Την ώρα που λέγει κανείς την “ευχή” το Άγιον Πνεύμα κατέρχεται, όπως η νεφέλη στο Όρος Θαβώρ. Κύριε Ιησού, Συ ο Ακρογωνιαίος Λίθος της Σωτηρίας μας, ενίσχυσε μέσα μας την πίστη, αυτή την αγία και σωτήρια πίστη σε Σένα, τον μοναδικό μας Σωτήρα.

 

 

Συναξάριον Τοῦ Μηναίου.
Τῇ ΙΘʹ(19ῃ) τοῦ μηνός Αὐγούστου, μνήμη τοῦ ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Ἀνδρέου τοῦ Στρατηλάτου, καὶ τῶν σὺν αὐτῷ τελειωθέντων δισχιλίων πεντακοσίων ἐνενήκοντα τριῶν ἐν Κιλικία Μ. Ἀσίας (286-305).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν ἁγίων Μαρτύρων Τιμοθέου, Ἀγαπίου, καὶ Θέκλης ἐκ Βιζύης Παλαιστίνης (304)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν ἁγίων Μαρτύρων Εὐτυχιανοῦ τοῦ στρατιώτου, καὶ Στρατηγίου, διὰ πυρὸς τελειωθέντων (304)
Μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Θεοφάνους ἐξ Ἰωαννίνων τοῦ νέου, τοῦ ἐν τῷ ὄρει τῆς πόλεως Ναούσης ἀσκήσαντος (16ος αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ὅσιος Γεννάδιος ὁ Λιθουανός, ἐν Κοστρομά Ρωσίας (23/1, 1565) [ἀνακομιδή λειψάνων (1646)]
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ὅσιος Πιτιρίμ Ἐπίσκοπος Perm Ρωσίας (1445)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ Θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν Δανιὴλ τοῦ Ἁγιορείτου, ἐκ Ζαγορᾶς τοῦ Πηλίου ὁρμωμένου και ἐν Φολεγάνδρῳ νήσῳ ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντος (19ο αι.).

Στίχοι
Ὁ Θεοφάνης ἀρεταῖς φάνας πάλαι,
τὴν Nάουσαν νῦν λειψάνῳ ἐκλαμπρύνει.
Θεοφάνης δεκάτῃ ἐνάτῃ ἔνθεν φαίδιμος ἤρθη.

Στίχοι.
Ζαγορὰ σεμνύνεται, σοφίας σκεῦος,
Δανιὴλ Ὅσιε, σεπτοῖς σου σπαργάνοις.

Ομιλία
Για τον εκλεκτό λίθο της Σιών
Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

διὰ τοῦτο οὕτω λέγει Κύριος Κύριος· ἰδοὺ ἐγὼ ἐμβαλῶ εἰς τὰ θεμέλια Σιὼν λίθον πολυτελῆ ἐκλεκτὸν ἀκρογωνιαῖον, ἔντιμον, εἰς τὰ θεμέλια αὐτῆς, καὶ ὁ πιστεύων ἐπ᾿ αὐτῷ οὐ μὴ καταισχυνθῇ. (Ησ. 28,16)

Αδελφοί, ο εκλεκτός αυτός λίθος είναι ο ίδιος ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Διότι αν ο προφήτης αναφερόταν σε έναν συνηθισμένο λίθο, δεν θα προέτρεπε να έχουμε πίστη σε αυτόν [την πέτρα], αλλιώς θα είχε προφητεύσει την ειδωλολατρία. Επίσης και ο Προφήτης Δανιήλ μιλά για μια πέτρα που κύλησε από το λόφο και συνέτριψε το μεγάλο είδωλο και μεγάλωσε ως μεγάλο βουνό και κάλυψε ολόκληρη τη γη: «ἐθεώρεις ἕως οὗ ἐτμήθη λίθος ἐξ ὄρους ἄνευ χειρῶν καὶ ἐπάταξε τὴν εἰκόνα ἐπὶ τοὺς πόδας τοὺς σιδηροῦς καὶ ὀστρακίνους καὶ ἐλέπτυνεν αὐτοὺς εἰς τέλος. τότε ἐλεπτύνθησαν εἰς ἅπαξ τὸ ὄστρακον, ὁ σίδηρος, ὁ χαλκός, ὁ ἄργυρος, ὁ χρυσός, καὶ ἐγένετο ὡσεὶ κονιορτὸς ἀπὸ ἅλωνος θερινῆς· καὶ ἐξῇρεν αὐτὰ τὸ πλῆθος τοῦ πνεύματος, καὶ τόπος οὐχ εὑρέθη αὐτοῖς· καὶ ὁ λίθος ὁ πατάξας τὴν εἰκόνα ἐγενήθη ὄρος μέγα καὶ ἐπλήρωσε πᾶσαν τὴν γῆν.» (Δανιήλ 2:34-35).

Η προφητεία για τον λίθο στον Δανιήλ, είναι για τους ειδωλολάτρες και η προφητεία για τον λίθο στον Ησαΐα, είναι για τους Εβραίους.
Ο Κύριος Ιησούς Χριστός είναι αυτός ο Λίθος που τίθεται πρώτος, στα θεμέλια ολόκληρης της δημιουργίας του Θεού, γιατί Αυτός είναι ο Λόγος του Θεού και η Σοφία του Θεού· δεύτερον, ως θεμέλιο της Παλαιάς Διαθήκης, ως προετοιμασία και
τρίτον, ως θεμέλιο της Καινής Διαθήκης, ως εκπλήρωση.
Η «γωνιακή πέτρα», δηλαδή η πιο σταθερή και ισχυρή πέτρα που ενώνει και συναρμόζει τις άλλες πέτρες και συγκρατεί τους τοίχους των διαφόρων κατευθύνσεων σε ενότητα και ολότητα.

