Όσιος Παΐσιος ο Μέγας, Η πιο ευάρεστη αρετή στον Θεό είναι η εν τω κρυπτώ.

Όσιος Παΐσιος ο Μέγας και θεοφόρος

Εορτάζει στις 19 Ιουνίου

Στίχοι
Eγώ σε Παΐσιε Άγγελον λέγω,
Φύσει μεν ουχί, αλλά τω ξένω βίω.

Όσιος Παΐσιος ο Μέγας
Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Ο Παΐσιος ήταν Μέγας από μικρός,
Σφάλισε πίσω του τις θύρες όλων των επιθυμιών και έγινε μοναχός.
Όπως όλοι οι μεγάλοι άγιοι των χρόνων των παλαιών
Ύψωσε το πνεύμα του προς τον Θεό,
Τον πόθο του τον Μοναδικό!

Ρώτησαν οι μοναχοί τον μακάριο Παΐσιο
«Ποια αρετή είναι η πιο ευάρεστη στον Θεό; »
«Η εν τω κρυπτώ», αποκρίθηκε ο Παΐσιος,
«Η προβαλλόμενη δεν είναι ευάρεστη στον Θεό!»

Όταν ο Παΐσιος είχε δοξάσει με τον βίο του τον Θεό,
Ο δοξασθείς Κύριος εμφανίστηκε σ’ αυτόν…
Πηγή: Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Ο Πρόλογος της Οχρίδας», (Ιουνιος), Εκδ. Αθως.

***

Όσιος Σιλουανός ο Αθωνίτης

Ο Μέγας Παΐσιος κυριεύθηκε από θυμό και παρακάλεσε τον Κύριο να τον ελευθερώσει από αυτό το πάθος. Ο Κύριος εμφανίστηκε σ’ αυτόν και τού είπε: «Παΐσιε, αν θέλεις να μην οργίζεσαι, μην επιθυμείς τίποτε, μη κρίνεις και μη μισήσεις κανένα και θα έχεις την ειρήνη». Έτσι κάθε άνθρωπος πού κάνει το θέλημά του να υποχωρεί έναντι τού Θεού και των ανθρώπων, θα είναι πάντα ειρηνικός στην ψυχή. Όποιος όμως αγαπά να κάνει το θέλημά του, αυτός δεν θάχει ειρήνη.

Ψυχή πού παραδόθηκε στο θέλημα τού Θεού υποφέρει εύκολα κάθε θλίψη και κάθε ασθένεια: γιατί τον καιρό της ασθένειας παραμένει στη θέα τού Θεού και προσεύχεται:«Κύριε, Συ βλέπεις την ασθένειά μου. Εσύ ξέρεις πόσο αμαρτωλός και αδύνατος είμαι: βοήθησε μέ να υπομένω και να ευχαριστώ την αγαθότητά Σου». Και ο Κύριος ανακουφίζει τον πόνο και η ψυχή αισθάνεται την εγγύτητα τού Θεού και μένει κοντά στον Θεό γεμάτη χαρά και ευγνωμοσύνη.

«Κύριε, δώσε στους δούλους Σου το Πνεύμα Σου το Άγιο, γιά να θάλπει τις ψυχές τους με την αγάπη Σου και να τούς οδηγεί σ’ όλη την αλήθεια και σε κάθε αγαθό». …

… Έτσι, προσευχόμενος συνεχώς γιά τον λαό, διαφύλασσε την ειρήνη τής ψυχής, ενώ εμείς την στερούμαστε, γιατί δεν υπάρχει μέσα μας αγάπη γιά τον λαό.

… Ο Όσιος Παΐσιος ο Μέγας προσευχόταν γιά ένα μαθητή του πού αρνήθηκε τον Χριστό. Ενώ λοιπόν προσευχόταν, τού εμφανίστηκε ο Κύριος και τού είπε: «Παΐσιε, γιά ποιόν παρακαλείς ; Δεν ξέρεις πώς μ’ έχει αρνηθεί ;» Ο Παΐσιος όμως συνέχιζε να λυπάται τον μαθητή του και τότε τού είπε ο Κύριος: «Παΐσιε, έγινες όμοιος με μένα στην αγάπη».

Έτσι αποκτάται η ειρήνη και εκτός απ’ αυτόν δεν υπάρχει άλλος δρόμος. … Είναι μέγα έργον ενώπιόν του Θεού το να προσεύχεται κανείς γι’ αυτούς πού τον αδικούν και τον προσβάλλουν.

***

Γεννήθηκε στην Αίγυπτο γύρω στο 300μ.Χ. Αφιερώθηκε στον Θεό κατά θεία παραγγελία που απεκάλυψε Άγγελος Κυρίου στην μητέρα του. Επόθησε να γίνει μοναχός και πήγε στη έρημο κοντά στον περιβόητο για την αρετή του αββά Παμβώ. Ακολουθώντας την εντολή που του έδωσε ο αββάς Παμβώ για να τον δοκιμάσει, να κρατά πάντα σκυμμένο το κεφάλι δίχως να κοιτά κανέναν κατά πρόσωπο, ο Παΐσιος πέρασε τρία χρόνια με το βλέμμα καρφωμένο στην γη και με το πνεύμα βυθισμένο στην προσευχή, ύποτονθορύζοντας τα λόγια της Αγίας Γραφής που γίνονταν στο στόμα του γλυκύτερα από μέλι.

Μετά την κοίμηση του αββά Παμβώ έζησε με τον αββά Ιωάννη τον Κολοβό [9 Νοεμ.] στο ίδιο κελί, αλλά κυριεύθηκε από την σφοδρή επιθυμία να αποσυρθεί μόνος μόνο το Θεώ. Εμφανίστηκε άγγελος Κυρίου και του υπέδειξε για ακόμα περισσότερη άσκηση και ησυχία να αναχωρήσει βαθύτερα στην έρημο της Νιτριας. 

Εκεί κατοίκησε σε σπήλαιο που λάξευσε ο ίδιος. Του δόθηκε ένα θαυμάσιο όραμα: εμφανίστηκε ο Κύριος Ιησούς Χριστός και του αποκάλυψε ότι, αυτή η απέραντη έρημος της Νιτρίας θα κατοικηθεί από ασκητές που θα δοξάζουν το Όνομά Του. Ρώτησε τον Κύριο πού θα έβρισκαν οι μοναχοί τα αναγκαία προς το ζην στην έρημο. Ο Κύριος του είπε ότι εάν εκπληρώνουν όλες τις εντολές Του, ο ίδιος θα παρέχει ό,τι θα ‘χουν ανάγκη και θα τους ελευθερώνει από όλους τους δαιμονικούς πειρασμούς και παγίδες.

Επίσης άγγελος τον καθοδήγησε στην τοποθεσία της σημερινής Μονής του Αγίου Παΐσιου (Bisoy), όπου έζησε ησυχαστικά. Η ακτινοβολία της αγιότητας του απλώθηκε μακριά και μοναχοί και λαϊκοί συνέρρεαν να του ζητήσουν να εγκαταβιώσουν κοντά του, όπως οι μέλισσες μαζεύονται στην κυψέλη, προκειμένου να γευτούν το πνευματικό μέλι της διδαχής του. Τότε, έγινε πνευματικός πατέρας πολλών μοναχών που συγκεντρώθηκαν γύρω του. Έγινε πασίγνωστος για την αγάπη, τη σοφία, την απλότητα και την καλοσύνη του, καθώς και για την εξαιρετικά ασκητική του ζωή, επίσης το ότι αγαπά την μόνωση και την ησυχία, τόσο που τον επισκέφτηκε ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος

Δίδαξε πολλούς ασκητές και έλαβε το χάρισμα να μεσιτεύει στον Θεό και να συγχωρούνται οι αμαρτίες όσων παιδεύονταν στον Άδη! Ο Χριστός εμφανίσθηκε σε αυτόν εν πλήρη δόξη και του υποσχέθηκε να συγχωρεί κάθε αμαρτωλό για τον οποίο θα μεσίτευε ο δούλος Του. Έτσι λίγο αργότερα ο Παΐσιος μπόρεσε να τραβήξει από την κόλαση την ψυχή ενός αμελούς μοναχού, χάριν του οποίου ο πνευματικός πατέρας του ήλθε να ζητήσει την προσευχή του ανθρώπου του Θεού.

Ο αββάς Ποιμήν [27 Αύγ.], ενώ ήταν ακόμη νέος, ήλθε να επισκεφθεί τον άνθρωπο του Θεού μαζί με τον άγιο Παύλο τον Θηβαίο [15 Ίαν.] , ο οποίος ήταν φίλος τού Παϊσίου αλλά κυριευμένος από φόβο δεν τόλμησε να διαβεί το κατώφλι. Καταλαβαίνοντας ότι έμενε απ’ έξω, ο όσιος Παΐσιος του είπε να εισέλθει, τον ασπάσθηκε με αγάπη και προέβλεψε ότι θα γινόταν ένας φωστήρας της έρημου και αιτία σωτηρίας για πολλούς.

Συχνά παρουσιαζόταν σ’ αυτόν Προφήτες, όπως ο Ιερεμίας ερμηνεύοντάς του απόκρυφα νοήματα. Άλλες φορές αρπάχτηκε εκστατικός στον ουρανό βλέποντας τα κάλλη του Παραδείσου, καθώς και όλους τους Αγίους!

Μια φορά ήλθε σε αυτόν ο Μέγας Κωνσταντίνος, ο πρώτος βασιλιάς των Χριστιανών και του είπε:
– Μακάριοι ήσαστε εσείς οι οποίοι αξιωθήκατε να γίνεται μοναχοί. 

Και ρωτώντας τον αυτός ποιος είναι του απάντησε:
– Εγώ είμαι ο Μέγας Κωνσταντίνος. Κατέβηκα από τους ουρανούς, για να σου φανερώσω την δόξαν που απολαμβάνουν εις τους ουρανούς οι μοναχοί, και την οικειότητα και την παρρησίαν που έχουν προς τον Χριστό. Και σε μακαρίζω, Παΐσιε, γιατί παρακινείς τους μοναχούς στην ιερή διαγωγή της άσκησης. Αντιθέτως εγώ μέμφομαι και κατηγορώ τον εαυτόν μου, γιατί δεν κατάφερα να μπω σ’ αυτήν την μεγάλη τάξη των μοναχών. Και δεν μπορώ να υποφέρω αυτήν την ζημιά που έπαθα.
Και πάλιν του είπε αυτός:
– Γιατί θαυμάσιε κατηγορείς τον εαυτό σου; Μήπως και εσύ δεν απόλαυσες “την αΐδιον εκείνην δόξαν και την θείαν έλλαμψιν”;
– Ναι, την απέλαυσα, του αποκρίθηκε, αλλά δεν έχω την ίδια παρρησία με τους μοναχούς. Ούτε την ίδια τιμή με εκείνους! Θα ήμουν ευτυχισμένος αν άφηνα την πρόσκαιρη βασιλεία , τον βασιλικό μανδύα και το στεμμά και γινόμουν φτωχός φορώντας σάκκο και δεχόμουνα όσα ζητεί η μοναχική πολιτεία».

Άλλοτε έβλεπε τάγματα Αγγέλων που φύλαγαν τους Μοναχούς.
Ακόμα και ο ίδιος ο Χριστός παρουσιαζόταν πολλές φορές ενώπιόν του και τον καθοδηγούσε στην ενάρετη βιωτή! Αδελφός του Οσίου, υπήρξε και ο Όσιος Παύλος. Όταν το 407/408 μ.Χ., οι βάρβαροι εισέβαλαν στην έρημο των Σκητών, ο Παΐσιος έφυγε και έμεινε στο βουνό της Ανσένας. Τότε συνάντησε τον αββα Παύλο στην Αντινόπολη και έγιναν πολύ στενοί φίλοι.

Ο Όσιος Παΐσιος κοιμήθηκε εν Κυρίω σε πολύ προχωρημένη ηλικία περίπου το 417 και τον έθαψαν στην έρημο όπου ασκήτευσε. Μετά από χρόνια, ο αββας Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης, ανακόμισε τα άγια λείψανά του. Το πλοίο στο οποίο το είχε βάλει  ακινητοποιήθηκε. Ένας διορατικός ερημίτης είπε ότι ήταν σημείο εκ Θεού πού υποδείκνυε ότι έπρεπε να πάρουν επίσης μαζί τους και το λείψανο του φίλου του αββα Παύλου. Έτσι ανταμωμένοι κατά σάρκα και μετά θάνατον, οι δύο άγιοι κατατέθηκαν σε ένα μοναστήρι. Σήμερα τα λείψανά τους βρίσκονται στην κύρια εκκλησία του κοπτικού μοναστηριού του Αγίου Παΐσιου στην έρημο της Νιτρίας.

***

Απολυτίκιον. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.

Ο ένσαρκος άγγελος, των Μοναστών κορωνίς, ο άσαρκος άνθρωπος, των ουρανών οικιστής, ο θείος Παΐσιος, χαίρει τη αυτού μνήμη, συν ημίν εορτάζων, νέμει τοις κοπιώσι, δι’ αυτόν θείαν χάριν· διό εν προθυμία πολλή τούτον τιμήσωμεν.

Ήχος β. Ότε εκ του ξύλου.

Ώσπερ, τον μικρότερον Δαβίδ, πάντων των αυτού αυταδέλφων, ο ιερός Σαμουήλ, τω Θεώ προέκρινεν, ούτω και σε ο φανείς, τη μητρί σου Ασώματος, Παΐσιε πάντων, εκ παιδός αφώρισε, των συναιμόνων σου, όπως, του Δεσπότου δοξάσης, σου ταίς θαυμασταίς αριστείαις, όνομα το θείον και πανένδοξον.

Δεύρο, ο χορός των μοναστών, νυν τον πολιστήν της ερήμου, ανευφημήσωμεν, ησυχίας ένθερμον, ως αληθώς εραστήν, αρετής εξεικόνισμα, αζύγων αλείπτην, τούτων και αγλάισμα, δικαιοσύνης ζυγόν, κλείθρον, σωφροσύνης τελείας, θήκην ασφαλή της ανδρείας, και λαμπρόν φρονήσεως θησαύρισμα.

Χαίρων, τη μελέτη τη πυκνή, του Ιερεμίου λογίων, τούτον εώρας σαφώς, Πάτερ αναπτύσσοντα, τας προφητείας αυτού· αλλά δη και τον Κύριον, κατείδες φιλίως, άγαν προσφθεγγόμενον· ειρήνη σοι τω εμώ, δούλω, τω πολλά ποθουμένω· Συ γαρ με δοξάζεις αθροίσας, ασκητών πληθύν εις ευδοκίμησιν.

Εις τον Στίχον. Ήχος πλ. α’. Χαίροις ασκητικών.

Χαίροις, ο εκλεχθείς εκ Θεού, εις υπουργίαν βιοτής τε της κρείττονος, Παΐσιε θεοφόρε, ασκητικής αγωγής, του Παμβώ φυτεία συ γενόμενος· διό και εξήστραψας, ως αστήρ διαυγέστατος, εκ της Εώας, και την κτίσιν εφώτισας, τοις πυρσεύμασι, των πολλών θαυμασίων σου· όθεν και τοις εθέλουσι, βιούσθαι εν πνεύματι, έσοπτρον Πάτερ εδείχθης, υπακοής και ασκήσεως· διό και απάντων, μοναστών τε και μιγάδων, Πατήρ ωνόμασαι.

Στ.: Τίμιος εναντίον Κυρίου, ο θάνατος του οσίου Αυτού.
Χαίροις, ο της χαράς κοινωνός, της ουρανίου θεοφόρε Παΐσιε, φανείς τε μέτοχος ταύτης, εν τη προσκαίρω ζωή, ως υπό Κυρίου ευθυνόμενος· διό θείος Άγγελος, σοι προώφθη και ύστερον, αυτός αμέσως, ο Δεσπότης της κτίσεως, σοι παρίσταται, ευχομένω προς Κύριον· είτα και την ειρήνην σοι, αυτός και τα δέοντα, σοι παρασχών ανελήφθη, και αύθις ούτω παρίσταται, τετράκις εισέτι, ο αυτός Όσιε Πάτερ. Ω θείου θαύματος!

Στ.: Καυχήσονται όσιοι εν δόξη και αγαλλιάσονται επί των κοιτών αυτών.
Χαίροις, ο εκλεκτός του Θεού, ο θεωρήσας νοερώς τα ουράνια, ο ζήσας εν ασιτία, εις περιόδους καιρών, και αισχύνας όλως τον αλάστορα· διό Πάτερ Όσιε, τοις πιστοίς λύχνος γέγονας, Ορθοδοξίας, και αλείπτης ευθύτατος, τοις μονάζουσιν, εν μοναίς τε και όρεσιν, ώφθης κανών και έσοπτρον, θεόφρον Παΐσιε, καθηγητά της ερήμου, των ασκητών κρηπίς βάσιμος. Θεώ μη ελλίπης, του πρεσβεύειν υπέρ πάντων των ευφημούντων σε.

Δόξα. Ήχος β΄.

Ευφράνθητι έρημος διψώσα, Ησαΐας προορών, τον αγιόλεκτον συνασπισμόν, των εν ερήμοις αβάτοις διαλαμψάντων έλεγεν· ως πολιστής και έξαρχος, ο μέγας Παΐσιος αναδέδεικται, ο νυν παρ’ ημών ευφημούμενος. Ούτος γαρ εν σημείοις και θαύμασι διαλάμψας, την έρημον ως πόλιν ανέδειξε, και την οικουμένην, ταίς διδασκαλίαις αυτού κατεφώτισεν. Ου ταίς λιταίς, ο Θεός, εν ειρήνη ημάς διαφύλαξον, και σώσον τας ψυχάς ημών.

iconandlight.wordpress.com