Η καρδιά να χτυπά με το Χριστό, να αναπνέει Χριστό! Τότε μόνον είσαι πραγματικά, αληθινός άνθρωπος. Άγιος Σωφρόνιος Ἔσσεξ.

 

 

Συναξάριον .
Τῇ ΚΓʹ τοῦ μηνὸς Σεπτεμβρίου ἡ Σύλληψις τοῦ ἁγίου καὶ ἐνδόξου Προφήτου, Προδρόμου, καὶ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν ἁγίων Μαρτύρων Ἀνδρέου τοῦ γέροντος, Ἰωάννου καὶ τῶν υἱῶν αὐτοῦ Πέτρου, καὶ Ἀντωνίου, τῶν ἐκ Συῤῥακουσῶν μὲν καταγομένων, ἐν Ἀφρικῇ δὲ τελειωθέντων, ἐν ἔτει ὀκτακοσιοστῷ ἑξηκοστῷ ἑβδόμῳ (867).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῆς ἁγίας Μάρτυρος Ῥαΐδος τῆς παρθένου ἐν ἔτει τριακοσιοστῷ καὶ ὀγδόῳ (308) τελειωθείσης
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν ὁσίων γυναικῶν Ξανθίππης καὶ Πολυξένης, τῶν αὐταδέλφων τῶν ἐν Ἱσπανίᾳ, μαθητριῶν γενομένων τοῦ Πρωτοκορυφαίου Παύλου, περὶ τὸ ἐνενήκοντα (90) μετὰ Χριστόν, εἰρηνικῶς τελειωθεισῶν ἐν τῇ πατρίδι αὐτῶν (109)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ ἅγιος Νεομάρτυς Νικόλαος ὁ παντοπώλης, ὁ ἐν Κωνσταντινουπόλει μαρτυρήσας κατὰ τῷ ͵αχοβʹ (1672), ξίφει τελειοῦται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ ἅγιος ἔνδοξος Νεομάρτυς Ἰωάννης, ὁ πρῴην Δερβίσης, ἐκ Κονίτσης καταγόμενος, ξίφει τελειοῦται ἐν τῷ περιβόλῳ τοῦ Παλαιοῦ Ναοῦ Ἁγίου Δημητρίου ἐν Βραχωρίῳ (Ἀγρινίῳ) τῆς Αἰτωλίας, ὑπὸ τὸν ἐκεῖσε πλάτανον, ἐν ἔτει χίλια ὀκτακόσια δέκα τέσσερα (1814). Τὰ δὲ ἱερὰ αὑτοῦ λείψανα μετεκομίσθησαν μετὰ πενταετίαν καὶ ἐναπετέθησαν ἐν τῇ Μονῇ Προυσσοῦ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ Ὁσία Εὐπραξία ἡγουμένη τῆς Μονῆς Παλαιᾶς Λαντόγκας Ῥωσίας (1823)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Ἱερωνύμου τοῦ ἐν Σολόβκι Ῥωσίας (1847)
Ἡ ἀνάμνησις τοῦ θαύματος τῆς Μυρορροῆς τῆς Ἱερᾶς Εἰκόνας τῆς Παναγίας τῶν Ἰβήρων (Παναγίας Πορταϊτίσσης) ἐν Χαβάη (2007)
Τῆ αὐτῆ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου Τύχωνος τοῦ Ῥώσου τοῦ ἀσκήσαντος ἐν τῇ Καψάλᾳ τοῦ Ἁγίου Ὄρους (π.ἡμ. 10 Σεπτεμβρίου 1968)

Στίχοι
Ἀνδρὶ Προφήτῃ χρησμὸς ἐξ Ἀρχαγγέλου,
Τεκεῖν προφήτην, καὶ Προφήτου τι πλέον.
Εἰκάδῃ τῇ τριτάτῃ γαστὴρ λαβὲ Πρόδρομον εἴσω.

Από τα παιδικά χρόνια του αγίου Σωφρονίου του Έσσεξ

Ο Άγιος Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ γεννήθηκε στην Μόσχα στις 22 Σεπτεμβρίου του 1896, 04.00 η ώρα το πρωί.

 

Ήταν το δεύτερο παιδί μιας οικογένειας με άλλα εννέα αδέλφια. Πέθανε όμως τελευταίος απ’ όλα τ’ αδέλφια του. Βαφτίστηκε στην εκκλησία του Σωτήρα και πήρε το όνομα Σέργιος, ονομαζόταν Σέργιος Σιμόνοβιτς Σαχάρωφ. Από την παιδική του ηλικία έδειχνε μια σπάνια ικανότητα στην προσευχή. Όπως ο ίδιος θυμάται, την πρώτη του εμπειρία από τη θεωρία του ακτίστου φωτός συνέβη στην παιδική του ηλικία. 

Κατά τη διάρκεια όλης της ζωής του ο Γέροντας διατήρησε προσεκτικά στην καρδιά του τη μνήμη των γονέων του, και ιδιαίτερα της μητέρας του Αικατερίνας (Κατερίνας).
Η μητέρα του ήταν άνθρωπος με βαθειά καρδιά και δίκαιη ζωή, πράγμα που έγινε σαφές στις ακόλουθες περιστάσεις. Μία φορά περνώντας από κάποιο δρόμο της Μόσχας, είδε μπροστά από τον ναό του Αγίου Νικολάου πλήθος λαού που συνωστιζόταν στην είσοδο της εκκλησίας. Η Κατερίνα προσπάθησε να θυμηθεί μήπως υπήρχε κάποια εκκλησιαστική εορτή την ημέρα εκείνη, που θα εξηγούσε τέτοια συρροή πλήθους. Πλησιάζοντας το πλήθος πληροφορήθηκε ότι εκεί βρισκόταν ο άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης. Μη θέλοντας να χάσει την ευκαιρία να δει τον δοξασμένο λειτουργό της Εκκλησίας, η Κατερίνα προσπάθησε να εισχωρήσει βαθύτερα στο πλήθος, όσο το δυνατόν πλησιέστερα προς το σημείο εκείνο όπου βρισκόταν ο πατήρ Ιωάννης. Συνέβη, ώστε ακριβώς εκείνη τη στιγμή να βγαίνει από την εκκλησία. Για να τον δει καλύτερα, σηκώθηκε στις μύτες των ποδιών της. Βλέποντάς την ο Ιωάννης της Κρονστάνδης αναφώνησε εις επήκοον όλων: «Κοιτάξτε, να δίκαιος άνθρωπος!», δείχνοντας ταυτόχρονα την Κατερίνα, που ταράχθηκε από το αναπάντεχο.

Ο Γέροντας Σωφρόνιος συχνά θυμόταν ότι, πριν από την αναχώρησή του για το εξωτερικό, το 1921, η μητέρα του του έδωσε έναν μικρό επιστήθιο σταυρό ως ένδειξη της μητρικής ευλογίας της. Αυτό έγινε κατά τον καιρό που εκείνος προσελκύσθηκε από τη μη χριστιανική Ανατολή, αφήνοντας την πίστη της νεανικής του ηλικίας. Δεχόμενος όμως τον μικρό αυτό σταυρό μόνο για να μη στενοχωρήσει τη μητέρα του, με την πάροδο του χρόνου, σύμφωνα με τα λόγια του, ολοένα και ισχυρότερα αισθανόταν δια μέσου αυτού τη δύναμη της ενέργειας της μητρικής ευλογίας, που τον συνόδευσε σε όλη τη ζωή του. Ο μικρός αυτός σταυρός βρισκόταν πάντα κοντά στον Γέροντα Σωφρόνιο, μέσα στο κελλί του, και λίγο πριν τον θάνατό του παράγγειλε να τον θάψουν με αυτό τον σταυρό. Στον τάφο επίσης, σύμφωνα με αίτημά του, έριξαν μια χούφτα χώμα από τον τάφο της μητέρας του, το οποίο φύλαξε από τον καιρό ενός ταξιδιού του στη Ρωσία.

Με μεγάλη αγάπη ο Γέροντας θυμόταν επίσης την παραμάνα του. Η επίδρασή της στη διαμόρφωση της πνευματικής μορφής του Σεργίου (του μετέπειτα αγίου Σωφρονίου) κατά τα παιδικά του χρόνια ήταν αποφασιστική. Γι’ αυτήν ο Γέροντας Σωφρόνιος εν μέρει αναφέρεται στη «Συνομιλία με την οικογένεια». Η παραμάνα ανατράφηκε σε αγροτική οικογένεια. Χάρη στη στενή σχέση της αγροτικής ζωής με την Ορθόδοξη Εκκλησία η παραμάνα συνήθισε από την αρχή της παιδικής ηλικίας της να προσεύχεται επί πολύ στην εκκλησία και στο σπίτι. Από τα νεανικά της χρόνια διακριτικό χαρακτηριστικό ήταν η παρθενική εκείνη καθαρότητα της ψυχής της, που την έκανε τόσο ικανή για τη βαθειά καρδιακή προσευχή. Όταν έφθασε σε ηλικία γάμου, οι γονείς της την αρραβώνιασαν δια της βίας μ’ ένα παλικάρι του χωριού. Την πρώτη νύκτα του γάμου πήδηξε από το παράθυρο στον δρόμο, κι έτσι, χωρίς να πάρει μαζί της κανένα εφόδιο, κατέφυγε στη Μόσχα με την ελπίδα να βρει εκεί κάποια εργασία. Έτσι προσελήφθη ως παραμάνα στην οικογένεια του Σαχάρωφ, όπου της εμπιστεύθηκαν την ανατροφή του νεογέννητου Σεργίου.
Οι αναμνήσεις του Γέροντος από τα νηπιακά και παιδικά του χρόνια συνδέονταν ακριβώς με αυτήν. Εκείνη δεν τον πήγαινε μόνο περίπατο, αλλά και στην εκκλησία για τις ακολουθίες. Εκεί ο μικρός Σέργιος καθόταν στα πόδια της, όσο αυτή προσευχόταν. Η βαθειά αυτή και ολόθερμη προσευχή της παρθενικής καρδιάς δεν πέρασε χωρίς να αφήσει τα ίχνη της στο παιδί. Και η παραμάνα, χωρίς η ίδια να το συνειδητοποιήσει, έγινε ο πρώτος δάσκαλος προσευχής για τον Γέροντα Σωφρόνιο.

Η συνήθεια αυτή και η απαίτηση για αδιάλειπτη προσευχή διατηρήθηκαν στον Γέροντα κατά τη διάρκεια όλης της ζωής του, ακόμη και κατά τους χρόνους εκείνους που άρχισε να προσελκύεται από τις ανατολικές θρησκείες στην αναζήτηση του Υπερπροσωπικού Απολύτου. Αυτή ήταν η περίοδος κατά την οποία έπαυσε να εκκλησιάζεται και, σύμφωνα με τα ίδια του τα λόγια, «με μεγάλη προσπάθεια … άρχισε να αναχαιτίζει στον εαυτό του … την προσευχή» και «αποφάσισε να απομακρυνθεί από την παιδική προσευχή …». Το γεγονός αυτό η παραμάνα το ζούσε με πόνο, γιατί αγαπούσε τον Σέργιο με μητρική αγάπη. Έτσι κάποτε, λίγο πριν από τον καιρό που ο Σέργιος όφειλε να καταταγεί στο στρατό, ενώ αυτή ήταν απασχολημένη με τις καθημερινές δουλειές του σπιτιού –σιδέρωνε τα ρούχα–, και ο Σέργιος βρισκόταν στο δωμάτιο δίπλα της, ξαφνικά αυτή, ακουμπώντας το χέρι της στο κεφάλι του, με πικρία του είπε τρυφερά: «Ανόητο παιδί! Μα ο άνθρωπος χωρίς τον Θεό είναι σαν το άγαλμα»! Είναι φανερό ότι η φλογερή προσευχή της παραμάνας συγκράτησε τον νεαρό Σέργιο από τον τελικό χωρισμό του από τον χριστιανισμό κατά τα χρόνια εκείνα και την ολοκληρωτική στροφή του προς τις θρησκευτικές ιδέες της μη χριστιανικής Ανατολής.

Ο Γέροντας μνημόνευε και μία άλλη περίπτωση που συνδέεται με την παραμάνα του, όταν αυτή, παρά την αγραμματοσύνη και την απλότητά της, φανέρωσε τη βαθειά πνευματική διαίσθησή της. Κάποια φορά ζωγράφιζε το πορτραίτο της αδελφής του Αικατερίνας σε προφίλ. Βλέποντάς το η παραμάνα είπε: «Μα γιατί τη ζωγραφίζεις έτσι, ώστε να φαίνεται μόνο το ένα μάτι της»; Μετά από παρέλευση πολλών ετών, όταν ο Γέροντας Σωφρόνιος άρχισε να ασχολείται με την εικονογραφία, θυμήθηκε τα λόγια αυτά και εξεπλάγη για το βάθος τους. Σύμφωνα με την εικονογραφική παράδοση η ζωγράφιση προσώπων αγίων σε προφίλ αποφεύγεται, εφόσον μόνο με την απεικόνιση των δύο ματιών, και όχι του ενός, είναι δυνατό να αποδώσουμε με χρώματα την πνευματική ουσία, την προσωπικότητα του ανθρώπου.

***

 

Ο Γέροντας ζούσε το δράμα της ψυχής, που δεν εξωτερικεύεται, εγνώριζε τη χαρά που δεν εκφράζεται και φερόταν ανάλογα. Έτσι ξεκούραζε όλους, όσοι τον πλησίαζαν.

Ανέπαυε, παρηγορούσε.

Συχνά έλεγε:
– Αν δε ζει μέσα σου ο Χριστός, δεν μπορείς να καταλάβεις σωστά τα πράγματα στη ζωή. Πώς θα καταλάβεις τον πόνο, τη χαρά των ανθρώπων, αφού δεν ζεις και δε ζει μέσα σου ο Χριστός!

Έλεγε: Η καρδιά να χτυπά με το Χριστό, να αναπνέει Χριστό! Τότε μόνον είσαι πραγματικά, αληθινός άνθρωπος.

Ήταν μερικές φορές που έπαιζε με τα παιδιά, σαν παιδί. Τον έβλεπες και απορούσες που εύρισκε τόση χαρά. Πώς τα έπαιζε!

Τον απορροφούσε το παιδί τόσο πολύ, που έδινε την εντύπωση πως ξεχνούσε όλα τα άλλα. Τα έπαιρνε στην αγκαλιά του, τα έσφιγγε, τα φιλούσε, γινόταν ένα με αυτά.

Εκείνα τον αγκάλιαζαν, τον φιλούσαν, τράβαγαν τα μαλλιά του, πω, πω τι γινόταν!

Πάντα μου έλεγε:
– Τα παιδιά καταλαβαίνουν πολύ καλά αυτά που τους λες. Πρέπει να τους μιλάς με σεβασμό όπως στους μεγάλους, αν και οι μεγάλοι δεν καταλαβαίνουν όπως αυτά…

Έλεγε επίσης, πως τα παιδιά που ζουν σε χριστιανικές οικογένειες και έχουν καθαρή ζωή, φθάνουν στην τέλεια θεωρία.

Δεν τον συγκινούσε και τόσο όταν έβλεπε πολλά παιδιά να μαζεύονται στα Μοναστήρια χωρίς να έχουν γονείς ευσεβείς. Έλεγε, ότι για να μη φύγη ένα παιδί από το δρόμο της Εκκλησίας, δε φτάνουν μόνον οι καλοί πνευματικοί, αλλά θα πρέπει και οι γονείς να δίνουν ανάλογο παράδειγμα στα παιδιά.

Σε κάθε γιορτή των παιδιών ήταν παρών. Οι γονείς των παιδιών έστρωναν το τραπέζι με διάφορα γλυκά, το εορταζόμενο παιδί καθόταν δίπλα του, έπιναν όλοι το τσάι η τον καφέ, ο Γέροντας έκανε μια ευχή και μετά έλεγε το πολυχρόνιο του εορταζόμενου, στα Ελληνικά και στα Ρωσικά… Δεν ήθελε τα παιδιά να πικραίνουν τους γονείς. ‘’Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου’’ έλεγε. Επέμενε στον σεβασμό που πρέπει να έχουμε στους γονείς’’ .

***

Όταν πήγαινε στην Μόσχα μαζί με την αδελφή του Μαρία, ‘’τραγουδούσαν, αστειεύονταν και θυμόνταν τα παιδικά τους χρόνια . Η αδελφή του καθόταν στο πιάνο και του έλεγε πάντα με μια γλυκύτητα ‘’Θυμάσαι Γέροντα αυτό το κομμάτι!’’ Ύστερα , καθόταν και ο ίδιος στο πιάνο και τραγουδούσαν μαζί. Τότε όλοι εμείς μαζευόμασταν δίπλα του… Σαν μαγνήτης μας τραβούσε όλους κοντά του και δεν θέλαμε να τον αποχωριστούμε…. Τίποτα δεν σκεφτόμασταν κοντά του. Νοιώθαμε όλοι μια γλυκύτητα που μας συνέπαιρνε την καρδιά και τον νου.’’
(Από το βιβλίο της Δήμητρας Β. Δαβίτη: «Αναμνήσεις από το Γέροντα Σωφρόνιο του Έσσεξ», των εκδόσεων Άθως)

***

Άγιος Σωφρόνιος (Ἔσσεξ): «Από τριών ετών πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας την ευχή»

Σύλληψις του Αγίου Iωάννη Προδρόμου και Bαπτιστού: ας ευχαριστήσουμε τον Θεό, ο οποίος μας αποκαλύπτει συχνά τη δύναμη, το έλεος και τη σοφία Του με τρόπους έξω από τους φυσικούς νόμους..
https://iconandlight.wordpress.com/2021/09/22/%ce%b7-%cf%83%cf%8d%ce%bb%ce%bb%ce%b7%cf%88%ce%b9%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b1%ce%b3%ce%af%ce%bf%cf%85-i%cf%89%ce%ac%ce%bd%ce%bd%ce%b7-%cf%80%cf%81%ce%bf%ce%b4%cf%81%cf%8c%ce%bc%ce%bf%cf%85-%ce%ba/

Να ένα υπέροχο παράδειγμα, ο Ζαχαρίας και η Ελισάβετ προσεύχονταν για πολύ καιρό να τους χαρισθεί τέκνο… Άγιος Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ
https://iconandlight.wordpress.com/2019/09/22/%CE%BD%CE%B1-%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CF%85%CF%80%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%87%CE%BF-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%B3%CE%BC%CE%B1-%CE%BF-%CE%B6%CE%B1%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%BA/

Ἀπολυτίκιον τοῦ Τιμίου Προδρόμου
Ἦχος δ´. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ἡ πρῴην οὐ τίκτουσα, στεῖρα εὐφράνθητι· ἰδοὺ γὰρ συνέλαβες, Ἡλίου λύχνον σαφῶς, φωτίζειν τὸν μέλλοντα, πᾶσαν τὴν οἰκουμένην, ἀβλεψίαν νοσοῦσαν· χόρευε Ζαχαρία, ἐκβοῶν παῤῥησίᾳ· Προφήτης τοῦ Ὑψίστου ἐστίν, ὁ μέλλον τίκτεσθαι.

Ἀπολυτίκιον τῶν Ὁσίων αὐταδέλφων γυναικῶν Πολυξένης καὶ Ξανθίππης
Ἦχος πλ. α´. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Ἀποστόλων ταῖς τρίβοις ἀκολουθήσασαι, ὑμῶν τὸν βίον ἐν ἔργοις, φιλαδελφείας καλῶς, καὶ ἀγάπης ἀκραιφνοῦς ἐδαπανήσατε, σῶφρον Ξανθίππη θαυμαστή, καὶ Ὁσίων παμφαὲς, ὡράϊσμα Πολυξένη· καὶ νῦν Χριστὸν δυσωπεῖτε, ὑπὲρ ἡμῶν σεμναὶ αὐτάδελφοι.

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρος Νικολάου τοῦ παντοπώλου, τοῦ ἐκ Καρπενησίου
Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως.

Θεῖον βλάστημα, Καρπενησίου, ἄνθος εὔοσμον, τῆς Ἐκκλησίας, ἀνεδείχθης Νεομάρτυς Νικόλαε, σὺ γὰρ ἀνδρείῳ φρονήματι ἤθλησας, καὶ τῆς ἀπάτης καθεῖλες τὸ φρύαγμα, καὶ νῦν πρέσβευε, Κυρίῳ τῷ σὲ δοξάσαντι, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρος Ίωάννου τοῦ ἐξ Ὀθωμανῶν καὶ ἐν Βραχωρίῳ μαρτυρήσας
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Τῆς Κονίτσης τὸν γόνον, Βραχωρίου* τὸ καύχημα, καὶ Χριστοῦ ὁπλίτην τὸν νέον, Ἰωάννην τιμήσωμεν· ἐκ ῥίζης γὰρ δυσώδους προελθών, ἐνήθλησε λαμπρῶς ὑπὲρ Χριστοῦ,καὶ κινδύνων ἐξαιτεῖται ἀπαλλαγήν, τοῖς πρὸς αυτὸν κραυγάζουσι· Δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι· δόξα τῷ χορηγοῦντι διὰ σοῦ, ἡμῖν παθῶν ἐκλύτρωσιν.
*Βραχώρι (Ἀγρίνιο)

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου Σωφρονίου τοῦ Ἀθωνίτου.
 Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως.

Πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας, φῶς γενόμενος θεολογίας, προφητικῶς τὸν σὸν βίον διήνυσας· τὸν Ἐνυπόστατον Λόγον ἑώρακας, καὶ σωτηρίας ὁδοὺς ἡμῖν ἐγνώρισας. Πάτερ, πρέσβευε ἀεὶ τῷ Θεῷ δωρήσασθαι, Σωφρόνιε, ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

iconandlight.wordpress.com