Εάν παρατηρούμε τον Χριστό μέσα μας, είναι ο «ακρογωνιαίος Λίθος» που συνδέει και συναρμόζει τις διάφορες πνευματικές μας ικανότητες σε ένα ενιαίο σύνολο, έτσι ώστε όλα να εργάζονται προς έναν σκοπό, προς τον Θεό και την Βασιλεία του Θεού. Αν παρατηρήσουμε τον Χριστό και Κύριό μας στην ιστορία της ανθρωπότητας, είναι ο «ακρογωνιαίος Λίθος» που συνδέει και ενώνει τον Ιουδαϊσμό και τα έθνη στον έναν Οίκο του Θεού, στην Εκκλησία του Θεού. «Διότι άλλο θεμέλιο κανείς δεν μπορεί να βάλει από αυτό που τίθεται, που είναι ο Χριστός Ιησούς» (Α’ Κορινθίους 3:11) λέει ο απόστολος της Καινής Διαθήκης, σε συμφωνία με τον προφήτη της Παλαιάς Διαθήκης. Όποιος μέχρι τώρα πίστεψε σε εκείνη την Πέτρα της Σωτηρίας δεν καταισχύνθηκε. Ούτε θα καταισχυνθεί ποτέ κανείς που θα πιστέψει εφεξής. Γιατί αυτή η πέτρα είναι ένας «θεμέλιος λίθος» και πραγματικά ένας «εκλεκτός λίθος», ένας «πολυτελής και έντιμος λίθος».

Ω Κύριε Ιησού, Συ ο Ακρογωνιαίος Λίθος της Σωτηρίας μας, ενίσχυσε μέσα μας την πίστη, αυτή την αγία και σωτήρια πίστη σε Σένα, τον μοναδικό μας Σωτήρα.

Σοι πρέπει πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις εις τούς αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Ο Πρόλογος της Οχρίδας», (Αύγουστος), Εκδ. Αθως
https://prologue.orthodox.cn/August21.htm

***

Όσιος Εφραίμ Κατουνακιώτης

Αδερφοί μου τίποτα δεν μπορεί να αντισταθεί στην αγνή προσευχή που γίνεται με θέρμη και ταπείνωση…
“O Θεός είπε στον Δαυίδ να πάει να πάρει πέντε πέτρες από το ποτάμι, να τις βάλει στον κόρφο του και να βγεί να παλέψει με τον Γολιάθ… Έτσι και έκανε. Βγήκε ο μικρούλης μπροστά στον γίγαντα Γολιάθ και με την μία τον έριξε κάτω…
Ξέρεις αδερφέ μου ποιές είναι οι 5 πετρούλες του Δαυίδ; Είναι οι 5 λεξούλες της ευχής…” Κύριε Ιησού Χριστέ Ελέησον με”…

***

Στάρετς Βαρσανούφιος της Όπτινα

Πρέπει να μιμούμεθα τον Δαβίδ που, όταν πήγε να μονομαχήσει με τον Γολιάθ, φυσικά δεν πήγε με αδειανά χέρια. Ποιος όμως ήταν ο οπλισμός του; Ένα κοτρώνι. Μια πέτρα. «Η δε πέτρα ην ο Χριστός» (Α΄ Κορ. 10,4)….

Σ’ αυτό έγκειται όλη η ουσία: Να έχεις αδιάλειπτη τη μνήμη του Θεού. Σκοπός της προσευχής του Ιησού αυτός είναι («Κύριε, Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν»)…. Κανένας δεν πάει κατευθείαν στο Πανεπιστήμιο… πρέπει πρώτα να μάθει το αλφάβητο….
Πηγή: Από το βιβλίο τού Οσίου Στάρετς Νίκωνος Μπελιάεφ, “Ρήματα Ζωής” (Το ημερολόγιό του), Έκδοση Ι. Μητροπόλεως Νικοπόλεως, Πρέβεζα 2006.

***

Την ώρα που λέγει κανείς την “ευχή” το Άγιον Πνεύμα κατέρχεται, όπως η νεφέλη στο Όρος Θαβώρ.

Αυτή η νοερά προσευχή είναι το φως που φωτίζει πάντοτε τη ψυχή του άνθρωπου και φλογίζει την καρδιά του με τις φλόγες της αγάπης του Θεού.

Μακάριοι και καλότυχοι είναι εκείνοι που θα συνηθίσουν να εκτελούν αυτό το ουράνιο έργο, γιατί μ’ αυτό νικούν κάθε πειρασμό που φέρνουν οι πονηροί δαίμονες, όπως και ο Δαβίδ νίκησε τον υπερήφανο Γολιάθ.

Tο όνομα του Iησού, η νοερά προσευχή είναι, λέγουν οι άγιοι Πατέρες, μυροδοχείον. Tο ανοίγεις, το γέρνεις και χύνεται το μύρον, πληρούται ευοσμίας ο τόπος. Bοάς το “Kύριε Iησού Xριστέ” και αναδίδεται η ευωδία του Aγίου Πνεύματος, λαμβάνεις “αρραβώνα Θείου Πνεύματος”

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, υπεστήριζε ότι πρέπει πρώτα να μάθουν όλοι οι ιερείς να εργάζωνται αυτήν την νοερά εργασία, και ύστερα να την προσφέρουν στο ποίμνιό τους και ειδικώτερα στα παιδιά. Μάλιστα, συνιστούσε ο Άγιος η διδασκαλία να αρχίζει από τα σχολεία.

