ΕΠΟΧΗ ΔΑΙΜΟΝΙΚΗ.

Ενας ἅγιος, ἀγαπητοί μου, ἀπὸ τοὺς πιὸ με­γάλους διδασκάλους τῆς ἁγίας μας Ἐκκλη­σίας, ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος, τοῦ ὁποίου ἀναξίως φέρω τὸ ὄνομα, εἶπε ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο εἶνε πνευματικὸς καθρέφτης. Ὅπως στὸν καθρέφτη βλέπουμε τὴ μορφή μας καὶ εὐπρεπιζόμαστε, ἔτσι στὸ Εὐαγγέλιο βλέπουμε ὄχι τὸν ὁρατὸ ἄνθρωπο, ἀλλὰ τὸν ἀόρατο ἑαυτό μας, τὶς κα­κίες καὶ τὰ πάθη μας, γιὰ νὰ τὰ δι­ορθώνου­με. Κι ὅπως δὲν ὑπάρχει σπίτι, ἀκόμα καὶ τὸ πιὸ φτωχό, χωρὶς καθρέφτη, ἔτσι δὲν πρέ­πει νὰ ὑπάρχῃ οἰκογένεια χωρὶς Εὐ­αγγέλιο. Σήμερα λοιπὸν ἡ Ἐκκλησία ἔβαλε μπρο­στά μας πάλι τὸν πνευματικὸ καθρέφτη καὶ μέσα σ᾽ αὐτὸν βλέπουμε τὸν ἑαυτό μας. –Τὸν ἑαυτό μας; θὰ πῆτε· μὰ δὲ μιλάει γιὰ μᾶς τὸ εὐ­αγγέλιο. Καὶ ὅμως. Ἐλᾶτε νὰ δοῦμε μὲ συν­τομία τί μᾶς λέει ἡ περικοπὴ καὶ πῶς σ᾽ αὐτὴν καθρεφτίζεται ὁ ἑαυτός μας.

* * *

Τὴν ἐποχὴ τοῦ Χριστοῦ, ἀγαπητοί μου, στὴ λίμνη τῆς Τιβεριάδος ἦταν χτισμένο ἕνα χωριὸ ποὺ τὸ ἔλεγαν Γάδαρα. Στὸ χωριὸ αὐτὸ ζοῦ­σε ἥσυχα ἕνας νέος. Ἐνῷ ὅμως ἦταν ἡ χαρὰ καὶ τὸ καμά­ρι τῶν γονέων του, ξαφνικὰ ὁ ἄνθρω­πος αὐτὸς ἄλλαξε. Τὸ μυαλό του θόλω­σε, ἡ γλῶσσα του μπέρδεψε καὶ ἄρχισε νὰ βγάζῃ ἄ­σχημα λόγια. Ὠργιζόταν, θύμωνε, χτυπιόταν, ἔσχιζε τὰ ροῦχα του καὶ παρουσιαζόταν γυμνός, ὅπως τὸν γέννησε ἡ μάνα του. Ἔβγαινε ἔξω, ἔτρεχε δεξιὰ κι ἀριστερά. Τὴ νύχτα δὲν κοιμόταν στὸ σπίτι ἀλλὰ στὰ νεκροταφεῖα, μέσ᾿ στὰ μνήματα. Πήγαιναν συγγενεῖς καὶ φί­­λοι νὰ τὸν πιάσουν, τὸν ἔδεναν μὲ ἁλυσίδες, ὄχι μὲ σχοινιά, κι αὐτὸς εἶχε τέτοια πρωτοφανῆ δύναμι ποὺ ἔσπαζε τὶς ἁλυσίδες ὅ­πως σπάει κανεὶς τὶς κλωστές. Ἦταν ὁ φόβος καὶ ὁ τρόμος ὅλης τῆς περιοχῆς· κανείς δὲν τολμοῦσε νὰ περάσῃ ἀπ᾽ τὸ μέρος ἐκεῖνο. Τί ἦταν, τρελλός; Μακάρι νὰ ἦταν τρελλός. Ὑπάρχει κάτι χειρότερο ἀπ᾽ τὴν τρέλλα, κι ἂς μὴν τὸ πιστεύουμε κι ἂς μὴ θέλουμε νὰ τὸ ἀν­τιληφθοῦμε. Ὁ νέος αὐτὸς ἦταν δαιμονισμένος, «εἶχε δαιμόνια» λέει τὸ εὐαγγέλιο (Λουκ. 8,27). Κάποια στιγμὴ ἄνοιξε τὴν πόρτα τῆς ψυχῆς του καὶ δέχτηκε μέσα του τὸ σατανᾶ, τὸν διάβολο. Κι ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνη ἔχασε πλέον τὸν ἔλεγχο, τὸ κοντρὸλ τοῦ ἑαυτοῦ του· καὶ κον­τρὸλ τοῦ ἀνθρώπου εἶνε τὸ μυαλό. Τὸ τιμόνι του δὲν τὸ εἶχε πλέον ὁ ἴδιος, τὸ εἶχε ὁ σατανᾶς, τὸ πνεῦμα τὸ πονηρό. Ἀπὸ ᾽κείνη τὴ στιγμὴ ἔχασε τὴν ταυτότητα καὶ τὴν προσωπικότητά του· ἦταν ἕνα ρομπότ, τὸ ὁ­ποῖο κινοῦσε ὡς ἐνεργούμενο ὁ σατανᾶς. Ὅ,τι ἔλεγε ἐκεῖνος, ἔπραττε αὐτός· ἦταν ὄρ­γανο σατανικό. –Μά, θὰ πῆτε, ἔρχεσαι τώρα, στὸν αἰῶνα αὐ­­τό, καὶ μᾶς λὲς πὼς ὑπάρχουν δαίμονες καὶ δαι­μονισμένοι ἄνθρωποι; Τί παραμύθια εἶν᾽ αὐτά; Ἔτσι ζητᾶτε νὰ ναρκώσετε τὸ λαὸ καὶ τὸν βάζετε νὰ πιστεύῃ σὲ τέτοια… Τὸ Εὐαγγέλιο δὲν λέει παραμύθια, κηρύττει τὴν ἀλήθεια. Τέτοια ἔλεγε κ᾽ ἕνας ἄπιστος ἀ­στροναύτης, ποὺ βγῆκε λίγο ἔξω ἀπὸ τὴ γήινη ἀτμόσφαιρα κι ὅταν γύρισε εἶπε ὅτι δὲ συνάν­τησε πουθενὰ ἐκεῖ ἀγγέλους. Καὶ τὸ πῆραν αὐτὸ καὶ τὸ ἔγραψαν σὲ σχολι­κὸ βιβλίο, γιὰ νὰ διδάσκωνται τὰ παιδιὰ τὴν ἀ­θεΐα. Σὲ κάποιο σχολεῖο λοιπὸν ρωτοῦσε ἡ δα­σκάλα· –Ποιός εἶδε, παιδιά, ἀγγέλους; ὁ ἀ­στροναύτης μας πέ­ταξε στὸ διάστημα καὶ δὲν εἶδε κανέναν ἄγγελο. Τότε ἕνας μικρὸς –φωτίζει ὁ Θεὸς ἀθῷα πλάσματα– ἀποστόμωσε τὴ δασκάλα λέγον­τας· –Κυρία, πέταξε πολὺ χα­­μηλά· ἂν πετάξῃ ψη­λότερα, θὰ τοὺς δῇ! Καὶ τί ἦταν πρά­γματι τὸ ἅλμα ἐκεῖνο τοῦ ἀστροναύ­του; Οὔτε ἕνα μικρὸ βῆμα δὲν εἶχε κάνει, καὶ βεβαίωνε ὁ ἀ­λαζὼν ὅτι δὲν εἶδε ἀγγέλους. Ὑπάρχει πνευματικὸς κόσμος ἀόρατος. Κι ἂν δὲν τὸν βλέπουν τὰ φυσικά μας μάτια, μᾶς βεβαιώνουν γι᾽ αὐτὸν πολλὲς ἐνέργειές του ὁ­ρατὲς καὶ αἰσθητές. Καὶ στὸν κόσμο αὐτὸν δὲν ἀνήκουν μόνο οἱ ἄγγελοι· ἀνήκουν καὶ οἱ δαίμονες. Καὶ κυριαρχοῦν δυστυχῶς στὴν ἀν­θρωπότητα. Κ᾽ εἶνε ἀναίσθητος ὅποιος δὲν τὸ νιώθει καὶ τυφλὸς ὅποιος δὲν τὸ βλέπει. Δαιμόνια καὶ δαιμονιζόμενοι; Πλῆθος. Θέλε­τε μερικὰ παραδείγματα; Νά· χθὲς ἡ ἐφημερίδα ἔγραφε, ὅτι ἕνας ἄνθρωπος τελείωσε τὴ δουλειά του, πάει στὸ σπίτι καί, ἐνῷ ἦταν ἥσυχος, πιάνει ἕνα καυγᾶ μὲ τὴ γυναῖκα του· καὶ σὲ μιὰ στιγμή, καθὼς ἦταν ὠργισμένος καὶ θυμωμένος, παίρνει ἕνα μαχαίρι, τὴν καταδι­ώκει, ἐκείνη τρύπωσε μέσα στὸ μέρος, αὐτὸς σπάει τὴν πόρτα καὶ τὴν ἔσφαξε μὲ δεκαεφτὰ μαχαιριές! Τί ἦταν αὐτό; Δαιμόνιο· ὁ Θεὸς νὰ φυλάῃ. Γι᾽ αὐτὸ ὁ Κύριος μᾶς δίδαξε νὰ προσ­ευχώμαστε «…ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονη­ροῦ» (Ματθ. 6,13), καὶ γι᾽ αὐτὸ ἕνας ψαλμὸς λέει· Σῶ­σε μας «ἀπὸ δαιμονίου μεσημβρινοῦ» (Ψαλμ. 90,6). Κάθε ἄν­θρωπος δέχεται πειρασμό. Λένε καὶ ψυχολόγοι, ὅτι καὶ ὁ πιὸ λογικὸς καὶ συνετὸς καὶ ἐπιστήμων ἔχει κάποτε «τὸ πεντάλεπτο τῆς τρέλλας» – ἔτσι τὸ λένε. Ὁ Θεὸς νὰ φυλάῃ· καὶ ὁ πιὸ ἐνάρετος καὶ ἅγιος, σὲ ἕνα πεντάλεπτο δαιμονισμοῦ, ἂν ἀμελήσῃ, μπορεῖ νὰ κάνῃ τὸ μεγαλύτερο ἔγκλημα. Ὑπάρχει λοι­πὸν τὸ δαιμόνιο τῆς ὀργῆς καὶ τοῦ θυμοῦ. ⃝ Ὑπάρχει τὸ δαιμόνιο τοῦ φθόνου, τῆς ζήλειας, ποὺ κάνει τὸν ἄνθρωπο νὰ χάνῃ τὸ χρῶ­­μα του καὶ νὰ κιτρινίζῃ ἀπ᾽ τὴ στενοχώρια γιὰ τὴν πρόοδο καὶ εὐτυχία τοῦ ἄλλου. ⃝ Ὑπάρχει τὸ δαιμόνιο τῆς ἀλαζονείας, ὅταν κάποιος νομίζει ὅτι εἶνε μεγάλος κ᾽ ἔχει ἀξία. ⃝ Ὑπάρχει τὸ δαιμόνιο τῆς φιλαργυρίας, ποὺ γιὰ τριάκοντα ἀργύρια προδίδει καὶ τὸ Χριστό. ⃝ Ὑπάρχει τὸ δαιμόνιο τῆς γαστριμαργίας. Ὁ ἄνθρωπος δὲν ἀρκεῖται στὸ κανονικὸ φαγητό, ἀλλὰ τρώει παραπάνω· ἀλλ᾽ αὐτὸ τὸ παραπάνω δὲν εἶνε δικό του, «εἶνε τῆς χήρας, τοῦ ὀρ­­φανοῦ», ἐκείνων ποὺ πεινοῦν καὶ δυστυχοῦν. ⃝ Τὸ χειρότερο δαιμόνιο στὴν ἐποχή μας εἶ­νε τὸ δαιμόνιο τοῦ σέξ. Βλέπεις ἄνθρωπο γέρο, μὲ παιδιὰ κ᾽ ἐγγόνια, κι ἀφήνει τὴ γυναῖκα του γιὰ νὰ πάρῃ ἄλλη, καὶ γίνεται γελοῖος. Ποιός θὰ τὰ περιγράψῃ αὐτά; Βρέθηκε ἕνας σοφός, ὁ Ντοστογιέφσκυ. Ἐγὼ τὸν ὀνομάζω προφήτη τοῦ ῾Ρωσικοῦ λαοῦ, γιατὶ προέβλεψε τὰ δεινὰ ποὺ θὰ ἔρθουν στὸν κόσμο. Λέγεται ὅτι, ὅταν ἐπὶ τσαρικοῦ καθεστῶτος τὸν ἔστειλαν ἐξορία στὴ Σιβηρία, μιὰ γριούλα τοῦ ἔδωσε ἕνα Εὐαγγέλιο. Ἐκεῖ τὸ διάβασε, τὸ με­λέτησε· καὶ φωτίστηκε καὶ ἔγραψε τὰ σπουδαι­­ότατα συγγράμματά του, ὅπου ψάλλει τὸ μεγαλεῖο τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸς λοιπὸν μετα­ξὺ τῶν ἄλλων ἔγραψε κ᾽ ἕνα βιβλίο μὲ πεν­τα­κόσες σε­λίδες ποὺ ἐπιγράφεται Οἱ δαιμονισμένοι. Παίρ­νει τὴ σημερινὴ περικοπή, τὴ βάζει στὴν πρώτη σελίδα, καὶ μέσα περιγράφει περιπτώσεις δαιμονισμένων τῆς ἐπο­χῆς του ποὺ ἔβλεπε στὶς καλύβες, στὰ σπίτια, στὴν ὕπαιθρο καὶ τὶς πόλεις, στὰ σχολεῖα καὶ τὰ πανεπιστήμια καὶ τὶς ἀκαδημίες, στοὺς μικροὺς καὶ τοὺς τρανούς. Περιγράφει πῶς οἱ δαίμονες ταράζουν ὅλους. Καὶ ἂν ὁ Ντοστογιέφσκυ ζοῦσε σήμερα, θὰ ἔγραφε δεύτερο βιβλίο· γιατὶ λιγώτερα ἦταν τὰ δαιμόνια τότε, ἐνῷ τώρα πολλαπλασιάστη­καν. Τὰ δαιμόνια περιγράφει καὶ τὸ μικρὸ ῥωσι­κὸ βι­βλίο Ὁ πνευματικὸς καθρέπτης· κυκλοφορεῖ μεταφρασμένο, συνιστῶ νὰ τὸ διαβάσετε. Εἴμαστε σὲ ἐποχὴ δαιμόνων. ⃝ Τί εἶνε λ.χ. τὰ μέντιουμ; ὄργανα ὑπὸ τὴν κατο­χὴ τοῦ δαίμονος· τοὺς ὑπαγορεύει λόγια καὶ τοὺς κατευθύνει τὸ πονηρὸ πνεῦ­μα· κ᾽ οἱ ἄνθρω­ποι, ποὺ τρέχουν σ᾽ αὐτοὺς νὰ μάθουν τὰ μυστι­κά τους, δέχονται τὴν ἐπήρεια τοῦ πονηροῦ. ⃝ Δαιμονιζόμενοι εἶνε οἱ ἀ­στρολόγοι· ὅλοι ὅ­σοι πιστεύουν στὰ ἄστρα καὶ ἀσχολοῦνται μὲ τὰ ζῴδια δέχονται τὴν ἐπήρεια τοῦ δαίμονος. ⃝ Δαιμονιζόμενοι εἶνε οἱ μάγοι· ὅποιος καταφεύγει σ᾽ αὐτούς, γιὰ πρόβλημα ὑγείας ἢ ἄλ­λο, σκλαβώ­νεται στὸν διάβολο. Σ᾽ ἕνα χωριὸ τῆς περιφερείας μου ἕνας εὐλαβὴς παπᾶς ἔ­μαθε ὅτι ἀρρώστησε κάποιος· πάει στὸ σπίτι, χτυπάει τὴν πόρτα· καὶ δὲν τὸν δέχτηκαν, για­­τὶ μέσα εἶχαν τὸ μάγο. Δὲ σᾶς χρειαζόμαστε τώρα, τοῦ εἶπαν. Κ᾽ ὕστερα ἀπὸ τέσσερις μέ­­ρες ὁ ἄρρωστος πέθανε. Δὲν τὸν ἔσωσε ὁ μάγος, αὐτοὶ ὅμως ὑποτάχθηκαν στὸ δαίμονα. ⃝ Ἀλλὰ τὸ φοβερώτερο δαιμόνιο εἶνε τὸ δαιμόνιο τῆς βλαστήμιας. Ὁ σατανᾶς δὲν τολμά­ει νὰ βλαστημήσῃ ὁ ἴδιος. Εἴδατε σήμε­ρα τί λέει στὸ εὐαγγέλιο· «Μὴ μὲ βασανίσῃς» (Λουκ. 8,28). Ἔτρεμε μπρο­στὰ στὸ Χριστό, ποὺ εἶνε ὁ δυνατὸς τῶν δυνατῶν· τρέμει τὸν τίμιο σταυρό, «…φρίττει γὰρ καὶ τρέμει μὴ φέρων καθορᾶν αὐτοῦ (τοῦ σταυροῦ) τὴν δύναμιν» (Παρακλ., ἦχ. πλ. δ΄, Κυρ. αἶνοι). Ἀλλ᾽ ἐνῷ ὁ ἴδιος δὲν βλαστημάει, βάζει τὸν ἄν­­θρωπο νὰ τὸ κάνῃ. Καὶ ἐδῶ, ποὺ δὲν ἀκουγόταν οὔτε μιὰ βλαστήμια, τώρα μικροὶ – μεγάλοι βλαστη­μοῦν τὸ «ὄνομα τὸ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα» (Φιλ. 2,9). Σημεῖο ἀντιχρίστου ἦταν ὁ Καζαντζάκης· αὐτὸς ὕβρισε τὸ Χριστὸ ὅσο κανένας ἄλλος.

* * *

Σταματῶ, ἀδελφοί μου· μοῦ ᾿ρχεται νὰ κλάψω. Ἂν δὲν ἀντιδράσουμε ὥστε νὰ παύσῃ αὐ­τὴ ἡ ἀσέβεια, ἐγὼ ἁμαρτωλός, ποὺ πιστεύω στὸ Χριστό, στὰ ἱερὰ εὐαγγέλια, στὶς προφητεῖ­ες τοῦ Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, σᾶς προειδοποιῶ· θὰ γίνῃ κακὸ μεγάλο. Ὁ Θεὸς νὰ γίνῃ ἵλεως.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν παλαιὸ ἱ. ναὸ Ἁγ. Εὐθυμίου Κυψέλης – Ἀθηνῶν τὴν 23-10-1988

augoustinos-kantiotis.gr