Η Υπεραγία Θεοτόκος εισήλθε στα άγια των αγίων, ζώντας μόνο για το Θεό, στην ιερά ησυχία με αδιάλειπτο θεία προσευχή, κι εκεί διέκρινε νέα και απόρρητη οδό προς τους ουρανούς, που θα την έλεγα νοητή σιγή. Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς.

 

Συναξάριον

Τῇ ΚΑʹ (21ῃ) τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου, ἡ ἐν τῷ Ναῷ Εἴσοδος τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ Ἀειπαρθένου Μαρίας.

ἑορτή τοῦ ἡσυχαστικοῦ μοναχισμοῦ

Στίχοι
Ἔνδον τρέφει σε Γαβριὴλ ναοῦ, Κόρη,
Ἥξει δὲ μικρὸν καὶ τὸ Χαῖρέ σοι λέξων.
Βῆ ἱερὸν Μαρίη τέμενος παρὰ εἰκάδι πρώτῃ.

«Χαῖρε, Ἁγία ἁγίων μείζων.»

Λόγος εις τα Εισόδια της Θεοτόκου
 Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς

«..Εάν το δένδρο αναγνωρίζεται από τον καρπό, και το καλό δένδρο παράγει επίσης καλό καρπό, η μητέρα της αυτοαγαθότητος, η γεννήτρια της αιώνιας καλλονής, πως δεν θα υπερείχε ασύγκριτα κατά την καλοκαγαθία από κάθε αγαθό εγκόσμιο και υπερκόσμιο;

Διότι η δύναμη που καλλιέργησε τα πάντα, ο προαιώνιος και υπερούσιος Λόγος, από ανέκφραστη φιλανθρωπία και ευσπλαχνία για χάρη μας θέλησε να περιβληθεί τη δική μας εικόνα, για να ανακαλέσει τη φύση πού σύρθηκε στον Άδη και να την ανακαινίσει, γιατί είχε παλαιωθεί και να την αναβιβάσει προς το υπερουράνιο ύψος της βασιλείας και θεότητός του.

Και βρίσκει αυτήν την αειπάρθενη η οποία υμνείται από μας σήμερα που γιορτάζουμε την παράδοξη είσοδό της στα άγια των αγίων και την εκλέγει ανάμεσα από όλους ανά τους αιώνες εκλεκτούς και θαυμαστούς και περιβόητους για την ευσέβεια και σύνεση και σε λόγια και σε έργα.

Ήταν αδύνατο η υψίστη και υπεράνω του νου καθαρότης, ο σαρκωθείς Λόγος, να ενωθεί με μολυσμένη φύση, γιατί ένα μόνο πράγμα είναι αδύνατο στο θεό, το να έλθει σε ένωση με ακάθαρτο, πριν αυτό καθαρισθεί. Γι’ αυτό και χρειαζόταν κατ’ ανάγκη μια τελείως αμόλυντη και καθαρότατη παρθένο για κυοφορία και γέννηση εκείνου που είναι και εραστής της και δοτήρας της καθαρότητας, η οποία και προορίσθηκε και φανερώθηκε και το σχετικό με αυτήν μυστήριο τελέσθηκε, με πολλά παράδοξα γεγονότα.

Πρώτα η γέννησή της από το ζεύγος που ζητούσε με άσκηση και προσευχή τη λήξη της ατεκνίας τους και έλαβαν την υπόσχεση και συνέλαβαν τη τωρινή Θεομήτωρ. Και επειδή οι πολυάρετοι γονείς της πέτυχαν το ζητούμενο, έσπευσαν να εκπληρώσουν την προς το Θεό υπόσχεσή τους και μετά τον απογαλακτισμό την οδηγούν στο ιερό του Θεού και στον ιεράρχη που ευρίσκετο εκεί, αλλά και αυτή μόνη της με ελεύθερη γνώμη προσήλθε στο Θεό και διέμενε στα άγια των αγίων. Τρεφόταν δε από πάνω με άγγελο με απόρρητη τροφή που δυνάμωνε καλύτερα τη φύση της και τελειοποιούσε τον εαυτό της κατά το σώμα, ώστε το κατάλληλο καιρό να ανοιχθούν οι ουράνιες μονές και να δοθούν για αιώνια κατοίκηση σε όσους πιστεύουν στη παράδοξη γέννα της.

Έχοντας πλέον από τη μητρική ακόμη κοιλιά τέτοια θεία χαρίσματα και φυσικά δώρα, δεν δέχθηκε ούτε καμιά άλλη επίκτητη φύση (διότι έτσι νομίζω ότι πρέπει να ονομάζουμε τα από τους δασκάλους αποκτήματα) να εισφέρει μέσα της φοιτώντας σε δασκάλους. Αντίθετα, αφού παρέδωσε στο Θεό τον ηγεμονικό νου ως υπήκοο σε όλα, εγκατέλειψε δε τελείως τα διδάγματα των ανθρώπων και έτσι δέχθηκε άφθονη την από τα άνω σοφία, στο σημείο της ηλικίας που οι γονείς τοποθετούν τα παιδιά χωρίς τη θέλησή τους ως νήπια κάτω από τη καθοδήγηση νηπιαγωγού και τα παραδίδουν σε γραμματοδιδασκάλους, αυτή παρακάθεται μαζί με το Θεό σε άγια άδυτα σαν θεσπέσια ανάκτορα, ως βασιλικός έμψυχος θρόνος ανώτερος από κάθε έδρα, στολισμένος ολόκληρος με αρετές που πρέπουν σε τέτοιο βασιλέα που κάθεται σε αυτόν.

Μόλις τριών ετών που μόλις είχε αποκοπεί από το θήλασμα και τη δίαιτα της αγκαλιάς δείκνυε το πρέπον σε όσους γνωρίζουν να κρίνουν αλάθευτα. Όταν έφθασε κοντά στα πρόθυρα του ιερού, ενώ νεάνιδες ευγενείς ντυμένες επάξια προς το γένος τους την περιστοίχιζαν κρατώντας λαμπάδες και έτσι με επισημότατη πομπή την προέπεμπαν με ευταξία προς το εσωτερικό, σε αυτό το σημείο φάνηκε ότι αισθανόταν καλύτερα από όλους όσα συμβαίνουν και πρόκειται να της συμβούν. Σεμνή τότε και χαρούμενη και θαυμαστή με το κατάλληλο παράστημα και ήθος και φρόνημα προχωρούσε και έρχεται σε συνάντηση με τον αρχιερέα.

Και αμέσως εγκατέλειψε όλους γονείς, τροφούς, συνομήλικες και αποχωρίσθηκε από τους συναγμένους, μόνη εντελώς, χαρούμενη προχωρεί στον αρχιερέα ο οποίος την εισήγαγε στα άγια των αγίων και έπεισε όλους τους τότε ζώντας να δέχονται το γεγονός αυτό, με τη σύμπραξη και τη συναπόφαση του Θεού. Διότι επρόκειτο να γίνει σκεύος εκλογής, όχι όπως η κιβωτός γεμάτο σκιές και τύπους, αλλά γεμάτο αλήθεια, για να βαστάει κυοφορώντας εκείνον τον ίδιο, του οποίου το όνομα είναι θαυμαστό. Τι σπουδαίο θαύμα;

Ας δούμε λοιπόν, πως τίθεται τέλος στους τύπους, πως πάνω σε εκείνη ακριβώς τη σκιαγραφία τελετουργείται η μορφή της αλήθειας. Εισήλθε στα πρόσκαιρα άγια των αγίων η παντοτινή αγία των αγίων. Εισήλθε η αχειροποίητη σκηνή του Λόγου, η λογική και έμψυχη κιβωτός του άρτου της ζωής που αληθινά αποστάλθηκε σε εμάς από τους ουρανούς. Εισήλθε η βίβλος της ζωής, που δεν δέχθηκε τύπους λόγου, αλλά τον ίδιο το Λόγο του Πατρός απορρήτως. Σε αυτήν την αληθινή κιβωτό παρίστανται όχι οι τύποι των αγγέλων, αλλά οι ίδιοι οι άγγελοι και το σπουδαιότερο είναι ότι δεν επεσκίαζαν απλά, αλλά διακονούσαν και υπηρετούσαν στη διατροφή. Διατροφή που δεν είναι δυνατό να πούμε ούτε τι ήταν, τόσο ξεπερνούσε σε θαυμασμό και το πολυθρύλητο εκείνο μάννα.

Ο διακομιστής ήταν καθαρό σύμβολο της αγγελικής πολιτείας της Παρθένου σε αυτό το στάδιο της ηλικίας την υπηρετούσε συνεχώς και δεν την επεσκίαζε, υποσχόμενος σε αυτήν το μελλοντικό μεγαλείο. Αυτήν άλλωστε πρόκειτο να επισκιάσει, όχι άγγελος ούτε αρχάγγελος ούτε τα ίδια τα Χερουβίμ και τα Σεραφείμ, αλλά η ίδια η ενυπόστατη δύναμη του Υψίστου. Τούτο μάλιστα δεν είναι επισκίαση αλλά καθαρά ένωση, όχι μόνο στη γαστέρα αλλά και μόρφωση. Και το μορφωμένο από τα δύο, δηλαδή από τη δύναμη του Υψίστου και στη παναγία και παρθενική εκείνη γαστέρα ήταν ο Λόγος Θεού σαρκωμένος.

Πω πω, σε ποιό βάθος μυστηρίου κατεβάσαμε το λογο! Και έτσι ζούσε λοιπόν σαν στο παράδεισο, βίο απαράσκευο, αφρόντιστο, αμέριμνο, αμέτοχο αγενών παθών, ζώντας μόνο για το Θεό, βλεπόμενη μόνο από το Θεό, τρεφόμενη μόνο από το Θεό και γενικά αφιερωμένη συνεχώς στο Θεό.

Ζούσε την ιερά ησυχία, τη στάση του νου και του κόσμου, τη λησμονιά των κάτω, την μύηση των άνω, την απόθεση των νοημάτων προς το καλύτερο, δια της παιδείας από την ησυχία που θεωρούμε μέσα το Θεό. Αφού λύθηκε από κάθε υλικό δεσμό ανυψώθηκε πάνω και από αυτή τη συμπάθεια προς το σώμα της, σύνηψε το νου της με τη προς τον εαυτό στροφή και προσοχή και με τη αδιάλειπτο θεία προσευχή. Και δι’ αυτής ερχόμενη τελείως στον εαυτό της και υπερβαίνοντας το πολύμορφο συρφετό των λογισμών, διέκρινε νέα και απόρρητη οδό στους ουρανούς, που θα την έλεγα νοητή σιγή.

Αφού έτσι μυήθηκε στα ανώτατα μυστήρια με αυτές τις ακρότατες θεωρίες και κατά το τρόπο αυτόν ενώθηκε και αφομοιώθηκε με το Θεό, μόνη αυτή στους αιώνες επετέλεσε αυτή την υπερφυά πρεσβεία για χάρη μας και μόνη της την αποπεράτωσε, πραγματοποιώντας το μέγα και το πάνω από το μέγα κατόρθωμα. Διότι δεν έγινε μόνο καθ’ ομοίωση Θεού, αλλά και έκαμε το Θεό καθ’ ομοίωση ανθρώπου. Και δεν το έκανε αυτό πείθοντάς τον, αλλά και τον κυοφόρησε ασπόρως και τον γέννησε αφράστως, κατά την χάρη από το Θεό (γι’ αυτό και προσαγορεύθηκε από τον αρχάγγελο, κεχαριτωμένη).

Ποιος μπορεί να περιγράψει τα μεγαλεία σου, παρθένε; Έγινες Θεομήτωρ, ένωσες το νου με το Θεό, ένωσες το Θεό με τη σάρκα, έκανες το Θεό υιό ανθρώπου και τον άνθρωπο υιό Θεού, συμφιλίωσες τον κόσμο με τον ποιητή του κόσμου. Μας δίδαξες με έργα ότι το θεωρείν δεν προσγίνεται μόνο με αίσθηση ή και λογισμό στους πραγματικούς ανθρώπους (διότι τότε θα ήσαν λίγο μόνο καλύτεροι από τα άλογα), αλλά πολύ περισσότερο με τη κάθαρση του νου και τη μέθεξη της θείας χάριτος, κατά την οποία εντρυφούμε στα θεοειδή κάλλη όχι με λογισμούς, αλλά με άυλες επαφές. Έκαμες τους ανθρώπους ομοδίαιτους με τους αγγέλους, ή μάλλον αξίωσες και μεγαλύτερων βραβείων, αφού συνέλαβες από το άγιο Πνεύμα θεανδρική μορφή και την γέννησες παράδοξα και κατέστησες την ανθρώπινη φύση απορρήτως συμφυή και, θα λέγαμε, ομόθεη με τη θεία φύση.