Κάποιος νεαρός δάσκαλος το τόλμησε, σε κάποιο Δημοτικό σχολείο του Κερατσινίου. Συνιστούσε στα παιδιά για ένα λεπτό να λένε όλα μαζί «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με».
Το έλεγαν και κατέβαινε σύννεφο θείας Χάριτος και όλα τα παιδιά ήσαν ήσυχα! Και παρέμεναν ήρεμα μέχρι το τέλος των μαθημάτων. Και αυτήν την ‘Παλαμική’ υπόδειξη την συνέχισε για αρκετά χρόνια, με τα ίδια πάντοτε αποτελέσματα.

Κι εμείς, πριν αρχίσουμε την Νοερά προσευχή, καλό θα είναι να επαναλαμβάνουμε το: «Κύριε, δίδαξον ημάς προσεύχεσθαι» την νοερά και μυστική αυτή προσευχή των αγίων Σου Πατέρων.

***

π. Ζαχαρίας Ζαχάρου

Το όνομα του Ιησού Χριστού γίνεται ο τρόπος και ο τόπος της ενώσεως του πιστού με τον Σωτήρα Θεό. Όταν επικαλείται το όνομα αυτό θεοπρεπώς, αποκομίζει την ευδοκία του Αγίου Πνεύματος και ζει “διαπαντός” ενώπιον του Προσώπου του Κυρίου…

Η αποστολή των εκλεκτών του Κυρίου συνίσταται στο να βαστάζουν το όνομα αυτό, να πάσχουν υπέρ αυτού, να θεωρούν προνόμιο τον ονειδισμό, γι’ αυτό και να είναι έτοιμοι να πεθάνουν για το όνομα του Κυρίου Ιησού. Μέλη του σώματος του Χριστού είναι εκείνοι πάνω από τους οποίους έχει επικληθεί το όνομα Του, και οι ίδιοι επικαλούνται το όνομα του Ιησού Χρίστου. Με ένα λόγο, το όνομα του Κυρίου Ιησού σφραγίζει τον πιστό και τον απεργάζεται ναό της θεότητος, τόπο της χαρισματικής παρουσίας του Αγίου Πνεύματος.
Το όνομα Ιησούς Χριστός συνδέεται οντολογικά με το Πρόσωπο του Κυρίου Ιησού. Βαστάζοντας το ο πιστός φέρει μέσα του τον Ίδιο τον Θεό, αλλά στην ενεργητική Του μορφή, γιατί η Ουσία Του είναι υπερώνυμος και αμέθεκτος.

…Αμέσως μετά την Ανάσταση του Χριστού και την εμφάνιση της Εκκλησίας, ως Χριστιανοί διακρίνονταν “οι επικαλούμενοι το όνομα” του Χριστού, και η νέα πια “εκλογή” του Θεού ταυτιζόταν με τον αγώνα “του βαστάσαι το όνομα” του. Όπως ο Κύριος είπε ότι δεν μπορούμε να “ζήσωμεν εις τον αιώνα”, αν δεν “φάγωμεν την σάρκα του Υιού του Άνθρωπου και πίωμεν Αυτού το αίμα”, έτσι και οι μάρτυρες της Αναστάσεως Του, πολύ νωρίς βεβαίωσαν ότι “ουδέν όνομα εστίν υπό τον ουρανόν το δεδομένον εν ανθρώποις εν ω δει σωθήναι ημάς”. Η επίκληση, λοιπόν, του ονόματος του Κυρίου Ιησού Χριστού, και η μετοχή στο σώμα και το αίμα Του, έγιναν οι δύο κεντρικοί πόλοι ζωής γύρω από τους οποίους πραγματοποιείται η σωτηρία του νέου λαού, πού εξαγοράσθηκε με “το πάθημα του θανάτου” Του.

***

Γέροντας Ιερώνυμος, ο Ησυχαστής της Αίγινας

Ημέρα πού θα πέραση και δεν ένοιωσες τον Χριστό μας στην καρδία σου, δια της προσευχής, αναγνώσεως Ψαλτηρίου, Ευαγγελίου, κλπ., κλπ., να θεωρείς ότι απώλεσες αυτή την μέρα!
Να παρακαλείς με δάκρυα, όπως η Μαρία Μαγδαληνή και να λέγεις: Χριστέ μου, μη με εγκατάλειψης! Χριστέ μου μη με αφήνεις μόνο, Χριστέ μου γλυκύτατε, μη πάρεις την ψυχήν μου αν δεν γίνω όλος Σος!

Μετά το Απόδειπνο, να πεις: «Κύριε μου, με βλέπεις πώς είμαι! Κατάνυξιν δεν έχω. Δεν ημπορώ να προσευχηθώ όπως πρέπει. Αδυναμίες έχω πολλές! Δεν αγωνίζομαι ακόμη όπως Εσύ θέλεις, τι θα γίνη αυτή η κατάστασης; Βοήθησε με Κύριε!» Να του ομιλείς σαν να είναι μπροστά σου, έτσι Όπως ομιλείς σε εμένα.

Απόδειξης αγάπης προς τον Σωτήρα μας, είναι τα δάκρυα κατά την ώραν της προσευχής.
Το χτίσιμο με ξηρούς λίθους δεν είναι καλό. Χρειάζεται η λάσπη χρειάζεται και ο ασβέστης. Έτσι και η προσευχή χωρίς δάκρυα δεν είναι προσευχή. Χρειάζονται δάκρυα, αλλιώς ωφέλεια δεν μένει από την προσευχήν.

Σε κάθε προσευχή πρέπει να έχετε ένα κόμπο δάκρυ. Και όταν σας έλθη κατάνυξη, μη το λέτε πουθενά γιατί είναι θείον δώρον μήπως και το χάσετε!

Δεν ήταν λίγες οι φορές που τον είδαν μετάρσιο [Γέροντα Ιερώνυμο] την ώρα της προσευχής, ν’ αρπάζεται ο νους του στα ουράνια και να μη συμμετέχει με καμμιά αίσθησή του στα εγκόσμια!
Τον έβλεπαν πολλές φορές μέσα στο φως την ώρα της ενώσεώς του με τον Θεόν, έχοντας υποστεί την καλήν αλλοίωσιν. Ήταν φοβερή η εμπειρία, όπως διηγούνται αυτόπτες μάρτυρες. Τους προειδοποιούσε όμως να μην φανερώσουν σε άλλους αυτό που έβλεπαν!
-Δεν είναι τίποτε, αυτό κόρη! Υπάρχουν πολύ ανώτερα!
-Μην πεις σε κανένα τίποτε για ο,τι επέτρεψε ο Θεός να δεις! Είπε σε μία αυτόπτη μάρτυρα, που συγκλονίστηκε στην συνάντησή της με τον Γέροντα, όταν τον είδε προσευχόμενο!

Ενεθυμείτο ο Γέροντας την πατρίδα του την Καπαδοκία, γιατί αγαπούσε πολύ την ησυχία και έλεγε, πως εκεί υπήρχαν πολλοί ήσυχοι τόποι για προσευχή!
Ενθυμούμαι εκείνα τα χρόνια, στην πατρίδα μου, οι άνθρωποι είχον ζήλον πολύν. Εν συγκρίσει με εδώ, τα σπίτια μας στην Ανατολή ήσαν ωσάν μοναστήρια! Όλοι ενήστευον, προηύχοντο με δάκρυα, αγρυπνούσαν! Εις τας αγρυπνίας, όταν εγίνοντο, εγέμιζε τα πάτωμα από τα δάκρυα. Ήσαν πολύ αγνοί, πολύ πιο ευλαβείς οι άνθρωποι τότε και ιδίως στα μέρη μας. Είχαν φόβον αλλά και αγάπην μεγάλην προς τον Θεόν. Και τα μικρά παιδιά, θυμάμαι, είχαμε ευσέβειαν, υπακοήν και αγάπην προς τους γονείς μας, αλλά και προς τους μεγαλύτερούς μας ευγένειαν. Οι διδάσκαλοι μας εδίδασκον πρώτα την ευσέβεια και την αγάπην προς τον Θεόν, την αγάπην προς την Πατρίδα και προς τα γράμματα…. τραγούδια κοσμικά δεν ηκούοντο!
Αν κανείς τραγουδούσε άσματα κοσμικά, αμέσως ήκουες οι μεγαλύτεροι να του λέγουν:
-Αμαρτία, αμαρτία, σεϊτάν λαρί.
Και ήρχιζαν να λέγουν διάφορους ύμνους εκκλησιαστικούς.
-Όταν ήλθαμε στην Ελλάδα μετά την ανταλλαγή πολλά εσκανδαλίσθημεν, είπαμε:
-Αμάν που ήλθαμε, αν ήταν δυνατόν με το πρώτον να επιστρέφαμε πίσω εις την πατρίδα μας την Ανατολήν.
-Αλλά που η ανατολή!
-Έσβησε αυτή η λυχνία της Αποκαλύψεως και γιαυτό ο παρών χειμών που έχει κατακλύσει τα πάντα!
-Οι άνθρωποι εδώ δεν προσηύχοντο, δεν νήστευαν, δεν αγρυπνούσαν, δεν ενεδύσκοντο σεμνά, τραγουδούσαν άσματα κοσμικά.
-Δεν γνώριζαν ποιά είναι η δεξιά οδός και ποιά η αριστερά.
Κοντά εις τον Γέροντα Ιερώνυμο έβρισκαν οι άνθρωποι το ύδωρ το αλλόμενον εις ζωήν αιώνιον (Ιω. δ’ 14).

***

π. Ιωάννη Ρωμανίδη

Μερικοί κάνουν σύγχυση μεταξύ της λογικής και της νοερός προσευχής. Η προσευχή με το κομποσχοίνι δεν είναι νοερά προσευχή.
«Έχω ακούσει, δηλαδή μοναχές, που λένε: “τώρα θα κάνω νοερά προσευχή”. Δηλαδή, έχουν καθίσει κάτω, πιάνουν το κομποσχοίνι και νομίζουν αυτό είναι νοερά προσευχή, δηλαδή. Αρκεί να κάνουν κομποσχοίνι, έχουν νοερά προσευχή. Δεν καταλαβαίνουν ότι η ευχή πρέπει να είναι και στην καρδιά και όχι μόνο στο κομποσχοίνι και στο μυαλό. Διότι δεν ξέρουν την διαφορά μεταξύ λογικής λατρείας και νοεράς λατρείας. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Άλλο το ένα, άλλο το άλλο».

Στην αρχή ξεκινά κανείς με την επανάληψη της ευχής, «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με», με το στόμα, την λογική, και κάποτε η ευχή εισέρχεται στην καρδιά…

Λοιπόν, αυτά που τα βρίσκει κανείς σκόρπια στους Πατέρες της Εκκλησίας, κατά ένα πολύ θαυμαστό τρόπο θα τα βρείτε μέσα στο σύγγραμμα αυτό, “Περιπέτειες ενός προσκυνητού”, ο οποίος προσκυνητής όπου πήγαινε, προσευχόταν μέσα στην καρδιά, κουβαλούσε μαζί του την προσευχή μέσα στην καρδιά του, δηλαδή. Είναι φοβερό φαινόμενο».
Πηγή: “Εμπειρική Δογματική τής Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας κατά τις προφορικές παραδόσεις τού π. Ι. Ρωμανίδη” Τόμος Β΄.

Διότι ο άνθρωπος, που έχει γίνει ναός του Αγίου Πνεύματος, που έχει δηλαδή έλθει μέσα του το Άγιο Πνεύμα και έχει κατοικήσει μέσα στην καρδιά του, αυτός ο άνθρωπος αισθάνεται ζωντανά μέσα στην καρδιά του την δύναμι, δηλαδή την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, και έτσι δεν πείθεται ότι έχει γίνει ναός του Αγίου Πνεύματος από λόγια άλλων ούτε από φιλοσοφικά ή θεολογικά επιχειρήματα άλλων, αλλά γνωρίζει ότι είναι ναός του Αγίου Πνεύματος από άμεση και προσωπική του εμπειρία· διότι νιώθει, ακούει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, που κάνει τον παπά και τον ψάλτη μέσα στην καρδιά του.
Δηλαδή είναι η συμμαρτυρία του Αγίου Πνεύματος στο πνεύμα του ανθρώπου εκείνο το πράγμα, που δίνει στον άνθρωπο αυτόν την απόλυτη βεβαιότητα ότι έχει γίνει το σώμα του ναός του Θεού, αφού το Πνεύμα το Άγιο ήλθε και σκήνωσε στην καρδιά του. Αυτήν την κατάστασι περιγράφει ο απόστολος Παύλος, όταν λέγη: «Το Πνεύμα του Θεού κράζει μέσα στις καρδιές μας το αββά ο Πατήρ». Φωνάζει δηλαδή μέσα μας το Άγιο Πνεύμα απευθυνόμενο προς τον Πατέρα και λέγει: «Πατέρα μου»!..

Η εμπειρία αυτή της νοεράς προσευχής είναι συνήθως – αν και υπάρχουν εξαιρέσεις – απαραίτητη προϋπόθεσις για να φθάση κάποιος στην εμπειρία της θεώσεως, κατά την οποία αποκτά εμπειρία της ακτίστου δόξης του Θεού.
Αυτή η εμπειρία της θεώσεως είναι αποκλειστικά δώρο Θεού, το οποίο ο Θεός χαρίζει σε όποιους θέλει, όταν θέλη και για όσο θέλει και δεν εξαρτάται από την ανθρώπινη προσπάθεια. Προϋπόθεσις όμως υπό συνήθεις συνθήκες είναι το να έχη κανείς την νοερά προσευχή.

Στην αρχαία Εκκλησία, όπως διασώζεται στις Επιστολές του Αποστόλου Παύλου, οι Χριστιανοί είχαν ενεργώς το Άγιον Πνεύμα, ήταν ναοί του Αγίου Πνεύματος, είχαν το χάρισμα της νοεράς προσευχής και είχαν διάφορα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Αυτό μαρτυρούν, μεταξύ των άλλων, οι δύο προς Κορινθίους Επιστολές του Αποστόλου Παύλου.

Το φαινόμενο “Ιωάννης Ρωμανίδης” οφείλει την ύπαρξή του στην Καππαδόκισσα μητέρα του Ευλαμπία. Ήταν άνθρωπος της νοεράς προσευχής. Προσευχόταν με την ευχή του Ιησού και έκανε και πολλές μετάνοιες. Ενώ όλη μέρα έραβε μαζί με τον άντρα της, ταυτόχρονα προσευχόταν.  Γράφει ο πατήρ Ι. Ρωμανίδης:  «Μάνα, τι κάνεις όλο μετάνοιες και μετάνοιες;»  Κι εκείνη του απαντούσε·  «Κορόιδευε, Γιαννάκη, κορόιδευε! Μα να ξέρεις, παπάς θα γίνεις εσύ»!.. μετά από το χάρισμα της νοεράς ευχής απέκτησε το διορατικό χάρισμα. Έλεγε με θαυμασμό ο Άγιος Παΐσιος· ‘‘Κοίτα να δεις, αυτή η γιαγιά που ήρθε από την Τουρκιά και την Αμερική να έχει και τηλεόραση έγχρωμη και να με παρακολουθεί τι κάνω στο Άγιον Όρος!’’ 

Στην Αμερική… πολεμάει με τις, όποιες δυνάμεις διαθέτει, τον Προτεσταντικό περίγυρο. Οι αιρετικοί… οργανώνουν πραγματική “επιχείρηση” για τόν προσηλυτισμό της, στην οποία συμμετέχουν 10-15 άτομα. Την επισκέπτονται και προσπαθούν μέσα από την αγία Γραφή, με τα γνωστά τους επιχειρήματα, να την κλονίσουν. Η Ευλαμπία έχει άλλα μεγαλύτερα και ακαταμάχητα επιχειρήματα. Τους αφήνει για λίγο μόνους και καταφεύγει στους αγίους, που έχει στο “εικονοστάσι” του δωματίου της. Προσεύχεται με θέρμη να την φωτίσει ο Θεός. Και ω! του θαύματος! Μια δυνατή βοή βγαίνει από τις εικόνες. Την ακούν και οι Προτεστάντες και τρέπονται σε άτακτη φυγή. Έκτοτε δεν την ξαναενόχλησαν…. Τα μεγάλα χαρίσματα τα δίδει ο Θεός σε αγίους μετά από πολυχρόνιους ασκητικούς αγώνες ή σε απλοϊκούς χριστιανούς, που ουδέποτε εφαντάσθησαν ότι είναι άγιοι. Η γερόντισσα Ευλαμπία ανήκε στους τελευταίους.

Φοιτητής του π.Ιωάννη τον θυμάται να περπατά μέσα στους διαδρόμους της Σχολής και να του λέει, «Καλημέρα, πατέρα Ιωάννη», και αυτός να μην του απαντά, αλλά κάποια στιγμή να κοντοστέκεται και να στρέφεται πίσω και να του λέει, «Παιδί μου, μου είπες χαίρετε;» «Μάλιστα, πάτερ!» «Τότε, χαίρετε κι από εμένα!» «Δεν με προσέξατε;» «Όχι, παιδί μου, ασχολούμουν με το ‘‘Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με’’». 

***

Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Εμένα η μητέρα μου μου έμαθε να λέω την ευχή. Όταν σαν παιδιά κάναμε καμμιά αταξία και πήγαινε να θυμώση, την άκουγα που έλεγε: « Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Όταν έβαζε το ψωμί στο φούρνο έλεγε: « Εις το όνομα του Χριστού και της Παναγίας». Και όταν ζύμωνε και όταν μαγείρευε, πάλι έλεγε συνέχεια την ευχή. Έτσι αγιαζόταν και το ψωμί και το φαγητό που έκανε, αγιάζονταν και αυτοί που το έτρωγαν.
Πόσες μητέρες που είχαν αγία ζωή είχαν και αγιασμένα παιδιά! Να, η μητέρα του Γέροντα Χατζη-Γεώργη. Ακόμα και το γάλα αυτής της ευλογημένης μάνας, που θήλαζε ο Γαβριήλ –το κατά κόσμον όνομα του Γέροντα Χατζη-Γεώργη ήταν ασκητικό!.. Η ευλάβεια της μητέρας έχει μεγάλη σημασία.

– Γέροντα, τί να προσέξω περισσότερο;
– Να στρωθής, να συμμαζευτής καί, όπου βρεθής, να λές την ευχή με τον νού και με την καρδιά σου, ζητώντας το έλεος του Καλού Θεού για τον εαυτό σου, για όλους τους ζώντες και για όλους τους κεκοιμημένους. Κι όταν κουράζεσαι από την ευχή, να ψάλλης δυνατά το αργό «Κύριε ελέησον» ή ένα τροπάριο.

– Συνήθως, Γέροντα, λέω την ευχή μόνο στον ναό.
– Όταν ο μοναχός αρκήται στο να λέη την ευχή μόνο στον ναό, είναι σαν τους κοσμικούς που πηγαίνουν στην εκκλησία μόνον την Κυριακή. Γι’ αυτό να μην περιορίζεσαι να λές την ευχή μόνο στον ναό· να την λές και στο διακόνημα και στο κελλί, και όταν ξαπλώνης για να ξεκουραστής, πάλι να λές την ευχή. Στο διακόνημα να προσέχης, να κινήσαι ήρεμα και συνετά, για να μη σού κλέβη το ταγκαλάκι τον νού από την ευχή. Πάντα να έχης στο στόμα σου το γλυκύτατο όνομα του Ιησού, για να γλυκαίνεται η ψυχή σου. Μεγάλη υπόθεση να περνάς ολόκληρη την ημέρα με την ευχή. Αρχίζεις την ημέρα σου με την ευχή, στην συνέχεια κάνεις την εργασία σου λέγοντας την ευχή, και έτσι αγιάζεται ό,τι κάνεις, αγιάζονται και όσοι συμμετέχουν σε αυτό. Όταν λ.χ. μαγειρεύης και λές την ευχή, αγιάζεται το φαγητό που κάνεις,αγιάζονται και όσοι το τρώνε.

***

-Γέροντα , πώς είναι καλύτερα να λέω την ευχή; Φωναχτά , ψιθυριστά ή με τον νου;
-Αν την λες φωναχτά, θα κουράζεσαι και γρήγορα θα αποκάμης. Γι’ αυτό να την λες πότε ψιθυριστά και πότε με τον νου. Η ευχή με τον νου είναι το καλύτερο∙ επειδή όμως δεν μπορούν όλοι οι άνθρωποι να την λένε συνέχεια με τον νου, βοηθάει να την λέη κανείς και ψιθυριστά, σαν μια προπαίδεια.
Μπορείς να αρχίζης να την λες ψιθυριστά , να συνεχίζης με τον νου, και ύστερα πάλι ψιθυριστά και πάλι με τον νου. Να κάνης αυτή την εναλλαγή, μέχρι να καταλήξη η ευχή να γίνεται μόνο με τον νου, να γίνη δηλαδή νοερά , όπως και λέγεται «νοερά προσευχή». Τότε προσεύχεται κανείς με τον νου του και η καρδιά του σκιρτά, αγάλλεται∙ φθάνει στον θείο έρωτα, ζη ουράνιες καταστάσεις.

-Αυτό το διάστημα , Γέροντα, κάθε φορά που μπαίνω στο κελλί μου, έχω μετεωρισμό και βλάσφημους λογισμούς. Γιατί μου συμβαίνει αυτό;
-Ξέχασες, φαίνεται, την ευχή, και γι’ αυτό ο πειρασμός έστησε την σκηνή του έξω από το κελλί σου.Προσπάθησε στις κενές ώρες που έχεις στο κελλί, να λες την ευχή ψιθυριστά , για να διώχνης τον μετεωρισμό και τους λογισμούς που υποβάλλει ο εχθρός. Η ψιθυριστή ευχή πολύ βοηθάει στις ώρες της επιθέσεως, γιατί εκείνην την στιγμή χρειάζεται προσοχή, για να γλυτώση κανείς από την εχθρική φάλαγγα.

-Γέροντα, συμφέρει, όταν μου έρχονται κακοί ή βλάσφημοι λογισμοί , να τους πολεμώ με αντιρρητικό πόλεμο1;
–Καλύτερα να τους πολεμάς με την ευχή παρά με αντιρρητικό πόλεμο. Όσο μπορείς, να μιλάς νοερώς με τον Χριστό δια της νοεράς προσευχής, και να μη συζητάς με τον νου σου «τούτο» ή «εκείνο». Να καλλιεργήσης την ευχή, η οποία αρχικά θα σε απαλλάξη από τους κακούς λογισμούς και στο τέλος θα γίνη ένα με την αναπνοή σου.
1. Αντιρρητικός πόλεμος σημαίνει να αντικρούη κανείς τους κακούς λογισμούς φέρνοντας αντίστοιχους καλούς.
Από το βιβλίο: «Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου , Περί προσευχής, Λόγοι ς’»

***

– Γέροντα, πώς πρέπει να προσεύχωμαι;

– Να αισθάνεσαι σαν μικρό παιδί, και τον Θεό να Τον αισθάνεσαι Πατέρα σου και να Τον παρακαλάς για ό,τι έχεις ανάγκη. Μιλώντας έτσι με τον Θεό, δεν θα θέλης μετά να ξεκολλήσης από κοντά Του, γιατί μόνο στον Θεό βρίσκει κανείς την ασφάλεια, την παρηγοριά, την ανέκφραστη αγάπη με την θεία στοργή.
Προσευχή είναι να βάλουμε τον Χριστό μέσα στην καρδιά μας, να Τον αγαπήσουμε με όλο μας το είναι.
«Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της ισχύος σου και εξ όλης της διανοίας σου», λέει η Αγία Γραφή.
Όταν ο άνθρωπος αγαπήση τον Θεό και έχη επικοινωνία μαζί Του, δεν τον συγκινεί τίποτε το γήινο. Γίνεται σαν τρελλός. Βάλε σε έναν τρελλό την καλύτερη μουσική· δεν συγκινείται. Δείξε τους καλύτερους ζωγραφικούς πίνακες· δεν δίνει καμμιά σημασία. Δώσε τα καλύτερα φαγητά, τα καλύτερα ρούχα, τα καλύτερα αρώματα· δεν τα προσέχει, είναι στον κόσμο του.
Έτσι και όποιος έχει επικοινωνία με τον ουράνιο κόσμο, είναι κολλημένος εκεί και δεν ξεκολλάει με τίποτε. Όπως δεν μπορείς να ξεκολλήσης το παιδί από την αγκαλιά της μάνας, έτσι δεν μπορείς να ξεκολλήσης από την προσευχή και τον άνθρωπο που έχει καταλάβει το νόημά της. Τί αισθάνεται το παιδάκι στην αγκαλιά της μητέρας του; Μόνον όποιος νιώθει την παρουσία του Θεού και τον εαυτό του μικρό παιδί, μπορεί να το καταλάβη αυτό.

***

Γέροντα, θέλω να με μάθετε να προσεύχομαι, του είπα κάποια στιγμή. Να προσεύχεσαι; με ρώτησε με απορία. Επηρεασμένος από τα ινδουιστικά, φανταζόμουν ότι θα υπάρχει κάποια ιδιαίτερη μέθοδος, κάποια τεχνική… κάτι σαν τον διαλογισμό.
Ναι γέροντα, τι πρέπει να κάνω για να προσευχηθώ; Τί να πώ; πως πρέπει να κάτσω; Κατάλαβε την μεγάλη μου άγνοια, αλλά δεν έδειξε τίποτα. Να, κοίτα να δεις… απλά. Πρέπει να είσαι απλός. Θα κάτσεις ήσυχα σε μια γωνιά και θα μιλήσεις στον Χριστό σαν να ήταν κοντά σου και να σε άκουγε. Είναι μπροστά και σε ακούει… θα τα πεις σαν να μιλούσες σε κάποιον φίλο σου. (Απόσπασμα από το βιβλίο: «Οι γκουρού, ο νέος και ο γέροντας Παΐσιος»)

Η ψιθυριστή ευχή πολύ βοηθάει στις ώρες της επιθέσεως, γιατί εκείνη την στιγμή χρειάζεται προσοχή, για να γλυτώση κανείς από την εχθρική φάλαγγα.
Η ευχή έχει μεγάλη δύναμη· είναι φοβερό όπλο κατά του διαβόλου. Είναι σαν να πυροβολής τον διάβολο με σφαίρες πνευματικές και δεν μπορεί να πλησιάση.
Όπως τα καράβια που κινδυνεύουν εκπέμπουν S.Ο.S., έτσι κι εσύ να λες συνεχώς: «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με», και θα λαμβάνης βοήθεια.

Το πανάγιο μύρο του Ονόματος του Ιησού σαν οσμή ευωδίας στην ζωη της Οσίας Φωτεινής της Νεαπολίτιδος
https://iconandlight.wordpress.com/2017/06/08/17976/

Προσευχή είναι να βάλουμε τον Χριστό μέσα στην καρδιά μας, να Τον αγαπήσουμε με όλο μας το είναι.. Πάντα να έχης στο στόμα σου το γλυκύτατο όνομα του Ιησού. Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης
https://iconandlight.wordpress.com/2022/07/15/81315/

Η ευχή είναι βαρύ πυροβολικό για τον διάβολο. Κάτσε να σου φέρω ένα πιστόλι. Κάθε φορά που λες την ευχή ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ, είναι σαν να πυροβολείς το διάβολο και δεν σε πλησιάζει. Πάρτο να το έχεις για άμυνα! Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης
https://iconandlight.wordpress.com/2021/10/04/%ce%b7-%ce%b5%cf%85%cf%87%ce%ae-%ce%b5%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%b9-%ce%b2%ce%b1%cf%81%cf%8d-%cf%80%cf%85%cf%81%ce%bf%ce%b2%ce%bf%ce%bb%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%b4%ce%b9/

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Ἀνδρέου τοῦ Στρατηλάτου και τῶν σὺν αὐτῷ 2593 Μαρτύρων.
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Θείας πίστεως, τὴ δυvαστεία, προσενήνοχας, ὡς στρατηγέτης, τῷ Παντάνακτι στρατὸν θεοσύλλεκτον τύπος γὰρ τούτων Ἀνδρέα γενόμενος, μαρτυρικῶς σὺν αὐτοὶς ἠνδραγάθησας. Μεθ’ ὧν πρέσβευε, Κυρίω τῷ σὲ δοξάσαντι, δωρήσασθαι ἠμιν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου Θεοφάνους, τοῦ ἐν Ναούσῃ
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Βλαστὸς Ἰωαννίνων ἀνεδείχθης περίδοξος, καὶ θεῖος πολιοῦχος τῆς Ναούσης Θεόφανες· ὡς ἄγγελος γὰρ ζήσας ἐπὶ γῆς, θαυμάτων ἐκομίσω δωρεάν, καὶ παρέχεις τὰς ἰάσεις τοῖς εὐλαβῶς, προστρέχουσι τῇ σκέπῃ σου. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.

Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως.

Μέγας ἥλιος, ἐξ Ἰωαννίνων, ἀνατέταλκας, ἐν τῇ Ναούσῃ, καὶ διώκεις παθῶν ἀμαυρότητα, καὶ καταπλήττεις Μακεδόνων τὰ συστήματα, ἐν τοῖς θαύμασι, Θεόφανες Πατὴρ ἡμῶν Ὅσιε, πρέσβευε σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου Δανιὴλ τοῦ Ἁγιορείτου, ἐκ Ζαγορᾶς τοῦ Πηλίου
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Κολλυβάδων Ὁσίων Πατέρων σέμνωμα,
φῶς κατιδόντα ἀρτίως
ἡλίου ἐν Ζαγορᾷ,
Δανιὴλ πνευματοφόρον, εὐφημήσωμεν
σκεῦος ὡς Χάριτος σεπτόν,
εὐσεβείας ἐραστὴν
καὶ στῦλον ὀρθοπραξίας,
ὑπὲρ ἡμῶν δυσωποῦντα
θερμῶς Θεὸν τὸν πανευΐλατον.

Καὶ νῦν. Τῆς ἑορτῆς.

Ἐν τῇ Γεννήσει τὴν παρθενίαν ἐφύλαξας, ἐν τῇ Κοιμήσει τὸν κόσμον οὐ κατέλιπες Θεοτόκε. Μετέστης πρὸς τὴν ζωήν, μήτηρ ὑπάρχουσα τῆς ζωῆς, καὶ ταῖς πρεσβείαις ταῖς σαῖς λυτρουμένη, ἐκ θανάτου τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἦχος α΄. Τῶν οὐρανίων ταγμάτων.

Πνευματικὸν ποδηγέτην
καὶ ὑφηγήτορα
Ὁσίου Ἀρσενίου,
τοῦ ἐν Πάρῳ ἀρτίως
ἐκλάμψαντος ἀμέμπτῳ διαγωγῇ,
Δανιήλ, μελῳδήσωμεν,
ὡς Θείου Πνεύματος σκήνωμα διαυγὲς
καὶ πατρῴου φάρον δόγματος.

Δόξα. Ἦχος πλ. β΄.

Ἀπλανῆ Ὁσίου Ἀρσενίου τοῦ ἐν Πάρῳ ποδηγέτην πρὸς θέωσιν,
Δανιήλ, τὸν ἐξ εὐάνδρου Ζαγορᾶς ὁρμώμενον
καὶ ἐν Φολεγάνδρῳ τὸ ζῇν ἐκμετρήσαντα,
ὡς ταπεινώσεως καὶ ἡσυχίας εὐφημήσωμεν πρόβολον
ἐν κατανύξει ψάλλοντες·
Ὁ ἀγωνισάμενος ὑπὲρ τῶν πατρῴων παραδόσεων
καὶ διδάξας πάντας τὴν εἰς αὐτὰς προσήλωσιν,
ἴσθι καὶ ἡμῶν ἰθύντωρ πρὸς σωτηρίαν
εὐχαῖς σου ἀδιαλείπτοις
πρὸς τὸν μόνον σῴζειν δυνάμενον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κάθισμα. Ἦχος πλ. δ΄. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.

Τὸν Σταυρὸν τοῦ Κυρίου ἄρας σοφέ, καὶ αὐτῷ μέχρι τέλους ἀκολουθῶν, τὸν νοῦν οὐχ’ ὑπέστρεψας, ἐν τῷ κόσμῳ θεόσοφε, ἐγκρατείᾳ καὶ πόνοις τὰ πάθη ἐνέκρωσας, καὶ ναὸν ἡτοίμασας σαὐτὸν τῷ Κυρίῳ σου· ὅθεν χαρισμάτων, ἀμοιβὴν ἐκομίσω, ἰᾶσθαι νοσήματα, καὶ διώκειν τὰ πνεύματα, θεοφόρε Θεόφανες, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

Αἶνοι. Ἦχος πλ. δ΄. Ὢ τοῦ παραδόξου θαύματος

Ἔνδον, τῶν ἀδύτων γεγόνας, εἰς οὐρανὸν ἀναπτάς, ἀρετῶν ἐποχούμενος, θεοφόρε ἅρματι, ὡς Ἠλίας αἰθέριος, ὁ διφρηλάτης νῦν ἀναγόμενος, καθ’ ὃν ζῆλον ἔχεις πρὸς Κύριον, λύχνος πολύφωτος, γεγονὼς τῇ χάριτι θεοπρεπῶς, καὶ θεοειδέστατος, μάκαρ Θεόφανες.

iconandlight.wordpress.com