Ὁ λαὸς ἵσταται διὰ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ Συναξαρίου.
Συναξάριον.
Τῇ Ζ´ (7ῃ) τοῦ μηνὸς Ἀπριλίου, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Καλλιοπίου, ἀθλήσαντος ἐν Πομπηιουπόλει τῆς Κιλικίας. (304)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Ῥουφίνου διακόνου, ἀθλήσαντος ἐν Σινώπῃ τοῦ Πόντου. (249-251)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων διακοσίων μαρτύρων τῶν ἐν Σινώπῃ, ξίφει τελειωθέντων. (249-251)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Γεωργίου, πατριάρχου Ἱεροσολύμων. (807)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Γεωργίου, ἐπισκόπου Μυτιλήνης, τοῦ σημειοφόρου (θαυματουργοῦ). (820)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Ἡγησίππου τοῦ χρονικογράφου. (~†180)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου καὶ ὁμολογητοῦ Σατουρνίνου, ἐπισκόπου Βερόνας ἐν Ἰταλίᾳ. (δ´ αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων, Ἐπιφανίου ἐπισκόπου, Ῥουφίνου διακόνου, Δονάτου καὶ ἑτέρων δεκατριῶν συναθλητῶν ἐν βορείῳ Ἀφρικῇ. (ε´ αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Λευκίου, ἡγουμένου τῆς μονῆς Βολοκολὰμσκ ἐν Ῥωσίᾳ. (1492)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Νείλου, κτίτορος τῆς σκήτεως Σόρα, ἐν Λευκῇ Λίμνῃ (Belozersk) τῆς Ῥωσίας. (1508)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Δανιήλ, κτίτορος τῆς μονῆς ἁγίου Δανιὴλ ἐν Περεγιασλὰβλ Ζαλέσσκυ τῆς Ῥωσίας. (1540)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου ἱερομονάχου Γερασίμου τοῦ Βυζαντίου, ἐν Πάτμῳ ἀσκήσαντος. (1770)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου Θεοδώρου τοῦ Σβὶρ (1822)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Γαβριήλ, ἀρχιεπισκόπου Ῥυαζὰν καὶ Ζαραῒσκ ἐν Ῥωσίᾳ. (1862)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου Ἀγαπητοῦ τοῦ τυφλοῦ, μεγαλοσχήμου τῆς μονῆς Βαλαὰμ ἐν Καρελίᾳ. (1905)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρα, μνήμη τοῦ ἁγίου Τύχωνος, πατριάρχου Μόσχας (1925)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ οἱ Ἅγιοι Ἔνδοξοι νεο-ἱερομάρτυρες καὶ ὁμολογητές: Ἀντώνιος Τσιρκώφ, Βαρλαάμ Ποκχίλιουκ, Ἰόβ Πρωτοπόποφ, Ἰωσήφ Γκαβρίλοφ, Πέτρος Τουπίτσιν τοῦ ἐρημητηρίου τῆς Ῥαϊθὼ ἐν Καζάν· αἱ μονάζουσαι Εὐσεβία ἀδελφὴ τῆς ὁσιομάρτυρος ἡγουμένης Μαριάμνης (Φρόλοβα), Μαρίνα Ἐβτουσένκο, Ἰουλιανὴ Κουσνάρεβα, Λιούμποφ Λοβύσεβα, Ξένια Φετίσοβα ἐν Μπαρναούλ, Ἀκυλίνα Μάλτσεβα ἐν Χαμπαρόφσκ, Ὄλγα Ἔλτσοβα καὶ Τατιάνα Σκουρίνα ἐν Σταυρουπόλει· Αἰκατερίνα Μαντεμπούρα ἐν Ὀδησσῷ ἐν πολλαῖς βασάνοις, φυλακαῖς καὶ διωγμοῖς ὑπὸ τῶν ἀθέων μπολσεβίκων τελειωθέντες ἐν Ῥωσίᾳ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Σάββα τοῦ ἐν Καλύμνῳ. (1948)
[Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, συνέπεσε καὶ ἡ κοίμησις τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Ἰουστίνου Πόποβιτς, τοῦ ὁμολογητοῦ καὶ θεοσόφου θεολόγου, κοιμηθέντος ἐν τῇ ἐν Σερβίᾳ ἱερᾷ μονῇ Τσέλιγιε. (1979)]
Στίχοι
Γεώργιος θύτης Σιὼν ὢν τῆς κάτω,
Ἱερουσαλὴμ συλλειτουργεῖ τῇ ἄνω.
Στίχ. Ἔχει Μυτιλήνη σε καὶ τεθνηκότα,
Ὡς ζῶντα Γεώργιε προστάτην μέγαν.
Στίχ. Σάββας Καλύμνου ὁ ἐκ Θεοῦ προστάτης,
Θαύματα βλύζει ἐκ τῆς σοροῦ λειψάνων.
Επιστολή του αγίου Τύχωνος, Πατριάρχη της Εκκλησίας της Ρωσίας
προς τον Λένιν
ένα χρόνο μετά την επανάσταση των Μπολσεβίκων
Η φωτισμένη ιστορική επιστολή του αρχηγού της Εκκλησίας της Ρωσίας προς τον Λένιν αποκαλύπτει την αλήθεια για την επανάσταση του 1918.
«πάντες γὰρ οἱ λαβόντες μάχαιραν ἐν μαχαίρᾳ ἀποθανοῦνται». (Ματθ. 26,52)
«Απευθύνουμε αυτήν την προφητεία του Σωτήρος σε εσάς, τους σύγχρονους διαμορφωτές του πεπρωμένου της πατρογονικής μας γης, που αυτοαποκαλείστε κομισάριοι «του λαού».
Για έναν ολόκληρο χρόνο έχετε αρπάξει την κυβερνητική εξουσία στα χέρια σας και ήδη προετοιμάζεστε για τον επετειακό εορτασμό της Οκτωβριανής Επανάστασης. Όμως οι ποταμοί αιμάτων των αδελφών μας, που σφαγιάστηκαν ανελέητα με την δική σας συσπείρωση, βροντοφωνάζουν ως τον ουρανό και μας αναγκάζουν να σας πούμε την πικρή αλήθεια.
Ξεπουλήσατε την πατρογονική μας γη στον άψυχο διεθνισμό, παρ’ ότι εσείς οι ίδιοι γνωρίζετε πολύ καλά πως όταν πρόκειται για την προάσπιση της Πατρίδας, οι προλετάριοι όλων των χωρών είναι τα πιστά τέκνα τους, και όχι οι προδότες τους.
Έχοντας υφαρπάξει την εξουσία και καλώντας τον λαό να σας εμπιστευτούν, ποιές υποσχέσεις τους έχετε δώσει, και πώς τηρήσατε αυτές τις υποσχέσεις;
Η αλήθεια είναι πως τους δώσατε «λίθον αντί άρτου και όφιν αντί ιχθύος» (Ματθ.7:9-10). Σε έναν λαό εξαντλημένο από έναν αιμοσταγή πόλεμο, εσείς του υποσχεθήκατε πως θα του δώσετε μια ειρήνη «χωρίς προσάρτηση ή συνεισφορά».
Ποιά νίκη θα μπορούσατε να απορρίψετε εσείς, που έχετε οδηγήσει την Ρωσία σε μια αισχρή εκεχειρία, με συνθήκες ταπεινωτικές που ούτε εσείς δεν αποφασίσατε να δημοσιοποιήσετε πλήρως; Αντί για «προσαρτήσεις και συνεισφορές», η μεγάλη Πατρίδα μας κατακυριεύθηκε, συρρικνώθηκε, διαμελίσθηκε· και ως πληρωμή του φόρου υποτέλειας που της επιβάλλατε, μυστικά μεταφέρετε χρυσό που εσείς οι ίδιοι δεν συγκεντρώσατε.
Έχετε αφαιρέσει από τους στρατιώτες μας κάθε τι για το οποίο με αυταπάρνηση πολέμησαν. Εσείς οι ίδιοι τους διδάξατε – τους μόλις πρωτύτερα γενναίους και ανίκητους – να εγκαταλείψουν την προστασία της Πατρίδας και να δραπετεύσουν από το πεδίο της μάχης.
Εσείς σβήσατε μέσα στις καρδιές τους την επίγνωση που τους ενέπνεε – πως δεν υπάρχει μεγαλύτερη αγάπη από το να «εναποθέσει τις την ζωή του για χάρη των φίλων του». (Ιω.15:13)
Έχετε ανταλλάξει την Πατρίδα με τον άψυχο διεθνισμό, παρόλο που σεις οι ίδιοι γνωρίζετε πολύ καλά πως όταν πρόκειται για την προάσπιση της Πατρώας γης, οι προλετάριοι όλων των χωρών είναι τα πιστά παιδιά εκείνων των χωρών, και όχι οι προδότες τους.
Και παρόλο που έχετε αρνηθεί να προστατέψετε την Πατρίδα από εξωτερικούς εχθρούς, ασταμάτητα συγκεντρώνετε στρατούς. Ενάντια σε ποιόν θα τους οδηγήσετε;
Έχετε διαιρέσει ολόκληρο το έθνος σε αντιμαχόμενα στρατόπεδα και το έχετε ρίξει σε μια αδελφοκτονία χωρίς προηγούμενο για την αγριότητά της.
Έχετε απροκάλυπτα ανταλλάξει την αγάπη του Χριστού με το μίσος, και αντί για ειρήνη έχετε υποθάλψει τεχνητά την εχθρότητα μεταξύ των τάξεων. Και δεν φαίνεται να υπάρχει τέλος στον πόλεμο που έχετε δημιουργήσει, αφού σκοπεύετε να παραδώσετε τον θρίαμβο στο φάντασμα της παγκόσμιας επανάστασης με τα χέρια του Ρώσου εργάτη και των χωρικών.
Δεν θα σας μιλήσω για την κατάρρευση της πάλαι ποτέ μεγάλης και πανίσχυρης Ρωσίας, για την ολοκληρωτική καταστροφή του σιδηροδρόμου μας, για την πρωτοφανή ισοπέδωση της γεωργίας, για την πείνα και το κρύο που απειλεί με θάνατο μέσα στις πόλεις…
Δεν ήταν η Ρωσία που χρειαζόταν την ντροπιαστική ειρήνη με τον εξωτερικό εχθρό της – αλλά εσείς οι ίδιοι, που έχετε σχεδιάσει να καταστρέψετε ανεπανόρθωτα την εσωτερική ειρήνη της Ρωσίας. Κανείς δεν αισθάνεται ασφαλής. Οι πάντες βιώνουν τον διαρκή φόβο της έρευνας, των ληστειών, των εξώσεων, των συλλήψεων και της εκτέλεσης.
Εκατοντάδες ανυπεράσπιστοι άνθρωποι αιχμαλωτίζονται κι έπειτα μαραζώνουν για μήνες ολόκληρους μέσα σε φυλακές και συχνά εκτελούνται χωρίς έρευνα ή δίκη, ακόμα και χωρίς να παρίστανται στο δικαστήριο που έχετε απλοποιήσει.
Όχι μόνο εκείνους που τους θεωρείτε κάπως ένοχους, αλλά ακόμα και εκείνους που σε καμιά περίπτωση είναι ένοχοι αλλά απλώς είχαν πιαστεί ως «αιχμάλωτοι» – αυτοί οι ατυχείς άνθρωποι δολοφονούνται για εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί από άτομα που όχι μόνο δεν είναι ομοϊδεάτες με εκείνους, αλλά πολύ συχνά είναι δικοί σας ακόλουθοι, ή εκείνοι που έχουν πεποιθήσεις όμοιες με τις δικές σας.
Επίσκοποι, ιερείς, μοναχοί και μοναχές που δεν είναι ένοχοι για ο,τιδήποτε εκτελούνται, απλώς και μόνο εξ αιτίας μερικών εξωφρενικών κατηγοριών περί κάποιας αόριστης και ακαθόριστης «αντεπανάστασης». Μια τέτοια απάνθρωπη εκτέλεση γίνεται ακόμη πιο επαχθής για τους Ορθοδόξους, αφού τους στερούν την τελική παρηγοριά πριν από τους θανάτους τους – δηλαδή τα Μυστήρια – και τα σώματα των σφαγμένων δεν δίδονται στις οικογένειές τους για μια Χριστιανική ταφή.
Δεν είναι αυτό το αποκορύφωμα της άσκοπης σκληρότητας εκ μέρους εκείνων που υποκρίνονται πως είναι οι ευεργέτες της ανθρωπότητας και που οι ίδιοι υποτίθεται πως είχαν υποφέρει από σκληρούς κυβερνήτες;
Αλλά δεν είναι αρκετό για σας, το να έχετε βάψει τα χέρια του ρωσικού λαού με το αίμα των αδελφών τους· κρυμμένοι πίσω από διάφορα ονόματα: «συνεισφορές», «αιτήσεις» και «εθνικοποίηση», τους σπρώξατε μέσα στην πιο απροκάλυπτη και αδικαιολόγητη κλοπή.
Με την δική σας υπόδειξη λεηλατήθηκαν ή κατασχέθηκαν εδάφη, αρχοντικά, εργοστάσια, σπίτια, αγροτικά ζώα, χρήματα, προσωπικά αντικείμενα, έπιπλα, ρούχα.
Πρώτα καταληστεύθηκαν οι πλούσιοι, που εσείς έχετε ονομάσει «καπιταλιστές»· μετά, κάτω από το επίθετο «κουλάκοι» λεηλατήθηκαν και οι πιο ευκατάστατοι και εργατικοί χωρικοί, αυξάνοντας έτσι τον αριθμό των απόρων – αν και δεν μπορείτε παρά να αναγνωρίσετε πως με την πτώχευση ενός μεγάλου πλήθους μεμονωμένων πολιτών, ο πλούτος του έθνους συνολικά χάνεται και πτωχοποιείται η χώρα.
Δελεάζοντας αγράμματους και αδαείς ανθρώπους με μια ευκαιρία για εύκολο και ατιμώρητο κέρδος, έχετε θολώσει τη συνείδησή τους και έχετε καταπνίξει μέσα τους την επίγνωση της αμαρτίας· όμως δεν έχει σημασία κάτω από ποιά ονόματα κρύβετε αυτές τις κακές πράξεις, διότι ο φόνος, η βία και η ληστεία θα παραμείνουν πάντοτε σοβαρές αμαρτίες και εγκλήματα που ικετεύουν τον ουρανό.
Υποσχεθήκατε ελευθερία. Η ελευθερία είναι ένα μεγάλο αγαθό, αν κατανοηθεί ορθά – όπως η ελευθερία από το κακό, η μη καταπίεση των άλλων, η μη μετατροπή της σε ανομία και σκοπιμότητα. Όμως δεν έχετε δώσει αυτή την ελευθερία. Η ελευθερία που δώσατε συνίσταται σε κάθε είδους επιείκεια στα πλέον ποταπά ένστικτα του πλήθους, στη δολοφονία και στην ατιμώρητη κλοπή. Όλες τις εκφάνσεις – τόσο της αληθινής ελευθερίας του πολίτη, καθώς και της ανώτερης πνευματικής ελευθερίας της ανθρωπότητας – τις έχετε ανελέητα συντρίψει.
