198 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, 30 Ιανουαρίου 2021, από τη στιγμή που η αξίνα του εθελοντή Δημ. Βλάσση χτύπησε την Ιερή Εικόνα του Ευαγγελισμού της Παναγίας και την έκοψε ανάμεσα στον Αρχάγγελο Μιχαήλ και την Θεοτόκο στα χώματα της Τήνου.
Του Ρωμανού Αλβέρτη.
Συγκεκριμένα την ημέρα της 30ης Ιανουαρίου του 1823 μετά από πολλές προσπάθειες, εθελοντές από το χωριό του Φαλατάδου Τήνου έσκαβαν στο χωράφι του Αντωνίου Δοξαρά, που είχε υποδείξει η Αγία Πελαγία ότι βρίσκεται η Εικόνα της Παναγίας.
Η είδηση της Ευρέσεως διαδόθηκε στους εξεγερμένους Έλληνες οι οποίοι άρχισαν να προσέρχονται στο νησί της Τήνου για να πάρουν την ευλογία της Ιερής Εικόνας ενώ χαρακτηρίστηκε ως σημάδι για την θετική έκβαση της Ελληνικής Επανάστασης που είχε ξεκινήσει το 1821. Μάλιστα σημαντικοί οπλαρχηγοί κατέφθασαν στην Τήνο για να προσκυνήσουν όπως ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Ανδρέας Μιαούλης και άλλοι.
Η Εικόνα της Παναγίας έδωσε την απαραίτητη ώθηση στους Έλληνες να συνεχίσουν την Επανάσταση που είχε ξεσπάσει δύο χρόνια νωρίτερα καθώς θεωρήθηκε μεγάλη ευλογία η Εύρεση του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στα χρόνια που προσπαθούσαν οι Ορθόδοξοι Έλληνες να αποτινάξουν τον Οθωμανικό ζυγό που σκέπαζε τη χώρα για 400 χρόνια. Η Ιερή Εικόνα της Παναγίας πρόσφερε στους Έλληνες τη δύναμη και το κουράγιο να συνεχιστεί ο Αγώνας και να μπορέσει η χώρα να ελευθερωθεί καθώς ήταν το Θεϊκό σημάδι που αποζητούσαν.
Πολλοί ήταν οι οπλαρχηγοί που έφτασαν στο νησί αμέσως μόλις έμαθαν το χαρμόσυνο γεγονός της Ευρέσεως για να πάρουν την ευλογία να συνεχίσουν τον Αγώνα για την Ελευθερία και να τιμήσουν την Θεοτόκο που τους πρόσφερε αυτή τη δύναμη λίγα χρόνια μετά την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης.
Ο εορτασμός από τους Τηνίους πολίτες γίνεται κάθε χρόνο με ιδιαίτερη λαμπρότητα ενώ είναι αργία για το νησί. Το βράδυ της ημέρας της ανάμνησης της ευρέσεως οι Τήνιοι γεμίζουν τα στενά και τους κεντρικούς δρόμους της πόλης με αυτοσχέδια φαναράκια τα οποία κρατάνε στα χέρια τους και τα κατασκευάζουν ειδικά για την ημέρα εκείνη.
Δυστυχώς φέτος, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού τα «Φαναράκια» δεν θα πραγματοποιηθούν.
Παρακολουθήστε ένα μικρό βίντεο από τα «Φαναράκια»:
Η παράδοση αυτή ξεκίνησε επειδή την ημέρα που βρήκαν την Εικόνα 30 Ιανουαρίου 1823, όταν άρχισαν να διαδίδουν το νέο στους δρόμους του νησιού άρχισε να νυχτώνει και οι κάτοικοι κράταγαν φαναράκια για να βλέπουν και όσο μεγάλωνε η νύχτα, μεγάλωνε και το πλήθος που είχε βγει στους δρόμους για να τιμήσει το γεγονός της Ευρέσεως.
Πλέον έχει γίνει παράδοση το βράδυ της 30ης Ιανουαρίου να μαζεύονται όλοι οι μαθητές του νησιού και οι κάτοικοι στο προαύλιο του Ιερού Ναού της Παναγίας και να τραγουδάνε τα τραγούδια για τα Φαναράκια. Πολλά φαναράκια εκτός από πολύχρωμες ζελατίνες απεικονίζουν και τον Ιερό Ναό της Παναγίας ή το Σταυρό ή ακόμα και τους χαρακτηριστικούς περιστεριώνες του νησιού.
