Γιορτάζει ο υποτακτικός του Μεγάλου Αντωνίου, ο Μέγας Αθανάσιος.., “ο της αθανασίας επώνυμος”.

 

 

Αθανάσιος ο Μέγας, Επίσκοπος Αλεξάνδρειας, εξορία στην Trier Γερμανίας, ιεραπόστολος Γαλλίας και ο πρόδρομος τού μοναχισμού στη Δύσι (18/1 εορτή καί 2/5 κοίμησι, +373) [ανακ. λειψ. 2/5]
Κύριλλος Αλεξάνδρειας (444)
Θεοδούλη μάρτυς από Κικιλία Μ. Ασίας (284-305)
Ελλάδιος ο κομενταρήσιος και Βοηθός, Ευάγριος και Μακάριος, μάρτυρες οι οποίοι πίστεψαν στο Χριστό απ’ την Αγία Θεοδούλη (284-305)
Ξένη-Ευσεβία μάρτυς διά πυρός
Αρχελάη/Αρχελαίς, Θέκλα καί Σουσάννα, παρθενομάρτυρες στο Salerno Ιταλίας (293)
Σιλβανός (Σιλουανός) ο εν Παλαιστίνη ασκήσας (4ος αι.)
Μαρκιανός ο εν τη Κύρω της Συρίας (388)
Λιμπεράτα (St Liberata) οσία ιδρύτρια Μονής στην Como Ιταλίας (580)
Λέομπαρντ (St Leobard) ερημίτης στην Tours Γαλλίας (593)
Εφραίμιος επίσκοπος Μύλασας Καρίας (5ος αι.)
Κύριλλος και Μαρία, γονείς του Οσίου Σεργίου του Ραντονέζ Ρωσίας (18/1 και 28/9, +1337)
Αθανάσιος ο διά Χριστόν Σαλός του Ναβολόσκυϊ Ρωσίας (16ος-17ος αι.)
Αθανάσιος του Συαντέμσκ του Valaam της Λίμνης Ladoga της Ρωσίας (18/1 και 2/5, +1550)
Μάξιμος Επίσκοπος Ουγγροβλαχίας Ρουμανίας (1546), υιός του ηγεμόνα των Σέρβων Αγίου Στεφάνου Βράνκοβιτς του Τυφλού (τιμάται 10 Δεκεμβρίου) και της Αγίας Αγγελίνας της Σερβίας (τιμάται 30 Ιουλίου)
Αλέξιος Σουσάνια, Πρεσβύτερος στο Τεκλάτι Γεωργίας (1923)
Ιάκωβος Μποντάρ, ιερομάρτυς στο Komi της Λευκής Θάλασσας Ρωσίας, από Τρούμπιχ τού Voronezh Ρωσίας [μαρτύρησε στην εξορία στα gulag τού Komi της Λευκής Θάλασσας Ρωσίας] (1944)

Εορτάζουν στις 18 Ιανουαρίου.

Eις τον Aθανάσιον.
Ἀθανάσιον καὶ θανόντα ζῆν λέγω.
Οἱ γὰρ δίκαιοι ζῶσι καὶ τεθνηκότες.

Εις την φυγήν Κυρίλλου.
Φυγῆς Κυρίλλου σήμερον μνήμην ἄγει,
Ἀλλ’ οὐ τελευτῆς τῆς ἀειμνήστου κτίσις.
Τάρχυσαν ὀγδοάτῃ δεκάτῃ νέκυν Ἀθανασίου.

Έλεγε ο άγιος Παϊσιος :
‘‘Γιορτάζει ο υποτακτικός του Μεγάλου Αντωνίου, ο Μέγας Αθανάσιος.”

«Αθανάσιον επαινών, αρετήν επαινέσομαι. Ταυτόν γαρ εκείνο τε ειπείν και επαινέσαι ότι πάσαν εν εαυτώ συλλαβών είχε την αρετήν». (Επαινώντας τον Αθανάσιον θα επαινέσω την αρετήν. Γιατί Αθανάσιος και αρετή, είναι το ίδιον πράγμα. Όταν αναφέρομαι εις αυτόν επαινώ την αρετήν). (αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου Λόγος Κ.Α.’)

Ύμνος
στον Χριστό ως Σοφία

Δια του Αθανασίου, η σοφία έλαμψε,
και η αλήθεια του Θεού φώτισε τους ανθρώπους.
Ο λαός γνώρισε ότι η σοφία δεν είναι πικρή.
Όμως, είναι γλυκιά, για όλους όσους την πιουν
μέχρι την τελευταία σταγόνα,
αγαπητή για όλους όσους υποφέρουν για αυτήν.

Όποιος, στον κόσμο, αισθάνεται κάθε ελπίδα σβησμένη,
όποιος βαδίζει μέσα στον κόσμο σαν σε ένα παλιό νεκροταφείο,
όποιος σκέφτεται τους ανθρώπους σαν αδύναμους δούλους,
όποιος σκέφτεται τις πέντε ηπείρους σαν πέντε αλώνια,
όποιος σκέφτεται τους πέντε ωκεανούς, σαν πέντε λακκούβες-
Γι’ αυτόν, ο Χριστός είναι το μέτρο με το οποίο μετριέται η αιωνιότητα “
Ας υιοθετήσει αυτό το μέτρο, και ας βεβαιωθεί στην πίστη του.
Όποιος αναγνωρίζει αυτό το μέτρο [το Χριστό] δεν θα το εγκαταλείψει ποτέ, γιατί δεν θα βρει άλλο, με το οποίο να κατανοεί τα μυστήρια του κόσμου.

Κάθε άλλο μέτρο, παρότι θελκτικά
δεν φτάνουν στο Άλφα ούτε στο Ωμέγα,
είναι τόσο απατηλά όσο το φεγγάρι που αντιφεγγίζει πάνω στο νερό.
μα φαίνεται σα να έχει φθάσει ως τον πάτο του νερού.
Ο Χριστός ξεπερνάει και τα δύο άκρα του κόσμου,
εκει όπου τελειώνει το δράμα και από εκει πού άρχισε.
Από όλα τα μυστήρια, το μεγαλύτερο μυστήριο είναι Αυτός.
Από τη γέννηση Του μέχρι τη Σταύρωση Του στον Σταυρό,
από τη Σταύρωση Του στο Σταυρό μέχρι την Ανάστασή Του –
Αυτός είναι το πραγματικό μέτρο όλης της δημιουργίας του Θεού.
Δια Αυτού, μετρώντας τα βάσανα καταμεσής της κοσμικής ταραχής
Οι άγιοι του Θεού υπέφεραν – αγόγγυστα, χωρίς πόνο.
Ο Πρόλογος της Οχρίδα: Βίοι των Αγίων από τον Άγιο Νικολάι Βελιμίροβιτς
http://prologue.orthodox.cn/January18.htm

***

”Ἀθανάσιε τῆς ἀθανασίας ἐπώνυμε”

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος σε εγκωμιαστικόν του λόγο γι’ αυτόν, τον ταυτίζει με την ιδίαν την αρετήν. Λέγει δε, Ἀθανάσιον ἐπαινῶν, ἀρετὴν ἐπαινέσομαι. Ταυτὸν γὰρ ἐκεῖνο τε εἰπεῖν καὶ ἐπαινέσαι ὅτι πᾶσαν ἐν ἑαυτῷ συλλαβὼν εἶχε τὴν ἀρετὴν». (Επαινώντας τον Αθανάσιον θα επαινέσω την αρετήν. Γιατί Αθανάσιος και αρετή, είναι το ίδιον πράγμα. Όταν αναφέρομαι εις αυτόν επαινώ την αρετήν). (Γρηγ. του Θεολόγου Λόγος Κ.Α.’ Β.Ε.Π.Ε.Σ., τόμος 59, σελ. 148).
Ο Mέγας Πατήρ και Στύλος της Ορθοδοξίας, Aθανάσιος, διεξήγαγε πολλούς αγώνες για την Oρθόδοξη πίστη. Γεννήθηκε το 293; στην Αλεξάνδρεια.Εκεί μορφώθηκε θεολογικά και φιλοσοφικά σε ονομαστές σχολές, και σχετίστηκε κατά τη νεανική του ηλικία με τον ιδρυτή του μοναχισμού Αντώνιο, με τον οποίο και συνασκήτεψε στην έρημο. Κάποτε ο Αθανάσιος με άλλα παιδιά παίζανε στην ακροθαλασσιά, όπου βρισκόταν και το σπίτι του Πατριάρχη Αλέξανδρου. Ο Πατριάρχης παρατήρησε ότι τα παιδιά υποδύονταν ρόλους αξιωματούχων της Εκκλησίας. Τον Αθανάσιο τον χειροτόνησαν Πατριάρχη και στο τέλος τον είδε να βαφτίζει ένα παιδάκι κατά την τάξη της Εκκλησίας. Ο Αλεξανδρείας Αλέξανδρος, είδε κατά τύχη τη σκηνή και θαύμασε, προγνωρίζοντας διά του Αγίου Πνεύματος, ότι η χειροτονία του Αθανασίου ήταν προμήνυμα της μελλοντικής χειροτονίας του . Έτσι, το παιδάκι το έχρισε μόνο με το Άγιο Μύρο, τον δε Αθανάσιο παρέδωσε σε παιδαγωγό, για να μάθει τα ιερά γράμματα.Ο Πατριάρχης Αλέξανδρος πήρε μαζί του το νεαρό Αθανάσιο στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο, το έτος 325 μ.Χ., στη Νίκαια της Βιθυνίας.
Ο Μέγας Αθανάσιος εξορίστηκε πέντε φορές, καταδιώχτηκε από αυτοκράτορες, καθαιρέθηκε από επισκόπους, εγκαταλείφθηκε από τους φίλους του, αλλά ουδέποτε σταμάτησε τον αγώνα του εναντίον του αρειανισμού. Πέραν των σαράντα χρόνων υπέμεινε καρτερικά μέχρι να αφήσει τα εγκόσμια και να απέλθει προς Κύριο (371 ή 373). Η μνήμη του τελείται στις 18 Ιανουαρίου μαζί με τη μνήμη του Αγίου Κυρίλλου και στις 2 Μαΐου, μέρα της κοίμησής του.

***

Η σημασία των λόγων τού Χριστού «ουκ ήλθον βαλείν ειρήνην αλλά μάχαιραν»(Μθ 10,34).
Επιστολή στο σιδερά Κώστα
Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

Μα ένας τόσο αληθινός και ελεήμων άνθρωπος να μην ξέρει τη βαθιά σημασία αυτών των λόγων; Νομίζω, ότι ξέρεις αλλά μόνο ζητάς επιβεβαίωση. Στους αληθινούς και ελεήμονες ο ίδιος ο Θεός αποκαλύπτει τα μυστικά. Με το Πνεύμα Του. Εάν ήσουν εσύ ο μόνος σιδεράς στα Ιεροσόλυμα όταν οι Εβραίοι σταύρωναν τον Κύριο, δεν θα υπήρχε κανείς να τους σφυρηλατήσει τα καρφιά.

«Μη νομίσητε ότι ήλθον βαλείν ειρήνην επί την γην΄ ουκ ήλθον βαλείν ειρήνην, αλλά μάχαιραν» (Ματθ. 10, 34). Έτσι είπε ο Κύριος. Διάβαζε σαν να είναι ειπωμένο: δεν ήρθα να συμφιλιώσω την αλήθεια και το ψέμα, την σοφία και την βλακεία, το καλό και το κακό, το δίκαιο και την βία, την κτηνωδία και την ανθρωπιά, την αγνότητα και την ασωτία, τον Θεό και τον μαμωνά αλλά έφερα το ξίφος για να κόψω το ένα από το άλλο, για να μην ανακατεύονται.

Με τί να κόψεις, Κύριε; Με το ξίφος της αληθείας. Ή με το ξίφος τού λόγου τού Θεού, που είναι ίδιο. Αφού η αλήθεια είναι ο λόγος τού Θεού, και ο λόγος τού Θεού είναι η αλήθεια. Ο απόστολος Παύλος συμβουλεύει: πάρετε «την μάχαιραν του Πνεύματος, ό εστι ρήμα Θεού» (Εφ. 6 ,17). Ενώ ο άγιος Ιωάννης στο όραμα για τον Υιό τού Ανθρώπου Τον έβλεπε «εν τω μέσω των επτά λυχνιών όμοιον υιώ ανθρώπου… και εκ του στόματος αυτού ρομφαία δίστομος οξεία εκπορευομένη» (Αποκ. 1, 13-16). Το ξίφος που βγαίνει από το στόμα τί άλλο μπορεί να είναι παρά ο λόγος τού Θεού, ο λόγος τής αλήθειας; Τούτο το ξίφος έφερε ο Ιησούς Χριστός στη γη.

Τούτο το ξίφος είναι σωτήριο για τον κόσμο, και όχι η ειρήνη τού καλού με το κακό. Και τότε και τώρα και πάντα και για πάντα.

Το ότι αυτή η αντίληψη είναι σωστή φαίνεται από τα παρακάτω λόγια τού Χριστού: «ήλθον γαρ διχάσαι άνθρωπον κατά του πατρός αυτού και θυγατέρα κατά της μητρός αυτής και νύμφην κατά της πενθεράς αυτής» (Ματθ. 10, 35). Πράγματι, εάν ακολουθήσει ο γιός τον Χριστό και ο πατέρας παραμείνει στο σκοτάδι τού ψεύδους, το ξίφος της αλήθειας τού Χριστού θα τους χωρίσει. Η αλήθεια είναι πιο αγαπητή από τον πατέρα. Και εάν η κόρη ακολουθήσει τον Χριστό ενώ η μητέρα παραμείνει επίμονα στην απάρνηση του Χριστού, τί κοινωνία μπορεί να υπάρξει εκεί; Δεν είναι ο Χριστός πιο γλυκός από τη μητέρα; Κατά τον ίδιο τρόπο και με τη νύφη και την πεθερά της.

Όμως μην καταλάβεις λανθασμένα, ότι πρέπει εκείνος που γνώρισε και αγάπησε τον Χριστό αμέσως να αποχωριστεί σωματικά από τους συγγενείς του. Τούτο δεν το γράφει. Αρκεί με την ψυχή να είναι χωριστά, και στην ψυχή του να μην δέχεται τίποτα από τις άπιστες σκέψεις και πράξεις. Εφόσον εάν οι πιστοί αμέσως και σωματικά χώριζαν από τους απίστους, θα είχαν δημιουργηθεί στον κόσμο δυο αντίπαλα στρατόπεδα. Ποιός τότε θα μάθαινε τους απίστους και θα τούς διόρθωνε; Και ο ίδιος ο Κύριος υπέμενε τον άπιστο Ιούδα δίπλα Του τρία ολόκληρα χρόνια. Ο σοφός Παύλος γράφει: «Ηγίασται γαρ ο ανήρ ο άπιστος εν τη γυναικί, και ηγίασται η γυνή η άπιστος εν τω ανδρί» (Α’ Κορ. 7, 14).

Τελειώνοντας μπορώ να σου αναφέρω πώς αυτά τα λόγια τού Χριστού τα ερμηνεύει πνευματικά ο δοξασμένος Θεοφύλακτος της Αχρίδας ως εξής: «για τον πατέρα και τη μητέρα και την πεθερά εννόησε όλα τα παλιά, ενώ για τον υιό και την κόρη όλα τα νέα. Ο Κύριος λοιπόν θέλει οι νέες Του θεϊκές εντολές και διδαχές να νικήσουν όλες τις παλιές μας αμαρτωλές συνήθειες και έθιμα».

Έτσι τα λόγια για το ξίφος που φέρνει στη γη, εξολοκλήρου αντιστοιχούν στον Χριστό τον ειρηνοποιό και ειρηνοδότη. Ο Χριστός φέρνει την ουράνια ειρήνη του, σαν κάποιο ουράνιο βάλσαμο, σ’ εκείνους που ειλικρινά πιστεύουν σ’ Αυτόν. Αλλά δεν ήρθε να δημιουργήσει ειρήνη μεταξύ των υιών τού φωτός και των υιών τού σκότους.

Χαιρετισμούς σ’ εσένα και στα παιδιά.
Ειρήνη Θεού και ευλογία.
(Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, “Δρόμος δίχως Θεό δεν αντέχεται…”, Ιεραποστολικές Επιστολές Α’, Εκδ. “Εν Πλω”, σελ.36)

***

Φώτη Κόντογλου

…Κανένας λαὸς δὲν ἔχυσε τόσο αἷμα γιὰ τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ ὅσο ἔχυσε ὁ δικός μας, ἀπὸ καταβολὴ τοῦ χριστιανισμοῦ ἴσαμε σήμερα.

Κι αὐτὸς ὁ ματωμένος ποταμὸς εἶναι μιὰ πορφύρα ποὺ φόρεσε ἡ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, καὶ ποὺ θά ᾽πρεπε νὰ τὴν ἔχουμε γιὰ τὸ μεγαλύτερο καύχημα, κι ὄχι νὰ τὴν καταφρονοῦμε καὶ νὰ μὴ μιλοῦμε ποτέ γι᾿ αὐτή, καὶ μάλιστα νὰ ντρεπόμαστε νὰ μιλήσουμε γι᾿ αὐτή, σὲ καιρὸ ποὺ δὲ ντρεπόμαστε γιὰ τὶς πιὸ ντροπιασμένες καὶ σιχαμερὲς παραλυσίες ποὺ κάνουνε οἱ ἄνθρωποι στὸν ἀδιάντροπο καιρό μας.

Ἐμεῖς οἱ σημερινοὶ πονηρεμένοι ἄνθρωποι φροντίζουμε μονάχα γιὰ τὴν καλοπέραση τοῦ κορμιοῦ μας, καὶ γιὰ τοῦτο ἡ ψυχή μας ἔχασε τὴν εὐαισθησία της, μ᾿ ὅλα τὰ πνευματικὰ γιατρικὰ ποὺ λέμε πὼς ἔχουμε. Καὶ γι᾿ αὐτὸ περιφρονοῦμε καὶ τοὺς λέμε ἀνόητους ἐκείνους ποὺ δὲν κοιτάζουνε τὸ ὑλικὸ συμφέρο τους, ἀλλὰ κάνουνε κάποιες θυσίες.

Κατὰ πολὺ ἀνόητους καὶ μικρόμυαλους θεωροῦμε ἐκείνους ποὺ θυσιάσανε τὴ ζωή τους γιὰ τὴν πίστη τους, ἀφοῦ, κατὰ τὴν ἁμαρτωλὴ κρίση μας, δὲν κοιτάξανε νὰ χαροῦνε τὰ νιάτα τους καὶ ν᾿ ἀπολάψουνε τοῦτον τὸν κόσμο, ποὺ εἶναι χειροπιαστὸς καὶ σίγουρος, ἀλλὰ βασανιστήκανε, φυλακωθήκανε, δαρθήκανε καί, στὸ τέλος, σφαχτήκανε ἢ κρεμαστήκανε, οἱ ἄμυαλοι, γιὰ κάποιους ἴσκιους ποὺ λέγουνται ἀθάνατη ζωὴ καὶ βασιλεία τῶν οὐρανῶν…

…ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι ἡ μια, ἁγία, καθολική καὶ ἀποστολικὴ Ἐκκλησία, γιατὶ βασανίζεται ἀδιάκοπα καὶ χύνει τὸ αἷμα της γιὰ τὸν Χριστὸ, που εἶπε: «Εἰ ἐμὲ ἐδίωξαν, καὶ ὑμᾶς διώξουσιν»· καὶ ἀλλοῦ εἶπε: «Ἀποσυναγώγους ποιήσουσιν ὑμᾶς»· καὶ πάλι εἶπε: «Μακάριοι, ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσιν καὶ εἴπωσιν πᾶν πονηρὸν [ρήμα] καθ’ ὑμῶν ψευδόμενοι, ἕνεκεν ἐμοῦ· Χαίρετε καὶ ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς»· κι ἀλλοῦ εἶπε: «Μὴ φοβηθῆτε ἀπὸ τῶν ἀποκτεννόντων τὸ σῶμα, καὶ μετὰ ταῦτα μὴ ἐχόντων περισσότερόν τι ποιῆσαι», κλπ. Κι ὁ ἀπόστολος Πέτρος γράφει: «Καθ΄ ὅ κοινωνεῖτε τοῖς τοῦ Χριστοῦ παθήμασι, χαίρετε, ἵνα καὶ ἐν τῇ ἀποκαλύψει τῆς δόξης αὐτοῦ χαρῆτε ἀγαλλιώμενοι. εἰ ὀνειδίζεσθε ἐν ὀνόματι Χριστοῦ, μακάριοι, ὅτι τὸ τῆς δόξης καὶ δυνάμεως καὶ τὸ τοῦ Θεοῦ Πνεῦμα ἐφ᾿ ὑμᾶς ἀναπαύεται·». Καί πάλι ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέγει “Ἡ ἐλπίς ἡμῶν βεβαῖα ὑπέρ ὑμῶν, εἰδότες ὅτι ὥσπερ κοινωνοί ἔστε τῶν παθημάτων, οὕτω καί τῆς παρακλήσεως”.

Γιὰ τοῦτο κι ὁ πατριάρχης Κύριλλος Λούκαρις, ποὺ εἶναι κι αὐτὸς ἕνας ἀπὸ τοὺς μάρτυρες, ἐπειδή τὸν θανατώσανε οἱ ὀχτροί τῆς πίστης, ἔγραφε στὰ 1635 γιὰ τοὺς παπιστές. “Ἄν δὲν ἔχομεν σοφίαν ἐξωτέραν (κοσμικήν), ἔχομεν, χάριτι Θεοῦ, σοφίαν ἐσωτέραν καὶ πνευματικήν, ἡ ὁποία στολίζει τήν ὀρθόδοξον πίστιν μας, καὶ εἰς τοῦτο πάντοτε εἴμεσθεν ἀνώτεροι ἀπὸ τοὺς λατίνους, εἰς τοὺς κόπους, εἰς τὰς σκληραγωγίας καὶ εἰς τὸ νὰ σηκώνωμεν τὸν σταυρόν μας καὶ νὰ χύνωμεν τὸ αἷμα μας διά τὴν πίστιν καὶ τὴν ἀγάπην τὴν πρὸς τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν.

Ἄν εἶχε βασιλεύσει ὁ τοῦρκος εἰς τὴν Φραγκίαν δέκα χρόνους, χριστιανούς ἐκεῖ δὲν εὕρισκες. Καὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα, τώρα τριακοσίους χρόνους εὑρίσκεται, καὶ κακοπαθοῦσιν οἱ ἄνθρωποι καὶ βασανίζονται διὰ νὰ στέκουν εἰς τὴν πίστιν των, καὶ λάμπει ἡ πίστις τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸ μυστήριον τῆς εὐσεβείας, καὶ ἐσεῖς μοῦ λέγετε ὅτι δὲν ἔχομεν σοφίαν; Τὴν σοφίαν σου δὲν ἐθέλω, ὀμπρὸς εἰς τὸν σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ”.
…Μ᾿ αὐτὰ τὰ λόγια βροντοφωνεῖ πὼς ἡ Ἐκκλησία μας, μὲ τὰ μαρτύρια ποὺ τραβᾷ ἀπὸ αἰῶνες, εἶναι ἡ ἀληθινὴ Ἐκκλησία, ἡ βλογημένη ἀπὸ τὸν Κύριο, κι ὄχι ἡ Δυτική, ἡ καλοπερασμένη ἡ ὑπερήφανη ἀφέντρα, ποὺ ὄχι μονάχα τὸ αἷμα της δὲν ἔχυσε γιὰ τὸν Χριστό, ἀλλὰ ἡ ἴδια ἔκαιγε τοὺς ἀνθρώπους ποὺ δὲν τῆς ἤτανε ὑπάκουοι…

Ὤ! Τί ὕψος καὶ πόση πνευματικὴ εὐπρέπεια εἶχε ἡ φυλή μας, τὸν καιρὸ ποὺ θαρροῦμε ἐμεῖς πὼς ἤτανε ἀγράμματη καὶ βάρβαρη. Ἐμεῖς, οἱ σημερινοί, εἴμαστε βάρβαροι, ποὺ δὲν εἴμαστε σὲ θέση νὰ νιώσουμε ὅσο πρέπει την εὐγένεια καὶ τὸ μεγαλεῖο τῆς θυσίας γιὰ τ᾿ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ποὺ τὴν προσφέρανε μὲ τὰ κορμιά τους ἐκεῖνοι οἱ λεονταρόψυχοι, ποὺ γι᾿ αὐτοὺς λέγει ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης πὼς δὲν γεννηθήκανε ἀπὸ αἵματα, μήτε ἀπὸ θέλημα τῆς σάρκας, μήτε ἀπὸ θέλημα ἀντρός, ἀλλὰ πὼς γεννηθήκανε ἀπὸ τὸν Θεό. Ἡ γενεὰ ἡ δική μας, «ἡ μοιχαλὶς καὶ ἁμαρτωλός», ἂς κάνει τὸν ἔξυπνον ἐκεῖ ποὺ δὲν χωρᾷ καμιὰ ἐξυπνάδα, ἂς περιπαίζει ἐκείνους ποὺ δώσανε τὸ αἷμα τους γιὰ τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ, μὲ τὴν ἐλπίδα τῆς αἰώνιας ζωῆς. Θὰ ἔρθει μέρα ποὺ θὰ δώσει ἀπολογία καὶ σὲ τοῦτο τὸν κόσμο καὶ στὸν ἄλλον, καὶ τότε θὰ καταλάβει σὲ τί σκοτάδι βρισκότανε…
[«Πονεμένη Ρωμιοσύνη», ἐκδ. «Ἀστήρ»]

Λίγοι άγιοι συκοφαντήθηκαν τόσο εγκληματικά και καταδιώχθηκαν τόσο ανελέητα, όσο ο άγιος Αθανάσιος. Η μεγαλειώδη ψυχή του υπέμεινε τα πάντα καρτερικά για την αγάπη του Χριστού… Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς
https://iconandlight.wordpress.com/2021/01/17/56761/

Γιορτάζει ο υποτακτικός του Μεγάλου Αντωνίου, ο Μέγας Αθανάσιος.
https://iconandlight.wordpress.com/2020/01/17/38369/

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ´. Θείας πίστεως.

Στύλος γέγονας ὀρθοδοξίας, θείοις δόγμασιν ὑποστηρίζων, τὴν Ἐκκλησίαν Ἱεράρχα Ἀθανάσιε· τῷ γὰρ Πατρὶ τὸν Ὑιόν ὁμοούσιον, ἀνακηρύξας κατᾑσχυνας Ἄρείον· Πάτερ Ὅσιε, Χριστόν τὸν Θεόν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν, τό μέγα ἔλεος.

Ἀπολυτίκιον.
Ἦχος γʹ. Θείας πίστεως.

Ἔργοις λάµψαντες Ὀρθοδοξίας, πᾶσαν σβέσαντες κακοδοξίαν, νικηταὶ τροπαιοφόροι γεγόνατε· τῇ εὐσεβείᾳ τὰ πάντα πλουτίσαντες, τὴν Ἐκκλησίαν µεγάλως κοσµήσαντες, ἀξίως εὕρατε Χριστὸν τὸν Θεὸν εὐχαῖς ὑµῶν, δωρούµενον πᾶσι τὸ µέγα ἔλεος.

Ἦχος δ’
Ὡς γενναῖον ἐν Μάρτυσιν

Διωγμοὺς ἐκαρτέρησας, καὶ κινδύνους ὑπέμεινας, θεορρῆμον Ὅσιε Ἀθανάσιε, ἕως τὴν πλάνην ἐξώρισας, Ἀρείου τὴν ἄθεον· καὶ τὴν Ποίμνην τῆς αὐτοῦ, ἀσεβείας διέσωσας, ὁμοούσιον, τῷ Πατρὶ δογματίζων τὸν Υἱόν τε, καὶ τὸ Πνεῦμα ὀρθοδόξως, Ἱερουργὲ παμμακάριστε.

Ἀρετὴν πᾶσαν ἤσκησας, ἐπιμόνως Θεόπνευστε, καὶ χρισθεὶς τῷ Πνεύματι χρῖσμα ἅγιον, Ἱερουργὸς Ἱερώτατος, σαφῶς ἐχρημάτισας, καὶ Ποιμὴν ἀληθινός, καὶ τῆς Πίστεως πρόμαχος· ὅθεν ἅπασα, Ἐκκλησία δοξάζει σου τὴν μνήμην, ἱερῶς ἐπιτελοῦσα, καὶ τὸν Σωτῆρα δοξάζουσα.

Δόξα. Ήχος γ΄. Γερμανού.

Πάλιν ημίν ο χρυσορρόας Νείλος, και της αθανασίας επώνυμος, διά της ετησίου μνήμης επιδημών ταις καλαίς αναβάσεσι, πλημμυρεί τα χρυσόρρειθρα της αθανασίας χεύματα· και τροφήν αμβροσίας καρποδοτών, διά της υψηλής θεηγορίας, Τριάδος αδιαίρετον κράτος εκδιδάσκει προσκυνείν· και πελαγίζων τα θεία διδάγματα, των πιστών κατάρδει τας διανοίας, και πρεσβεύει υπέρ των ψυχών ημών.

Εἰς τὴν Λιτήν, Στιχηρὰ Ἰδιόμελα.
Ἦχος α’ Γερασίμου Ἀλεξανδρείας

Ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ, τὰς ἐν κόσμῳ θλίψεις, καὶ τὰ τῶν ἐχθρῶν παλαίσματα, ὡς χωνευτήριον τίμιον ἡτοιμάσατο, ἐν ᾧ τὸ καθαρώτατον χρυσίον, Ἀθανάσιον τὸν πάνσοφον Ἱεράρχην, τὸν Ἀλεξανδρείας λαμπρότατον φωστῆρα, ἀξιοπρεπῶς ἐδοκίμασε· καὶ ἄξιον εὑραμένη, ὡς δακτύλιον δεξιᾷ τῇ ἁγίᾳ κατεσκεύασε. Διὸ καὶ τὴν μακαρίαν αὐτοῦ ψυχήν, ὡς νύμφην ἰδίαν ἐνυμφεύθη, ταύτῃ εὐφραινομένη εἰς τοὺς αἰῶνας.

Εἰς τὸν Στίχον Στιχηρὰ Προσόμοια.
Ἦχος πλ, α’ Χαίροις ἀσκητικῶν

Χαίροις Ἱεραρχῶν ἡ Δυάς, τῆς Ἐκκλησίας τὰ μεγάλα προπύργια, οἱ στῦλοι τῆς εὐσεβείας, ὁ τῶν πιστῶν ἑδρασμός, τῶν αἱρετιζόντων ἡ κατάπτωσις. Χριστοῦ οἱ ποιμάναντες, τὸν λαὸν θείοις δόγμασι, καὶ ταῖς ποικίλαις, ἀρεταῖς οἱ ἐκθρέψαντες· οἱ τῆς χάριτος, διαπρύσιοι κήρυκες· νόμους οἱ προεκθέμενοι, Χριστοῦ τῷ πληρώματι· οἱ ὁδηγοὶ πρὸς τὰ ἄνω· τοῦ Παραδείσου αἱ εἴσοδοι· Χριστὸν καταπέμψαι, ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν αἰτεῖσθε τὸ μέγα ἔλεος.

Στίχ. Τὸ στόμα μου λαλήσει σοφίαν καὶ ἡ μελέτη τῆς καρδίας μου σύνεσιν

Χαίροις Ἱεραρχῶν ἡ Δυάς, οὐρανοβάμονες ἐπίγειοι Ἄγγελοι, τοῦ κόσμου ἡ σωτηρία, ἡ τῶν ἀνθρώπων χαρά, καὶ τῆς οἰκουμένης οἱ Διδάσκαλοι· τοῦ Λόγου οἱ πρόμαχοι, ἰατροὶ ἐπιστήμονες, τῶν νοσημάτων, τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος· οἱ ἀείροοι, ποταμοὶ οἱ τοῦ Πνεύματος, λόγοις οἱ καταρδεύσαντες, τῆς γῆς ἅπαν πρόσωπον· οἱ θεολόγοι, αἱ βάσεις, οἱ ὑψηγόροι οἱ ἔνθεοι· Χριστὸν καταπέμψαι, ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν αἰτεῖσθε τὸ μέγα ἔλεος.

Στίχ. Οἱ Ἱερεῖς σου Κύριε ἐνδύσονται δικαιοσύνην καὶ οἱ ὅσιοί σου ἀγαλλιάσονται

Χαίροις ἡ ἱερὰ Ξυνωρίς, τοῦ ἐπιγείου στερεώματος Ἥλιος, ἀκτῖνες καὶ δᾳδουχίαι, ἐκ Τρισηλίου αὐγῆς, τῶν ἐσκοτισμένων ἡ ἀνάβλεψις· τὰ ἄνθη τὰ εὔοσμα, τοῦ Παραδείσου τὰ κάλλιστα· ὄντως ὁ Μέγας, καὶ σοφὸς Ἀθανάσιος, θεῖος Κύριλλος· τὰ πυξία τοῦ Πνεύματος· πλάκες αἱ θεοχάρακτοι, μαζοὶ οἱ ἐκβλύζοντες, τῆς σωτηρίας τὸ γάλα· τὸ τῆς σοφίας ἀγλάϊσμα. Χριστὸν δυσωπεῖτε, ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν δοθῆναι τὸ μέγα ἔλεος.

Δόξα. Ἦχος γ΄. Γερμανοῦ.

Πάλιν ἡμῖν ὁ χρυσορρόας Νεῖλος, καὶ τῆς ἀθανασίας ἐπώνυμος, διὰ τῆς ἐτησίου μνήμης ἐπιδημῶν ταῖς καλαῖς ἀναβάσεσι, πλημμυρεῖ τὰ χρυσόρρειθρα τῆς ἀθανασίας χεύματα· καὶ τροφὴν ἀμβροσίας καρποδοτῶν, διὰ τῆς ὑψηλῆς θεηγορίας, Τριάδος ἀδιαίρετον κράτος ἐκδιδάσκει προσκυνεῖν· καὶ πελαγίζων τὰ θεῖα διδάγματα, τῶν πιστῶν κατάρδει τὰς διανοίας, καὶ πρεσβεύει ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Δόξα… Ἦχος πλ. δ’

Ἱεραρχῶν τοὺς ἀκραίμονας, καὶ παμφαεῖς φωστῆρας τῆς οἰκουμένης, ἐν ὕμνοις τιμήσωμεν πιστοί, Ἀθανάσιον σὺν τῷ Κυρίλλῳ, καὶ Χριστῷ ἐκβοήσωμεν χαρμονικῶς· Εὔσπλαγχνε Κύριε, παράσχου τῷ λαῷ σου, ἱκεσίαις τῶν Διδασκάλων, ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ τὸ μέγα ἔλεος.

iconandlight.wordpress.com