροντος Σωφρονίου του Έσσεξ
https://iconandlight.wordpress.com/2016/03/13/%CE%B7-%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%B4%CE%AC%CE%BC-%CE%B3%CE%AD%CF%81%CE%BF%CE%BD/

 

Εἰς δὲ τὰ Ἀπόστιχα, τὸ παρὸν Ἰδιόμελον.
Ἦχος δ´.

Ἔλαμψεν ἡ χάρις σου Κύριε, ἔλαμψεν ὁ φωτισμὸς τῶν ψυχῶν ἡμῶν, ἰδοὺ καιρὸς εὐπρόσδεκτος, ἰδοὺ καιρὸς μετανοίας, ἀποθώμεθα τὰ ἔργα τοῦ σκότους, καὶ ἐνδυσώμεθα τὰ ὅπλα τοῦ φωτός, ὅπως διαπλεύσαντες τὸ τῆς Νηστείας μέγα πέλαγος, εἰς τὴν τριήμερον Ἀνάστασιν καταντήσωμεν, τοῦ Κυρίου καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ σῴζοντος τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ

Σε δύσκολες στιγμές, όταν αποτύγχαναν όλες οι προσπάθειες να συμμορφώσω τις εκδηλώσεις της ζωής μου προς την ευαγγελική διδασκαλία, συνέβαινε να προσεύχομαι με τον εξής τρόπο:

“Κύριε, Συ ο ίδιος δίδαξέ με τα πάντα …Έλα και κάνε Συ ο ίδιος μέσα μου το θέλημά Σου. Τα προστάγματά Σου δεν χωρούν στη στενή μου καρδιά, και ο πεπερασμένος νους μου δεν συλλαμβάνει το περιεχόμενό τους..Αν δεν ευδοκήσεις Εσύ να κατοικήσεις μέσα μου, τότε αναπόφευκτα θα οδηγηθώ στο σκοτάδι..Γνωρίζω πως δεν ενεργείς δια της βίας, αλλά Σε ικετεύω: Έλα με εξουσία στον οίκο μου, και αναγέννησέ με ολόκληρο. Μετάβαλε το καταχθόνιο σκοτάδι της υπερηφανείας μου στην ταπεινή Σου αγάπη. Μεταμόρφωσε με το Φως Σου τη διεφθαρμένη φύση μου, έτσι ώστε κανένα πάθος να μη μείνει μέσα μου ικανό να εμποδίσει την μετά Σου έλευση του Πατρός Σου (βλ. Ιωαν. ιδ’ 21-23). Κάνε με κατοικητήριο της αγίας εκείνης ζωής, την οποία Συ ο ίδιος επέτρεψες να γευθώ εν μέρει…Ναι Κύριε, Σε ικετεύω, μη μου στερήσεις το σημείο αυτό της αγαθότητός Σου”.

***

Για να βρεις τον σωστό δρόμο, είναι καλύτερο απ’ όλα να το ζητήσεις από τον ίδιο τον Θεό στην προσευχή:

«Κύριε, Συ ο ίδιος δίδαξε με τα πάντα… Δώσε μου τη χαρά της γνώσεως του θελήματός Σου και των οδών Σου… Δίδαξέ με να Σε αγαπώ αληθινά με όλο μου το είναι, όπως μας παρήγγειλες… Οικοδόμησε τη ζωή μου έτσι, όπως Εσύ ο Ίδιος την συνέλαβες στην προαιώνια βουλή Σου… Ναι, ακόμη και για μένα, γιατί Εσύ κανέναν δεν ξέχασες και κανέναν δεν έπλασες για απώλεια…
Εγώ με αφροσύνη εκδαπάνησα τις δυνάμεις που μου έδωσες, αλλά τώρα, στο τέλος της ζωής μου, διόρθωσέ τα όλα Εσύ ο ίδιος, και ο ίδιος δίδαξε με τα πάντα… Αλλά έτσι, ώστε πραγματικά το θέλημά Σου να πραγματοποιηθεί στη ζωή μου, είτε εγώ το καταλαβαίνω είτε δεν το καταλαβαίνω μέχρι καιρού… Μην επιτρέπεις να πορευθώ σε ξένους δρόμους, που οδηγούν στο σκοτάδι… αλλά πριν παραδοθώ στον ύπνο του θανάτου, δώσε σε μένα τον ανάξιο να δω το Φως Σου, ω Φως του κόσμου».

Έτσι λοιπόν, μην ανησυχείς για την ανικανότητά σου να συγκεντρωθείς, όταν στέκεσαι στην προσευχή. Κράτησε πριν απ’ όλα τη μνήμη του Θεού και την ειρήνη της καρδιάς. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για σένα, εφόσον δεν το κατέχεις ισχυρά. Πρόσεχε, μη δαπανάς χωρίς όφελος τις λίγες σωματικές σου δυνάμεις.

 

Εὐχὴ τοῦ ἁγίου Ἐφραίμ·

Κύριε καὶ Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας, καὶ ἀργολογίας, μή μοι δῶς.
Πνεῦμα δὲ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονῆς, καὶ ἀγάπης χάρισαί μοι τῷ σῷ δούλῳ.
Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁρᾶν τὰ ἐμὰ πταίσματα, καὶ μὴ κατακρίνειν τὸν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητὸς εἶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

 

Καλή κι ευλογημένη Σαρακοστή
και καλή Ανάσταση

iconandlight.wordpress.com