Παρακολουθήστε ένα ερασιτεχνικό βίντεο:
Η Εύρεση της Εικόνας
Η Παναγία από το 1821 είχε χαρίσει την πρώτη φανέρωση της θέλησής Της με την εμφάνισή της στο όνειρο ενός απλού γέροντα κηπουρού, του μπάρμπα Μιχάλη Πολυζώη καθοδηγώντας τον να πάει στο χωράφι του Αντωνίου Δοξαρά, να σκάψει και να βρει το εικόνισμά της. Η προσπάθεια όμως έμεινε άκαρπη και γρήγορα ήρθε η απογοήτευση και εγκαταλείφθηκε.
Δύο χρόνια αργότερα η Μοναχή Πελαγία για τρεις συνεχόμενες εβδομάδες (Κυριακή 9,16,23/7/1822), έβλεπε στον ύπνο της την Παναγία να της ζητά να οργανώσει ανασκαφές για να ξεθάψουν και να ανακαινίσουν τον Ναό Της που είναι θαμμένος στον αγρό του Αντωνίου Δοξαρά, στην Χώρα. Η Μοναχή συνοδεία της Ηγουμένης της Μονής ειδοποιεί τον τότε Μητροπολίτη Τήνου Γαβριήλ, ο οποίος προσκαλεί τους τοπικούς παράγοντες και τον λαό της Τήνου στον Μητροπολιτικό Ναό των Ταξιαρχών ώστε να συνδράμουν, για τον σκοπό αυτό.
Ο λαός πρόθυμα άρχισε τις ανασκαφές στις αρχές Σεπτεμβρίου 1822 από τις οποίες αποκαλύφθηκαν τα ερείπια παλαιού ναού του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Οι κάτοικοι οργανώθηκαν και έσκαβαν σε ομάδες από το κάθε χωριό της Τήνου καθημερινά. Ωστόσο δεν βρέθηκε κανένα ίχνος εικόνας γεγονός που επισκίασε το θετικό κλίμα και οδήγησε τον κόσμο σιγά, σιγά στην εγκατάλειψη του εγχειρήματος.
Οι εργασίες συνεχίζονται παρά την γενική απογοήτευση που είχε αρχίσει να επικρατεί λόγω των πολλών μηνών που είχαν περάσει και στις 30 Ιανουαρίου 1823, η αξίνα του Δημ. Βλάσση προσκρούει στο θαυματουργό εικόνισμα του Ευαγγελισμού.
Ο Ρόλος της Παναγίας της Τήνου το 1821
Αμέσως μετά την εύρεση το μήνυμα διαδόθηκε ταχύτατα σε ολόκληρο τον Ελληνισμό. Από κάθε γωνιά της Ελλάδας καταφθάνει κόσμος για να προσκυνήσει ταπεινά την Θεία Εικόνα και να παρακαλέσει για την απελευθέρωση του Έθνους.
Οι Έλληνες ένιωθαν πλέον βέβαιοι για την απελευθέρωση. Το γεγονός θεωρήθηκε ως βέβαιο Ιερό μήνυμα του Ελληνορθόδοξου Χριστιανισμού, για το δίκαιο της επανάστασης. Στο νησί καταφθάνουν σημαντικά πρόσωπα της επανάστασης για να προσκυνήσουν, ανάμεσά τους οι Κολοκοτρώνης, Μιαούλης, Νικηταράς και Μακρυγιάννης.
Το χρονικό της ανέγερσης του Ιερού Ναού της Παναγίας της Τήνου
Την εύρεση της Θείας Εικόνας ακολούθησε η οικοδόμηση του Ιερού Ναού.
Απαιτούνταν μεγάλες ποσότητες μαρμάρων οι οποίες κατά κύριο λόγο
μεταφέρονταν από την γειτονική Δήλο.
Απαιτούνταν επίσης και μεγάλος αριθμός εργατών επεξεργασίας και
τοποθέτησης μαρμάρων, αλλά κυρίως πολλά χρήματα, η έλλειψη των οποίων
έφερνε πολλές φορές σε αμηχανία τους επιστάτες του έργου που
δυσκολεύονταν να πληρώσουν στο τέλος της εβδομάδας, εργαζόμενους και
υλικά.
