∆ιαβάζετε Πατέρες, έστω µιά ή δυο γραµµές την ηµέρα. Είναι βιταµίνες πολύ δυναµωτικές… ο νους µεταφέρεται σε θείο χώρο. Ο Ευεργετινός είναι ευεργεσία µεγάλη. Άγιος Παΐσιος o Αγιορείτης.

Συναξάριον.
Τῇ ΙΓʹ (13ῃ) τοῦ μηνὸς Ἰουλίου, ἡ Σύναξις τελεῖται τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῆς Ὁσίας ἀμμᾶς Σάῤῥας τῆς Σκήτεως (370)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Γολινδούχ ἐκ Περσίας, τῆς μετονομασθείσης Μαρίας (591).

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου Στεφάνου τοῦ Χωρηβίτου, ἀσκήσαντος πλησίον τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ τοῦ Θεσβίτου, καὶ τοῦ ἀπαρακλήτου Σίδδη ἐν Σινᾶ(7ος αιων.). [ἑορτάζεται τῇ 18ῃ Μαΐου καὶ Τετάρτη τῆς Διακαινισιμου]
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Στεφάνου τοῦ Σαββαΐτου (807).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν Ἁγίων ἐνδόξων Μαρτύρων Ἡλιοφώτων· Ἡλιοφώτου, Ἐπαφροδίτου, Ἀμμωνίου, Χουλελαίου καὶ Εὐσθενίου τῶν θαυματουργῶν ἐκ τῶν Ἀλαμάνων ἐν Κύπρῳ (12ο αιων).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου Ὀνησιφόρου τοῦ ἐν Ἀναρίτᾳ τῆς Πάφου ἀσκήσαντος καὶ τελειωθέντος, ἐν Κύπρῳ.(καὶ 18 Ἰουλίου)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου καὶ θεοφόρου πατρὸς ἡμῶν Νικοδήμου τῆς Τισμάνα τοῦ «Γραικοῦ» (1406) [μνήμη του τιμᾶται τήν 26η Δεκεμβρίου]
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρος Ἀλεξάνδρου τοῦ Ῥώσσου, τοῦ ἐν Μονάχῳ μαρτυρήσαντος ἐν ἔτει 1943
Σύναξις Πάντων τῶν ἐν τῇ Μονῇ Χιλανδαρίου διαλαμψάντων Ἁγίων
Κοίμησις Φωτίου Κόντογλου τοῦ ὁμολογητοῦ καὶ ἁγιογράφου (1965)

Ἡ Ὁσία Σάρρα, ἡ ἐν τῇ ἐρήμῳ τῆς Αἰγύπτου ἀσκήσασα

1. Ἀφηγοῦνται, ὅτι δεκατρία ὁλόκληρα χρόνια τὴν Ἀμμᾶ Σάρρα τὴν πολεμοῦσε ὁ δαίμονας τῆς πορνείας καὶ ἐκείνη οὔτε μία φορὰ δὲν ἐζήτησε απὸ τὸν Θεὸ νὰ τὴν ἀπαλλάξη ἀπὸ αὐτὸν τὸν πόλεμο, ἀλλὰ μόνον ἔλεγε· «Θεέ μου, δός μου δύναμι».

2. Κάποτε τῆς εἶχε ἐπιτεθῆ μὲ πολλὴ σφοδρότητα αὐτὸ τὸ πνεῦμα τῆς πορνείας, δείχνοντάς της τὴν γοητεία τῆς κοσμικῆς ματαιότητας· καὶ αὐτή, ἀφοῦ στάθηκε ἀνένδοτη, ἐπειδὴ σεβόταν τὸν Θεὸ καὶ ἦταν ἀνυποχώρητη στὴν ἄσκησί της, ἀμέσως ἀνέβηκε στὸ δωμάτιό της γιὰ νὰ προσευχηθῆ. Τότε φανερώθηκε σωματικὰ τὸ κακὸ αὐτὸ πνεῦμα ἐνώπιόν της καὶ τῆς εἶπε· «Μὲ νίκησες, Σάρρα». Ἡ δὲ εἶπεν· «Δὲν σὲ νίκησα ἐγώ, ἀλλ᾿ ὁ Δεσπότης μου Χριστός».

3. Ἔλεγαν γι᾿ αὐτήν, ὅτι παρέμεινε ἑξήντα χρόνια ἐπάνω ἀπὸ τὸν ποταμὸ καὶ οὐδέποτε ἔσκυψε νὰ τὸν ἰδῆ.

4. Κάποτε ἄλλοτε ἦλθαν νὰ τὴν ἐπισκεφθοῦν δύο μεγάλοι Γέροντες Ἀναχωρητές, ἀπὸ τὰ μέρη τοῦ Πηλουσίου. Καὶ καθὼς ἐπήγαιναν, συζητοῦσαν μεταξύ τους καὶ ἔλεγαν· «Νὰ τὴν ταπεινώσουμε τούτη τὴν γερόντισσα». Καὶ τῆς λένε· «Πρόσεξε μήπως ὑπερηφανευθῆς καὶ πῆς· “Νά, ἀκόμη καὶ Ἀναχωρητὲς ἔρχονται νὰ μὲ ἐπισκεφθοῦν, ἐνῶ εἶμαι γυναίκα”». Ἡ Ἀμμᾶς Σάρρα ὅμως τοὺς ἀπαντᾶ· «Ὡς πρὸς τὴν φύσι εἶμαι πράγματι γυναίκα, ἀλλ᾿ ὄχι ὅμως καὶ στὸ φρόνημα».

5. Εἶπε ἡ Ἀμμᾶς Σάρρα· « Ἂν ζητήσω ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ ἒχουν καλὴ μαρτυρία γιὰ μένα ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, θὰ εὑρεθῶ ἔξω ἀπὸ τοῦ καθενὸς τὴν θύρα ζητώντας συγχώρησι. Καλύτερα θἆναι νὰ προσευχηθῶ νὰ ἔχω ἁγνὴ καὶ καθαρὴ καρδιὰ ἀπέναντι ὅλων».

6. Ἔλεγε ἐπίσης· «Κάνω νὰ ἀνέβω τὰ σκαλοπάτια καὶ φέρνω ἐνώπιον τῶν ὀφθαλμῶν μου τὸν θάνατο πρὶν ἀνέβω».

7.Ἔλεγε ἐπίσης· «Εἶναι καλὸ νὰ κάνη κανεὶς ἐλεημοσύνη ἔστω καὶ ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, διότι ἂν καὶ ξεκινᾶ μὲ ἀνθρωπάρεσκη διάθεσι, ὅμως θὰ ἔλθη πάλι στὴν ἐλεημοσύνη, ἡ ὁποία εἶναι εὐάρεστη στὸν Θεό».

8.Ἐπισκέφθηκαν κάποτε τὴν Ἀμμᾶ Σάρρα Μοναχοὶ ἀπὸ τὴν Σκήτη καὶ αὐτὴ τοὺς πρόσφερε ἕνα πανέρι μὲ φαγώσιμα. Ἐκεῖνοι ἀφήνοντας τὰ καλά, ἔτρωγαν τὰ σάπια. Καὶ ἡ Ἀμμᾶς τοὺς εἶπε· «Πράγματι, εἶσθε Σκητιῶτες».

9. Εἶπε πάλι στοὺς Ἀδελφούς· «Ἐγὼ ἔχω ἀνδρικὸ φρόνημα, ἐνῶ ἐσεῖς γυναικεῖο».

***Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου .

– Γέροντα, τι μελέτη θα με βοηθήση, για να απαλλαγώ από την κοσμική λογική;
– Να διαβάσης πρώτα το Γεροντικό, Φιλόθεο Ιστορία, Ευεργετινό, δηλαδή όχι θεωρητικά βιβλία αλλά πράξη, για να φύγη η κοσμική λογική με το πατερικό απλό πνεύμα της αγιότητος. Μετά να αρχίσης τον Αββά Ισαάκ, για να μη δεχθής τον Αββά Ισαάκ ως φιλόσοφο αλλά ως θεοφώτιστο.

– Σκοπός όµως είναι πώς θα µορφωθώ θεοκεντρικά. ∆εν πάω να γίνω καθηγητής Πανεπιστηµίου, ώστε να είµαι υποχρεωµένος να ξέρω πολλά. ‘Αλλά και αν µοϋ χρειασθή κάτι από την άλλη γνώση, εύκολα θα το µάθω, όταν αποκτήσω την θεοκεντρική µόρφωση. Κατάλαβες;
– Όταν έχη κανείς περισπασµό, συµφέρει νά συγκεντρωθή µέ την µελέτη;
– Ναι, να διάβαση λίγο, κάτι πολύ δυνατό, γιά να θερµανθή η ψυχή. Έτσι καπακώνονται οι µέριµνες και ο νους µεταφέρεται σε θείο χώρο. Αλλιώς πάει ο νους σ’ αυτήν ή σ’ εκείνη την δουλειά, εκεί πού σύχναζε τις περισσότερες ώρες.
– Γέροντα, όταν είναι κανείς κουρασµένος ή στενοχωρηµένος, θέλει νά διάβαση κάτι εύκολο, κανένα διήγηµα, κανένα µυθιστόρηµα κ.λπ.
– ∆έν υπάρχει κανένα πνευµατικό βιβλίο πού νά είναι καλό γιά εκείνη τήν ώρα; Ο σκοπός δεν είναι να ξεχάση ο άνθρωπος την στενοχώρια του, αλλά να λυτρωθή. Το άλλο δεν λυτρώνει. ∆εν βοηθούν στην πνευµατική ζωή τα µυθιστορήµατα ή η εφηµερίδα και η τηλεόραση.
Πολλές φορές ακόµη και µερικά θρησκευτικά περιοδικά κάνουν ζηµιά στους Χριστιανούς, γιατί διεγείρουν τον µωρό ζήλο και προκαλούν σύγχυση.
Προσέξτε· µή διαβάζετε περιττά πράγµατα τις ελεύθερες ώρες σας. Μερικά αναγνώσµατα είναι σαν νά τρως νεροκολοκύθες, σαν νά ψαχνής στα άχυρα, να βρής ένα σπυρί σιτάρι. Λένε µερικοί: «Ναί, αλλά αυτά µέ ξεκουράζουν». Μα πώς σε ξεκουράζουν, ευλογηµένε, αφού σε ζαλίζουν και πονούν τα µάτια σου; Καλύτερα να κοιµηθής, γιά νά ξεκουρασθής. Από το τί διαβάζει κανείς, θα καταλάβης την πνευµατική του κατάσταση. Άν είναι πολύ κοσµικός, θα διαβάζη περιοδικά αισχρά. Αν είναι λίγο κοσµικός, θα διαβάζη λιγώτερο βρώµικα ή εφηµερίδες. Άν θρησκεύη, θα διαβάζη θρησκευτικά έντυπα ή σύγχρονα θρησκευτικά βιβλία ή πατερικά κ.ο.κ.
– Γέροντα, ποια πνευµατικά βιβλία βοηθούν περισσότερο;
– Πολύ ωφελούν τά διάφορα πατερικά βιβλία, πού στις µέρες µας, δόξα τω Θεώ, κυκλοφορούν κατά χιλιάδες. Σ’ αυτά βρίσκει κανείς ο,τι ποθεί, ό,τι τού χρειάζεται. Είναι γνήσια πνευµατική τροφή καί οδηγούν µέ ασφάλεια στον πνευµατικό δρόµο. Γιά νά βοηθήσουν όµως, πρέπει νά διαβάζωνται µε ταπείνωση και προσευχή.
Τα πατερικά κείµενα µοιάζουν µε αξονικές τοµογραφίες, γιατί όπως σ’ εκείνες φωτογραφίζεται η σωµατική κατάσταση τού άνθρωπου, έτσι καί σ’ αυτά φωτογραφίζεται η πνευµατική του κατάσταση. Κάθε πρόταση των πατερικών κειµένων δεν κρύβει ένα αλλα πολλά νοήµατα, καί καθένας τα καταλαβαίνει ανάλογα µε την πνευµατική του κατάσταση.
Καλό είναι να διαβάζη κανείς κείµενο καί όχι µετάφραση, επειδή ο µεταφραστής ερµηνεύει το πρωτότυπο ανάλογα µε την δική του πνευµατικότητα. Πάντως, για να κατανόηση κανείς τους Πατέρες, πρέπει να σφίξη τον εαυτό του, νά συγκέντρωση τον νου του και να ζή πνευµατικά, γιατί το πνεύµα των Πατέρων γίνεται αντιληπτό µόνο µε τε πνεύµα. Ειδικά οι Ασκητικοί Λόγοι τοϋ Άββά Ισαάκ τοϋ Σύρου πολύ βοηθούν, άλλα χρειάζεται νά τους µελετάη λίγο-λίγο, γιά νά άφοµοιώνη την τροφή.
Ο Ευεργετινός είναι ευεργεσία µεγάλη, γιατί µπορούµε να γνωρίσουµε όλο το πνεύµα των Αγίων Πατέρων. Βοηθάει, γιατί περιγράφει τους αγώνες των Πατέρων γιά όλα τά πάθη µέ τήν σειρά, και ή ψυχή γνωρίζει πώς εκείνοι δούλεψαν και βοηθιέται. Τα Συναξάρια πάλι είναι αγιασµένη ιστορία, γι’ αυτό πολύ βοηθούν – ιδίως τα παιδιά –, αλλά να µήν τα διαβάζουµε σαν ιστορίες.
∆εν χρειάζεται να έχουµε γνώση πολλή, γιά να αποκτήσουµε ευλάβεια. Έάν τα λίγα πού ξέρουµε τά συλλογιζώµαστε, θα κεντηθή ή καρδιά. Ένας άπό ένα τροπάριο τινάζεται στον αέρα, και άλλος τά ξέρει όλα άπ’ έξω και δέν νιώθει τίποτε, γιατί κινείται έξω άπό τήν πνευµατική πραγµατικότητα. ∆ιαβάζετε λοιπόν Πατέρες, έστω µιά ή δυο γραµµές την ηµέρα. Είναι βιταµίνες πολύ δυναµωτικές.

«Αν δεν είχα εμπιστοσύνη στον Θεό, δεν ξέρω τι θα γινόμουν.
Ο άνθρωπος να ενεργεί μέχρις ενός σημείου.
Μετά ο Θεός.
Να έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη».

Η εμπιστοσύνη στον Θεό είναι μια συνεχής μυστική προσευχή, που φέρνει αθόρυβα τις δυνάμεις του Θεού εκεί που χρειάζονται, και δοξολογείται ο Θεός με ευγνωμοσύνη συνέχεια από τα φιλότιμα παιδιά Του.

Αμοιβαία σωτηρία
Άγιος Παΐσιος o Αγιορείτης

Όταν μόναζε ο Γέροντας στο Στόμιο, το μονοπάτι πού έφτανε ως εκεί ήταν πολύ δύσκολο. Απότομες ανηφόρες και κατηφόρες, στενή διάβαση, επικίνδυνα σημεία και συνεχείς καταπτώσεις. Ο Γέροντας κατέβαινε κατά αραιά διαστήματα στην Κόνιτσα για ν’ αγοράζει τροφές και διάφορα υλικά και κανόνιζε πάντα το βράδυ να είναι στο Μοναστήρι. Στην πόλη συνήθως ήταν βιαστικός, όπως κι όταν ανηφόριζε για το Στόμιο. Πίστευε ότι η πολύωρη παραμονή του στον κόσμο θα του σκόρπιζε το νου σε πολλές ξένες υποθέσεις και θα έχανε το ησυχαστικό του πρόγραμμα. Ήταν νέος μοναχός τότε και αντιμετώπιζε πολλούς πειρασμούς.
Μια φορά ο Γέροντας, φορτωμένος διάφορα πράγματα, ανηφόριζε προς το Μοναστήρι. Ήταν απόγευμα και ήθελε να φτάσει προτού να δύσει ο ήλιος. Πέρασε τα περισσότερα κλώσματα, χωρίς να σταματήσει. Στο δρόμο συνάντησε έναν γνωστό του, πρόσφυγα απ’ την Καππαδοκία, ο οποίος κουβαλούσε με τα δυο του μουλάρια ξύλα. Εκείνη τη μέρα όμως είχε μια περιπέτεια. Τα μουλάρια του σε μια απότομη κατηφόρα είχαν χάσει την ισορροπία τους και είχαν πέσει, ενώ τα ξύλα είχαν σκορπιστεί. Ο Γέροντας τον είδε πού παιδευόταν να ξαναφορτώσει τα ζώα του καί σταμάτησε να τον βοηθήσει. Το μονοπάτι ήταν πολύ στενό και δεν βόλευε. Χρειάστηκε να κουβαλήσουν τα ξύλα με τα χέρια λίγο πιο κάτω και στη συνέχεια να τα φορτώσουν. Όταν ολοκληρώθηκε ή προσπάθεια, ο αγωγιάτης είπε στο Γέροντα:
– Μ’ έσωσες, μ’ έσωσες, π. Παΐσιε. Κινδύνεψα κι εγώ και τα ζώα.
– Να ‘σαι καλά, ευλογημένε, του είπε.
Μετά ξαναπήρε στους ώμους του τους τορβάδες και συνέχισε το δρόμο. Έφτασε σ’ ένα ψηλό σημείο, σε μια κορυφή, απ’ οπού έβλεπε τον αγωγιάτη πού βοήθησε, ενώ ψηλά αγνάντευε το Μοναστήρι και δεξιά του την απότομη πλαγιά του Λάζαρου, απ’ την οποία σχεδόν καθημερινά έπεφταν μικρές και μεγάλες πέτρες. Στάθηκε λίγα λεπτά για να πάρει μια ανάσα και να βεβαιωθεί αν ο πατριώτης του συνέχιζε κανονικά με τα φορτωμένα μουλάρια. Ξαφνικά όμως ένας ισχυρός θόρυβος ακούστηκε και ο Γέροντας νόμιζε ότι όλο το βουνό μετακινιόταν. Από πολύ μεγάλο ύψος άρχισαν να ξεκόβονται και να κατρακυλούν μεγάλοι βράχοι, πάνω στους οποίους ήταν μέτριου μεγέθους πεύκα. Το θέαμα ήταν φοβερό. Οι βράχοι παράσερναν κι άλλους βράχους πιο κάτω, προκαλώντας ήχους βιβλικής καταστροφής, ενώ στο πέρασμα τους έσπαγαν δέντρα και θάμνους. Όλη αυτή η κατολίσθηση είχε πλάτος περί τα διακόσια μέτρα.
Ο Γέροντας παρακολουθούσε άφωνος. Σκέφτηκε ότι αν δεν καθυστερούσε με τον αγωγιάτη, εκείνη την ώρα θα βρισκόταν στο φοβερό σημείο και ο θάνατος του θα ήταν βέβαιος. Δοξολόγησε το Θεό και θέλησε να ευχαριστήσει τον αγωγιάτη. Γύρισε προς το άνοιγμα της χαράδρας, οπού έβλεπε τον ευεργέτη του και κάνοντας χωνί τα δυο του χέρια επανέλαβε τα λόγια του:
– Μ’ έσωσες, μ’ έσωσες. Σ’ ευχαριστώ.
Μέσα στην κοσμοχαλασιά ή φωνή του Γέροντα δεν μπόρεσε να φτάσει στον αγωγιάτη, ήταν όμως μια έκφραση ευχαριστίας. Ο Γέροντας περίμενε να σταματήσει το κακό. Πράγματι, μετά από μισή ώρα όλα είχαν ησυχάσει. Συνέχισε τη διαδρομή με πολύ μεγάλη δυσκολία, αφού το μονοπάτι είχε χαλάσει. Είδε και από κοντά τι είχε συμβεί και βεβαιώθηκε ότι για μια ακόμα φορά ή πρόνοια του Θεού τον είχε προστατέψει.
Η νύχτα βρήκε το Γέροντα στον Ασπρόλακκο. Με τη βοήθεια του φακού συνέχισε το μονοπάτι κι έφτασε στο Μοναστήρι αρκετά κουρασμένος. Πήγε στην άκρη της αυλής, στο Καταφίλι όπως λέγεται, και περίμενε να βγει το φεγγάρι απ’ την κορυφή της Γκαμήλας. Ο αέρας άρχισε να δυναμώνει και το βουητό της χαράδρας εντυπωσίαζε. Βέβαια, δεν συγκρινόταν το βουητό αυτό με τους ξερούς και δυνατούς ήχους πού είχε ακούσει λίγες ώρες πριν. Μόλις το σεληνόφως διέλυσε το πυκνό σκοτάδι, ό Γέροντας μπήκε στο ναό για να κάνει τον εσπερινό.
Έτσι πέρασε εκείνη η μέρα. Την επόμενη ο Γέροντας ήταν ανήσυχος, γιατί είχε χαλάσει το μονοπάτι και οι αγωγιάτες, πού καθημερινά κουβαλούσαν ξύλα με τα ζώα τους, δεν θα μπορούσαν να περάσουν. Σκέφτηκε πώς θα μπορούσε να βοηθήσει την κατάσταση. Καθισμένος στο νάρθηκα του ήρθε ή ιδέα να πάει να καθαρίσει μόνος του το δρόμο. Πήρε την αξίνα κι ένα τσεκουράκι και κατηφόρισε. Δεν ήταν βέβαια δυνατό να καθαρίσει όλο το δρόμο. Όμως κάτι ήθελε να κάνει. Όταν έφτασε κάτω, στον τόπο της καταστροφής, έκοψε μερικά σπασμένα κλαδιά και άρχισε να μετακινεί τις μεγάλες πέτρες. Δούλεψε μερικές ώρες και γύρισε στο Μοναστήρι για να συνεχίσει την άλλη μέρα. Τον πρόλαβε όμως μια ομάδα ανδρών απ’ την Κάτω Κόνιτσα, πού με προσωπική εργασία αποκατέστησαν την ομαλή διάβαση. Όταν έφτασαν στο Μοναστήρι οι εθελοντές, ο Γέροντας τους ευχαρίστησε και τους ετοίμασε πρόχειρο φαγητό. (π. Διονυσίου Τάτση)

***

Η Ορθοδοξία και οι θησαυροί της
Φώτης Κόντογλου

… Εάν ο άνθρωπος απελπισθεί από κάθε άλλη βοή­θεια και δέσει σφιχτά την ελπίδα του στον Θεό μοναχά, και ταπεινωθεί και δεν λογαριάζει για τίποτα τον εαυτό του, τότε θα νοιώσει να τον σκεπάζει η θεϊκή ευσπλα­χνία και να του δίνει κάποια δύναμη ώστε να μην υπάρ­χει τίποτα πια για να τον φοβερίζει, κι’ ούτε καμμιά ανά­γκη για να τον κάνει να τη συλλογισθεί. Όλα του φαί­νονται σαν να μην υπάρχουνε, κι’ αυτός ελαφρός σαν πνοή γεμάτη δύναμη, χαρά, ελπίδα και αγάπη (γιατί η α­ληθινή αγάπη βγαίνει από την πίστη κι’ από την ελπί­δα), πετά υψηλά, γλυτωμένος από το βάρος της σαρκός κι’ από τις μάταιες φροντίδες τις σαρκικής διάνοιας, ή­γουν τη φιλοδοξία, τον μωρό ζήλο να ερευνήσει το μυ­στήριο του κόσμου, κι’ όλες τις άλλες μικρολογίες με τις οποίες είναι δεμένη η ζωή μας. Αυτή είναι μια κατά­σταση αλλόκοτη κι’ απίστευτη, είναι η είσοδος εις την βασιλείαν του Θεού, που λέγει ο Κύριος, και που δεν λέ­γεται με λόγια, γιατί, δεν είναι ένας σαρκικός ενθουσια­σμός της διάνοιας, αλλά μια λύτρωση που γίνεται με τη χάρη του αγίου Πνεύματος, γι’ αυτό και δεν υπάρχουνε και λόγια σε τούτον τον κόσμο με τα οποία να ειπωθεί. Γι’ αυτό ο Κύριος, λέγοντας «βασιλεία του Θεού» ή «βασιλεία των ουρανών», δεν εξήγησε ποτέ τί είναι αυτή η «βασιλεία», αλλά μας δίδαξε μοναχά με τί τρόπο θα την αξιωθούμε.
Για να γεννηθεί ο άνθρωπος ο πνευματικός και για να βγει στο φως από το σκοτάδι, είναι ανάγκη να βασα­νισθεί, όπως γίνεται με τη γέννα του σαρκικού ανθρώ­που. Γι’ αυτό λέγει ο Χριστός: «Στενή και τεθλιμμένη η οδός η απάγουσα εις την ζωήν». Και στις Πράξεις των Αποστόλων διαβάζει κανένας πως ο Παύλος και ο Βαρνά­βας επήγαν στο Ικόνιον και στην Αντιόχεια «επιστηρίζοντες τας ψυχάς των μαθητών, παρακαλούντες εμμένειν τη πίστει και ότι δια πολλών θλίψεων δει ημάς εισελθείν εις την βασιλείαν του Θεού». Το πνευματικό νήπιο πρέ­πει να κλάψει σαν το σαρκικό, για να βρει γάλα για να θραφεί. Ο άνθρωπος που δεν ελπίζει σε καμμιά βοήθεια εκτός από τον Θεό, και σε καμμιά ζωή εκτός από αυτόν, και σε καμμιά άλλη χαρά εκτός από αυτόν, και σε καμ­μιά δικαιοσύνη εκτός από αυτόν, και κρεμιέται με δά­κρυα μονάχα σ’ Εκείνον, έχοντας «μονογενή ελπίδα», αυτός βρίσκει έλεος και αναπαύεται από «τα της ματαιότητος και πολυμόχθου σαρκός». Γι’ αυτόν «η αγάπη η εν Χριστώ ισχυροτέρα εστί της ενταύθα ζωής», κατά τον ά­γιο Ισαάκ. Και δεν θέλει να χωρισθεί από τον Θεό, και προτιμά τον θάνατο από τούτον τον χωρισμό, γιατί νοιώ­θει καλά πως σωστά λέγει ο άγιος Κύριλλος ότι «θάνα­τος αληθής είναι ο χωρισμός της ψυχής από τον Θεόν και όχι ο χωρισμός της ψυχής από το σώμα».
Σ’ αυτή τη μακάρια κατάσταση βρίσκονται οι άγιοι, όχι λίγες ώρες της ζωής τους, αλλά παντοτεινά. Και για τούτο νοιώθουνε πως από τούτον τον κόσμο απογευθήκανε σαν ένα αρραβώνα τη μακαριότητα της αιωνίου ζω­ής. Και αγαπούνε κάθε άνθρωπο και κάθε πλάσμα, επειδή η τέλεια αγάπη προέρχεται από τη χαρά της πίστεως κι’ από τη βεβαιότητα κι’ από τη στερεή ελπίδα που έ­χουνε μέσα στην ψυχή τους. Οι άλλοι άνθρωποι, οι α­μαρτωλοί, μπορεί να ελεηθούνε και να αξιωθούνε για λί­γο αυτή την απελευθέρωση από τη δουλεία της φθοράς, ν’ απογευθούνε λίγο από τον ουράνιον άρτον. Μα ύστε­ρα πάλι, σαν αδύνατοι άνθρωποι που είναι, από αμέλεια ξαναπέφτουνε στις μέριμνες του βίου, και χάνουνε εκεί­νη την ευωδία του μυστικού κόσμου στον οποίον ζήσανε εκείνον τον σύντομον καιρό. Και ποθούνε θερμά να ξα­ναμπούνε πάλι στην ουράνια εκείνη πολιτεία, και την αναθυμιούνται με δάκρυα, κι’ ολοένα ελπίζουνε να την ξαναδούνε. Κι’ απορούνε πώς την χάσανε και πώς καταντήσανε πάλι δούλοι της σαρκός, και θρηνούνε σαν τους πρωτόπλαστους που καθήσανε έξω από τον Παρά­δεισο, μη μπορώντας να ξαναμπούνε μέσα.
Ξέρω πως πολλοί, διαβάζοντας αυτά που γράφω, θα πούνε πως η ζωή μας σήμερα δεν σηκώνει τέτοια καλο­γερίστικα πράγματα. Μα δεν έχουνε δίκιο. Οι σημερινοί άνθρωποι, όπως έγραψα κι’ άλλη φορά, δεν είναι όλοι ευχαριστημένοι από τη ζωή που ζούνε, ας έχουνε κάθε λογής υλικές αναπαύσεις και ασχολίες. Ίσια-ίσια σήμε­ρα η ανθρώπινη ψυχή βρίσκεται σε παραζάλη και σε α­γωνία, γιατί είδε καλά πως, ενώ ήλπιζε να πιάσει την ευ­τυχία με την επιστήμη και με την υλική και διανοητική δραστηριότητα, δεν επέτυχε αυτό που ήλπιζε.
Υπάρχουνε λοιπόν πολλοί άνθρωποι που διψάνε για αληθινή τροφή της ψυχής, και γι’ αυτούς γράφω. Κ’ ε­κτός από την Ελλάδα, μια τέτοια δίψα κατατρώγει εκα­τομμύρια κόσμο, κατά τα λόγια του Προφήτη που λέγει: «Να, έρχονται ημέρες, λέγει Κύριος, και θα στείλω επά­νω στη γη όχι πείνα για ψωμί, ούτε δίψα για νερό, αλλά πείνα του ν’ ακούσετε λόγον Κυρίου»…
Η Ορθοδοξία είναι η πηγή απ’ όπου τρέχουνε να ξεδιψάσουνε άνθρωποι που δεν ευρήκανε την αλήθεια ούτε στον Καθολικισμό, ούτε στον Προτεσταντισμό, ού­τε σε καμμιά άλλη από τις μυριάδες αιρέσεις που υπάρ­χουνε σήμερα. Έτσι αποδείχνεται πως η Ορθοδοξία εί­ναι η πρώτη κι’ ανάλλακτη Εκκλησία, που δεν παρα­μορφώθηκε από κοσμικούς νεωτερισμούς, η κιβωτός που κλείνει μέσα της την αληθινή αποκάλυψη της χριστιανι­κής αλήθειας. Κ’ η αυστηρή παράδοσή της είναι το μέ­σον που διατηρήθηκε αυτή η αλήθεια, όχι σαν αφηρημέ­νη έννοια, αλλά σαν ζωντανή πραγματικότητα. Στον πρόλογο της «Φιλοκαλίας», που τυπώθηκε στα Εγγλέζι­κα ο Ρώσσος Νίκων γράφει ανάμεσα στα άλλα: «Οι βά­σεις της Ορθοδοξίας είναι η Αγία Γραφή και οι Παραδόσεις, άλλες προφορικές κι’ άλλες γραμμένες στα έργα των Πατέρων». Αλλού γράφει: «Επειδή στις ημέρες μας δεν έχουμε πνευματικούς οδηγούς, γίνεται απαραίτητη η συνεχής μελέτη των ιερών αυτών έργων, ώστε ν’ ακο­λουθήσει κανένας ακίνδυνα αυτόν τον θαυμάσιον δρόμο που ανοίγει η τέχνη των τεχνών, η επιστήμη των επι­στημών της πνευματικής τελειοποιήσεως. Για να επιτύ­χουμε σε τούτο, είναι ανάγκη να έχουμε γνήσια ταπείνω­ση, ειλικρίνεια, εγκαρτέρηση και αγνότητα».
Και όμως, εμείς οι Έλληνες, που έχουμε αυτόν τον θησαυρό της Ορθοδοξίας, θέλουμε να θραφούμε θρη­σκευτικά με λογής-λογής ξένα άχερα. Ο πατήρ Νίκων, σε κάποιον δικό μας που πήγε στ’ Άγιον Όρος, είπε: «Πρέπει να θεωρείς τον εαυτό σου πολύ ευτυχισμένον που είσαι ορθόδοξος. Γιατί πολυτιμότερο πράγμα από την Ορθοδοξία δεν υπάρχει στον κόσμο».
(Απόσπασμα άρθρου που δημοσιεύτηκε στο περιοδι­κό ΚΙΒΩΤΟΣ τον Ιανουάριο του 1955).

Απάνω σε μιάν έρημη ακροθαλασσιά… Να ποιός είναι ο παράδεισος όπου ήρθα… Ησυχία! Σιωπή! αγαπημένο καταφύγιο γιά κάποιους χαζούς σαν κ’ εμένα. Φώτη Κόντογλου
https://iconandlight.wordpress.com/2021/07/13/%CE%B1%CF%80%CE%AC%CE%BD%CF%89-%CF%83%CE%B5-%CE%BC%CE%B9%CE%AC%CE%BD-%CE%AD%CF%81%CE%B7%CE%BC%CE%B7-%CE%B1%CE%BA%CF%81%CE%BF%CE%B8%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B9%CE%AC-%CE%BD%CE%B1/

Τι έμορφη που είναι η καλωσύνη! Φώτης Κόντογλου
https://iconandlight.wordpress.com/2017/08/16/18722/

Ο ησυχαστής Φώτης Κόντογλου, Αγαπημένο του καταφύγιο η ησυχία
https://iconandlight.wordpress.com/2016/07/12/%CE%BF-%CE%B7%CF%83%CF%85%CF%87%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%AE%CF%82-%CF%86%CF%8E%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%B3%CE%BB%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%B3%CE%B1%CF%80%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CE%BD/

Φώς ιλαρόν αγίας δόξης αθανάτου Πατρός… Αυτό το υπερκόσμιο φως είναι μιά ελπίδα, είναι μιά θεϊκή επίσκεψη που μου δίνει παρηγοριά.Κάθε βράδυ το περιμένω με αγάπη. Δεν πηγαίνω πουθενά για να μην χάσω την ιερή αυτή επίσκεψη. Φώτη Κόντογλου
https://iconandlight.wordpress.com/2021/06/24/64158/

Ζώντας με τον εαυτό μας, ανθίζει μέσα μας, ένα πανέμορφο περιβόλι, γεμάτο αγάπη για τους άλλους κι η καρδιάς μας πίνει από τη δροσερή πηγή που έβαλε ο Θεός μέσα μας, τη βασιλεία του Θεού… ” Ότι παρά Σοι πηγή ζωής. Εν τω φωτί Σου οψόμεθα φως”. Φώτης Κόντογλου
https://iconandlight.wordpress.com/2022/07/12/%ce%b6%cf%8e%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%ce%bc%ce%b5-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%b5%ce%b1%cf%85%cf%84%cf%8c-%ce%bc%ce%b1%cf%82-%ce%b1%ce%bd%ce%b8%ce%af%ce%b6%ce%b5%ce%b9-%ce%bc%ce%ad%cf%83%ce%b1-%ce%bc%ce%b1/

Στο καλύβι της κυρά-Γιάνναινας, Να, τέτοιες ήτανε οι μανάδες που γεννήσανε παλληκάρια σαν τον Θανάση Διάκο, σαν τον Τζαβέλλα, τον Νικηταρά… Φώτης Κόντογλου
https://iconandlight.wordpress.com/2021/10/01/%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%ba%ce%b1%ce%bb%cf%8d%ce%b2%ce%b9-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%ba%cf%85%cf%81%ce%ac-%ce%b3%ce%b9%ce%ac%ce%bd%ce%bd%ce%b1%ce%b9%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%bd%ce%b1-%cf%84%ce%ad%cf%84%ce%bf/

Χάσαμε ολότελα τα φρένα μας, λες κ’ ήπιαμε το Τρελλό Νερό, και λέμε το ψεύτικο αληθινό, το μαύρο άσπρο. Φωνάζω και στεναχωριέμαι… Οι γενεές που έρχουνται από πίσω μας, σαν θάλασσες από το πέλα­γο, γιατί να ζήσουνε με την ψευτιά και να μην ζήσουνε αληθινά, γιατί να είναι πεθαμένοι-ζωντανοί…; Φώτης Κόντογλου
https://iconandlight.wordpress.com/2021/09/02/%CF%87%CE%AC%CF%83%CE%B1%CE%BC%CE%B5-%CE%BF%CE%BB%CF%8C%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%B1-%CF%84%CE%B1-%CF%86%CF%81%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CE%BB%CE%B5%CF%82-%CE%BA-%CE%AE%CF%80%CE%B9/

Αμμά Σάρρα, Ως προς την φύσι, είμαι γυναίκα, αλλά όχι όμως και στο φρόνημα.
https://iconandlight.wordpress.com/2021/07/13/%cf%84%ce%bf-%cf%83%cf%87%ce%ad%ce%b4%ce%b9%ce%bf-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b8%ce%b5%ce%bf%cf%8d-%cf%83%cf%84%ce%bf-%ce%b8%ce%b1%cf%85%ce%bc%ce%ac%cf%83%ce%b9%ce%bf-%ce%ba%ce%ad%ce%bd%cf%84%ce%b7%ce%bc/Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ὡς θεῖος Ἀρχάγγελος, τῶν νοερῶν στρατιῶν, Τριάδος τὴν ἔλλαμψιν, καθυποδέχῃ λαμπρῶς, Γαβριὴλ Ἀρχιστράτηγε· ὅθεν ἐκ πάσης βλάβης, καὶ παντοίας ἀνάγκης, σῶζε ἀπαρατρώτους, τοὺς πιστῶς σε τιμῶντας, καὶ πόθῳ ἀνευφημοῦντας, τὰ σὰ θαυμάσια.

Ἀπολυτίκιον ἕτερον.
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον.(Χ. Μ.Μπούσια)

Οὐρανίων ταγμάτων τὸν Ἀρχιστράτηγον, τὸν παμφαῆ μυστολέκτην, τῶν τοῦ Ὑψίστου βουλῶν, εὐαγγέλια χαρᾶς βροτοῖς κομίσαντα, μέλψωμεν ὕμνοις Γαβριήλ, ὑπουργὸν ὡς τοῦ Θεοῦ, ἐνσάρκου οἰκονομίας, καὶ τῶν πιστῶν ποδηγέτην, πρὸς τὴν χαρὰν τὴν ἀτελεύτητον.

Ἀπολυτίκιον τῆς Ὁσίας Σάρρας
Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ἐρήμου τὸ καύχημα, καὶ τῆς Αἰγύπτου βλαστόν, τὴν Σάρραν τιμήσωμεν τῶν Μοναχῶν ἡ πληθύς, ὁσίοις ἐν ᾄσμασι· Χαῖρε ἡ τῶν Πατέρων, ἰσοστάσιος Μῆτερ, ἔλαμψας γὰρ ἐν πίστει, καὶ συντόνῳ ἀσκήσει, ἀνδρείᾳ καὶ ἐγρηγόρσει Χάριτι ἄνωθεν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τῆς Ὁσίας Σάρρας
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Τὴν Σάῤῥαν τιμήσωμεν τῶν ἀσκητῶν στολισμόν, ἐρήμου τὸ βλάστημα καὶ παρθενίας σεπτόν, καὶ θεῖον ἐντρύφημα· βίᾳ τε καὶ ἀσκήσει, χαρισμάτων ἀῤῥήτων, Πνεύματος Παναγίου, ἐνεπλήσθη ἐνδόξως, διδάσκουσα τοὺς ἐν ἀσκήσει, μετὰ συνέσεως.

Ἀπολυτίκιον τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Γολινδούχ ἐκ Περσίας, (Ἀθανασίου Σιμωνοπετρίτου)
Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως.

Θείαις ὄψεσιν, ἁλιευθεῖσα, καὶ τῇ Χάριτι, καταυγασθεῖσα, πυρσολατρῶν ἀπηρνήσω δυσσέβειαν· μαρτυρικῶς δὲ τὸν βίον περάσασα, νῦν Γολινδοὺχ κατοικεῖς τὸν Παράδεισον· ὅθεν πρέσβευε, ὑπὲρ τῶν πιστῶς τιμώντων σε, ἰδεῖν σὺν σοὶ τὸ φῶς Χριστοῦ τὸ ἔκλαμπρον.

Ἀπολυτίκιο τῶν Ἁγίων Ἠλιοφώτων
Ἦχος β’.

Ἀλαμανίας τοὺς γενναίους μάρτυρας, τοὺς τὰ τῆς γῆς καταλιπόντας ἅπαντα, συνελθόντες εὐφημήσωμεν ἀστέρας ὡς φαιδρούς, Ἠλιόφωτον, Ἐπαφρόδιτον, Ἀμμώνιον καὶ Χουλέλαιον ὁμοὺ σὺν τούτοις καὶ Εὐσθένιον καταστέψωμεν, χορείαν τιμῶν τες τὴν πεντάριθμον.

Ἀπολυτίκιον τοῦ ὁσίου Στεφάνου τοῦ Χωρηβίτου, τοῦ ἐκ Σινᾶ
Ἦχος πλ. δ’

Ταῖς τῶν δακρύων σου ῥοαῖς, τῆς ἐρήμου τὸ ἄγονον ἐγεώργησας, καὶ τοῖς ἐκ βάθους στεναγμοῖς, εἰς ἑκατὸν τοὺς πόνους ἐκαρποφόρησας· καὶ γέγονας φωστήρ, τῇ οἰκουμένῃ λάμπων τοῖς θαύμασι, Στέφανε Πατὴρ ἡμῶν Ὅσιε· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἠιμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ ὁσίου Στεφάνου τοῦ Σαββαΐτου
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε

Ὡς θεῖον στεφάνωμα, τὴν ἀρετὴν ἐσχηκώς, λαμπρῶς ἐστεφάνωσας, τὴν Ἐκκλησίαν Χριστοῦ, ἐν λόγοις καὶ πράξεσι· σὺ γὰρ ὡς Ἱεράρχης, καὶ σοφὸς θεηγόρος, θείων ᾀσμάτων λύρα, Πάτερ Στέφανε ὤφθης· διὸ ταῖς σαῖς φαιδρότησιν, ἡμᾶς στεφάνωσον.

Ἀπολυτίκιον τοῦ ἁγίου Ὀνησιφόρου ἐν Ἀναρίτᾳ τῆς Πάφου
Ἦχος γ’ Θείας πίστεως.

Θείοις θαύμασι κατεπλουτίσθη, πάτερ ὅσιε Ὀνησίφορε, ἡ τῆς Πάφου Ἁγία Μητρόπολις- τὸν ἄσυλον θησαυρὸν ἡ Ἀναρίτις ἐκτήσατο, ἔχουσα τὴν λάρνακα τῶν ἁγίων λειψάνων σου· ἡ καὶ βρύει ἀεννάως ἰάσεις εἰς δόξαν Χριστοῦ τοῦ ἐν Τριάδι.

Ἕτερον Άπολυτίκιον
Ήχος πλ. α΄ Τονσυνάναρχον Λόγον.

Τον νοήσαντα κόσμου την ματαιότητα, και αρνησάμενον τάχος, τα εν τω βίω τερπνά, θεαυγή Ονησιφόρον ευφημήσωμεν, κράζοντες∙ Πνεύ­ματος πυρσέ, Αναρίτης φρυκτωρέ, και Κύπρου απάσης φέγγος, ημών ματαίων φροντίδων, ζόφον διάλυσον πρεσβείαις σου.

Εἰς τὸν Στίχον τῆς Ὁσίας Σάρρας. Ἦχος πλ. α’. Χαίροις ἀσκητικῶς.

Χαίροις, ἐρημιτῶν κορυφή, Σάῤῥα κλεινὸν τῆς ἀρετῆς ἀκροθίνιον, ἐρήμου ἡ εὐκοσμία, μοναζουσῶν ἑδρασμός, ἀσκητῶν Ὁσίων ἐγκαλλώπισμα, πιστῶν τὸ ἐντρύφημα, βιαστῶν τὸ ὑπόδειγμα, πολεμουμένων, θεοδώρητος σύμβουλος, καὶ τῆς νήψεως, θεολόγος διδάσκαλος· ὅθεν ἐγκωμιάζοντες, τὴν μνήμην σου ἔνδοξε, ὕμνους ἐνθέους καὶ λόγους, πανευγνωμόνως προσφέρομεν, λιτάς σου αἰτοῦντες, πρὸς Χριστὸν ὑπὲρ τοῦ σῶσαι, τὸν κόσμον ἅπαντα.

Χαίροις, τῆς σιωπῆς ὁ κανών, Σάῥῥα ἀββάδων ἱερὸν καταφύγιον, σταυρώσεως ἑκουσίου, ὑπογραμμὸς ἀψευδής, ταπεινοφροσύνης τὸ ὑπόδειγμα, ἀσκήσεως πρότυπον, διακρίσεως ἄγαλμα, τῆς ἰσαγγέλου, βιοτῆς τὸ ἐντρύφημα, κατανύξεως, καὶ τῆς νήψεως ἔρεισμα· ὅθεν σε μεγαλύνομεν, καὶ πόθῳ γεραίρομεν, μνήμην σου Σάῤῥα ἁγίαν, φιλανθρωπίας αἰτούμενοι, τυχεῖν τοῦ Κυρίου, ταῖς θερμαῖς σου ἱκεσίαις, καὶ θείας Χάριτος.

iconandlight.wordpress.com