Ας φυλάττουμε επομένως τη προς το Θεό και προς αλλήλους ενότητα, που έχει εντυπωθεί σ’ εμάς από το Θεό θείως, δια των δεσμών της αγάπης. Ας βλέπουμε πάντοτε προς τον άνω γεννήτορα. Ας υψώσουμε άνω προς αυτόν τη καρδιά μας. Ας παρατηρήσουμε το μέγα τούτο θέαμα, τη φύση μας να συνδιαιωνίζει αύλως με το πυρ της Θεότητος, και, αποβάλλοντας τους δερμάτινους χιτώνες, που έχουμε ενδυθεί από τη παράβαση, ας σταθούμε σε αγία γη, αναδεικνύοντας ο καθένας μας τη δική του γη αγία δια της αρετής και της προς το Θεό σταθερής αφοσιώσεως, να φωτισθούμε και φωτιζόμενοι να συνδιαιωνίσουμε σε δόξα της τρισηλίας Θεότητος που πρέπει κάθε δόξα, κράτος, τιμή και προσκύνηση τώρα και στους ατέλειωτους αιώνες. Γένοιτο…».
Πηγή: απόσπασμα από τις Πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς», τόμος 11ο

***

Εισόδια της Θεοτόκου:
Το γεγονός της εορτής και τα εξ αυτού συμπεράσματα
(π. Αθανάσιος Μυτιληναίος)

«Την θεόπαιδα Παρθένον καί Θεοτόκον ἐν ναῷ Κυρίου προσαγομένην εὐσεβῶς ἀνευφημήσωμεν…»

Σήμερα, αγαπητοί μου, η Εκκλησία μας γιορτάζει την Είσοδον της Υπεραγίας Θεοτόκου εις τον ναόν του Σολομώντος, εις τα Άγια των Αγίων. Είναι γνωστό ότι οι γονείς της Υπεραγίας Θεοτόκου, Ιωακείμ και Άννα, ήσαν στείροι. Δηλαδή δεν έκαναν παιδιά. Και είχαν φθάσει σε μία προχωρημένη ηλικία, και παιδί δεν είχαν. Επειδή δε εθεωρείτο όνειδος, κυρίως εις την γυναίκα που δεν έκανε παιδιά, γι’ αυτό τον λόγο νυχθημερόν παρακαλούσαν τον Κύριο να τους δώσει ένα παιδί. Και ο Κύριος εισήκουσε την προσευχή τους. Και τους έδωκε ένα κορίτσι. Την Υπεραγίαν Θεοτόκον. Και στις προσευχές τους μέσα, είχαν τάξει εις τον Θεόν να προσφέρουν το παιδί εις τον ναόν. Ό,τι δηλαδή είχε κάνει παλιότερα η Άννα, η γυναίκα του Ελκανά, η δεύτερη γυναίκα του Ελκανά, που δεν είχε παιδιά, κι εκεί παρακαλούσε τον Θεό, στον ναό να της δώσει παιδί. Διότι η άλλη γυναίκα είχε πολλά παιδιά, και ησθάνετο πολύ δύσκολα, ησθάνετο όνειδος, όπως σας είπα, ντροπή· γι’ αυτόν τον λόγο, παρακαλούσε θερμά τον Θεό, και είπε: «Θεέ μου, δώσε μου ένα παιδί, και θα Σου το αφιερώσω». Και πράγματι, έκανε τον Σαμουήλ. Και τριών ετών τον έφερε εις τον ναόν και τον αφιέρωσε τότε επί αρχιερέως Ηλί. Και έμενε εις τον ναόν. Εκεί εκοιμάτο, εκεί έτρωγε, εκεί έμενε ο Σαμουήλ.

Έτσι, το ίδιο συνέβη και με την Υπεραγίαν Θεοτόκον. Οι γονείς της, ο Ιωακείμ και η Άννα, θερμά παρεκάλεσαν να τους δώσει παιδί, και αν τους έδινε, θα το αφιέρωναν στον Θεό. Και πράγματι, όταν εγεννήθη το παιδί τους, η Μαρία, την απεγαλάκτισαν, διότι έτσι εσυνηθίζετο τότε, εις ηλικίαν τριών ετών. Και μόλις απεγαλακτίσθη, δηλαδή έκοψαν το γάλα το μητρικό, προσέφεραν το μικρό παιδάκι εις τον ναόν. Και οι ιερείς οδήγησαν το κοριτσάκι αυτό, των τριών ετών, την τριετίζουσα Μαρία, εις τα Άγια των Αγίων. Εκεί ουδείς εισήρχετο, ούτε ιερεύς, παρά μόνον ο αρχιερεύς, και αυτός μόνο μία φορά τον χρόνο! Και συνεπώς η παρουσία της Υπεραγίας Θεοτόκου ήτο κατ’ έμπνευση του Θεού να βρίσκεται εκεί, εις τα Άγια των Αγίων.

Το γεγονός αυτό που γιορτάζομε σήμερα, προβάλλεται και σε μας, αγαπητοί μου, με έναν έκτυπον τρόπον, που έρχεται να μας πει πολλά πράγματα. Ας δούμε μερικά σημεία απ’ αυτό το γεγονός που γιορτάζομε σήμερα, τι έχει σε μας να πει.

Προσέξτε ένα σημείο, ένα πρώτο σημείο. Ότι οι γονείς της Θεοτόκου, δεν έκαναν παιδιά, και προσηύχοντο διαρκώς εις τον Θεόν να τους δώσει παιδί. Συνεπώς η Υπεραγία Θεοτόκος ήτο καρπός των προσευχών των. Τίθεται το ερώτημα: Όταν παντρεύονται δύο άνθρωποι, κι αποφασίζουν να κάνουν παιδιά, τα παιδιά είναι καρπός επιθυμίας ή καρπός αγίου πόθου; Τι είναι από τα δυο; Είναι καρπός προσευχών, ή καρπός, ξαναλέγω, σαρκός; Όταν είπα «καρπός επιθυμίας», δεν εννοώ απλώς και μόνον, ασφαλώς και αυτό, το στοιχείον της σαρκικής επιθυμίας, αλλά εννοώ το εξής: γενικά της επιθυμίας των ανθρώπων, από κίνητρο και ελατήριο το «εγώ» των. Δηλαδή επιθυμώ να έχω παιδιά, γιατί θέλω να έχω παιδιά; Να δημιουργήσω απογόνους; Να δημιουργήσω μίαν προέκτασιν της υπάρξεώς μου, ώστε αν εγώ πεθάνω, να υπάρχω στο παιδί μου και στον εγγονό μου; Αυτό δε, το βλέπομε πολλάκις στο όνομα, όταν οι άνθρωποι διαπληκτίζονται, χαλούν τις καρδιές των, να βγάλουν οπωσδήποτε το δικό τους όνομα, και, βάζοντας το δικό τους όνομα, να θέλουν να απαθανατισθούν στο πρόσωπο του παιδιού των, του εγγονού των, κ.ο.κ. Αυτό είναι φανερό, ότι το ελατήριο της επιθυμίας της δημιουργίας των παιδιών, είναι εγωιστικό. Μ’ αυτήν λοιπόν, την γενικήν έννοια, λέγω, τι είναι ένα παιδί, καρπός των προσευχών μας, καρπός αγίου πόθου ή καρπός μιας σαρκικής -γιατί όλα αυτά με μία λέξη, έτσι χαρακτηρίζονται- επιθυμίας;

Πάντως είναι παρατηρημένο και η Ιστορία αυτό το διδάσκει, η Ιστορία του Θεού, ότιγονείς που έκαναν παιδιά κατόπιν προσευχών, έκαναν άγια παιδιά. Έτσι κι ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής, ήτο καρπός προσευχών. Γι’ αυτό αγαπητοί μου, όταν θα κάνουμε παιδιά, όταν θέλουμε να κάνουμε παιδιά, ιδίως το λέγω πιο πολύ στους νέους ανθρώπους, που θα ήθελαν να δημιουργήσουν και να φτιάξουν οικογένεια, δεν θα κάνουν την οικογένεια μόνο για να έχουν μία δική τους ψυχολογική άνεση ή και περαιτέρω άλλης φύσεως ανέσεις ή απλώς γιατί όπως λένε κατά τη συνήθη έκφραση «παντρευόμενος να μπει κανείς στο δρόμο του». Ποιο δρόμο; Ας το πούμε, τον κοινωνικόν δρόμον. Δηλαδή; Να, αυτό που κάνουν όλοι, θα το κάνουμε κι εμείς. Να μην διαφέρουμε από εκείνο που κάνουν οι άλλοι.

Στην πραγματικότητα την έννοια των πραγμάτων την χάνουμε. Θα πρέπει να αισθανόμαστε ότι είμεθα οικονόμοι μυστηρίων Θεού, όπως και οι ιερείς· και εδώ έχουμε το μυστήριο των παιδιών, τις αθάνατες ψυχές, που πρέπει να μυσταγωγήσουμε στον Θεό. Έτσι λοιπόν πρέπει να βλέπουμε το θέμα του γάμου και τη γέννηση των παιδιών. Το στριφογυρίζω πολλή ώρα στο μυαλό μου αν πρέπει να σας το πω, αλλά θα σας το πω, γιατί «οὐ βούλομαι σεμνότητι λόγων καλλωπίζεσθαι, ἀλλά σεμνούς ποιῆσαι τούς ἀκούοντας», όπως λέγει ο Μέγας Βασίλειος. Δηλαδή εκείνη η αχαρακτήριστος έκφρασις: «Το παιδί αυτό γεννήθηκε γιατί ξέφυγε!». Ε, όχι δα..! Όχι δα… Που δείχνει ότι όλα τα ελατήρια, όλα τα κίνητρα της δημιουργίας παιδιών, δεν είναι παρά μόνον οι ηδονές μας και τίποτε άλλο. Μα, αν είναι δυνατόν ποτέ, κάτω από τέτοιες καταστάσεις, να έχει ευλογία αυτό το παιδί που θα γεννηθεί.

Γι’ αυτό λέγει ο Κύριος, το σημειώνει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης είναι εκείνοι οι οποίοι «οὐκ ἐξ αἱμάτων, οὐδὲ ἐκ θελήματος σαρκὸς, οὐδὲ ἐκ θελήματος ἀνδρὸς, ἀλλ᾽ ἐκ Θεοῦ ἐγεννήθησαν». Αναμφισβήτητα μεσολαβεί η σαρκική επιθυμία· αλλά είναι αγιασμένη. Είναι κάτω από το θέλημα του Θεού. Όταν είναι κάτι κάτω από το θέλημα του Θεού, δεν είναι αυτό το πρωταρχικόν ελατήριον, αλλ’ είναι απλώς κάτι που ακολουθεί, τότε βεβαίως κι αυτό που είναι και μοιάζει για σαρκικό, δεν είναι σαρκικό αλλά είναι πνευματικό. Αυτή η σάρκα η ίδια που φορώ αυτή τη στιγμή και που με τα μάτια αυτά σας βλέπω και με την γλώσσα αυτή σας ομιλώ, δεν είναι σάρκα με την έννοια ότι είναι κάτι απόβλητο και κάτι που δεν θα μπορεί να σταθεί στην αιωνιότητα. Θα αναστηθεί η σάρκα μου. Έχει την σφραγίδα της αιωνιότητος. Γιατί; Διότι η σάρκα μου είναι θέλημα του Θεού. Άλλο πράγμα θα πει σάρκα, κι άλλο πράγμα θα πει ζω σαρκικά. Είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Έτσι λοιπόν ασφαλώς μπαίνει ο γάμος, με όλα τα συμπαρομαρτούντα του. Αλλά πρέπει να φέρει ο γάμος τη σφραγίδα του Θεού, του θελήματος του Θεού. Και τότε μπορώ να λέγω ότι μπορούμε να έχουμε παιδιά αγιασμένα. Έχουμε δηλαδή άγιες καταβολές. Αυτές είναι οι καταβολές, τα θεμέλια. Πολλές φορές λέμε για τα παιδιά ποιες είναι οι καταβολές των. Και συνήθως ανατρέχουμε στους προγόνους, στις λεγόμενες βιολογικές καταβολές. Μας διαφεύγει όμως ότι η μεγίστη καταβολή είναι η ευλογία του Θεού.

Έτσι, τι βλέπουμε εις αυτό το ζεύγος το αγιασμένο, τον Ιωακείμ και την Άννα; Όταν το παιδάκι τους γίνεται τριών ετών, το έταξαν και το οδήγησαν στον ναό. Εκείνο το «έταξαν» είναι μεγάλο πράγμα. Διότι δεν έταξαν απλώς να του βάλουν μαύρα, όπως μερικοί τάζουν να βάλουν μαύρα στο παιδί τους και βάζουν όταν το παιδί γεννηθεί ή ζήσει. Είναι ίσως και λίγο ανόητο το πράγμα αυτό… Ή άλλα πράγματα. Να ανάψουνε μια λαμπάδα ή ό,τι άλλο. Αφιερώνουν ολόκληρο το παιδί τους, και φεύγει από τη δικαιοδοσία τους, το αφιερώνουν στον Θεό. Και είχανε μόνο ένα· κι αυτό καρπός των γερατειών των και των προσευχών των. Εδώ κάνουν τόσα παιδιά οι άνθρωποι, και αν υποτεθεί ένα παιδί τους, όχι αυτοί να το αφιερώσουν, αλλά το παιδί να θέλει να αφιερωθεί, να γίνει υπηρέτης του Θεού, να γίνει μοναχός, να γίνει κληρικός, τότε ξεσηκώνουν τον κόσμον, γιατί δεν θα ήθελαν το παιδί τους να αφιερωθεί εις τον Θεόν. Τους ελέγχει το γεγονός της σημερινής γιορτής.

Αλλά αφιερώνουν αυτοί οι δύο ευλογημένοι γονείς το παιδί τους στον ναό. Πολλά έχει να μας πει αυτό. Σημειώσατε ότι αφιέρωσαν το παιδί τους στον ναό του Θεού. Αυτό για κάθε οικογένεια σημαίνει ότι οφείλουν να οδηγούν τα παιδιά τους εις τον ναόν. Έκφρασις είναι ο Εκκλησιασμός. Πρέπει τα παιδιά μας να τα εκκλησιάζουμε. Από νήπια, από βρέφη. Διότι τριών ετών το παιδάκι-ήταν βρέφος- σημειώσατε ότι αφιερώθηκε ολοτελώς. Δεν σήμαινε ότι πιο μπροστά δεν πήγαιναν οι γονείς του να προσφέρουν τις θυσίες τους κλπ. μαζί με το νήπιό τους.

Έτσι κι εμείς οι Χριστιανοί γονείς οφείλομε, αγαπητοί μου, να οδηγούμε τα παιδιά μας τακτικώς και εγκαίρως εις τον ναόν του Θεού. Όχι Κυριακή παρά Κυριακή. Όχι Χριστούγεννα και Πάσχα. Κάθε Κυριακή και μεγάλη γιορτή. Προσέξτε, δεν θα στέλνομε το παιδί μας στην Εκκλησία· αλλάθα πηγαίνουμε με τα παιδιά μας στην Εκκλησία. Μην ξεχνάτε ότι το παράδειγμα είναι το Α και το Ω. Διότι δεν είναι επαρκές να στείλω το παιδί μου στην Εκκλησία. Πόσοι το λέγουν αυτό γονείς! «Στέλνω», λέγει , «το παιδί μου». Τρώει το παιδί σου για σένα αδελφέ μου; Κοιμάται το παιδί σου για σένα αδελφέ μου; Ο καθένας έχει το πρόσωπό του, έχει την ατομικότητά του. Το παιδί σου για το παιδί σου και σένα για σένα. Είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Λοιπόν· δεν θα στείλουμε το παιδί μας στην Εκκλησία, αλλά θα πάμε με το παιδί μας στην Εκκλησία. Ώστε το παιδί μας να λατρεύσει μαζί με μας τον Θεό, αλλά και να αντιληφθεί ότι πρέπει να μιμηθεί -μιμητικός είναι ο άνθρωπος- εκείνο που κάνουν οι γονείς του. Να βαδίσει πάνω στα χνάρια των γονιών του. Αυτό είναι πάρα πολύ σπουδαίο.

Ακόμη εις τον ναόν η Υπεραγία Θεοτόκος τι έκανε; Έμεινε, ξέρετε, 11-12 χρόνια. Δηλαδή έως 15 ετών. Από εκεί παρελήφθη και οδηγήθηκε εις τα χέρια του Ιωσήφ, δια να μνηστευθεί. Από τον ναόν παρελήφθη. Προσέξτε κάτι. Η Υπεραγία Θεοτόκος προσηύχετο, μελετούσε και έκανε δουλειές στον ναό του Θεού. Δηλαδή διακονούσε τον ναό του Θεού. Αυτό το«προσηύχετο και μελετούσε»προδίδεται από την ωδή της. Βλέπομε την ωδή της, αυτήν την οποία είπε, ότι «από ΄δω και μπρος θα με μακαρίζουν οι γενεές» κλπ. κλπ. Αυτήν την ωδή την οποία είπε όταν είδε τη συγγενή της την Ελισάβετ, η οποία εγκυμονούσε τον Ιωάννη τον Πρόδρομο, και είναι ωδή εφάμιλλος από πλευράς ποιητικής και προφητικής, με τις άλλες ωδές της Παλαιάς Διαθήκης, όπως του Μωυσέως, του Αββακούμ, του Ησαΐου, δεν είναι παρά καρπός παρά μιας διαρκούς μελέτης· διότι έχει στοιχεία πολλά από την ωδή της Άννης, που έζησε 1200 χρόνια πριν από την Υπεραγίαν Θεοτόκον. Και μελετούσε εκεί εις τον ναόν. Αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει ότι το παιδί μας πολύ νωρίς θα αρχίσουμε να το κατηχούμε.

Τι σημειώνει ο Απόστολος Παύλος στον Τιμόθεο; Του λέει ότι «από βρέφους γνωρίζεις τα ιερά γράμματα». Και ποιοι ήσαν που οδηγούσαν το παιδί από βρέφους εις τα ιερά γράμματα; «Η μάμμη σου», λέει, «η Λωίδα και η μητέρα σου η Ευνίκη». Το Πνεύμα του Θεού καταξίωσε να γραφούν τα ονόματα αυτών των δύο σπουδαίων γυναικών στην Αγία Γραφή. Και να ακούγονται και να μνημονεύονται παντού και πάντοτε. Δεν σημειώνεται γι’ αυτές ότι ήσαν μορφωμένες ή εργάζονταν σε γραφεία. Ή ότι ήσαν επιστήμονες. Ήξεραν την μεγίστην επιστήμην. Την πρώτην και μεγάλην και μοναδική επιστήμη. Την επιστήμη να μεγαλώνουν παιδιά! Να μεγαλώνουν και να ανατρέφουν παιδιά. Και το παιδί τους αυτό, ένα και μοναδικό, γιατί δεν είχε πατέρα, πέθανε- Έλληνας ήτο ο πατέρας του Τιμοθέου- Εβραίες αυτές· και μεγάλωσε ο Τιμόθεος όχι προσκολλημένος στην γιαγιά και στην μαμά. Δεν ήταν ένα μαμόθρεφτο παιδάκι, αλλά ήταν ένα παιδί που το πρόσεχαν να καταρτίζεται πνευματικά και να γίνει εκείνος που έγινε. Ο μεγάλος συνεργάτης του Αποστόλου Παύλου και ο πρώτος επίσκοπος Εφέσου. Αυτής της πρωτευούσης της Μικράς Ασίας, της Εφέσου.

Ναι, αγαπητοί. Έτσι πρέπει να μεγαλώνουμε τα παιδιά μας, με κατήχηση. Να μάθουμε τα παιδιά μας, γι’ αυτό πάνε σχολείο, να μάθουν γράμματα, να διαβάζουν την Αγία Γραφή. Γι’ αυτό είναι δυστύχημα σήμερα που κόψαμε τα Αρχαία Ελληνικά και δεν θα μπορούν τα παιδιά μας να καταλαβαίνουν τα κείμενα. Είναι κι άλλες απόψεις, εθνικές, αλλά από την άποψη τη θρησκευτική, είναι ένα αυτόχρημα δυστύχημα. Ωστόσο όμως θα σας έλεγα βοηθήστε τα παιδιά σας να προσοικειωθούν με το βιβλίο του Λόγου του Θεού. Σιγά σιγά θα γίνεται μια μύησις διαρκής. Μετά στο Κατηχητικό Σχολείο, στην Κατήχηση. Να αγαπούν την κατήχηση, το κήρυγμα, να αγαπούν πολύ τον λόγο του Θεού. Και διαρκώς να καταρτίζονται. Να αγαπούν την Εκκλησία. Ο Κύριος πού ευρέθηκε δωδεκαετής; Στον ναό. Και τι είπε όταν η Θεοτόκος τον ζητούσε; «Οὐκ οἲδατε ὅτι ἐν τοῖς τοῦ Πατρός μου δεῖ εἶναι με;». Ότι έπρεπε να βρίσκομαι εις τα σκηνώματα του Πατρός μου; Το κάθε παιδί πρέπει να αισθάνεται ότι ο οίκος του Θεού είναι οίκος δικός του. Γιατί είναι ο οίκος του Πατρός Του. Να αισθάνεται όμορφα μέσα εις τον ναό του Θεού. Γι’ αυτό, όπως στολίζουμε τα σπίτια μας, να είναι ευχάριστη η διαμονή μας, έτσι στολίζομε και τον ναό του Θεού, όχι μόνο προς τιμήν του Θεού, αλλά και δια την ευχάριστη διαμονή. Δεν είναι πολυτέλεια. Δια την ευχάριστη διαμονήν εκείνων οι οποίοι ευρίσκονται για να λατρεύσουν τον Θεό. Να μην κρυώνουν, να μην κουραστούν αλλά να έχουν όλην την άνεση και δυνατότητα να λατρεύσουν τον Θεό. Να είναι όλα πολύ ωραία. Γιατί και ο Θεός τα έκανε όλα πολύ ωραία.

Και κάτι ακόμα. Η Υπεραγία Θεοτόκος με τι ετρέφετο; Λέγει η Παράδοσις ότι άγγελοι την έτρεφαν. Αλλά ετρέφετο και με τον λόγο του Θεού. Άραγε είχε συλλάβει ότι εκείνη η Κιβωτός, μέσα εις τα Άγια των Αγίων, ήταν η ιδία; Και ότι δεν έπαιρνε τιμή η Υπεραγία Θεοτόκος, όπως λέγει ο Καβάσιλας, επειδή ευρίσκετο εις τα Άγια των Αγίων. Αλλά έδιδε τιμή εις τα Άγια των Αγίων! Διότι η Υπεραγία Θεοτόκος ήτο ανωτέρα από τα Άγια των Αγίων, που ήταν υλικά, κτίσματα ήσαν, και η Υπεραγία Θεοτόκος ήτο ανωτέρα από την Κιβωτόν την οποία έβλεπε απέναντί της· και η Κιβωτός δεν ήταν παρά ο τύπος ο δικός της. Διότι εκείνη η Κιβωτός είχε τις πλάκες του Νόμου, τις πέτρινες, τις πλάκες του Λόγου του Θεού. Αλλά αυτός ο Λόγος όχι πια τυπωμένος επάνω σε πέτρες, χαραγμένος, αλλά αυτός ο Λόγος ζωντανός πια θα ενοικούσε σε μια άλλη Κιβωτό. Στην Κιβωτό των σπλάχνων της Υπεραγίας Θεοτόκου… Και θα εγίνετο η Υπεραγία Θεοτόκος, η ζωντανή, η ζώσα Κιβωτός. Και εκείνη η παλαιά Κιβωτός χάθηκε. Από τις αλλεπάλληλες συμφορές των Εβραίων χάθηκε. Και ο ναός κατεστράφη. Αλλά ο αληθής ναός του Θεού Λόγου, η Υπεραγία Θεοτόκος, είναι στον ουρανό. Και τιμάται από όλους τους αγγέλους του ουρανού κι από όλες τις γενεές των γενεών. Έτσι η Υπεραγία Θεοτόκος ετρέφετο μέσα εις τον ναό.

Αγαπητοί μου. Πώς θα οδηγήσουμε τα παιδιά μας να τραφούν; Μόνο με τον λόγο του Θεού και με την κατήχηση; Όχι. Και με τα μυστήρια του Θεού. Θα κοινωνούμε τα παιδιά μας. Δεν θα λέμε στα παιδιά μας ότι πίνουν «κρασάκι και ψωμάκι». Αλλά θα τους λέμε με όλην τη σοβαρότητα ότι κοινωνούν το σώμα και το αίμα του Χριστού. Το παιδί, ξέρετε, ηρωοποιεί και με τη φαντασία του δίδει άλλες εικόνες στον ρεαλισμό που έχει μπροστά του. Θα πρέπει όμως σιγά-σιγά να του πούμε ότι κάτω από το ψωμί και το κρασί, είναι αυτός ο Χριστός ο ίδιος. Ότι αυτό που παίρνει είναι ο Χριστός. Δεν είναι κάτι άλλο. Δεν είναι σύμβολο, αλλά είναι αυτός ο ίδιος ο Χριστός. Τον Οποίον δεν βλέπουμε. Αλλά είναι ο Ίδιος. Και συνεπώς έτσι το παιδί σιγά-σιγά θα τρέφεται. Με τον εκκλησιασμό, με τη λατρεία, με το κήρυγμα, με την κατήχηση, με τα μυστήρια της Εκκλησίας. Έτσι θα γίνει καλός άνθρωπος. Έτσι θα γίνει καλός Χριστιανός.

Και μάλιστα στην εποχή που περνάμε την πολύ δύσκολη, θα αρχίσει να αποκτά με τον τρόπον αυτόν, κι εκεί πρέπει να αποβλέπουν όλα αυτά, να αποκτηθεί εκκλησιαστικό φρόνημα, εκκλησιαστική συνείδηση. Τι είναι αυτό το εκκλησιαστικό φρόνημα; Να φρονώ εκκλησιαστικά. Να βλέπω τα πάντα μέσα στη Δημιουργία από το πρίσμα της Εκκλησίας. Διότι τα πάντα είναι Εκκλησία. Το ξέρετε ότι όλα καλούνται να γίνουν Εκκλησία; Όλη η κτιστή φύσις, ό,τι κτιστό επί της γης, αυτή αύτη η γη, όλοι οι άνθρωποι… οι άνθρωποι βέβαια δυστυχώς δεν εκκλησιοποιούνται, γιατί δεν θέλουν, αυτός ο ουρανός, με τα απειράριθμα αστέρια του, το ξέρετε ότι καλούνται να εκκλησιαστικοποιηθούν; Δηλαδή να γίνουν Εκκλησία. Να μπουν στον χώρο της αφθαρσίας και της αθανασίας, μέσα στην οποία θα βασιλεύει η δικαιοσύνη και η αγάπη και η παρουσία του Θεού; Το γνωρίζετε αυτό; Κι όλα αυτά δυνάμει αυτού του σαρκωθέντος Θεού Λόγου και αναστηθέντος; Και αφθαρτισθέντος Θεού Λόγου ως προς την ανθρώπινη φύση; Προσέξτε. Αυτό θα πει έχω εκκλησιαστικό φρόνημα. Είναι μεγάλο πράγμα αυτό.

Γι’ αυτό, αγαπητοί μου, οδηγείτε τα παιδιά σας σε αυτό το φρόνημα το εκκλησιαστικό. Θα τα στείλετε να φιλήσουν το χέρι των ιερέων. Να σηκώνονται όταν βλέπουν ιερέα. Να προσέχουν πολύ. Έχουμε κι εμείς αμαρτίες. Οι ιερείς έχουμε. Γιατί ο λαός δίνει τους ανθρώπους να γίνουν ιερείς και κατά τον λαό και οι ιερείς και κατά τους ιερείς και ο λαός. Το ίδιο πράγμα είμαστε. Αλλά παρά ταύτα πρέπει να διασώσουμε μερικά πράγματα. Για να παιδαγωγήσουμε ορθά τα παιδιά μας. Και να βγούμε από αυτήν την κατάσταση την άσχημη, την τρομακτική, τη φοβερή. Να δημιουργήσουμε μια καινούρια γενεά. Μια γενεά αναγεννημένη και που θα ευλαβείται τον Θεό, θα έχει εκκλησιαστικό φρόνημα, μια γενεά που θα αγιάζεται και μια γενεά που θα αγαπάει και τους ανθρώπους και την πατρίδα και ό,τι έχει αξία στον κόσμον αυτόν. Γιατί όλες οι αξίες σήμερα έχουν ανατραπεί. Ας δημιουργήσουμε λοιπόν τέτοια εκκλησιαστική αγωγή στα παιδιά μας. Και τότε πραγματικά θα βλέπουμε ευτυχισμένη γενεά. Θέλετε; Η γιορτή η σημερινή, τα Εισόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου, οι γονείς της Υπεραγίας Θεοτόκου, ο Ιωακείμ και η Άννα, αυτό το γεγονός της Εισόδου της Θεοτόκου εις τον ναόν, όλα αυτά δείχνουν τον δρόμο. Στέκονται ένα οροθέσιο.
ΠΗΓΕΣ: Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
http://www.arnion.gr/mp3/omilies/p_athanasios/ueotokos/ueotokos_020.mp3
(Μεταφορά της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας σε ηλεκτρονικό κείμενο και επιμέλεια: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος)

Η Θεοτόκος έζησε στα Άγια των Αγίων ως η μεγαλύτερη ησυχάστρια, Εκείνη η οποία επέτυχε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον την αληθινή ησυχία ή σιωπή της καρδιάς. Αποτελεί πρότυπο και έμπνευση για όλους μας. Όποιος δεν μπορεί να καταλάβη την θεολογία της σιωπής, δεν μπορεί να αισθανθή την θεολογία των ερημιτών και την δύναμη του ησυχασμού. π. Καλλίστου (Γουέαρ) Μητροπολίτου Διοκλείας
https://iconandlight.wordpress.com/2022/11/20/%ce%b7-%ce%b8%ce%b5%ce%bf%cf%84%cf%8c%ce%ba%ce%bf%cf%82-%ce%ad%ce%b6%ce%b7%cf%83%ce%b5-%cf%83%cf%84%ce%b1-%ce%ac%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%b1%ce%b3%ce%af%cf%89%ce%bd-%cf%89%cf%82-%ce%b7/

Η ησυχία ως τρόπος ευρέσεως της πνευματικής καρδιάς, Γέροντας Ζαχαρίας του Έσσεξ
https://iconandlight.wordpress.com/2017/11/19/%CE%B7-%CE%B7%CF%83%CF%85%CF%87%CE%AF%CE%B1-%CF%89%CF%82-%CF%84%CF%81%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%82-%CE%B5%CF%85%CF%81%CE%AD%CF%83%CE%B5%CF%89%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%80%CE%BD%CE%B5%CF%85%CE%BC%CE%B1/

Ἀπολυτίκιον Τῆς Ἑορτῆς
Ἦχος δ’

Σήμερον τῆς εὐδοκίας Θεοῦ τὸ προοίμιον, καὶ τῆς τῶν ἀνθρώπων σωτηρίας ἡ προκήρυξις. Ἐν Ναῷ τοῦ Θεοῦ τρανῶς ἡ Παρθένος δείκνυται, καὶ τὸν Χριστὸν τοῖς πᾶσι προκαταγγέλλεται. Αὐτῇ καὶ ἡμεῖς μεγαλοφώνως βοήσωμεν· Χαῖρε τῆς οἰκονομίας τοῦ Κτίστου ἡ ἐκπλήρωσις.

Κοντάκιον τῆς Ἑορτῆς.
Ἦχος δʹ. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.

Ὁ καθαρώτατος ναὸς τοῦ Σωτῆρος, ἡ πολυτίμητος παστὰς καὶ Παρθένος, τὸ ἱερὸν θησαύρισμα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, σήμερον εἰσάγεται, ἐν τῷ οἴκῳ Κυρίου, τὴν χάριν συνεισάγουσα, τὴν ἐν Πνεύματι Θείῳ· ἣν ἀνυμνοῦσιν Ἄγγελοι Θεοῦ· Αὕτη ὑπάρχει σκηνὴ ἐπουράνιος.

Ὁ Οἶκος
Τῶν ἀπορρήτων τοῦ Θεοῦ καὶ θείων μυστηρίων, ὁρῶν ἐν τῇ Παρθένῳ, τὴν χάριν δηλουμένην, καὶ πληρουμένην ἐμφανῶς, χαίρω, καὶ τὸν τρόπον ἐννοεῖν ἀμηχανῶ τόν ξένον καὶ ἀπόρρητον, πῶς ἐκλελεγμένη ἡ ἄχραντος, μόνη ἀνεδείχθη ὑπὲρ ἅπασαν τὴν κτίσιν, τὴν ὁρατὴν καὶ τὴν νοουμένην. Διό, ἀνευφημεῖν βουλόμενος ταύτην, καταπλήττομαι σφοδρῶς νοῦν τε καὶ λόγον, ὅμως δὲ τολμῶν, κηρύττω καὶ μεγαλύνω· Αὕτη ὑπάρχει σκηνὴ ἐπουράνιος.

Στιχηρὰ Προσόμοια τῆς Ἑορτῆς
Ἦχος δ’ Ὡς γενναῖον

Τῶν Ἁγίων εἰς Ἅγια, ἡ Ἁγία καὶ ἄμωμος, ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι εἰσοικίζεται, καὶ δι’ Ἀγγέλου ἐκτρέφεται, τῷ ὄντι ὑπάρχουσα, ἁγιώτατος ναός, τοῦ Ἁγίου Θεοῦ ἡμῶν, τοῦ τὰ σύμπαντα, ἁγιάσαντος ταύτης εἰσοικήσει, καὶ θεώσαντος τὴν φύσιν, τὴν τῶν βροτῶν ὀλισθήσασαν.

Μεγαλυνάριον
Ἄγγελοι τὴν Εἴσοδον τῆς Πανάγνου, ὁρῶντες ἐξεπλήττοντο πῶς ἡ Παρθένος εἰσῆλθεν, εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων.

Ὁ Εἱρμὸς
«Ὡς ἐμψύχῳ Θεοῦ κιβωτῷ, ψαυέτω μηδαμῶς χεὶρ ἀμυήτων, χείλη δὲ πιστῶν, τῇ Θεοτόκῳ ἀσιγήτως, φωνὴν τοῦ Ἀγγέλου ἀναμέλποντα, ἐν ἀγαλλιάσει βοάτω· Ὄντως ἀνωτέρα πάντων, ὑπάρχεις Παρθένε ἁγνή».

Ἄγγελοι καὶ ἄνθρωποι τὴν Παρθένον, ἐν ὕμνοις μεγαλύνωμεν· θεοπρεπῶς γὰρ εἰσῆλθεν, εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων.

Διανέμοις τῶν χαρισμάτων τὴν σήν, Γαλήνην Θεοτόκε τῇ ψυχῇ μου, βρύουσα ζωήν, τοῖς σὲ τιμῶσι κατὰ χρέος, Αὐτὴ περιέπουσα καὶ σκέπουσα, καὶ διατηροῦσα βοᾶν σοι· Ὄντως ἀνωτέρα πάντων, ὑπάρχεις Παρθένε ἁγνή.

Θεοτοκίον, Ἦχος β’
Λέοντος Μαΐστορος

Σήμερον τῷ Ναῷ προσάγεται, ἡ Πανάμωμος Παρθένος, εἰς κατοικητήριον τοῦ παντάνακτος Θεοῦ, καὶ πάσης τῆς ζωῆς ἡμῶν τροφοῦ. Σήμερον τὸ καθαρώτατον ἁγίασμα, ὡς τριετίζουσα δάμαλις, εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων εἰσάγεται· ταύτῃ ἐκβοήσωμεν, ὡς ὁ Ἄγγελος· Χαῖρε μόνη ἐν γυναιξὶν εὐλογημένη.

iconandlight.wordpress.com