ΑΓΙΟΣ ΜΗΝΑΣ ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΛΙΘΑΡΙ ΦΙΛΙΑΤΩΝ+ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΓΗΡΟΜΕΡΙΟΥ-ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ.

 ΦΩΤΟ: ΚΟΡΦΙΑΤΙΚΟ-ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΘΕΜΑΤΑ.

Του π. Ηλία Μάκου. 

Εόρτασε το «Μετέωρο» της Ηπείρου, το... σκαρφαλωμένο πάνω σε βράχο μοναστήρι στο Κόκκινο Λιθάρι Φιλιατών. Παραμονή, αλλά και ανήμερα της εορτής, έγιναν λατρευτικές εκδηλώσεις, εσπερινός μετ' αρτοκλασίας και θεία λειτουργία, από τη συνοδεία της Μονής Γηρομερίου.

 

Οι πιστοί ανέβηκαν, κάποιοι μάλιστα και γονατιστοί, τα πολλά σκαλοπάτια, για να φτάσουν στο ναό, που είναι κολλημένος πάνω στο βράχο. 

 

Ο ηγούμενος της Ιεράς Μονής Γηρομερίου και η συνοδεία του τέλεσε τη θεία λειτουργία.

Το Μοναστήρι αποτελεί ένα από τα πλέον γραφικά θρησκευτικά αξιοθέατα του νομού Θεσπρωτίας.

 

Η ιστορία του χάνεται στα βάθη των αιώνων και καλύπτεται με πλήθος θρύλων και παραδόσεων, που διατηρήθηκαν από γενεά σε γενεά ως τις ημέρες μας.

Μεγαλύτερη έμφαση στις διηγήσεις αυτές δίδεται στην ίδρυση του ναού.

 

Αναφέρεται, δηλαδή, ότι η αρχική ονομασία ήταν Εικονολιθάρι, επειδή κάποτε – άδηλο πότε – βρέθηκε η εικόνα του αγίου Μηνά στον βράχο και κατόπιν κτίστηκε ο ναός στο όνομα του αγίου.

Άλλη παράδοση λέγει ότι ο βράχος, όπου βρίσκεται ο ναός του αγίου Μηνά, βρισκόταν σε υψηλότερο σημείο.

Μοναστήρι στο Κόκκινο Λιθάρι Φιλιατών.

Κάποτε αποκολλήθηκε από την αρχική του θέση και θαυματουργικώς στάθηκε στο μέρος όπου είναι τώρα, με τα κτίσματα επάνω του, χωρίς να πάθουν τίποτε.

Διαφορετική εκδοχή αυτής της παραδόσεως αναφέρει, ότι όλος ο τόπος γύρω από τον άγιο Μηνά βούλιαξε κάποτε και έμεινε μόνον ο βράχος να ορθώνεται, με τον ναό στην κορυφή του.

 

Τα σωζόμενα ιστορικά στοιχεία μας πληροφορούν, ότι ο άγιος Μηνάς ανήκε ως μετόχι στη Μονή Γηρομερίου, τουλάχιστον από το 1667, όπως βεβαιώνει το έτος εκείνο με σιγίλιο του ο Πατριάρχης Παρθένιος.

Λέγεται ακόμη ότι, πριν από την κατασκευή του σημερινού κωδωνοστασίου το έτος 1888 και της πέτρινης σκάλας, η πρόσβαση στην κορυφή του βράχου γινόταν με καλάθι προσαρτημένο σε τροχαλία με σχοινί.

Ο ταπεινός ναός του Μοναστηριού, γαντζωμένος στο βράχο, μας θυμίζει ότι οι επίγειες δόξες, τα μάταια και φθαρτά είναι ανάξια του ανθρώπου.

Και ότι καθήκον μας είναι φανερό. Οφείλουμε να συνδεόμαστε στενότερα με το Σωτήρα μας Χριστό. Οφείλουμε να μοιάζουμε του Χριστού. Τότε ασφαλώς θα ελκύουμε κοντά μας και θα μας ελκύουν, όσοι αγαπούν τον Χριστό.

 

Μαζί τους θα ζούμε ζωή σύμφωνη προς τη νοσταλγία και το αίτημα της ψυχής μας, ζωή, η οποία θα αναπαύει, θα στηρίζει, θα προάγει και θα ευφραίνει.

πάτερ Ηλίας Μάκος

 

πηγή ekklisiaonline.gr

Στους Φιλιάτες βρέθηκε η Διαχειρίστρια από τα ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΘΕΜΑΤΑ μαζί με τον διαχειριστή από το ΚΟΡΦΙΑΤΙΚΟ,την Δευτέρα στην εορτή του Αγίου Μηνά. Στο κόκκινο λιθάρι παρακολουθήσαμε την εορταστική Θεία Λειτουργία και μετά μεταβήκαμε στην Ιερά Μονή στο Γηρομέρι.

 

 Η Ιερά Μονή Γηρομερίου ιδρύθηκε στις αρχές του 14ου αιώνα (μεταξύ 1310 και 1320), στην εποχή της ακμής του Δεσποτάτου της Ηπείρου. Αποτέλεσε σημαντικό μοναστικό κέντρο και έφτασε στην μεγαλύτερη ακμή της στα μέσα του 16ου αιώνα, εποχή κατά την οποία, κατά τον Θεοδόσιο Ζυγομαλά, αριθμούσε περίπου 300 μοναχούς.

 

Από την αρχή της ιδρύσεώς της υπαγόταν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, ως Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή και αργότερα (18ος αι.) ως έδρα Πατριαρχικής Εξαρχίας. Στην δικαιοδοσία της ανήκαν 12 χωριά της επαρχίας και η πόλη των Φιλιατών.

 

Το έτος 1800, η Μονή έγινε έδρα της Επισκοπής Γηρομερίου, υπαγόμενη στη Μητρόπολη Ιωαννίνων, με την ίδια έκταση στη δικαιοδοσία της. Από τότε και μέχρι το 1895 που οριστικά καταργήθηκε, είχε διάφορες εναλλαγές, άλλοτε ως έδρα Επισκοπής και άλλοτε Εξαρχίας. Το 1928, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, παραχώρησε "επιτροπικώς" την διοικητική επιστασία της Μονής στην Ιερά Μητρόπολη Παραμυθίας, Φιλιατών και Γηρομερίου, διατηρώντας όμως τα κανονικά του πνευματικά δικαιώματα επ' αυτής. Για τον λόγο αυτό, στις ιερές ακολουθίες που τελούνται στη Μονή, μνημονεύεται το όνομα του εκάστοτε Οικουμενικού Πατριάρχου.

 Μεγάλη, επίσης, ήταν η προσφορά της Μονής στην περιοχή της Θεσπρωτίας σε όλη τη μακραίωνη ιστορία της, συμβάλλοντας στη διατήρηση της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης των κατοίκων. Χαρακτηριστική ήταν η λειτουργία του Κρυφού Σχολειού και της Ιερατικής Σχολής, μέσα στο χώρο της Μονής. Ακόμη, με ενέργειες κάποιων Εξάρχων και με έξοδα της Μονής λειτουργούσαν σχολεία σε ορισμένα από τα χωριά της περιοχής.

 

Ιδρυτής

Ιδρυτής και πρώτος κτίτωρ της Μονής είναι ο Όσιος Νείλος ο Εριχιώτης (1228-1334) Κωνσταντινουπολίτης στην καταγωγή, από την αυτοκρατορική γενιά των Λασκάρεων. Έγινε μοναχός σε πολύ νεαρή ηλικία στην περίφημη Μονή των Ακοιμήτων όπου από Νικόλαος μετονομάσθηκε Νείλος. Μετά από αρκετά χρόνια επισκέφθηκε για προσκύνημα τα Ιεροσόλυμα.

 

.

 Επιστρέφοντας συγκρούστηκε με τονΑυτοκράτορα Μιχαήλ Η' Παλαιολόγο για το ζήτημα της ενώσεως Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας.Καταδικάστηκε για τις θέσεις του και εγκαταλήφθηκε σε μία βάρκα  στο πέλαγος για να χαθεί.

 

Ο Αγιος Νείλος ο Εριχιώτης.

Η Θεία Πρόνοια τον οδήγησε στα παράλια του Αγίου Όρους,στη Μονή Ιβήρων που παρέμεινε 3 χρόνια σαν πορτάρης.Γυρνώντας στην Κωνσταντινούπολη, τιμήθηκε από το νέο Αυτοκράτορα Ανδρόνικο Παλαιολόγο, όμως δεν έμεινε για πολύ στη Βασιλεύουσα. Ξεκίνησε νέα πολυετή περιοδεία, κατά την οποία επισκέφθηκε πολλά μέρη των Αγίων Τόπων, και στη συνέχεια περνώντας τα νησιά του Αιγαίου, την Πελοπόννησο και την Κέρκυρα έφτασε στην Αυλώνα της Ηπείρου, όπου έμεινε για μερικά χρόνια.Στη συνέχεια , μετά από πρόσκληση κατοίκων της Θεσπρωτίας, μετέβη νοτιότερα, στην περιοχή του Γηρομερίου, και εγκαταστάθηκε σε ένα παλαιό ασκητήριο, στη σπηλιά ενός απότομου βράχου.

 Σύντομα σχηματίσκε γύρω του μικρή αδερφότητα ασκητών και κατόπιν οράματος και αφού βρήκαν την εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας, εγκαταστάθηκαν στο απέναντι βουνό όπου έκτισαν τον πρώτο πυρήνα της Μονής.Μετά από αρκετά στην ηλικία των 106 ετών, ο Όσιος Νείλος παρέδωσε το πνεύμα του στις 2 Ιανουαρίου του έτους 1334, αφού συνέταξε τη Διαθήκη του και όρισε το διάδοχό του. Το λείψανό του ενταφιάστηκε σε μικρή απόσταση από τη Μονή και παραμένει μέχρι σήμερα εκεί, διότι όταν επεχείρησαν, λίγα χρόνια μετά το θάνατό του, την ανακομιδή του, κατά θεία παραχώρηση, κατέπεσε ογκώδης βράχος και κάλυψε τον τάφο. Σήμερα, επάνω από τον τάφο του Οσίου Νείλου υπάρχει μικρό παρεκκλήσι.

 

 

 

 monigiromeriou.gr