Προειδοποιεί ο Απόστολος Παύλος: «Τούτο δε γίγνωσκε, ότι εν
εσχάταις ημέραις ενστήσονται καιροί χαλεποί, έσονται γαρ οι άνθρωποι
φίλαυτοι, φιλάργυροι, αλαζόνες, υπερήφανοι, βλάσφημοι, γονεύσιν
απειθείς, αχάριστοι, ανόσιοι, άστοργοι, άσπονδοι, διάβολοι, ακρατείς,
ανήμεροι,
αφιλάγαθοι, προδόται, προπετείς, τετυφωμένοι, φιλήδονοι μάλλον η φιλόθεοι, έχοντες μόρφωσιν ευσεβείας, την δε δύναμιν αυτής ηρνημένοι και τούτους αποτρέπου» (Β Τιμ. γ 1-5). Δηλ. πλήρης ηθική και πνευματική πτώση. Αυτό ακριβώς συμβαίνει σε κάθε πτώση των ανθρώπων η των λαών. Το ίδιο συνέβη και με την πτώση της Πόλεως. Στην εργασία του για τα αίτια της πτώσεως ο Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος αναφέρει για τον Ιωσήφ Βρυέννιο, που έζησε λίγα χρόνια πριν την πτώση:
«Στην αρχή του λόγου του ο Ιωσήφ Βρυέννιος εκφράζει την οδύνη του, αφού το γένος περιστοιχίζεται από δεινά, τα οποία, όπως λέγει, «δάκνει μου την καρδίαν, συγχεί τον νουν και οδυνά την ψυχήν». Κάνει λόγο για την «ολόσωμον πληγήν» και την «νόσον καθολικήν». Το γένος έχει περιπέσει σε ποικίλα πάθη και αμαρτίες. Όλοι οι Χριστιανοί έγιναν «υπερήφανοι, αλαζόνες, φιλάργυροι, φίλαυτοι, αχάριστοι, απειθείς, λιποτάκται, ανόσιοι, αμετανόητοι, αδιάλλακτοι». Έγιναν οι άρχοντες κοινωνοί ανόμων, οι υπεύθυνοι άρπαγες, οι κριτές δωρολήπτες, οι μεσίτες ψευδείς, οι νεώτεροι ακόλαστοι, οι γηράσαντες μεθυσμένοι, οι αστοί εμπαίκτες, οι χωρικοί άλαλοι, «και οι πάντες αχρείοι». Συγχρόνως με την γενική κατάπτωση των ανθρώπων χάθηκε «ευλαβής από της γης, εξέλιπε στοχαστής, ουχ εύρηται φρόνιμος». Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον επέπεσαν εκ δυσμών και εξ ανατολών διάφοροι εχθροί και λυμαίνονται την αυτοκρατορία.
Λέγει ότι βλέποντας (ο Βρυέννιος) πριν σαράντα χρόνια να ερημώνωνται οι πόλεις, να αφανίζωνται οι χώρες, να καίγωνται οι Εκκλησίες, να βεβηλώνωνται τα άγια και να δίδωνται τα ιερά σκεύη στα σκυλιά και «παν το ημέτερον γένος, δουλεία παραδιδόμενον και μαχαίρα», προσευχόταν στον Θεό να του αποκαλύψη για το που οφείλεται αυτή η εγκατάλειψη του λαού και «η τοσαύτη του Θεού αγανάκτησις καθ’ ημών». Και μετά από πολλές προσευχές βρήκε ποιό είναι το αίτιο και θέλει να το αποκαλύψη, την ημέρα αυτή, ενώπιον των Βασιλέων και των αρχόντων και όλου του λαού, γιατί φοβάται, μήπως τιμωρηθή αν σιωπήση. Και η αιτία της οργής του Θεού και της δικαίας Του αγανακτήσεως κατά των Ρωμαίων είναι «το πωλείσθαι καθ’ εκάστην το του Χριστού σώμα και αίμα, παρά των λεγομένων πνευματικών και αγοράζεσθαι προς υμών των χριστιανών».