Ως εκ θαύματος όμως κάθε πρόβλημα αντιμετωπίζονταν με την γενναία συνδρομή σε εργασία και χρήμα τόσο του Τηνιακού Λαού, όσο και ολόκληρου του Χριστιανισμού σε Ελλάδα και εξωτερικό. Μέχρι τα μέσα του 1832 είχε ανεγερθεί η ανατολική πτέρυγα του συγκροτήματος, το τμήμα ανατολικά του καμπαναριού και το τμήμα ανατολικά της κεντρικής εισόδου. Το σύνολο των εργασιών ανέγερσης ολοκληρώθηκε το 1880.
Η προσφορά του Ιδρύματος και της Εκκλησίας της Παναγίας της Τήνου
Θρησκευτική προσφορά της Παναγίας της Τήνου
Μέχρι και σήμερα το Ίδρυμα συνεχίζει με κάθε τρόπο την εκκλησιαστική του δράση ενισχύοντας με μεγάλα ποσά την εξωτερική ιεραποστολή φιλοδοξώντας να εισακουστεί η ορθόδοξη πίστη και στις πιο απομακρυσμένες γωνιές του πλανήτη μας.
Συντηρεί και προστατεύει εκκλησιαστικά ιδρύματα όπως Μητροπόλεις, Ιερές Μονές, Ιερούς Ναούς σε όλο τον κόσμο.
Ενισχύει οικονομικά όλους τους Ιερούς Ναούς και τα Εξωκλήσια της Τήνου και παρέχει εκκλησιαστικά είδη.
Ενισχύει την Αποστολική Διακονία της Ελλάδας, την Ιερά Μητρόπολη Σύρου -Τήνου και το Ελληνικό Δημόσιο ως διάδοχο του ΤΑΚΕ για την ασφάλιση των κληρικών.
Γενικά μεριμνά για την κάλυψη των πνευματικών αναγκών των προσκυνητών αλλά και όλων όσων με κάθε τρόπο απευθύνονται στο Ιερό Ίδρυμα από ολόκληρο τον κόσμο.
Στον Ιερό Ναό τελείται καθημερινώς Θεία Λειτουργία , εσπερινός και παρακλήσεις και υπάρχουν πάντοτε κατάλληλοι πνευματικοί για το μυστήριο της Ιεράς εξομολογήσεως.
Εθνική προσφορά της Παναγίας της Τήνου
Κάτω από τους Θόλους του Ναού κατά την διάρκεια της ιστορίας του, αντήχησαν όχι μόνο οι παρακλήσεις των πιστών που κατέφυγαν στην Χάρη της για να θεραπευθούν, αλλά και ο χτύπος της καρδιάς της Ελλάδας σε όλες τις κρίσιμες στιγμές της ιστορίες του Έθνους μας από το 1821 μέχρι σήμερα.
Το ίδρυμα περιέθαλψε χιλιάδες κυνηγημένους πρόσφυγες της Τουρκοκρατίας που κατέφυγαν στην Τήνο από κάθε γωνιά της Ελλάδας.
Με την συνδρομή του Ιδρύματος ιδρύθηκαν στην Τήνο τα πρώτα σχολεία της Ελεύθερης Ελλάδας, τα μοναδικά που λειτουργούσαν κατά την διάρκεια της επανάστασης του 1821.
Μετά την απελευθέρωση το Ίδρυμα παρέχει γενναία οικονομική υποστήριξη στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος για την δημιουργία του Εθνικού στόλου, για την ίδρυση Πανεπιστημίου Αθηνών, για την αντιμετώπιση των εξόδων των επιστρατεύσεων, καθώς και συνεισφέρει μεγάλα ποσά στις Κρητικές Επαναστάσεις.
Το Δεκέμβριο του 1940 η επιτροπή του Ιδρύματος, έθεσε στην διάθεση της τότε κυβέρνησης όλα τα τιμαλφή και τα χρυσαφικά του Ναού, του Ιδρύματος και της Αγίας Εικόνας για τις ανάγκες του πολέμου και τη σωτηρία της πατρίδας.
Εκπαιδευτική προσφορά της Παναγίας της Τήνου
Το ίδρυμα, εκτός από την γενικότερη πολύπλευρη φιλανθρωπική και κοινωνική του δράση, αναδεικνύεται ως μεγάλος προστάτης και συμπαραστάτης της παιδείας, των Γραμμάτων και των Τεχνών. Είναι φανερός ο συμβολισμός της σημαδιακής ημερομηνίας Ευρέσεως της Ιεράς Εικόνας την 30η Ιανουαρίου ημέρας εορτασμού της μνήμης των Τριών Ιεραρχών.
Μέχρι τον Οκτώβριο του 1833, 11 σχολεία χρηματοδοτούνται από το Ιερό Ίδρυμα.
Από το 1838 λειτουργεί εντός του Ιδρύματος Εκκλησιαστική Μουσική Σχολή.
Συμβάλει στην δημιουργία Σχολής Επεξεργασίας Μεταξιού στην Ιερά Μονή Κεχροβουνίου και συνδράμει στην Ίδρυση της Βιοτεχνικής Σχολής Τήνου.
Τον Φεβρουάριο του 1953 χρηματοδοτεί και αναγείρει το Γυμνάσιο Τήνου.
Από το 1840 χρηματοδοτεί τον θεσμό των υποτροφιών για Τήνιους νέους που διακρίθηκαν στις επιδόσεις τους, ανεξαρτήτου δόγματος (ορθόδοξοι ή καθολικοί). Ανάμεσά τους ο Δημ. Φιλιππότης, Νικηφόρος Λίτρας, Νικόλαος Γύζης, Γιαννούλης Χαλεπάς, Λάζαρος Σώχος, Νικόλαος Λύτρας, Γεώργιος Βιτάλης, ο ακαδημαϊκός Νικόλαος Λούβαρης και πολλοί άλλοι.
Από το 1956 συντηρεί την Προπαρασκευαστική και Επαγγελματική Σχολή Καλών Τεχνών Τήνου.
Την δεκαετία του 1960 με δαπάνες του Ιδρύματος κτίστηκε το κτίριο του Εκκλησιαστικού Φροντιστηρίου Τήνου, όπου μέχρι πρόσφατα στεγαζόταν το Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο Τήνου με μαθητές από όλη την Ελλάδα.
Με δαπάνες του Ιερού Ιδρύματος κατασκευάζεται το Πνευματικό Κέντρο Τήνου, στο οποίο λειτουργεί οργανωμένη Βιβλιοθήκη με χιλιάδες βιβλία.
Σήμερα ενισχύει με κάθε τρόπο με γενναία ποσά τα σχολεία, τις σχολικές επιτροπές και τους συλλόγους γονέων της Τήνου για τις επισκευές των εγκαταστάσεών τους, για αγορές εποπτικών οργάνων, για την οργάνωση διαφόρων εκδηλώσεων, για βράβευση των αριστούχων μαθητών κ.α.
Τέλος, χορηγεί την Ακαδημία Αθηνών ετησίως με το ποσό των 3.000 € για την βράβευση του καλύτερου έργου θεολογικού περιεχομένου.
Φιλανθρωπική προσφορά της Παναγίας της Τήνου
Αν και η αποπεράτωση του συγκροτήματος του ιδρύματος απαιτούσε τεράστιες δαπάνες, δεν σταμάτησε ποτέ, ακόμα και κατά χρόνια της ίδρυσής του, να διαθέτει ένα μέρος των εισοδημάτων του για την περίθαλψη των φτωχών και αδυνάτων προσφύγων που είχαν καταφύγει στην Τήνο από τις Τουρκοκρατούμενες περιοχές. Ιδιαίτερα προστάτευσε τα ορφανά που είχαν χάσει τους γονείς τους από τους Τούρκους. Χρηματοδοτούσε δεκάδες οικογένειες που είχαν αναλάβει την επιμέλεια και την φροντίδα αυτών των παιδιών.
Το 1957 επισκεύασε και διέθεσε κτιριακό συγκρότημα προκειμένου να χρησιμοποιηθεί σαν γηροκομείο το οποίο ανακαινίστηκε με ίδια έξοδα το 1985 για την πιο άνετη διαμονή των τροφίμων και σήμερα λειτουργεί ως ανεξάρτητο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που επιχορηγείται από το Ιερό Ίδρυμα.
Επίσης συντηρεί και χρηματοδοτεί το Νοσοκομείο Τήνου μέχρι την ίδρυση
του Κέντρου Υγείας Τήνου και ενισχύει την βελτίωση της Υγειονομικής
περίθαλψης με κάθε τρόπο.
Σήμερα εξακολουθεί να χορηγεί μηνιαία και εφάπαξ βοηθήματα σε απόρους, ασθενείς, γέροντες και ανίκανους προς εργασία ανθρώπους.
Επίσης φιλοξενεί άπορους προσκυνητές, προικοδοτεί άπορα κορίτσια, ενισχύει γηροκομεία, νοσοκομεία, μονάδες τεχνητού νεφρού, φιλανθρωπικούς οργανισμούς κ.α.
Τέλος συμπαραστέκεται και ενισχύει οικονομικά όσους πλήττονται από μεγάλες φυσικές καταστροφές, επιδημίες, πείνα, ή πολέμους εντός αλλά και εκτός της Ελληνικής επικράτειας.
Κοινωνική προσφορά της Παναγίας της Τήνου
Η κοινωνική δραστηριότητα είναι έντονη, ακόμα και από τα πρώτα χρόνια ιδρύσεώς του.
Όταν η κοινωνική ασφάλιση ήταν ανύπαρκτη στην Ελλάδα, το Ιερό Ίδρυμα χορηγούσε συντάξεις στους Ιερείς και στους δασκάλους.
Τεράστια ποσά έχουν δαπανηθεί για την εκτέλεση πολεοδομικών έργων εντός και εκτός της πόλης της Τήνου, για την εξυπηρέτηση των πιστών και την οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη του νησιού. Ενδεικτικά αναφέρουμε την παλαιά οδό Ευαγγελιστρίας και την νέα οδό Μεγαλόχαρης, τον ηλεκτροφωτισμό του νησιού, την εκβάθυνση του Λιμανιού της Τήνου, την προκυμαία, τον Λιμενοβραχίονα και πολλά ακόμα. Επίσης επιχορηγεί ετήσια τον Δήμο Τήνου για την κατασκευή έργων προς εξυπηρέτηση των προσκυνητών, όπως και τους υπόλοιπους ΟΤΑ για την εκτέλεση έργων κοινωφέλειας.
Πολιτιστική προσφορά της Παναγίας της Τήνου
Ίδρυσε και συντηρεί το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού (ΙΤΗΠ) μετά από αναπαλαίωση του μεγαλοπρεπούς κτιρίου στέγασής του στην Χώρα της Τήνου.
Το ΙΤΗΠ φιλοξενεί μόνιμες και έκτακτες εκθέσεις, πολιτιστικές και επιστημονικές εκδηλώσεις. Κύριες δραστηριότητες είναι η έρευνα, η μελέτη και η προβολή της ιστορίας, της τέχνης και της παράδοσης της Τήνου.
Το Ιερό Ίδρυμα χρηματοδοτεί εκδόσεις λογοτεχνικού και θρησκευτικού περιεχομένου.
Συμμετέχει σε δημοπρασίες και στην αγορά σημαντικών έργων τέχνης Τηνίων καλλιτεχνών που εκτίθενται στις διάφορες εκθέσεις που βρίσκονται στον χώρο του Ιδρύματος ή του ΙΤΗΠ.
Συντηρεί την Φιλαρμονική, αλλά και τις Σχολές Βυζαντινής Μουσικής και Αγιογραφίας που λειτουργούν στους χώρους του συγκροτήματος του Ιδρύματος και εκπαιδεύουν δεκάδες νέους.
Ο Ιερός Ναός
Ο επιβλητικός ναός της Παναγίας της Τήνου κτίστηκε στο σημείο που βρέθηκε η εικόνα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, σύμφωνα με το όραμα της Αγίας Πελαγίας. Πρόκειται για ένα λαμπρό οικοδόμημα το οποίο είναι το πρώτο αξιόλογο αρχιτεκτονικό μνημείο του απελευθερωμένου ελληνικού έθνους.
Βρίσκεται σε περίοπτη θέση στην Χώρα της Τήνου. Ο ρυθμός της εκκλησίας είναι τρίκλιτη Βασιλική με τρούλο από την Αγία Τράπεζα.
Αποτελείται από δύο πεντάτοξες κιονοστοιχίες με τέσσερις ολόσωμες μαρμάρινες κολώνες η κάθε μία, που ξεκινούν από την πρόσοψη μέχρι το τέμπλο του Ναού.
Μπαίνοντας στο ναό από την κεντρική πύλη, αντικρίζεις στα αριστερά της εισόδου το εικονοστάσι, στο οποίο φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, η οποία είναι γεμάτη από αφιερώματα (τάματα) των πιστών.
Το τέμπλο του Ναού είναι ξυλόγλυπτο, στο κατώτερο μέρος του επίχρυσο και στο ανώτερο γύψινο με ξύλινα διαζώματα. Ακολουθεί γενικά το σχέδιο των υψηλών μεταβυζαντινών ξυλόγλυπτων τέμπλων. Κατασκευάστηκε το 1825 από τον Φραγκίσκο Καναχίλη.
Το Ιερό Βήμα βρίσκεται τρεις μαρμάρινες βαθμίδες ψηλότερα από τον κυρίως Ναό και υπάρχουν σ΄ αυτό τρεις κόγχες. Η κεντρική βρίσκεται πίσω από την Αγία Τράπεζα, η Ανατολική διαμορφώθηκε σε Αγία Τράπεζα προς τιμή της Ανάληψης του Κυρίου και η Δυτική προς τιμή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου, σήμερα όμως τιμάται η Κοίμηση της Θεοτόκου.
Ο Ναός παραμένει μέχρι σήμερα χωρίς ουσιαστικές αλλαγές, εκτός από την κύρια όψη και το καμπαναριό.
Σε επαφή με τον Ιερό Ναό από δυτικά, βρίσκεται από παλιά (πριν τον 19ο αιώνα) , ο Ναός του Τιμίου Προδρόμου.
Το καμπαναριό μεσουρανεί, κυριαρχεί, δεσπόζει και επιβάλλεται. Το αρχικό καμπαναριό του Ναού είχε ύψος 34μ και είχε τέσσερα φανάρια. Οι δυνατοί βοριάδες που επικρατούν στο νησί όμως, υποχρέωσαν στην ανακατασκευή του για λόγους ασφαλείας. Το σημερινό είναι ύψους 29μ και έχει διατηρήσει την αρχική λίθινη βάση του. Η βάση έχει περίπου το ίδιο ύψος με τον Ναό. Από εκεί και πέρα υψώνεται σε τρία μαρμάρινα διαμερίσματα (φανάρια) για να κορυφωθεί με τον σταυρό. Κατασκευαστής του ήταν ο Ιωάννης Φιλιππότης από τον Πύργο της Τήνου, ενώ την μελέτη και επίβλεψη είχε ο Ακαδημαϊκός Αναστάσιος Ορλάνδος.
Ο Ιερός Ναός Ζωοδόχου Πηγής (ο Ναός της Ευρέσεως)
Βρίσκεται ακριβώς κάτω από τον Ναό της Ευαγγελίστριας. Πρόκειται για
τον Χώρο που βρέθηκε η Θεία Εικόνα και πάνω στον οποίο κτίστηκε ο Ναός
της Ευαγγελίστριας.
Τρεις θολοσκέπαστες στοές παράλληλα συνεχόμενες αποτελούν τον κάτω Ναό.
Οι στοές επικοινωνούν μεταξύ τους με τοξωτά ανοίγματα (καμάρες) στους
ενδιάμεσους τοίχους.
Η πρώτη στοά είναι ο χώρος στον οποίο βρίσκεται το Αγίασμα και είναι ο χώρος στον οποίο βρέθηκε η Αγία Εικόνα της Παναγίας.
Η μεσαία στοά χρησιμοποιείται κυρίως για τις βαφτίσεις. Στο μέσο της βρίσκονται τα ερείπια του πρωτοχριστιανικού Ναού του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου τα οποία αποκαλύφθηκαν κατά τα ανασκαφές της Αγίας Εικόνας.
Στην τρίτη στοά βρίσκεται το βαπτιστήριο των αλλοθρήσκων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου