Γερο- Ενώχ ο Ρουμάνος, Ο άντρωπο δεν πρέπει να ζητάει ντόξα. Όταν είναι με ντόξα ο άντρωπο, είναι σαν να θέλει να κερδίσει κι αυτό το κόσμο και τον ουρανό. Αυτό δεν γίνεται …

 

Αγία Χρυσή η Νεομάρτυς από τα Σλάτενα (Χρυσή ) της Αλμωπίας (1795)

Κάρπος επίσκοπος Περγάμου Μ. Ασίας, Ανάργυρος ιατρός, ιερομάρτυς και οι μετ’ αυτου μάρτυρες Παπύλος Διάκονος και ανάργυρος ιατρός, Αγαθόνικος ο αδελφός του και Αγαθόδωρος ο υπηρέτης του, και Αγαθονικη στις Σάρδεις Μ. Ασίας, από Πέργαμο Μ. Ασίας (251)
Βενιαμίν ο Διακόνος, ο εν Περσίᾳ
Διόσκουρος, Φλωρέντιος, Αντίγονος, Μαρτυρόχοος, Διοκλητιανός μάρτυρες, – Ιάκωβος της Χαματούρας ιερομάρτυς και οι μετ’ αυτου μάρτυρες στη Κούσπα του Λιβάνου (13ος αιων.)
Νικήτας ο Πατρίκιος, όσιος ομολογητής στην Κωνσταντινούπολι, από Παφλαγονία Μ. Ασίας (838)
Μοναχός Ενώχ Καψαλιώτης ο Ρουμάνος [κοίμησι] (1979)
Νικόλαος Κογιώνης, πρεσβύτερος και ιεραπόστολος στην Αθήνα, του ι. Ν. Αγ. Ελευθερίου Γκύζη [κοίμησι] (2006)

Εορτάζουν στις 13 Οκτωβρίου.

Στίχοι
Eν ταις βασάνοις χρυσός οίον καμίνω,
Xρυσή εδείχθης ηγλαϊσμένη όλη.

Γερο-Ενώχ ο Ρουμάνος της Καψάλας
Άθως ο Εμός α’…
Μνημόσυνο ευγνωμοσύνης

... Ο γέρο Ενώχ ήταν ρουμάνος. Ζούσε στις Καρυές, σε δωμάτιο που του παραχωρούσαν άλλοι μοναχοί στα κελλιά τους. Έφτιαχνε σκούπες από αγριόχορτα (μια απ’ αυτές εκτέθηκε το 1997 στη Θεσσαλονίκη, στην έκθεση των αγιορειτικών κειμηλίων). Τις έδινε σε κάποια μοναστήρια, με αντάλλαγμα λίγα τρόφιμα. Αυτά δεν τα ήθελε για τον εαυτό του αλλά για κάποιους ασκητές που ζούσαν στο δάσος, απομονωμένοι κι άγνωστοι στους πολλούς.

Ήταν ρακένδυτος, γεμάτος ψύλλους. Δεχόταν με ευγνωμοσύνη ό,τι του έλεγαν ή του εδιναν. Όταν ένας ηγούμενος τού είπε ότι οι μοναχοί της μονής τον αγαπούν, απάντησε: «Δε βαριέσαι. Ο μοναχός είναι σαν τον σκύλο. Είτε του δώσεις ένα κομμάτι ψωμί, είτε μια κλωτσιά, το ίδιο καλό του κάνεις».

Δεν έλεγε πολλά, αλλά στα λίγα λόγια του διέκρινες τη σοφία του Θεού. Όπως κι άλλοι ρουμάνοι μοναχοί που είχαν «κανόνα», αντί για την «ευχή», να απαγγέλλουν σιγοψιθυρίζοντας όλο το Ψαλτήρι καθημερινά -κάποιοι το είχαν αποστηθίσει- συνήθιζε να το διαβάζει στη σλαβονική μετάφραση, που επικρατούσε στη Ρουμανία μέχρι τον 19ο αιώνα. Όταν τον ρώτησε ο ίδιος ηγούμενος: «Γιατί, στα σλαβονικά, κι όχι στα ρουμανικά; Κι αυτό μετάφραση είναι. Στα σλαβονικά μεταφράστηκε από τα ελληνικά κι εκεί από το εβραϊκό πρωτότυπο», απάντησε: «Μπρε, αυτός που το μετέφρασε στα σλαβονικά ήταν άγιος. Ο ρουμάνος μεταφραστής ήταν άγιος;» Με το Άγιο Πνεύμα που είχε μέσα του, ήταν σε θέση να διακρίνει την πνευματικότητα των μεταφραστών, αν αποδίδουν σωστά τον ένθεο λόγο, αν καταστρέφουν ή όχι τα κεκρυμμένα για τους πολλούς νοήματα. (Μια άλλη οπτική στο πρόβλημα της «λειτουργικής μεταρρύθμισης».)

Το 1979 άρχισε να χάνει τις αισθήσεις του και να πέφτει κάτω στις Καρυές. Ο τότε -λόγιος και διάσημος- πρωτεπιστάτης αποφάσισε να τον στείλει εκτός Αγίου Όρους, σε γηροκομείο, για να μη σκανδαλίζει τους προσκυνητές, να διασφαλιστεί η «ευπρέπεια». Τον περιμάζεψαν στη μονή Σταυρονικήτα, όπου και εκοιμήθη μετά από λίγους μήνες. Με τους περισσότερους μοναχούς της μονής να τον περιστοιχίζουν, ξεψύχησε ήρεμα, σαν να κοιμόταν, με το πρόσωπό του να λάμπει και να μεταγγίζει στους γύρω την ακτινοβολία της Χάριτος.
*Κείμενο Μοναχού Χ. πρώην Σταυρονικιτιανού.
http://plibyos.blogspot.com/2009/06/blog-post_08.html

***

Ο Γέροντας Ενώχ γεννήθηκε το 1895 στην Ρουμανία. Το 1925 ήρθε στο Άγιον Όρος. Όπως τον θυμούνται με τα σπασμένα ελληνικά του έλεγε: «Είμαι γκαϊντούρης» , «Θεό βοηθήσει νικήσω σατανά.. Ήρθα στο Άγιον Όρος να σώσω ψυχή μου».

Κατοικούσε σε ένα ετοιμόρροπο σπίτι. Τον ειδοποίησαν ότι πρέπει να φύγει γιατί το σπίτι είναι επικίνδυνο να πέσει πάνω του και να τον καταπλακώσει. Αυτός ατάραχος είπε: «Εγώ ντούλος Θεού. Αν ντέλει ο Θεός το σπίτι πέσει, αν δεν ντέλει δεν γίνεται τίποτα». Δεν έφυγε και το σπίτι δεν έπαθε τίποτα.

Ο Γέρο Ενώχ της ευαίσθητης ταλαιπωρίας όπως συνήθιζαν να τον λένε πολλοί έλεγε ότι :«Ντεό αγκαπά όλη την ανθρωπότητα πάρα πολλοί ντε αμαρτωλοί άνθρωποι.».

Θεωρούσε τον εαυτό του ότι και να του έλεγες τον τελευταίο πάντων.
Όταν πήγαινε στα πανηγύρια γινόταν ο ίδιος ένα πανηγύρι …. Κάποτε όταν συναντήθηκε με κάποιον που ανέβαινε στην καψάλα ο Γέροντας του φώναξε χωρίς φυσικά να τον ξέρει: «Εσύ πονάς εδώ» , του είπε, δείχνοντας του το στήθος που πραγματικά πονούσε.

Τελευταίες του κατοικίες, από το 1946, ήταν έρημα Κελλιά των Καρυών και της περιώνυμης Καψάλας, δίχως τζάμια στα παράθυρα και καμιά θέρμανση. Πήγαν να του κλέψουν τα ρούχα. Τί να του κλέψουν; Λίγα μπαλωμένα είχε. Δεν παραπονιόταν και δεν γκρίνιαζε ποτέ… Τον γνωρίσαμε ένα απόγευμα στην αυλή της μονής Σταυρονικήτα. Για χρόνια έφτιαχνε σκούπες από τις άφθονες σουσούρες της Καψάλας.

Γύριζε με κάτι παλιοκονσερβοκούτια και ζητούσε λίγο φαγάκι. Τον ρωτούσαν: «Γέροντα έχεις φαγητό;». Απαντούσε χαμογελαστά και χαριτωμένα: «Άμα έχει, καλά είναι, άμα δεν έχει, ακόμη πιο καλά». Ζούσε σ’ ένα καθημερινό πανηγύρι στην καθαρή καρδιά του. Ήταν πάντα αληθινά χαρούμενος. Περιφερόταν στα δάση και τα καλντερίμια ξυπόλητος. Έχοντας τα παπούτσια στο χέρι και το Ψαλτήρι. Κάθε τόσο στάθμευε και διάβαζε το Ψαλτήρι. Όταν πήγαινε σε κάποιο μοναστήρι ή στις Καρυές έβαζε τα παπούτσια του…

«Ο άντρωπο», έλεγε με τα σπασμένα ελληνικά του, «δεν πρέπει να ζητάει ντόξα. Όταν είναι με ντόξα ο άντρωπο, είναι σαν να θέλει να κερδίσει κι αυτό το κόσμο και τον ουρανό. Αυτό δεν γίνεται …». Ήταν ένας αληθινός μοναχός. «Ο μοναχός πρέπει να είναι ταπεινός. Να μην πηγαίνει ψηλά αλλά χαμηλά. Με ταπείνωση σώζεται εύκολα… Απλός μοναχός και ταπεινός σώζεται εύκολα». Πόσο απλά, αλήθεια, είναι τα πράγματα, κι όμως πόσο τα μπερδεύουμε. Σ’ ένα μοναχό που του είπε πως έχει εγωισμό, του είπε: «Αυτό είναι φτηνό, το έχουν και οι γύφτοι …».

Ήταν τόσο απονήρευτος, καλοκάγαθος, χαμογελαστός, χαριτωμένος και φιλικός πάντοτε μαζί σου. Είχε διαρκή μνήμη θανάτου. Μιλούσε για τη μέλλουσα κρίση. «Όλοι οι άγγελοι είναι ταπεινοί και οι δαίμονες υπερήφανοι… Ο κόσμος αυτός είναι παγίδα. Οι δαίμονες θέλουν να μας πιάσουν μέσα και να μη σωθούμε τη Δευτέρα Παρουσία».
Σε μία επίσκεψή του στη μονή Γρηγορίου οι πατέρες κατέγραψαν λίγους από τους απλούς και χαριτωμένους λόγους του: «Γιατί να θέλεις αξιώματα; Δεν θέλεις σώσει ψυχή σου; Αφού ήρθες Άγιο Όρος για σώσει ψυχή σου, και πάλι θέλεις δόξα, υπερηφάνεια, δόξα των ανθρώπων; Όχι! Να είσαι απλός, ταπεινός. Εγώ θέλω σώσει ψυχή μου. Δεν υπάρχει πιο καλό πράγμα από να σώσει ο άνθρωπος την ψυχή του … Εγώ ήρθα Άγιο Όρος για να σώσω ψυχή μου. Επειδή διάβασα ότι Περβόλι Παναγίας Άγιο Όρος και είπα εκεί εύκολα σώζεται ο άνθρωπος. Και ήρθα το 1923. Τώρα είμαι 80 χρονών. Τί περιμένω τώρα; Τάφο! Όλοι θα πεθάνουμε. Σήμερα είμαστε, αύριο δεν είμαστε στον κόσμο αυτό». Είχε και το προορατικό χάρισμα. Έβλεπε από μακριά τι ακριβώς συνέβαινε και το έλεγε με τέτοιο τρόπο, που αμέσως δεν το καταλάβαινες.

«Η ευχή πρέπει να είναι συνέχεια στον μοναχό. Αυτή θα μας σώσει, τίποτ’ άλλο. Βέβαια. Η Παναγία είπε στον Υιό της: Απόστολοι έδωσες μερτικό, εγώ δεν έχω μερτικό; Και ο Ιησούς Χριστός είπε: Έχεις, να, το Άγιο Όρος. Κι έτσι απ’ όλο τον κόσμο μόνο το Άγιο Όρος είναι της Παναγίας. Κι όποιος έρχεται μ’ αγάπη για την Παναγία και με φόβο για τη σωτηρία της ψυχής του, ελπίζει στην Παναγία, σώζεται και είναι καλά Δευτέρα Παρουσία!».

Όταν αρρώστησε πολύ, τον πήγανε για πρώτη φορά έξω στο νοσοκομείο. Όταν βγήκε από το νοσοκομείο και τον πέρασαν από το μοναστήρι της Σουρωτής, οι μοναχές τού ζήτησαν να τους πει κάτι πνευματικό κι εκείνος έκανε τον σαλό κι έλεγε, «δεν ξέρω τίποτε, δεν ακούω …».

Επί 56 χρόνια συνεχώς στο Περιβόλι της Παναγίας αγωνίσθηκε φιλότιμα για τη σωτηρία του. Για την Παναγία ήλθε στο θεομητροβάδιστο Άγιον Όρος, καθώς έλεγε.
Στις 13.10.1979 ταξίδεψε ειρηνικός για τη «ντόξα» τ’ ουρανού, φιλοξενούμενος ξανά, επί τρίμηνο, όλος χάρη και χαρά στη φιλόξενη μονή Σταυρονικήτα, στο κοιμητήρι της οποίας ενταφιάσθηκε αναμένοντας τη σάλπιγγα του αρχαγγέλου. Αναπαύεται το σώμα του εκεί και η ψυχή του περιπολεύει στους ουρανούς.

Ο τότε ηγούμενος της μονής Σταυρονικήτα Βασίλειος έγραφε γι’ αυτόν: «Στο μοναστήρι μας έρχεται κάθε τόσο ένας γέρος ασκητής και ζητά λίγη βοήθεια. Μ’ αυτά που παίρνει τρέφεται εκείνος και βοηθεί και άλλους πιο γέρους από αυτόν … Ο Γέροντας αυτός παρ’ όλο ότι έχει περάσει τα 75 του χρόνια, δεν έχει απαίτηση να τον σέβεται κανείς. Ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του σαν σκύλο. Βάζει μετάνοια και ζητά ευλογία από όλους, μοναχούς, δοκίμους και προσκυνητές. Έχει όμως ντυθεί με μια τέτοια ανέκφραστη χάρη, που γίνεται πανηγύρι χαράς κάθε φορά που θα έλθει στο μοναστήρι. Όλοι, μοναχοί και προσκυνητές, συγκεντρωνόμαστε γύρω του για να ακούσουμε τους λόγους της χάριτος που βγαίνουν από το στόμα του, για να φωτισθούμε από τη χαρά που εκπέμπει το πρόσωπό του, χωρίς εκείνος να το υποψιάζεται. Μοιάζει με τον αββά που ζήταγε από τον Θεό να μην τον δοξάσει επί της γης, και τόσο πολύ έλαμψε το πρόσωπό του, που δεν μπορούσε κανείς να το ατενίσει κατάματα».

Πηγή: Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, Μέγα Γεροντικό εναρέτων αγιορειτών του εικοστού αιώνος Τόμος Β’ – 1956-1983, σελ.977-981  , Εκδόσεις Μυγδονία, Α΄ Έκδοσις, Σεπτέμβριος 2011.

***

Ο π.Βασίλειος τότε ηγούμενος της μονής Σταυρονικήτα είπε σε μια ομιλία του γι’ αυτόν: «Ήταν κάποιος Ρουμάνος μοναχός, ο πατήρ Ενώχ, ο οποίος  ήταν πολύ απλός, είχε έρθει κάποτε στη Μονή μας και μας μίλησε για την Παναγία αλλά μας είπε δυο κουβέντες.
Μας είπε, «Πολύ μισάει ο διάβολος το Παναγία, και ξέρετε γιατί μισάει; Το μισάει γιατί εγέννησε τον Ιησού Χριστό».
Ξέρετε πρέπει να ζήσεις μια ζωή ολόκληρη για να φτάσεις να γεννήσεις αυτή τη φράση. Και να είναι μόνο αυτή η φράση της ζωής σου.

***

Ενώχ μοναχός Καψαλιώτης

Ο άγιος Ρουμάνος ασκητής Ενώχ
έφερε να πουλήσει
σουσούρες στο κονάκι
κι ο Γέροντας τον δοκίμαζε
να τις αφήσει ευλογία.
Οι θάμνοι του Θεού είναι,
εγκώ τον κόπο μόνο έβαλα,
να ‘ναι ευλογημένο, είπε,
και χάθηκε το δρόμο για τη Σκήτη.
Την άλλη ημέρα στις Ώρες
ο Γερο-Ενώχ κατά Χριστόν σαλός κοιμήθηκε
κι ο Επίτροπος
έμεινε να μετράει το χρέος…
(Ι. Μ. Χατζηφώτης, Τ’ Αγιονορίτικα)

***

Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης

Μακάριοι όσοι κατόρθωσαν να ζούν στην αφάνεια και απέκτησαν μεγάλες αρετές και δεν απέκτησαν ούτε και μικρό όνομα
Μακάριοι όσοι δεν κηρύττουν με λόγια το Ευαγγέλιο, αλλά το ζούνε και κηρύττουν με την σιωπή τους, με την Χάρη του Θεού, η οποία και τους προδίδει.
Μακάριοι όσοι κατόρθωσαν να κάνουν τον παλαβό και με αυτόν τον τρόπο προφύλαξαν τον πνευματικό τους πλούτο.
Μακάριοι όμως είναι αυτοί που έχουν μια φωλιά, για να κουρνιάζουν, και λίγα τρόφιμα και σκεπάσματα, κατά τον θείο Παύλο, και με αυτόν τον τρόπο κατόρθωσαν και αποξενώθηκαν από τον μάταιο κόσμο, και την γη την χρησιμοποιούν ως υποπόδιο, σαν παιδιά του Θεού, και ο νούς τους βρίσκεται συνέχεια κοντά στον Καλό Πατέρα τους Θεό.

Ο Άγιος Παΐσιος, ο Γερο-Ενώχ ο Ρουμάνος κι ο μεγάλος σεισμός, ‘Ε, όταν ήσουν μικρός δεν σε κούναγε η μάνα σου στην κούνια; Τώρα που σε κουνάει ο Θεός φοβάσαι;’ Άφησέ τα στα χέρια του Θεού και μη φοβάσαι,
https://iconandlight.wordpress.com/2021/03/10/%ce%bf-%ce%ac%ce%b3%ce%b9%ce%bf%cf%82-%cf%80%ce%b1%ce%90%cf%83%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%bf-%ce%b3%ce%b5%cf%81%ce%bf-%ce%b5%ce%bd%cf%8e%cf%87-%ce%bf-%cf%81%ce%bf%cf%85%ce%bc%ce%ac/

Ύμνος στην αγία μεγαλομάρτυρα Χρυσή της Αλμωπίας- π. Νικόλαος Κογιώνης, Ω ελεήμονες και χρυσές ψυχές του λαού μας!
https://iconandlight.wordpress.com/2020/10/13/%cf%8d%ce%bc%ce%bd%ce%bf%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b1%ce%b3%ce%af%ce%b1-%ce%bc%ce%b5%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%bf%ce%bc%ce%ac%cf%81%cf%84%cf%85%cf%81%ce%b1-%cf%87%cf%81%cf%85%cf%83%ce%ae-%cf%84/

Ο άνθρωπος πρέπει να έχη συνέχεια την καρδιακή αίσθηση της παρουσίας του Θεού Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης
https://iconandlight.wordpress.com/2016/09/19/%ce%bf-%ce%ac%ce%bd%ce%b8%cf%81%cf%89%cf%80%ce%bf%cf%82-%cf%80%cf%81%ce%ad%cf%80%ce%b5%ce%b9-%ce%bd%ce%b1-%ce%ad%cf%87%ce%b7-%cf%83%cf%85%ce%bd%ce%ad%cf%87%ce%b5%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%ba/

Απολυτίκιον Ήχος γ’. Θείας Πίστεως.

Σκεύος χρύσεον, της παρθενίας, και ακήρατος, νήμφη Κυρίου, εχρημάτισας Χρυσή καλλιπάρθενε την γαρ αγνείαν αμέμπτως φυλάττουσα, υπέρ Χριστού θεοφρόνως ενήθλησας Μάρτυς ένδοξε, ικέτευε τον Νυμφίον σου, δωρήσασθε ημίν το μέγα έλεος.

Απολυτίκιον των Αγίων Κάρπου,
Παπύλου, Αγαθοδώρου, και Αγαθονίκης. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.

Βίον ένθεον, διαδραμόντες, Χριστού ώφθητε, συγκληρονόμοι, δι’ αθλήσεως εχθρόν τροπωσάμενοι, Κάρπε σοφέ και κλεινέ Αγαθόδωρε, Αγαθονίκη και Πάπυλε ένδοξε. Θείοι Μάρτυρες, Χριστώ τω Θεώ πρεσβεύσατε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.

Απολυτίκιον Αγίου Βενιαμίν του Διακόνου, του εν Περσία . Ήχος α . Της ερήμου πολίτης.

Της Περσίας τον γόνον και πιστών μέγα καύχημα, εύχος το λαμπρόν διακόνων, και Μαρτύρων αγλάϊσμα, τιμήσωμεν σεπτόν Βενιαμίν, εν ύμνοις και ωδαίς πνευματικαίς, αρετάς αυτού ζηλούντες τας ιεράς και ομοφώνως κράζοντες· δόξα τω σε δοξάσαντι Χριστώ, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω εν τοις άθλοις στερρόν σε αναδείξαντι.

Απολυτίκιον του Αγίου Μάρτυρος Φλωρεντίου. Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης.

Αθλοφόρε Κυρίου και της πίστεως πρόμαχε, κλέος Αθλητών και Αγγέλων, συμπολίτα Φλωρέντιε, μη παύση ικετεύων εκτενώς, τον μόνον υπεράγαθον Θεόν, υπέρ πάντων των τελούντων σου ευλαβώς, την μνήμην και βοώντων σοι· δόξα τω σε κρατύναντι Χριστώ, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω χορηγούντι δια σου πάσιν ιάματα.

Δόξα. Ήχος πλ. α´.

Τη χρυσωνύμω κλήσει σου, χρύσεα τα σα πάντα γέγονε, Χρυσή, καλλιπάρθενε· τη γαρ παρθενική χρυσουργία, το των άθλων χρυσούν διάδημα, καλώς αγωνισαμένη, ανεδήσω εκ χειρός του Κυρίου σου. Αλλ’ ως της δόξης Χριστού κοινωνός, μετόχους και ημάς, της αυτού Βασιλείας ποίησον, μαρτυρική παρρησία σου.

Μεγαλυνάριον

Την Παρθενομάρτυρα του Χριστού, την κεχρυσωμένην, σώματί τε και τη ψυχή, Χρυσήν την αγίαν, αινέσωμεν βοωντες· χαίρε νύμφη Κυρίου, αγνή και πάγχρυσε.

Χαίρετε Κυρίου οι Αθληταί, Πάπυλε και Κάρπε, Αγαθόδωρε και Χρυσή, Αγαθονίκη, ομού σου Ανδρομάχη, συν τοις λοιποίς Αγίοις, υπέρ ημών αεί πρεσβεύσατε.

Γερο-Ενώχ ο Ρουμάνος Αγιορείτης Μοναχός – Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος

iconandlight.wordpress.com