• Επισημαίνει ο π. Φιλόθεος Ζερβάκος:
«Όταν η Κωνσταντινούπολη κυριεύθηκε από τους Τούρκους, ο κακακτητής Μωάμεθ εγκαταστάθηκε στα ανάκτορα του Αυτοκράτορα χαίρων για τις νίκες, τις σφαγές και τις λεηλασίες των στρατευμάτων του. Μια μέρα παρέθεσε επίσημο γεύμα στους μεγιστάνες και ανωτέρους αξιωματικούς του. Στη διάρκεια του συμποσίου, ενώ όλοι ευφραίνονταν, στράφηκε ο κατακτητής στον τοίχο του δωματίου και βλέπει όραμα: ένα χέρι γυμνό με ανοιχτή παλάμη και τα πέντε δάκτυλα. Έντρομος ερωτά τους συνδαιτυμόνες, αν βλέπουν και αυτοί το όραμα και τι να φανερώνη. Του είπαν το βλέπουμε, αλλά δεν ξέρουμε τι σημαίνει. Ο βασιλιάς ήρθε σε αμηχανία και ζητούσε να μάθη την έννοια του οράματος. Κάποιοι του είπαν να ρωτήση τους μάντεις και μάγους Οθωμανούς και Άραβες, αλλά κανείς δεν μπόρεσε να το εξηγήση. Βλέποντας ο μάγειρας, που ήταν Έλληνας αλλά πιστός και αγαπητός στο βασιλιά, να στενοχωριέται και να λυπάται, γιατί συνεχώς έβλεπε αυτό το γυμνό κι’ ανοιχτό χέρι, του λέει: «Βασιλιά, ζήτησε να βρης Χριστιανό άγιο• μόνο αυτός θα μπορέση να σου εξηγήση τι φανερώνει το όραμα». Ρώτησε ο Μωάμεθ και του υπέδειξαν τον σοφό Γεώργιο Σχολάριο. (Σχολάριοι λέγονταν οι καταγινόμενοι στη Θεολογία και αληθινή φιλοσοφία, οι ερευνηταί και ακριβείς ερμηνευταί των Αγίων Γραφών). Τον κάλεσε και του είπε, αν μπορή να του εξηγήση το όραμα, θα του δώση ο,τι του ζητήση. Εκείνος απάντησε: «Μεγαλειώτατε, εγώ με τη δική μου δύναμη δεν μπορώ να εξηγήσω το όραμα• μόνο ο αληθινός Θεός, που πιστεύω, μπορεί να μου το αποκαλύψη. Δος μου προθεσμία εφτά ημερών, για να νηστέψω και να Τον παρακαλέσω να μου το γνωρίση». Χάρηκε ο βασιλιάς, δέχθηκε και μετά εφτά ημέρες ο Σχολάριος του είπε με θάρρος: «Γνώριζε, βασιλεύ, ότι ο Θεός μου μου αποκάλυψε, πως τα πέντε δάχτυλα του χεριού που βλέπεις σημαίνουν ότι, αν πέντε Χριστιανοί αληθινοί, πραγματικοί Χριστιανοί, βρίσκονταν σ’ αυτή την πόλη, δεν θα μπορούσες να μπης μέσα». Του άρεσε του βασιλιά αυτή η απάντηση, που επιτέλους λύθηκε το αίνιγμα και του λέει: «Επειδή βλέπω ότι είσαι σοφός και μου έλυσες την απορία και μου έδιωξες τη λύπη, ζήτησέ μου, ο,τι θέλεις και είμαι πρόθυμος να στο δώσω». Και ο Σχολάριος απάντησε: «Μια χάρη σου ζητώ• να βγάλης διαταγές αυστηρές στους υπηκόους σου, να σταματήσουν αμέσως τις κατά των Ελλήνων σφαγές, διωγμούς, αρπαγές και λεηλασίες». Αυτό και έγινε και διώρισε τον Σχολάριο ως εθνάρχη και του έδωσε την εξουσία, όσοι αδικούνται από τους Τούρκους, ν’ απευθύνωνται πρώτα σ’ αυτόν και κείνος να αναφέρη στον Μωάμεθ».
Φαντασθήτε σε μία πόλη δεν υπήρχαν ούτε πέντε πραγματικοί πιστοί. Αδελφοί, μόνον η μετάνοια μας σώζει. Ιδού καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού καιρός μετανοίας.
orthodoxostypos.gr
αφιλάγαθοι, προδόται, προπετείς, τετυφωμένοι, φιλήδονοι μάλλον η φιλόθεοι, έχοντες μόρφωσιν ευσεβείας, την δε δύναμιν αυτής ηρνημένοι και τούτους αποτρέπου» (Β Τιμ. γ 1-5). Δηλ. πλήρης ηθική και πνευματική πτώση. Αυτό ακριβώς συμβαίνει σε κάθε πτώση των ανθρώπων η των λαών. Το ίδιο συνέβη και με την πτώση της Πόλεως. Στην εργασία του για τα αίτια της πτώσεως ο Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος αναφέρει για τον Ιωσήφ Βρυέννιο, που έζησε λίγα χρόνια πριν την πτώση:
«Στην αρχή του λόγου του ο Ιωσήφ Βρυέννιος εκφράζει την οδύνη του, αφού το γένος περιστοιχίζεται από δεινά, τα οποία, όπως λέγει, «δάκνει μου την καρδίαν, συγχεί τον νουν και οδυνά την ψυχήν». Κάνει λόγο για την «ολόσωμον πληγήν» και την «νόσον καθολικήν». Το γένος έχει περιπέσει σε ποικίλα πάθη και αμαρτίες. Όλοι οι Χριστιανοί έγιναν «υπερήφανοι, αλαζόνες, φιλάργυροι, φίλαυτοι, αχάριστοι, απειθείς, λιποτάκται, ανόσιοι, αμετανόητοι, αδιάλλακτοι». Έγιναν οι άρχοντες κοινωνοί ανόμων, οι υπεύθυνοι άρπαγες, οι κριτές δωρολήπτες, οι μεσίτες ψευδείς, οι νεώτεροι ακόλαστοι, οι γηράσαντες μεθυσμένοι, οι αστοί εμπαίκτες, οι χωρικοί άλαλοι, «και οι πάντες αχρείοι». Συγχρόνως με την γενική κατάπτωση των ανθρώπων χάθηκε «ευλαβής από της γης, εξέλιπε στοχαστής, ουχ εύρηται φρόνιμος». Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον επέπεσαν εκ δυσμών και εξ ανατολών διάφοροι εχθροί και λυμαίνονται την αυτοκρατορία.
Λέγει ότι βλέποντας (ο Βρυέννιος) πριν σαράντα χρόνια να ερημώνωνται οι πόλεις, να αφανίζωνται οι χώρες, να καίγωνται οι Εκκλησίες, να βεβηλώνωνται τα άγια και να δίδωνται τα ιερά σκεύη στα σκυλιά και «παν το ημέτερον γένος, δουλεία παραδιδόμενον και μαχαίρα», προσευχόταν στον Θεό να του αποκαλύψη για το που οφείλεται αυτή η εγκατάλειψη του λαού και «η τοσαύτη του Θεού αγανάκτησις καθ’ ημών». Και μετά από πολλές προσευχές βρήκε ποιό είναι το αίτιο και θέλει να το αποκαλύψη, την ημέρα αυτή, ενώπιον των Βασιλέων και των αρχόντων και όλου του λαού, γιατί φοβάται, μήπως τιμωρηθή αν σιωπήση. Και η αιτία της οργής του Θεού και της δικαίας Του αγανακτήσεως κατά των Ρωμαίων είναι «το πωλείσθαι καθ’ εκάστην το του Χριστού σώμα και αίμα, παρά των λεγομένων πνευματικών και αγοράζεσθαι προς υμών των χριστιανών».
• Επισημαίνει ο π. Φιλόθεος Ζερβάκος:
«Όταν η Κωνσταντινούπολη κυριεύθηκε από τους Τούρκους, ο κακακτητής Μωάμεθ εγκαταστάθηκε στα ανάκτορα του Αυτοκράτορα χαίρων για τις νίκες, τις σφαγές και τις λεηλασίες των στρατευμάτων του. Μια μέρα παρέθεσε επίσημο γεύμα στους μεγιστάνες και ανωτέρους αξιωματικούς του. Στη διάρκεια του συμποσίου, ενώ όλοι ευφραίνονταν, στράφηκε ο κατακτητής στον τοίχο του δωματίου και βλέπει όραμα: ένα χέρι γυμνό με ανοιχτή παλάμη και τα πέντε δάκτυλα. Έντρομος ερωτά τους συνδαιτυμόνες, αν βλέπουν και αυτοί το όραμα και τι να φανερώνη. Του είπαν το βλέπουμε, αλλά δεν ξέρουμε τι σημαίνει. Ο βασιλιάς ήρθε σε αμηχανία και ζητούσε να μάθη την έννοια του οράματος. Κάποιοι του είπαν να ρωτήση τους μάντεις και μάγους Οθωμανούς και Άραβες, αλλά κανείς δεν μπόρεσε να το εξηγήση. Βλέποντας ο μάγειρας, που ήταν Έλληνας αλλά πιστός και αγαπητός στο βασιλιά, να στενοχωριέται και να λυπάται, γιατί συνεχώς έβλεπε αυτό το γυμνό κι’ ανοιχτό χέρι, του λέει: «Βασιλιά, ζήτησε να βρης Χριστιανό άγιο• μόνο αυτός θα μπορέση να σου εξηγήση τι φανερώνει το όραμα». Ρώτησε ο Μωάμεθ και του υπέδειξαν τον σοφό Γεώργιο Σχολάριο. (Σχολάριοι λέγονταν οι καταγινόμενοι στη Θεολογία και αληθινή φιλοσοφία, οι ερευνηταί και ακριβείς ερμηνευταί των Αγίων Γραφών). Τον κάλεσε και του είπε, αν μπορή να του εξηγήση το όραμα, θα του δώση ο,τι του ζητήση. Εκείνος απάντησε: «Μεγαλειώτατε, εγώ με τη δική μου δύναμη δεν μπορώ να εξηγήσω το όραμα• μόνο ο αληθινός Θεός, που πιστεύω, μπορεί να μου το αποκαλύψη. Δος μου προθεσμία εφτά ημερών, για να νηστέψω και να Τον παρακαλέσω να μου το γνωρίση». Χάρηκε ο βασιλιάς, δέχθηκε και μετά εφτά ημέρες ο Σχολάριος του είπε με θάρρος: «Γνώριζε, βασιλεύ, ότι ο Θεός μου μου αποκάλυψε, πως τα πέντε δάχτυλα του χεριού που βλέπεις σημαίνουν ότι, αν πέντε Χριστιανοί αληθινοί, πραγματικοί Χριστιανοί, βρίσκονταν σ’ αυτή την πόλη, δεν θα μπορούσες να μπης μέσα». Του άρεσε του βασιλιά αυτή η απάντηση, που επιτέλους λύθηκε το αίνιγμα και του λέει: «Επειδή βλέπω ότι είσαι σοφός και μου έλυσες την απορία και μου έδιωξες τη λύπη, ζήτησέ μου, ο,τι θέλεις και είμαι πρόθυμος να στο δώσω». Και ο Σχολάριος απάντησε: «Μια χάρη σου ζητώ• να βγάλης διαταγές αυστηρές στους υπηκόους σου, να σταματήσουν αμέσως τις κατά των Ελλήνων σφαγές, διωγμούς, αρπαγές και λεηλασίες». Αυτό και έγινε και διώρισε τον Σχολάριο ως εθνάρχη και του έδωσε την εξουσία, όσοι αδικούνται από τους Τούρκους, ν’ απευθύνωνται πρώτα σ’ αυτόν και κείνος να αναφέρη στον Μωάμεθ».
Φαντασθήτε σε μία πόλη δεν υπήρχαν ούτε πέντε πραγματικοί πιστοί. Αδελφοί, μόνον η μετάνοια μας σώζει. Ιδού καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού καιρός μετανοίας.
orthodoxostypos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου