Είναι σεβαστός ως τέτοιος στις κοπτικές και αιθιοπικές εκκλησίες.
Τα απόκρυφα ευαγγέλια ισχυρίζονται ότι ο Πιλάτος τελικά έγινε Χριστιανός και μαρτύρησε.
Το αρχαιότερο μέρος των απόκρυφων που συνδέονται με τον πέμπτο επίτροπο της Ιουδαίας είναι οι λεγόμενες «Πράξεις του Πιλάτου» (λατινικά: Acta Pilati, ελληνικά: Πράξεις Πιλάτου) - ένα απόκρυφο, το κύριο μέρος του «Ευαγγελίου του Νικοδήμου»), το οποίο εμφανίστηκε ήδη από τον δεύτερο αιώνα. Σε αυτό το κείμενο, το οποίο είναι η αναφορά του Πιλάτου στον αυτοκράτορα Τιβέριο, ο Πιλάτος παρουσιάζεται ως κρυφός ακόλουθος του Χριστού, Χριστιανός στην καρδιά, που επιδίωξε να ελευθερώσει τον Ιησού από την εκτέλεση. Τα απόκρυφα άσκησαν τεράστια επιρροή στη διαμόρφωση και τη συστηματοποίηση της εκκλησιαστικής διδασκαλίας σχετικά με τον θάνατο του Χριστού, την κάθοδό του στην κόλαση και την Ανάστασή του, καθώς και στην εικονογραφία αυτών των γεγονότων. Σε αυτά τα απόκρυφα αναφέρθηκαν ο Ιουστίνος ο Μάρτυρας, ο Ειρηναίος της Λυώνος και ο Τερτυλλιανός. Αργότερα αναφέρθηκε από τον Γρηγόριο της Τουρ (6ος αιώνας).
Ένα άλλο απόκρυφο κείμενο που περιέχει μια δικαιολόγηση για τον Πιλάτο είναι η «Προσευχή του Πιλάτου» του τέταρτου αιώνα. Περιέχει τη δικαιολόγηση του Πιλάτου και αφηγείται τι του συνέβη όταν ο αυτοκράτορας Τιβέριος έλαβε την αναφορά του για τα γεγονότα που περιβάλλουν τον θάνατο και την ανάσταση του Ιησού. Σύμφωνα με την ιστορία, η επιστολή του Πιλάτου φτάνει στη Ρώμη και διαβάζεται στον Τιβέριο παρουσία ενός μεγάλου πλήθους, έκπληκτου από τον σεισμό και το ξαφνικό σκοτάδι στο φως της ημέρας που προέκυψε από τη σταύρωση του Υιού του Θεού. Ο Καίσαρας, «τρομερά θυμωμένος», στέλνει στρατιώτες να συλλάβουν τον Πιλάτο και να τον φέρουν στη Ρώμη. Όταν ο Πιλάτος φέρεται, ο αυτοκράτορας τον ανακρίνει και
τον επιπλήττει για την εκτέλεση του Ιησού: «Αποφασίζοντας να διαπράξεις αυτή την κακή πράξη, έφερες καταστροφή σε ολόκληρο τον κόσμο». Ωστόσο, ο Πιλάτος επιμένει στην αθωότητά του και ισχυρίζεται ότι «οι υποκινητές και οι δράστες είναι οι Εβραίοι». Ο Καίσαρας απαντά ότι ακόμα κι αν αυτό ήταν αλήθεια, ο Πιλάτος, έχοντας δει όλα τα θαύματα του Ιησού, θα έπρεπε να είχε συνειδητοποιήσει ότι «αυτός ήταν ο Χριστός». Μόλις ο αυτοκράτορας προφέρει το όνομα του Χριστού, όλα τα παγανιστικά είδωλα στο κτίριο της Γερουσίας, όπου λαμβάνει χώρα η δίκη, πέφτουν στο έδαφος και θρυμματίζονται.
Αυτό το κείμενο τελειώνει με τον αποκεφαλισμό του Πιλάτου, με εντολή του εξοργισμένου Αυτοκράτορα Τιβέριου, ο οποίος είχε πιστέψει στον Ιησού Χριστό. Αλλά πριν από τον θάνατό του, προσεύχεται στον Εσταυρωμένο Ιησού και λαμβάνει συγχώρεση.
Υπάρχει ένα θραύσμα ενός κοπτικού παπύρου, που φυλάσσεται σήμερα στην
Οξφόρδη, το οποίο αναφέρει ότι ο πέμπτος επίτροπος πίστευε στον Θεό, τον οποίο
παρέδωσε στη Σταύρωση.
Η σύζυγος του Πιλάτου, Πρόκουλα ή Πρόκλα, το όνομα της οποίας είναι γνωστό από το «Ευαγγέλιο του Νικοδήμου», αγιοποιείται στις Ελληνορθόδοξες Εκκλησίες (για παράδειγμα, την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης). Η μνήμη της εορτάζεται στις 10 Νοεμβρίου (27 Οκτωβρίου). Ο Άγιος Αθανάσιος Αλεξανδρείας, ο Ιερός Αυγουστίνος και ο Βυζαντινός ιστορικός Ιωάννης Μαλάλας μαρτυρούν τη μεταστροφή της συζύγου του Πιλάτου στον Χριστιανισμό.
Στην κοπτική εικόνα, ο Πιλάτος με φωτοστέφανο στα δεξιά νίπτει τα χέρια του.
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία, η αγιοποίηση του Πιλάτου είναι αδύνατη, καθώς απομακρύνθηκε
από τη διακυβέρνηση της Ιουδαίας το 37 και στάλθηκε στην εξορία, όπου, σύμφωνα με τον Ευσέβιο Καισαρείας, αυτοκτόνησε.
Αλλά η ιστορία του Πιλάτου δεν τελειώνει εκεί. Τα θνητά του λείψανα προσέλκυαν δαίμονες και ήταν η αιτία κάθε είδους ατυχιών και φυσικών καταστροφών. Αρχικά, όπως αναμενόταν, το σώμα του Πιλάτου ρίχτηκε στον Τίβερη - ένα συνηθισμένο τέλος για πολλούς διάσημους Ρωμαίους που απολάμβαναν κακή φήμη στη ζωή, από τον αυτοκράτορα Τιβέριο ( «Τιβέριο στον Τιβέριμο! » φώναζε το πλήθος στην κηδεία του) μέχρι τον Πάπα Πίο Θ΄, ο οποίος έζησε τον 19ο αιώνα. Το σώμα του Πιλάτου στη συνέχεια ανασύρθηκε από το νερό, αλλά δεν μπόρεσε να βρει τόπο ανάπαυσης, καταλήγοντας σε ένα εφιαλτικό μέρος μετά το άλλο (καταλήγοντας μάλιστα για ένα διάστημα στον κρατήρα του Βεζούβιου), μέχρι που τελικά, σύμφωνα με την πιο διαδεδομένη εκδοχή του θρύλου, κατέληξε κοντά στη Λουκέρνη, σε μια αλπική λίμνη που βρίσκεται κάτω από το λεγόμενο Όρος Πιλάτος. Σύμφωνα με τον θρύλο, οι ταξιδιώτες που διανυκτέρευαν σε αυτά τα μέρη έβλεπαν μερικές φορές το φάντασμα ενός νωθρού και θλιμμένου Πιλάτου να πλένει τα χέρια του. Αυτό το θέαμα προμήνυε έναν πρόωρο και επικείμενο θάνατο για όσους το παρακολούθησαν.
Ο θρύλος είναι τόσο δημοφιλής στην Ελβετία που το κύριο βουνό της Λουκέρνης ονομάζεται Πιλάτουσμπεργκ.
Υπάρχουν και άλλες εκδοχές για την τύχη του Πιλάτου—σύμφωνα με ορισμένες αναφορές, εκτελέστηκε από τον αυτοκράτορα Νέρωνα. Είναι ενδιαφέρον ότι στη Βιέννη, η πυραμιδοειδής στήλη του αρχαίου τσίρκου (ιπποδρόμου) θεωρούνταν για πολύ καιρό «τάφος του Πιλάτου».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου