Τί μού είπε ο π. Παϊσιος...

Σύγχρονη Πνευματική Μαρτυρία του Αγίου Όρους

Una testimonianza filocalica contemporanea: Padre Paisios del Monte Athos

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ, Pater Maximos Aghiorita, Ieromonaco della Santa Montagna, Karyes (Ρώμη, 18Μάη 2013)

 

"....Άγιοι Πατέρες, εν Χριστώ αδελφοί καί φίλοι των Αγιορειτών Μοναχών,

Εισαγωγή. Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί πιστεύουμε στόν ένα καί μοναδικό αληθινό Τριαδικό Θεό, όπως μας παρέδωσαν οι Άγιοι Απόστολοι καί εδίδαξαν οι διάδοχοι αυτών Άγιοι Πατέρες καί εβίωσαν οι Άγιοι της Εκκλησίας μας μέχρι σήμερα, των οποίων τήν διδασκαλία καί τό παράδειγμα όλοι εμείς οι τωρινοί προσπαθούμε νά ακολουθήσουμε καί νά βιώσουμε.

Προσπαθούμε νά ευαρεστούμε τόν Θεό, πιστεύοντας καί υπακούοντας στόν Νόμο του Χριστού, καί προσευχόμαστε ζητώντας τό θείον έλεος. Καί ο Ουράνιος Πατέρας μάς απαντά διά της Θείας Χάριτος. Αυτό ακριβώς έγινε καί στήν περίπτωση του εκατοντάρχου Κορνηλίου (Πράξεις Αποστόλων, 10ο κεφάλαιο). Έτσι προσπαθούμε νά ζούμε κάτω απο τήν ευλογία του Θεού καί φροντίζουμε τό κατά δύναμη γιά τήν σωτηρία της ψυχής μας στήν αιωνιότητα, δηλαδή γιά νά πετύχουμε τήν ατελεύτητη ευτυχία μας κοντά στούς Ουράνιους δικούς μας (τόν Χριστό, την Παναγία, τους Αγίους)!

Δέν αρκεί μόνο τό νά πιστεύουμε σωστά καί νά επαναπαυόμαστε στό ότι βαπτισθήκαμε Ορθόδοξοι Χριστιανοί, αλλά αγωνιζόμαστε καί νά πράττουμε ορθά. 

Ασκούμεθα νά υποτάσσουμε τήν σάρκα στό πνεύμα, εκλιπαρούμε τό θείον έλεος, καί περιμένουμε τήν ευλογία καί χάρη του Θεού, όχι μόνο όταν πεθάνουμε ή στήν Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου μας, αλλά καί κάθε μέρα καί κάθε στιγμή της επίγειας ζωής μας. Αυτή ήταν καί είναι η ισόβια προσπάθεια όλων των Αγίων καί όλων όσων θέλουν νά σωθούνε στήν αιώνια Ζωή.

Ένας από αυτούς τούς Αγίους της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας ήταν καί ο Άγιος Γέροντας Παΐσιος (1924-1994), τόν οποίον ευδόκησε ο Θεός νά γνωρίσει καί ο ομιλών ενώπιόν σας από τόν καιρό πού ήταν νέος σπουδαστής της Ορθόδοξης Θεολογίας. 

Φώτισε ο Θεός νά καταλάβω ενωρίς ότι τά βιβλία διδάσκουν καλά πράγματα μέν, αλλά, αν δέν συνοδευτούν καί μέ τήν εμπειρία της θείας Χάριτος, είναι πολύ φτωχά καί ανούσια.

*   *   *

Ο Θεός χαρίζει ευτυχία. Επισκεφθήκαμε λοιπόν τό Άγιον Όρος κατά τό 1970, γιά νά διαπιστώσουμε μέ τά μάτια μας: είναι αλήθειες τά όσα διδάσκουν τά βιβλία; ή μόνο λόγια, φιλοσοφίες ή παραμύθια; 

Όταν πρωτοεπισκέφθηκα τό Άγιον Όρος, ο Γέροντας Παΐσιος ασκήτευε κοντά στήν Ιερά Μονή Σταυρονικήτα, όπου εκκλησιαζόταν τίς αργίες καί κοινωνούσε Σώμα καί Αίμα Χριστού, καί μετά τήν τράπεζα (τό φαγητό) επέστρεφε στό ασκητήριό του. 

Πήγα κοντά του, ασπάσθηκα τό ευλογημένο του χεράκι καί τόν παρεκάλεσα νά τόν ακολουθήσω. Χαιρόμουνα πάρα πολύ πού συνόδευα έναν άγιο! Έπλεα σέ πελάγη ευτυχίας! Μου μιλούσε γιά ουράνιες εμπειρίες καί καταστάσεις, πού δέν καλοκαταλάβαινα. 

Κάθε φορά πού κοινωνούσε στίς Λειτουργίες, όπως κι εκείνο τό Κυριακάτικο πρωϊνό, ένιωθε μέσα του τόσο μεγάλη χαρά από τήν πλούσια Χάρη του Θεού, ώστε Τόν παρακαλούσε: «πάρε μου, Θεέ μου, τήν τόση χάρη σου, διότι δέν τήν αντέχω, λειώνω από ευτυχία»! 

Εγώ τόν άκουγα έκπληκτος καί τόν κοίταζα μέ θαυμασμό!

Τότε δέν σκεφτόμουνα νά γίνω Μοναχός, καί είπα τήν απορία μου: «Γέροντα, γιά νά γευθεί κανείς τή χάρη του Θεού, πρέπει νά γίνει Μοναχός στό Άγιον Όρος»; 

Καί μου απάντησε μέ μίαν ερώτηση: «δέ μού λές, έξω από τό Άγιον Όρος υπάρχει ο Θεός»; 

Εννοούσε βέβαια ότι, αν κάποιος κοσμικός μπορεί νά ζήσει χριστιανική ζωή, δέν είναι απαραίτητο νά γίνει Μοναχός. Όμως η αλήθεια είναι ότι η επιμελημένη μοναχική ζωή (καί ιδίως στό Άγιον Όρος) χαρίζει φτερά αετού, ενώ μέσα στόν κόσμο, καί ιδίως τόν σημερινό, περπατά κανείς στά πνευματικά σάν τήν χελώνα.

*   *   *

Ο Μοναχός στηρίζει τήν κοινωνία. Έλεγε ο Γέροντας Παΐσιος: 

«Λέγουν πολλοί, «γιατί οι Καλόγεροι κάθονται πάνω στά βουνά, καί δέν έρχονται στόν κόσμο νά βοηθήσουν τήν κοινωνία πού έχει ανάγκη»; 

Αλλά ο αγωνιζόμενος Μοναχός πρώτα τελειοποιείται ο ίδιος, καί έπειτα βοηθά τόν κόσμο μέ τό παράδειγμα καί τήν προσευχή του. Ο Μοναχός προστατεύει τήν κοινωνία από κάθε κακό, όπως ο φάρος τά καράβια από τίς ξέρες καί τούς υφάλους. Διά των Μοναχών παρατείνεται τό έλεος του Θεού καί ελκύεται η θεία Χάρη πάνω στή γη, όπως οι δέκα δίκαιοι θά προστάτευαν τούς αμαρτωλούς των Σοδόμων στόν καιρό του Λώτ (Γένεση18,23-32).

Ο Γέροντας αναφερόταν καί σέ γεγονότα πού του συνέβησαν, όταν υπηρετούσε στόν ελληνικό στρατό κατά τόν καιρό του εμφυλίου πολέμου. Ο ίδιος ήταν ασυρματιστής, όταν κάποτε περικυκλώθηκε ο λόχος του από εχθρικές δυνάμεις. 

Οι συστρατιώτες του στό ύψωμα πού βρίσκονταν αμύνονταν απεγνωσμένα, βρίζοντας καί φωνάζοντας στόν πατέρα Παΐσιο νά βοηθήσει καί αυτός στόν αγώνα, αλλά εκείνος προσπαθούσε νά επικοινωνήσει μέ τή στρατιωτική του βάση, γιά νά ενημερώσει καί νά ζητήσει άμεση καί αποτελεσματική βοήθεια. Τό οποίο καί κατάφερε τελικά. 

Ήρθαν τά αεροπλάνα καί έλυσαν τό πρόβλημα των συναδέλφων του. Τό ίδιο γίνεται καί τώρα, έλεγε ο Γέροντας, οι ιερωμένοι της Εκκλησίας βοηθούν όσο μπορούν τόν κόσμο, αλλά χρειάζονται καί τίς θερμές προσευχές των αγιασμένων Μοναχών. Αυτό μας διδάσκει ο Θεός μέσω του προφήτου Ησαΐα, «κανέναν δέν θά προσέξω καί δέν θά ακούσω, παρά μόνο εκείνον πού είναι ταπεινός, ειρηνικός καί παίρνει στά σοβαρά τίς εντολές μου» (Ησαΐα 66,2).

*   *   *

Ο Μοναχός προσεύχεται θερμά. Ημασταν μερικοί Ιερείς πού παρακαλούσαμε τόν Γέροντα, νά μας προσκαλέσει νά του λειτουργήσουμε. Μερικές φορές είχα κι εγώ τήν ευλογία αυτή νά λειτουργήσω στόν Γέροντα. Έπρεπε νά πάω μεσάνυχτα στό ασκητήριό του, γιά νά τελειώσουμε νωρίς τό πρωί, επειδή μέ τό φως της ημέρας άρχιζαν νά τόν επισκέπτονται οι προσκυνηταί.

Προτού νά αρχίσει η Λειτουργία πρέπει ο παπάς νά πάρει καιρό, νά ντυθεί τά άμφια καί νά ετοιμάσει τήν Προσκομιδή. 

Μία φορά λοιπόν μου λέει ο Γέροντας: «τί νά πούμε, Παπά, μέχρι νά αρχίσει η Λειτουργία»; 

Του λέω, Γέροντα, εγώ νά σας τό πώ; εσείς ξέρετε. 

-«Οχι»! λέει, «εδώ κάνουμε αυτό πού μας προτείνει ο Παπάς»! 

Του λέω, από τί νά διαλέξουμε; 

-«Νά διαβάσουμε ΄Ωρες; ή τήν Παράκληση, ή τήν θεία Μετάληψη, ή νά πούμε τήν ευχή»; 

-Τήν ευχή, του λέω αμέσως.

Καί τότε, αδελφοί μου, άκουσα τήν ευχή από τό στόμα του αγίου Γέροντα, κατά τρόπον πού δέν τό είχα ξανακούσει ποτέ, ούτε μπορούσα νά τό φανταστώ. Έζησα ιερώτατες στιγμές, ακούγοντας τόν άγιο Γέροντα νά βγάζει μέσα από τήν ψυχή του αργά-αργά τίς λέξεις, 

«Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέέέησόν με». Τό έλεγε πολύ ικετευτικά, μέ πολλή ευλάβεια, μέ θέρμη υπερβολική, μετά δακρύων. Νόμιζες πως θά έβγαινε η καρδιά του! Ιδίως στό «ελέησόν με» κόλλαγε η γλώσσα του!

Εκείνο τό πρωϊνό μου χάρισε ο Θεός μία πολύ μεγάλη καί σπουδαία εμπειρία. Ήξερα ήδη από προσευχή καί είχα πεί τήν ευχή πολλές φορές, αλλά μέ τόν Γέροντα Παΐσιο κατάλαβα καί τόν λόγο της Αγίας Γραφής, ότι ο Θεός είναι «ο διδούς ευχήν τω ευχομένω» (1Βασιλειών 2,9). Προσευχόμαστε δηλαδή στόν Θεό, καί Τόν παρακαλούμε νά μας δώσει τό χάρισμα της τελειότερης προσευχής, αφού πάντοτε τό καλό έχει καί τό καλύτερό του, καί άν ο ίδιος ο Θεός δέν ολοκληρώσει τήν προσπάθειά μας μέ τή δική Του θεία Χάρη, οι δικές μας δυνάμεις είναι πολύ φτωχές γιά νά προσεγγίσουν τή θεία Μεγαλειότητα.

Ο Γέροντας είχε πολλή ταπείνωση! Αυτό είναι τό βασικό χαρακτηριστικό όλων των Αγίων! Ενώ οι αιρετικοί, όπως καί ο διάβολος, είναι υπερήφανοι. 

Τόν παρακαλούσα, πές μου, Γέροντα, κάτι εντυπωσιακό καί θαυμαστό. Καί απαντούσε, «σέ πόσους θά πας νά τό πείς»; 

Δέν ήθελε νά γίνεται λόγος γιά τό όνομά του. Επίσης, πολύ στενοχωριόταν, όταν έφταναν στά αυτιά του λόγια του, τά οποία είχε πεί σέ κάποιους κι εκείνοι τά αλλοίωναν καί τά διέστρεφαν.

*   *   *

Η σύγχρονη πραγματικότητα. Ο Γέροντας Παΐσιος μου είπε καί τό εξής: 

«Επειδή πολλές φορές έρχονται εδώ κάποιοι όχι γιά νά ωφεληθούνε, αλλά από περιέργεια, παρεκάλεσα τόν Θεό νά μου δώσει τή χάρη, ώστε, όταν πλησιάζει κάποιος, νά βλέπω στήν ψυχή του άν έρχεται μέ ταπείνωση, γιά νά μάθει καί ωφεληθεί, ή άν έρχεται μόνο από περιέργεια, οπότε θά χάσω άσκοπα τό χρόνο μου μαζί του. Καί ο Θεός μου έδωσε αυτήν τή χάρη, καί ανάλογα μέ τήν περίπτωση κρίνω, άν αξίζει νά του ανοίξω τήν καγκελόπορτά μου».

Πάρα πολλές ήταν καί οι φορές πού μας μιλούσε ανάλογα όχι μέ αυτό πού έλεγε τό στόμα μας, αλλά μέ εκείνο πού μας απασχολούσε εσωτερικά. 

Δηλαδή, διάβαζε τήν ψυχή μας καί τίς σκέψεις μας! Κάποιοι του ζητούσαν νά τούς κάνει θαύματα! Κι εκείνος απαντούσε: «Γιά νά γίνουν θαύματα, πρέπει πρώτα νά ζήσετε πνευματικά, νά εξομολογείσθε, νά μισήσετε τήν αμαρτία, νά κοινωνάτε, νά ζήσετε εκκλησιαστική ζωή, νά προσεύχεστε θερμά, νά δοξολογείτε τόν Θεό γιά τά πάντα πού σας έχει χαρίσει, γνωστά καί άγνωστα, νά Τόν ευχαριστείτε ακόμη καί γιά τά κακά πού από αγάπη έχει επιτρέψει νά πάθετε».

Έξω από τό κελλί του είχε κεράσματα καί νερό καί ένα χαρτί πού έγραφε: 

«Πάρτε λουκούμι, πιήτε και νερό! Εγώ προτιμώ νά προσεύχομαι, παρά νά κάνω τόν δάσκαλο. Πιό πολύ βοηθάω μέ τήν προσευχή μου, παρά μέ τά λόγια μου»!

Έτυχε, όταν έβγαινε μέ τό καράβι ο Γέροντας από τό Άγιον Όρος γιά τελευταία φορά, άρρωστος καί πονεμένος, νά είμαι κι εγώ κοντά του. Μαζί καί άλλοι αδελφοί προσέχαμε πολύ στά λόγια του, γιά νά ωφεληθούμε κατά τό δυνατόν. Εκεί λοιπόν μπροστά μας έρχεται ένας περίπου 70χρονος. Μέ ευλάβεια φίλησε τό χέρι του καί είπε: 

«Γέροντα, έχω έρθει καί άλλες φορές στό Άγιον Όρος. Κάθε φορά πού γύριζα στούς δικούς μου, μέ ρωτούσαν, πήγες καί στόν Γέροντα Παΐσιο; Όχι, απαντούσα. Καί τότε εκείνοι μου έλεγαν «άδικα πήγες, καημένε». Γι αυτό τώρα πού σέ βλέπω καί πήρα τήν ευχή σου, έχω μεγάλη χαρά. Έγινε αυτό πού από πολύν καιρό ήθελα νά γίνει». 

Καί ο Γέροντας του απάντησε: «ναί! τώρα σώθηκες»!

Δηλαδή, δέν αρκεί πού πήραμε τήν ευχή του Γέροντα ή πού τόν γνωρίσαμε, αλλά πρέπει νά αγωνισθούμε στά πνευματικά, γιά νά γίνουμε άξιοι της αιώνιας σωτηρίας καί των θείων ευλογιών, πού επιφυλάσσονται σέ όλους τούς αγωνιζομένους ορθοδόξους Χριστιανούς.

*   *   *

Ο πρεσβύτης Συμεών είχε προφητέψει ότι ο Ιησούς Χριστός κείται εις πτώσιν καί ανάστασιν πολλών» (Λουκά 2,34), ανάλογα με τή στάση πού ο καθένας κρατεί απέναντί Του. Τό ίδιο συμβαίνει καί μέ όλους τούς Αγίους καί τόν Γέροντα Παΐσιο. 

Όποιος θέλει ωφελείται, καί όποιος σκανδαλίζεται κολάζεται. Οι καλοπροαίρετοι σώζονται, καί τούς φωτίζει ο Θεός νά αντιμετωπίσουν όλες τίς δυσκολίες της ζωής. Θυμούνται καί τόν λόγο του Κυρίου «μή φοβάσθε κανέναν άλλον, παρά μόνο Εκείνον πού έχει τήν εξουσία νά τιμωρήσει στήν αιώνια κόλαση» (Ματθαίου 10,28, Λουκά 12,5). Κοντά στό Χριστό δέν φοβούμαστε κανέναν Τούρκο, Εβραίο, φασίστα ή Γερμανό. Καί όσοι νομίζουν ότι μπορούν νά σωθούν χωρίς Χριστό καί τούς Αγίους, έστω κι αν έχουν επιτύχει πολλά στή ζωή τους, ας ενθυμούνται καί τόν αρχαίο Έλληνα σοφό, «μηδένα πρό του τέλους μακάριζε».

Σας ευχαριστώ πού μέ ακούσατε. Εύχομαι τό παράδειγμα του αγίου Γέροντα Παϊσίου καί οι προσευχές του, νά μας βοηθήσουν στήν αιώνια σωτηρία μας, νά νοιώσουμε τίς ευλογίες του Θεού, καί νά τό καυχώμαστε (2Κορινθ. 10,17) πού είμαστε καλοί ορθόδοξοι Χριστιανοί.

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Ο Ιερομόναχος πατήρ Μάξιμος Αγιορείτης γεννήθηκε το 1949. Τό 1972 αποφοίτησε από τή Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά τή διάρκεια των σπουδών του επισκέφτηκε τρεις φορές τό Άγιον Όρος, όπου γνώρισε τόν Γέροντα Παΐσιο καί άλλους αγίους Γέροντες. Τό 1974 υποτάχθηκε στή Νέα Σκήτη, στόν εκ Κύπρου Γέροντα Ιωσήφ τόν μετέπειτα Βατοπεδινό, καί τό 1976 χειροτονήθηκε Ιερέας. Υπηρέτησε ως Εφημέριος του Πρωτάτου, ως Γραμματέας της Ιεράς Κοινότητος και Καθηγητής της Αθωνιάδος Ακαδημίας. Από τό 1984 ασκητεύει σέ Κελλί κοντά στίς Καρυές, όπου συνέγραψε καί εξέδωσε 15 βιβλία. Πότε-πότε λειτουργεί καί ομιλεί καί σέ εκτός του Αγίου Όρους Ναούς. 

www.maximosathos.com