Σε αυτές τις άγιες ημέρες στην αρχή της Σαρακοστής, η Εκκλησία βρίσκεται σε βαθιά
εγρήγορση, στην αφύπνιση του νου με επίμονη προσευχή και στην προσεκτική εξέταση των διδασκαλιών του Θεού. Μετά την Κυριακή της πτώσης του Αδάμ από τον ουρανό, ολόκληρη η Εκκλησία βιώνει το δράμα της αποξένωσης από τον Θεό και τον επίπονο δρόμο της επιστροφής στον Πατέρα που αγαπά τους ανθρώπους. Υπάρχουν μέρες νηστείας, δηλαδή μαύρης ή σκληρής νηστείας, η καθεμία όσο γίνεται, στις οποίες οι άνθρωποι μαθαίνουν να μιλάνε λιγότερο μεταξύ τους και περισσότερο με τον Θεό.Επίσης, Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη, σε όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες διαβάζεται ο Μέγας Κανόνας του Αγίου Ανδρέα του Κρητός ύμνος βαθιάς μετανοίας και δακρύων ψυχής, μέσω του οποίου αναβιώνει ο πιστός, αλλά πεσμένος στην αμαρτία. Από μόνη της η ιστορία της ανθρωπότητας με μοναδικό τρόπο, προσλαμβάνει από μόνη της τις κλήσεις του ανθρώπινου γένους και τις κατευθύνει μέσω της μετάνοιας και συγκεντρώνει στη στιγμή της επιστροφής όλη τη λαχτάρα και όλη την επιθυμία του ανθρώπου για τον Θεό.
Ο Μέγας Κανόνας είναι επομένως μια λειτουργική οθόνη στην οποία άνθρωποι από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη έρχονται να δείξουν την ιστορία τους, μια ιστορία πτώσης ή ανόδου, μετάνοιας ή αμαρτίας μέχρι θανάτου και αιώνιας καταδίκης. Είναι ένα μάθημα ιστορίας που μας βάζει η Γραφή, δείχνοντάς μας την ανθρώπινη αδυναμία στην ύλη, αλλά και τη δύναμη του ανθρώπου να εγερθεί, να γίνει άγιος με τη μετάνοια, να ενωθεί με τον Θεό με προσευχή και εξομολόγηση αμαρτιών.
Ο κανόνας είναι λοιπόν ένας μαραθώνιος αιωνιότητας και μια ανακεφαλαίωση της κληρονομιάς μας από τους αιώνες, στον οποίο ο άνθρωπος μεταφέρεται με αγγελικά φτερά στον Θρόνο της δόξας του Θεού για να εξομολογηθεί τις αμαρτίες του ενώπιον του Σωτήρα. Δεν είναι μια απλή επίκληση βιβλικών προσωπικοτήτων, αλλά μια είσοδος της ανθρώπινης ψυχής στην πραγματικότητα της πτώσης και της ανόδου. Όλοι λοιπόν οι στίχοι του Κανόνα αναφέρονται σε μένα, σε εσάς και στον καθένα μας.
Τότε, μέσα από το επίμονο αίτημα «Ελέησόν με, Θεέ, ελέησόν με», ο άνθρωπος γίνεται όλος ο θρήνος της φύσης για την πτώση μας και των προγόνων μας. Είναι ο πόνος μπροστά στις κλειστές πύλες του ουρανού, τα βάσανα του περιπλανώμενου γιου του όντος, σε χώρες που γεννούν το θάνατο. Στη διαδικασία της μετάνοιας, ο άνθρωπος που νηστεύει και προσεύχεται κατανοεί τις αληθινές αξίες της ανθρωπότητας, οι οποίες δεν αποτελούνται από πλούτο, φθαρτή ύλη που εκτιμάται με κοινή συναίνεση (χρήματα), γήινη δόξα (σταδιοδρομία), αυτοεκτίμηση. Αυτές είναι οι παροδικές αξίες της ανθρωπότητας αποξενωμένης από τον Θεό. Αλλά στο θρήνο της φύσης στις πύλες του ουρανού, ο άνθρωπος καταλαβαίνει ότι οι αληθινές αθάνατες αξίες της ζωής είναι το να ζεις με τον Θεό, η απέραντη αγάπη του Κυρίου, να περπατά με τον Χριστό μέσα στη δροσιά της βραδιάς, να τρέφεται από τα δέντρα του παράδεισος που είναι - κατά τον Άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή - οι ιδέες του Θεού, τα λαμπερά στολίδια της θυσίας του Χριστού για την ανθρωπότητα.
Εκείνη τη στιγμή, ο άνθρωπος, απογυμνωμένος από τις ψευδαισθήσεις της γης, δεν ντρέπεται πια για τη φτώχεια, τον πόνο ή τον θρήνο, και κατανοεί το μυστήριο αυτού του κόσμου που είναι γραμμένο στην ιστορία: τη σταυρωμένη και αναστημένη αγάπη του Χριστού για τον κόσμο.
Έτσι, ένα από τα τροπάρια του Μεγάλου Κανόνα λέει: «Αυτός που ήταν πριν στο θρόνο, (Ιώβ ν.ν.) φαίνεται τώρα γυμνός στα σκουπίδια, με πληγές· ο με πολλούς γιους και παντρεμένος, βιαστικός χωρίς γιους και στερημένος σπίτι· που μέτρησε τα ανακτορικά σκουπίδια και τις μαργαριταρένιες πληγές».
Με αυτά τα λόγια, βλέπουμε μαζί με τον Ιώβ, με μάτια καθαρά από τα δάκρυα της μετάνοιας, την αλήθεια αυτού του κόσμου, στον οποίο όλη η δόξα είναι παροδική, που καταλήγει σε θάνατο, αλλά στον οποίο η ταπεινοφροσύνη, η μετάνοια και η ταπεινοφροσύνη είναι οι δρόμοι προς τον θρόνο της αγάπης του Θεού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου