ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ ΕΠΤΑΝΗΣΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΜΗΤΕΡΑ ΕΛΛΑΔΑ

Ἡ ἐπέτειος τῆς Ἑνώσεως τῶν Ἑπτανήσων

Τήν κυριώνυμη ἡμέρα τῆς ἐπετείου τῆς Ἑνώσεως τῶν Ἑπτανήσων, Πέμπτη 21 Μαΐου 2009, ἐτελέσθη Δοξολογία στόν Μητροπολιτικό Ναό Ἐσταυρωμένου Χριστοῦ Χώρας, χοροσταντοῦτος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.Σεραφείμ, παρουσίᾳ τοῦ Δημάρχου, τῆς Ἐπάρχου, Ἀρχῶν-φορέων τῆς νήσου μας, μαθητῶν καί συμπολιτῶν μας. Τήν κυβέρνηση ἐκπροσώπησε ὁ Γενικός Γραμματέας τῆς Περιφέρειας Δυτικῆς  Ἑλλάδος κ. Σπυρίδων Σπυρίδων.

Ὁ Μητροπολίτης μας, ὅλοι οἱ ἐπίσημοι, οἱ μικροί μαθητές τοῦ Παιδικοῦ Σταθμοῦ καί Νηπιαγωγείου Χώρας καί ὅλοι οἱ μαθητές ὅλων τῶν Δημοτικῶν Σχολείων τῆς νήσου μας, συγκεντρώθηκαν στήν Πλατεῖα τῆς Χώρας. Μαζί τους πλῆθος κόσμου παρακολούθησε τίς ἑορταστικές ἐκδηλώσεις. Ἐψάλῃ Ἐπιμνημόσυνος Δέησις καί ἔγινε κατάθεσις στεφάνων.  Ὁ πανηγυρικός τῆς ἡμέρας ἐκφωνήθηκε ἀπό τόν θεολόγο Καθηγητή τοῦ Λυκείου κ.Γεώργιο Λουράντο. Χαιρετισμό ἀπηύθυνε ὁ Δήμαρχος Κυθήρων κ.Θεόδωρος Κουκούλης, καθώς καί ὁ Δήμαρχος Καραβᾶ Κύπρου κ. Ἰωάννης Παπαϊωάννου. 

Ἄς σημειωθεῖ, στό σημεῖο αὐτό, ὅτι ἀντιπροσωπεία τοῦ κατεχόμενου Δήμου Καραβᾶ Κύπρου καί τοῦ Προσφυγικοῦ Σωματείου «ὁ Καραβᾶς», ἀποδεχόμενοι πρόσκληση τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου τοῦ Δήμου μας ἦρθαν στό νησί μας προκειμένου νά παρευρεθοῦν στήν Ἐπέτειο τῆς Ἕνωσης τῶν Ἑπτανήσων μέ τήν Ἑλλάδα, ἀλλά καί νά ἀνανεώσουν ταυτόχρονα τούς ἀδελφικούς τους δεσμούς μέ τόν Καραβᾶ τῶν Κυθήρων, ὁ ὁποῖος βάσει ἱστορικῶν πηγῶν ἔχει μιά ἀδελφική σύνδεση μέ τόν Καραβᾶ τῆς Κύπρου, ὅπως καί στόν χαιρετισμό του εἶπε ὁ Δήμαρχος Καραβᾶ Κύπρου κ.Ἰωάννης Παπαϊωάννου. Τήν προηγούμενη μέρα τῶν ἐκδηλώσεων Τετάρτη 20 Μαΐου 2009, ἡ προαναφερόμενη ἀντιπροσωπεία μετέβη στό χωριό Καραβᾶς τῆς νήσου μας. 

Στήν συνέχεια τῆς ἐκδήλωσης  οἱ μαθητές τῶν ἕξι Δημοτικῶν Σχολείων τοῦ νησιοῦ μας  παρουσίασαν Δημοτικούς  Ἑπτανησιακούς χορούς καί τραγούδια. Τήν ἐκδήλωση στόλισε μέ  τήν μουσική της ἡ Φιλαρμονική Κυθήρων ὑπό τήν διεύθυνση τοῦ ἀκούραστου μαέστρου μας κ. Στράτου Θεοδωρακάκη.

Ἡ ἐκδήλωση ἔκλεισε μέ τήν παρέλαση τῶν μαθητῶν τῶν Δημοτικῶν μας Σχολείων. 

Πανηγυρικός λόγος
γιά τήν ἐπέτειο τῆς ἑνώσεως τῶν Ἰονίων Νήσων
μέ τήν μητέρα Ἑλλάδα

ὑπό τοῦ θεολόγου καθηγητοῦ κ.Γεωργίου Λουράντου

Ἡ σημερινή ἡμέρα εἶναι ἡμέρα χαρᾶς καί γιορτῆς γιά τά Ἑπτάνησα γιατί σάν σήμερα πρίν ἀπό 145 χρόνια ἱκανοποιήθηκαν ἐθνικοί πόθοι καί πραγματοποιήθηκαν ὁράματα αἰώνων. Ἡ Κέρκυρα, ἡ Ζάκυνθος, ἡ Κεφαλλονιά, ἡ Λευκάδα, οἱ Παξοί, ἡ Ἰθάκη καί τά Κύθηρα γιορτάζουν σήμερα τήν ὑλοποίηση τοῦ ὁράματος τῆς ἐλευθερίας. Ὅραμα πού ὑπάρχει στήν ἑπτανήσια ψυχή ἀπό τον Ὀδυσσέα μέχρι τό Σολωμό καί ἀπό τό Σικελιανό μέχρι καί σήμερα. Ἀγῶνες πού κράτησαν πολλούς αἰῶνες ὁδήγησαν στήν τελική δικαίωση τοῦ ἑπτανησιακοῦ λαοῦ.

Ἡ κατοχή τῶν Ἑπτανήσων ξεκινᾶ μέ τήν Ἐνετοκρατία πού κράτησε περίπου 4 αἰῶνες. Ἡ κοινή μοῖρα ἕνωσε τά Ἑπτάνησα κατά τήν περίοδο τῆς ἑνετικῆς κυριαρχίας ὁπότε καί τά  7 νησιά συνδέθηκαν μέ δεσμούς ἱστορικούς, πολιτιστικούς, κοινωνικούς, γεωγραφικούς καί πολιτικούς.

Μετά τούς Βενετούς τά Ἑπτάνησα γνώρισαν κατά σειρά τήν κυριαρχία τῶν Γάλλων καί τῶν Ρωσοτούρκων ἐνῶ το 1800 ἱδρύεται ἡ «Πολιτεία τῶν ἑπτά ἑνωμένων νησιῶν», τό πρῶτο ἑλληνικό κράτος μετά τήν ἅλωση.

Τό 1807 τά Ἑπτάνησα παραχωροῦνται καί πάλι στούς Γάλλους, ἐνῶ τό 1815 μέ τήν συνθήκη τῶν Παρισίων ἐτέθησαν ὑπό ἀγγλική προστασία καί ὀνομάστηκαν «Ἡνωμέναι Πολιτεῖαι τῶν Ἰονίων Νήσων».

Οἱ Ἄγγλοι ἤθελαν νά ἐπιβάλλουν πλήρη κυριαρχία στά Ἑπτάνησα. Οἱ Ἑπτανήσιοι ὅμως ἀπό τή στιγμή πού δημιουργήθηκε ἔστω καί μιά μικρή ἐλεύθερη Ἑλλάδα δέν μποροῦσαν νά συμβιβαστοῦν μέ καμμιά λύση ἐκτός ἀπό τό νά ἑνωθοῦν μέ τήν Ἑλλάδα. Ἡ πίεση τῆς κοινῆς γνώμης στά Ἰόνια νησιά ὑπῆρξε ἀποφασιστική.

Τό 1848 ἐμφανίζεται στήν Κεφαλλονιά, καί ἀργότερα καί στά ἄλλα νησιά, ὁ ἑπτανησιακός ριζοσπαστισμός, ἕνα ἐθνικοαπελευθερωτικό κίνημα πού ἀπαιτεῖ τήν ἕνωση τῆς Ἑπτανήσου μέ τήν Ἑλλάδα. Ἡγέτες τοῦ κινήματος ὁ Ἠλίας Ζερβός-Ἰακωβάτος μέ τήν ἐφημερίδα του «Ὁ Φιλελεύθερος» καί ὁ Ἰωσήφ Μομφεράτος μέ τήν ἐφημερίδα του «Ἀναγέννησις». Ὁ Ἰακωβάτος, μάλιστα, γιά τούς ἀγῶνες του ἐνάντια στήν Ἀγγλοκρατία θά ἐξοριστεῖ στά Ἀντικύθηρα. Ἀξίζει νά σημειωθεῖ ἐπίσης ὅτι ὁ κορυφαῖος αὐτός ριζοσπάστης καί φανατικός ἀγωνιστή, συνδέθηκε στενώτατα μέ τόν πατριώτη μας Γεώργιο Μόρμορη στόν ὁποῖον ἀνατέθηκε ἡ ὀργάνωση ριζοσπαστικοῦ κόμματος στά Κύθηρα. Αὐτός πράγματι συνασπίζεται μέ τόν Κοσμᾶ Πανάρετο καί τόν Γεώργιο Ἀρώνη-Παναγιωτόπουλο ἱδρύουν ριζοσπαστικό κόμμα καί προσφέρουν ἀνεκτίμητες ὑπηρεσίες στήν ὑπόθεση τῆς Ἕνωσης.

Μετά ἀπό πολλούς ἀγῶνες καί ὅταν ὁ Γεώργιος, δευτερότοκος γιός τοῦ πρίγκηπα Χριστιανοῦ τῆς Δανίας, ἀναγορεύεται βασιλιᾶς τῶν Ἑλλήνων ἐπιτυγχάνεται τό ἐπιθυμητό ἀποτέλεσμα: στίς 25 Μαΐου 1863 ὑπογράφεται στό Λονδῖνο πρωτόκολλο μεταξύ Ἀγγλίας, Γαλλίας, Ρωσίας καί Δανίας, πού ἐπικυρώνει τήν ἐκλογή τοῦ Γεωργίου, μέ ρητό ὅρο τήν Ἕνωση τῆς Ἑπτανήσου. Στίς 23 Σεπτεμβρίου 1863 ἡ ΙΓ' Βουλή τῶν Ἑλλήνων ψηφίζει τήν ἕνωση τῶν Ἰονίων Νήσων μέ τήν Ἑλλάδα. Τήν 21ἡ Μαΐου ἀναγγέλεται ἐπίσημα ἀπό τόν Ἄγγλο Ἁρμοστή ἡ ἄρση τῆς προστασίας καί παραδίδει στόν ἀπεσταλμένο τῆς Ἑλληνικῆς κυβέρνησης Θρασύβουλο Ζαΐμη τά Ἰόνια νησιά. Στή συνέχεια φθάνει στά Ἑπτάνησα ὁ ἑλληνικός στρατός καί ἀργότερα ὁ βασιλιᾶς Γεώργιος γιά ἐπίσημη ἐπίσκεψη. Στίς 19 Ἰουλίου 1864 φθάνουν στόν Πειραιᾶ οἱ 84 Ἑπτανήσιοι Βουλευτές καί ὁ ἀθηναϊκός λαός τούς ὑποδέχεται μέ ἐνθουσιασμό. Ἀναμεσά τους ὁ Ἀριστοτέλης Βαλαωρίτης, ὁ Ἰάκωβος Πολυλᾶς, ὁ Κωνσταντῖνος Λομβάρδος καί οἱ Κυθήριοι Γεώργιος Μόρμορης καί Γεώργιος Ἀρώνης - Παναγιωτόπουλος.

Ὅταν ὁ Γεώργιος Μόρμορης ἐπιστρέφει στά Κύθηρα μέσα στήν πάνδημη χαρά γιά τήν ὑπογραφή τῆς ἕνωσης, γιά τήν ὁποία τόσο ἀγωνίστηκε, λέγεται ὅτι μπῆκε ἔφιππος στό σπίτι του στή Χώρα καί ἀνεφώνησε τόν ψαλμικό στίχο «ὁ λαός ὁ πορευόμενος ἐν σκότει εἶδε φῶς μέγα».

Ἡ πολυπόθητη λοιπόν ἕνωση εἶχε πιά πραγματοποιηθεῖ. Αὐτό βέβαια δέν ἦταν ἁπλά ἀποτέλεσμα τῶν πολιτικῶν καί στρατιωτικῶν ἐξελίξεων στό πέρασμα τῶν χρόνων. Οὔτε ἦταν θέμα τυχαίων καί εὐνοϊκῶν συγκυριῶν, ἀλλά ἐπιστέγασμα πολύχρονων καί πολύμοχθων προσπαθειῶν τῶν Ἑπτανησίων. Μπορεῖ τά Ἑπτάνησα νά μή γνώρισαν τήν τουρκική βαρβαρότητα, ὅπως ἡ ὑπόλοιπη Ἑλλάδα, ἀλλά ὑπέφεραν καί ἐκεῖνα κάτω ἀπό τό ζυγό τοῦ ἑκάστοτε δυνάστη. Ὡστόσο, τό φιλελεύθερο πνεῦμα καί οἱ ἀξίες τοῦ ἑπτανησιακοῦ λαοῦ διατηρήθηκαν ἀλώβητες καί γι' αὐτό μέ δύσκολους ἀγῶνες διεκδικοῦσε πάντα τό καλύτερο. Αὐτό μαρτυρεῖ ἡ ἵδρυση τῆς Ἰονίου Ἀκαδημίας τό 1824, τοῦ πρώτου ἑλληνικοῦ πανεπιστημίου καί εὐρύτερα ἡ προώθηση τῆς παιδείας καί τῶν γραμμάτων. Αὐτό φανερώνει ἡ καθιέρωση τῆς ἐλευθεροτυπίας ἀπό τήν Ἰόνιο Βουλή καί ἡ κυκλοφορία τῶν πρώτων πολιτικῶν ἐφημερίδων. Ἄλλωστε, ὅλοι οἱ ἀγῶνες τοῦ ἑπτανησιακοῦ λαοῦ-ἐθνικοί, κοινωνικοί, πολιτικοί καί ἄλλοι -εἶναι ἀπότοκος τῆς σύνολης πνευματικῆς συγκρότησης καί παιδείας του, ὅπως αὐτή καλλιεργήθηκε ἀπό ἐξέχουσες μορφές του, ὅπως ὁ Εὐγένιος Βούλγαρης, ὁ Νικηφόρος Θεοτόκης, ὁ Διονύσιος Σολωμός, ὁ Ἀνδρέας Κάλβος, ὁ Ἀριστοτέλης Βαλαωρίτης κ.ἄ.

Συμπερασματικά, μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι ἐμεῖς οἱ νεότεροι ὀφείλουμε νά κρατήσουμε ἀταλάντευτα προσηλωμένους τούς στόχους μας στά ἴδια ἰδανικά καί στά ἴδια διδάγματα ὅλων αὐτῶν τῶν εὐγενικῶν μορφῶν καί νά κρατήσουμε ζωντανή τήν ἱστορική μνήμη μας γιά μᾶς καί τά παιδιά μας σέ μιά ἐποχή ἰσοπέδωσης καί μαζοποίησης.

Ἐμεῖς οἱ νεώτεροι, ἔχουμε χρέος νά προβάλλουμε τήν ἱστορική αὐτή ἐπέτειο τῆς Ἑνώσεως τῆς Ἑπτανήσου σέ πανελλήνια κλίμακα γιατί μετά τό μεγάλο ΄21 ἀποτελεῖ μαζί μέ τήν Κρητική Ἐπανάσταση τήν ὡραιότερη σελίδα τῆς ἐθνικῆς μας ἱστορίας. Μόνο ἔτσι θά τιμήσουμε τούς ἀδάμαστους ἀγωνιστές τῆς Ἑπτανήσου, πού ὑψώνοντας τό ἀνάστημά τους ἀπέναντι στήν κραταιότερη παγκόσμια δύναμη τοῦ 19οὐ αἰ., ἀπαντοῦσαν στίς προτάσεις της συγκλονισμένοι ἀπό γνήσιο ἐθνικό παλμό, αὐτό πού λέει ὁ Κάλβος στίς «Εὐχές» του:

«Καλήτερα, καλήτερα διασκορπισμένοι οἱ Ἕλληνες
Νά τρέχωσιν τόν κόσμον,
Μέ ἐξαπλωμένην χεῖρα ψωμοζητοῦντες
Παρά προστάτας νἄχωμεν».

Στήν σημερινή ἐκδήλωσή μας χαιρετίζουμε τήν παρουσία τῶν ἀδελφῶν μας  Κυπρίων, πού παρότι πληγωμένοι ἀπό τή σκλαβιά τῆς ἡμικατεχόμενης πατρίδος τους, συμμετέχουν στή δική μας χαρά γιά τήν ἱστορική ἐπέτειο.

Ἀδιάλειπτη προσευχή, βαθιά ἱκεσία, εὐχή βγαλμένη ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς μας, πολύ σύντομα νά χαροῦμε «τή γῆ τῆς πικραμένης Παναγιᾶς», τή μαρτυρική μεγαλόνησο, τήν Κύπρο μας, ἑνωμένη καί ἐλεύθερη ἀπό τόν ἄδικο εἰσβολέα πού ἐδῶ καί 35 χρόνια παρανόμως κατέχει ἕνα μεγάλο μέρος της καταπατώντας κάθε ἔννοια δικαίου καί στοιχειωδῶν δικαιωμάτων.

Ἐγκάρδια εὐχή μας νά ἀνατείλει πολύ σύντομα γιά τόν πονεμένο Κυπριακό Ἑλληνισμό ἡ ἡμέρα τῆς ἀνεξαρτησίας καί τῆς ἐκπλήρωσης τῶν ἐθνικῶν του πόθων.

Χρόνια Πολλά!