Είναι όντως ελευθερία, όταν κανείς δεν μπορεί να φέρει στο σπίτι του φαγητό ή να νοικιάσει ένα διαμέρισμα χωρίς ειδική άδεια, ή όταν οι οικογένειες – και μερικές φορές όλοι οι ένοικοι ολόκληρων κτιρίων – υφίστανται έξωση και τα υπάρχοντά τους πετώνται στο δρόμο, επίσης όταν οι πολίτες διαχωρίζονται τεχνητά σε τάξεις – εκ των οποίων ορισμένες είναι προορισμένες για πείνα και λεηλασία;
Είναι ελευθερία, όταν κανείς δεν μπορεί να πει ανοιχτά την γνώμη του χωρίς τον φόβο πως θα κατηγορηθεί για αντεπανάσταση;
Πού είναι η ελευθερία του λόγου και του τύπου; Πού είναι η ελευθερία του κηρύγματος μέσα σε εκκλησία; Πολλοί τολμηροί κήρυκες έχουν ήδη πληρώσει με το αίμα του μαρτυρίου τους. Η φωνή της κοινωνικής και κυβερνητικής διαλεκτικής και κριτικής καταπνίγεται. Όλος ο Τύπος, εκτός από τον στενό μπολσεβίκικο Τύπο, έχει φιμωθεί εντελώς.
Ιδιαίτερα επώδυνη και βίαιη είναι η παραβίαση της ελευθερίας σε θέματα πίστης. Δεν περνάει ούτε μέρα που να μην δημοσιεύονται οι πιο τερατώδεις συκοφαντίες εναντίον της Εκκλησίας του Χριστού και των εργατών Της στα πρακτορεία του Τύπου σας, μαζί με κακόβουλη βλασφημία και κοροϊδία. Χλευάζετε τους υπηρέτες της Αγίας Τράπεζας, αναγκάζετε τους επισκόπους να σκάβουν τάφρους, και στέλνετε ιερείς για να κάνουν βρώμικες δουλειές. Έχετε σηκώσει το χέρι σας εναντίον της κληρονομιάς της Εκκλησίας, που είχε συγκεντρωθεί από πολλές γενεές πιστών, και δεν έχετε δώσει σημασία στην παραβίαση της μεταθανάτιας επιθυμίας τους.
Έχετε κλείσει ένα μεγάλο αριθμό μοναστηριών και εκκλησιών χωρίς καμία δικαιολογία ή λόγο. Έχετε αποκλείσει την πρόσβαση στο Κρεμλίνο της Μόσχας – σε αυτήν την ιερή κληρονομιά του πιστού λαού. Καταστρέφετε την αρχαία μορφή της εκκλησιαστικής κοινότητας – την ενορία. Καταστρέφετε τις αδελφότητες και άλλα φιλανθρωπικά και εκπαιδευτικά θεσμικά ιδρύματα της Εκκλησίας, κλείνετε και διαταράσσετε επισκοπικές συνόδους και παρεμβαίνετε στην εσωτερική διοίκηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Εξορίζοντας τις ιερές εικόνες από τα σχολεία και απαγορεύοντας τη διδασκαλία της πίστης στα παιδιά εκεί, τους στερείτε την πνευματική τροφή που είναι απαραίτητη για μια Ορθόδοξη ανατροφή.
Τί περισσότερο θα μπορούσα να πω; «Ο χρόνος επιλείψεταί μοι» (Εβρ.11:32) για να περιγράψω όλες τις καταστροφές που έχουν πλήξει την Πατρίδα μας.
Δεν θα μιλήσω για την κατάρρευση της πάλαι ποτέ μεγάλης και πανίσχυρης Ρωσίας, για την ολική θραύση του σιδηρόδρομού μας, για το δίχως προηγούμενο αφανισμό της γεωργίας, για την πείνα και το κρύο που απειλούν με θάνατο μέσα στις πόλεις, και για την έλλειψη όλων όσων χρειάζονται για τη διατήρηση ενός νοικοκυριού στα χωριά. Αυτό μπορούν όλοι να το διαπιστώσουν.
Ναι, βιώνουμε φοβερές εποχές στην βασιλεία μας, και δεν θα διαγραφούν από την ψυχή των ανθρώπων για πολύ καιρό, αφού έχουν σκοτίσει την εικόνα του Θεού μέσα σ ‘αυτήν, και έχουν σφραγίσει μέσα της την εικόνα του θηρίου. Τα λόγια του προφήτη έχουν εκπληρωθεί:
«Οι δε πόδες αυτών επί πονηρίαν τρέχουσι, ταχινοί εκχέαι αίμα· και οι διαλογισμοί αυτών διαλογισμοί αφρόνων, σύντριμμα και ταλαιπωρία εν ταις οδοίς αυτών» (Ησαίας, 59:7).
Γνωρίζουμε πως οι επιπλήξεις μας θα προκαλέσουν μόνο θυμό και αγανάκτηση σε σας, και πως θα αναζητήσετε μια δικαιολογία μέσα σε αυτές ώστε να μας κατηγορήσετε για εναντίωση στις αρχές, όμως, όσο ψηλότερα ανέβει η «στήλη της οργής» σας, τόσο πιο αποδεδειγμένη θα είναι η μαρτυρία της αλήθειας των επιπλήξεών μας.
Δεν είναι η δουλειά μας να κρίνουμε τις επίγειες αρχές· κάθε εξουσία, επιτρεπόμενη από τον Θεό, θα προσέλκυε την ευλογία μας εάν ήταν αληθινά «υπηρέτης του Θεού» για το καλό των υπηκόων της, και όχι ένας τρόμος στα αγαθά έργα, παρά μόνο στο κακό. (πρβ. Ρωμ.13:3).
Τώρα εσείς, που χρησιμοποιείτε την εξουσία σας για να διώκετε τους γείτονές σας και να αποδεκατίζετε τους αθώους, απευθύνουμε τον διδακτικό λόγο μας: γιορτάστε την επέτειο της έλευσής σας στην εξουσία, απελευθερώνοντας τους κρατούμενους, σταματώντας την αιματοχυσία, τη βία, τις καταστροφές και την δίωξη της πίστης. Να στραφείτε, όχι προς την καταστροφή, αλλά στην ίδρυση του νόμου και της τάξης, δώστε στους ανθρώπους την επιθυμητή και δικαιούμενη κατάπαυσή τους από τον εμφύλιο πόλεμο.
Διαφορετικά, όλο το αίμα των δικαίων που έχετε χύσει θα σας ζητηθεί (πρβλ. Λουκ. 11:50)* και “πάντες γὰρ οἱ λαβόντες μάχαιραν ἐν μαχαίρᾳ ἀποθανοῦνται” (πρβλ. Ματθ.26: 52).
7 Νοεμβρίου, 1918.
https://www.oodegr.com/oode/pateres1/tyxwn_patriarxhs/epistolh_tyxwn_1.htm
*ἵνα ἐκζητηθῇ τὸ αἷμα πάντων τῶν προφητῶν τὸ ἐκχυνόμενον ἀπὸ καταβολῆς κόσμου ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης (Λουκ. 11,50 )
***
Ἅγιος Τύχων Μόσχας
ὁ μαρτυρικός πατριάρχης
….Ὁ Πατριάρχης Τύχων, ὁ ὁποῖος ἦταν σέ κατ’ οἶκον περιορισμό ἀπό τήν 19. 3. 1922, κλήθηκε νά καταθέσει στήν δίκη 54 πιστῶν πού εἶχαν ἀντιδράσει στή δήμευση.
Ὁ Πατριάρχης, στήν προσπαθειά του νά σώσει τούς κατηγορουμένους, ἀνέλαβε ὁ ἴδιος τήν εὐθύνη τῆς ἀντιδράσεως καί σέ ἐρώτηση τοῦ προέδρου τοῦ δικαστηρίου ἄν ἀναγνωρίζει τούς νόμους τοῦ Σοβιετικοῦ Κράτους ἀπάντησε «ναί, τούς ἀναγνωρίζω, ὑπό τήν προϋπόθεση ὅτι δέν ἀντιστρατεύονται τούς κανόνες τῆς εὐσεβείας». Πάνω σ’ αὐτό ὁ Ἀλέξανδρος Σολζενίτσιν ἔγραψε: «Ὦ, ἄν καθένας ἀπαντοῦσε ἔτσι, ὅλη ἡ Ἱστορία μας θά ἦταν διαφορετική» (Ἀλ. Σολζενίτσιν, «Ἀρχιπέλαγος Γκούλαγκ», τ. 1ος, σελ. 348). Ἡ θέση αὐτή τοῦ Τύχωνος ἀντιμετωπίσθηκε ἀπό τίς δύο τάσεις τῆς τότε Ρωσικῆς Ἱεραρχίας διαφοροτρόπως. Ἡ συντηρητική πλευρά ὑπό τόν Ἀρχιεπ. Βολοκολάμσκ Θεόδωρο θεώρησε ὅτι μέ τήν ὁμολογία αὐτή ὁ Πατριάρχης «τό εἶχε τραβήξει πολύ». Ἀντίθετα ἡ προοδευτική πλευρά ὑπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἰλαρίωνα τοῦ Βερέϊ θεωροῦσε ὅτι ὁ Πατριάρχης «ἔπρεπε νά τό τραβήξει περισσότερο»…
Ἡ Σύνοδος τοῦ 1923 ἀρχικά διακήρυξε ὅτι στή Σοβιετική Ἕνωση δέν ὑφίστανται θρησκευτικοί διωγμοί, διότι ἡ Σοβιετική Κυβέρνηση ἐργάζοταν γιά τήν ἐπικράτηση τοῦ ἰδεώδους τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ὑπό τήν ἡγεσία τοῦ Λένιν! οἱ Ἀνακαινιστές δέ δήλωσαν “ἕτοιμοι νά ὑποστηρίξουν τόν Κομμουνισμό, ἐπειδή ἔθετε σέ ἐφαρμογή τό κοινωνικό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου”! (Ν. Zernov αὐτ. σελ. 179). Στή συνέχεια ἐξήγγειλε διάφορες μεταρρυθμίσεις, ὅπως τήν εἰσαγωγή τοῦ Γρηγοριανοῦ – Νέου Ἡμερολογίου, τήν εἰσαγωγή τοῦ θεσμοῦ τῶν ἐγγάμων Ἐπισκόπων καί τήν εἰσαγωγή τοῦ β’ γάμου τῶν Κληρικῶν! Ἀκόμη ἀπορρίφθηκε ὁ Μοναχισμός σάν θεσμός ξένος πρός τήν Ἐκκλησία καί κατ’ οἰκονομίαν ἐπιτράπηκε ἡ λειτουργία μοναστηρίων – ἡσυχαστηρίων ἔξω ἀπό τίς πόλεις, μέ τήν μορφή ἐργατικῶν κοινοτήτων.
Ἡ «Σύνοδος» προχώρησε ἀκόμη στήν καθαίρεση τοῦ Πατριάρχου Τύχωνος – τήν ὁποία ὑπέγραψαν 46 Ἐπίσκοποι, ἀρκετοί κάτω ἀπό τήν πίεση τῆς Μυστικῆς Ἀστυνομίας – στήν καταδίκη τῆς Συνόδου τοῦ Κάρλοβιτς, καθώς καί στήν ἄρση τοῦ Ἀναθέματος τοῦ 1918, ἐνῶ τήν διοίκηση τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας ἀνέλαβε Σύνοδος ὑπό τήν προεδρεία τοῦ Μητροπ. Εὐδοκίμου καί ὁ Ἐπίσκοπος Ἀντωνῖνος ὀνομάσθηκε Μητροπολίτης Μόσχας καί πάσης Ρωσίας.
Ἀμέσως μετά τήν ἀπελευθέρωσή του ὁ Τύχων συγκάλεσε Σύνοδο τῶν παρεπιδημούντων στή Μόσχα Ἐπισκόπων, μέ σκοπό τήν ἀνανέωση τῆς ἐμπιστοσύνης πρός τό πρόσωπό του. Ἡ Σύνοδος συνεδρίασε στό Ναό τοῦ ἁγ. Μιχαήλ τῆς Μονῆς τοῦ ἁγ. Δανιήλ καί ἡ ἐμπιστοσύνη πρός τόν Πατριάρχη ἀνανεώθηκε, κυρίως χάρις στήν ὑποστήριξη τῶν λεγομένων Δανιηλιτῶν Ἐπισκόπων, τῶν περί τόν Ἡγούμενο τῆς μονῆς Ἀρχιεπίσκοπο Θεόδωρο τοῦ Βολοκολάμσκ.
Ἡ ἀπελευθέρωση τοῦ Τύχωνα ἔγινε δεκτή ἀπό τόν λαό μέ ἐνθουσιώδεις ἀντιδράσεις, σέ σημεῖο ὥστε τήν 8. 12. 1923 οἱ Ἀρχές νά ἀπαγορεύσουν τό μνημόσυνό του! Τήν ἴδια περίοδο ὁ Τύχων ἀναγνωρίζονταν σάν κανονική κεφαλή τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας ἀπό ὅλες τίς τοπικές Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, ἐκτός ἀπό τά Πατριαρχεῖα ΚΠόλεως (ὁ Πατριάρχης Γρηγόριος Ζ’ ἀναγνώριζε τούς Ἀνακαινιστές) καί Ἀλεξανδρείας.
Παρά τήν ἀπέλευθέρωσή του ὁ Πατριάρχης συνέχισε νά δέχεται ἰσχυρές πιέσεις ἀπό τήν Σοβιετική πλευρά πάνω σέ συγκεκριμένα ἐκκλησιαστικά ζητήματα, δηλαδή τήν μνημόνευση τῶν Σοβιετικῶν ἡγετῶν, τήν ἕνωση μέ τούς Ἀνακαινιστές καί τήν εἰσαγωγή τοῦ Νέου Ἡμερολογίου.
Ὁ Τύχων ἤθελε τήν Ρωσική Ἐκκλησία ἀπολύτως ἀνεξάρτητη ἀπό τήν Σοβιετική Πολιτεία καί γι’ αὐτό δέν ταυτίσθηκε ὁ ἴδιος σάν πρόσωπο καί σάν ἡγέτης τῆς Ἐκκλησίας μέ τόν Τσαρισμό καί τήρησε ἀποστάσεις ἀπό τήν φιλομοναρχική πλευρά τῆς ὁποίας ἡγεῖτο ὁ Μητροπ. Ἀντώνιος Κραποβίτσκυ.
Τήν 9. 12. 1923 ἔγινε ἡ πρώτη ἀπόπειρα κατά τῆς ζωῆς του, ὅταν δύο ἔνοπλοι μπῆκαν στήν Πατριαρχική Κατοικία καί σκότωσαν τόν στενό συνεργάτη του Μοναχό Ἰακώβ Πολοζώφ. Ἔγινε πλέον φανερό, ὅτι ἡ ζωή τοῦ Τύχωνος κινδύνευε. Ὁ στενός του φίλος Ἐπίσκοπος Μάξιμος τοῦ Σερπούχωφ (τότε λαϊκός γιατρός), διέσωσε πληροφορίες καί γιά ἄλλες ἀπόπειρες (τήν 22. 12. 1924 μία ὁπλισμένη γυναῖκα μπῆκε στό γραφεῖο τοῦ Πατριάρχη, μέ ἀποτέλεσμα νά κινδυνέψει ἡ ζωή κάποιου ἄλλου ἀτόμου· ἄλλοτε ὁ ἐπίδοξος δολοφόνος γύριζε μέσα στό δωμάτιό του χωρίς νά τόν βλέπει, ἐμποδιζόμενος ἀπό μία ἀνώτερη δύναμη! καί συνήθως τοῦ ἔστελναν δηλητηριασμένα φάρμακα).
Πρός τό τέλος τῆς ζωῆς του οἱ πιέσεις τῆς Κυβερνήσεως γιά συνεργασία ἦσαν καθημερινές. Εἶναι χαρακτηριστικά τά ἀκόλουθα λόγια του: “Θά ἦταν καλύτερα γιά μένα νά ἔμενα στήν φυλακή. Ὑποτίθεται, ὅτι εἶμαι ἐλεύθερος, ἀλλά δέν μπορῶ νά κάνω ἀπολύτως τίποτα. Διορίζω ἕναν Ἐπίσκοπο στό Νότο καί αὐτοί τόν παίρνουν στόν Βορρᾶ· στέλνω ἕναν ἄλλο στή Δύση καί αὐτοί τόν πᾶνε στήν Ἀνατολή”!
Τήν 12. 1. 1925 ὁ Πατριάρχης μπῆκε σέ μία κλινική, διότι παρουσίαζε καρδιολογικά προβλήματα καί ἔπασχε ἀπό ἄσθμα. Παρά τήν κατάσταση τῆς ὑγείας του δεχόταν καθημερινά τούς συνεργάτες του καί ἀσκοῦσε τά καθήκοντά του. Κάποτε τόν ἐπισκέφθηκε ὁ μυστικός πράκτορας Touchkov καί τοῦ παρουσίασε ἕνα σχέδιο παραιτήσεως ἀπό τόν Θρόνο. Ταυτόχρονα τοῦ πρόσφεραν ἄνετη διαμονή στόν εὔκρατο Νότο γιά ἀνάπαυση. Ὁ Τύχων ἀρνήθηκε λέγοντας: “Σύντομα θά ἔχω ἀφθονία χρόνου γιά ἀνάπαυση, τώρα πρέπει νά δουλέψω”.
Ὁ Πατριάρχης Τύχων κοιμήθηκε τήν 25η Μαρτίου 1925, δηλητηρισμένος ἀπό πράκτορες τῆς Μυστικῆς Ἀστυνομίας (κατά τήν ὁμολογία τοῦ Ἐπισκόπου Μαξίμου τοῦ Σερπούχωφ). Δύο ἡμέρες πρίν, τήν Κυριακή 23η Μαρτίου, τέλεσε τήν τελευταῖα του Θεία Λειτουργία καί χειροτόνησε τόν Ἐπίσκοπο Ἐφραίμωβ Σέργιο (ἔπειτα Ἐπίσκοπο Μπουζουλούκ, Ἱερομάρτυρα, ὁ ὁποῖος κατασπαράχθηκε ζωντανός ἀπό ἀρουραίους ! τό 1930). Τά τελευταῖα του λόγια ἦταν: “Ἡ νύχτα θά εἶναι βαθειά καί θά διαρκέσει πολύ” (κατά τόν διακονητή του Κωνσταντῖνο Panshkevich).
Τό γεγονός τῆς δολοφονίας του προκύπτει – ἐκτός ἀπό τήν μαρτυρία τοῦ Ἐπισκόπου Μαξίμου – καί ἀπό τήν αὐτοβιογραφία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Πιτιρίμ Λαντίγκιν (Μεγαλοσχήμου Πέτρου, + 1957), τήν ὁποία διέσωσε ὁ Μοναχός Ἐπιφάνιος. Τίς σχετικές πληροφορίες ὁ ἀρχιεπ. Πιτιρίμ τίς εἶχε πάρει ἀπό τούς δύο διακονητές τοῦ Τύχωνος, τούς ὁποίους γνώριζε ἀπό παλιά, καί ὁ Μοναχός Ἐπιφάνιος τίς κατέγραψε ὅταν διάβασε τήν χειρόγραφη αὐτοβιογραφία τοῦ Πιτιρίμ, τήν ὁποία ἔγραψε λίγο πρίν τυφλωθεῖ.
Κατά τόν ἀρχιεπ. Πιτιρίμ ὅλα ἄρχισαν τό βράδυ τῆς παραμονῆς τῆς ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου (24. 3. 1925), ὅταν ὁ Πατριάρχης Τύχων ξεκίνησε γιά τόν Καθεδρικό Ναό, γιά νά χοροστατήσει στόν ἑσπερινό. Τότε ἐμφανίσθηκε ὁ Μητροπ. Τβέρ Σεραφείμ (Ἀλεξάντρωφ, ἤδη μυημένος στό σχέδιο σοβιετοποιήσεως τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας, στή συνέχεια συνεργάτης τοῦ Μητροπ. Σεργίου), ὁ ὁποῖος τόν ἐμπόδισε νά βγεῖ μέ τό αἰτιολογικό, ὅτι ἦταν ἀσθενής καί ἐπέμενε νά καλέσουν ἕναν γιατρό. Παρά τίς ἀντιρρήσεις τοῦ Τύχωνος ἐμφανίσθηκε ἕνας “γιατρός”, τόν ἐξέτασε, τοῦ σύστησε νά ξαπλώσει καί ζήτησε ἀπό τόν ἕναν ἀπό τούς διακονητές νά τόν συνοδεύσει στό πλησιέστερο φαρμακεῖο, ὅπου ἕνα “φάρμακο” ἑτοιμάσθηκε ἀμέσως. Μόλις ὁ Πατριάρχης πῆρε τό “φάρμακο” κατέρρευσε! Ὅταν ἔφθασε ὁ προσωπικός του γιατρός, τόν βρῆκε ἀναίσθητο καί σ’ αὐτή τήν κατάσταση τόν μετέφερε μέ ἀσθενοφόρο στό νοσοκομεῖο. Ἐκεῖ, παρά τίς προσπάθειες τῶν γιατρῶν, ὁ Τύχων κατέλειξε, τήν 3η πρωϊνή τῆς 25ης Μαρτίου 1925…
Ἡ κηδεία του ἦταν κάτι τό πρωτοφανές γιά τήν ταραγμένη ἐκείνη ἐποχή. Παρά τίς κυβερνητικές ἀπαγορεύσεις τῶν δημοσίων λατρευτικῶν ἐκδηλώσεων, οἱ καμπάνες ὅλων τῶν ναῶν τῆς Μόσχας κτυποῦσαν πένθιμα καί ἑκατοντάδες χιλιάδες πιστῶν παρακολούθησαν τόν ἐνταφιασμό του στή Μονή Ντόνσκοϊ, συμμετεχόντων 58 Ἐπισκόπων. Τό Λείψανο τοῦ Πατριάρχου κατατέθηκε στόν χειμερινό ναό τῆς Μονῆς.
Τόν Μάϊο τοῦ 1991, μετά τήν ἐπιστροφή τῆς Μονῆς στό Πατριαρχεῖο Μόσχας, κατά τήν διάρκεια ἐργασιῶν μετά ἀπό πυρκαγιά, βρέθηκε ὁ τάφος τοῦ μαρτυρικοῦ Πατριάρχου καί τήν 19. 2. 1992 ἀνακομίσθηκε τό Λείψανό του, τό ὁποῖο βρέθηκε ἀδιάφθορο. Εἶναι χαρακτηριστικό, ὅτι ἄφθαρτα βρέθηκαν καί τά ἄμφια του, ἀκόμη καί τά φύλλα δάφνης πού ὑπῆρχαν στό φέρετρο (εἶχε κηδευθεῖ τήν Κυριακή τῶν Βαϊων τοῦ 1925). Σύμφωνα μέ αὐτόπτες μάρτυρες στό ἄφθαρτο Λείψανο τοῦ ἁγ. Τύχωνος μποροῦσε κανείς νά διακρίνει μέ εὐκολία τά χαρακτηριστικά τοῦ προσώπου του, ἐνῶ ἡ εὐωδία του ἦταν καταπληκτική… Ἡ μνήμη του τιμᾶται τήν 25η Μαρτίου/7 Απριλίου καί ἡ Ἀνακομιδή τοῦ Λειψάνου του τήν 19η Φεβρουαρίου.
Πηγή-churchsynaxarion.blogspot.com
Ἀπολυτίκιον τοῦ Μάρτυρος.Ἦχος δ´. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὁ μάρτυς σου Κύριε ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. Ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου τοὺς τυράννους καθεῖλεν, ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση· αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις, Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Μάρτυρος Καλλιοπίου . (Γερασίμου Μικραγιαννανίτου)
Ἦχος πλ. α´. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἐκβλαστήσας ὡς ῥόδον Μάρτυς ἀμάραντον, ἀθλητικῶς κατευφραίνεις τὴν Ἐκκλησίαν Χριστοῦ, τῇ εὐπνοίᾳ τῶν λαμπρῶν κατορθωμάτων σου· σὺ γὰρ παθῶν ζῳοποιῶν, ἀνεδείχθης κοινωνός, νομίμως ἀνδραγαθήσας, ὦ Καλλιόπιε μάκαρ, ὑπὲρ τῆς δόξης τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν.
Ἀπολυτίκιον τῶν 200 μαρτύρων ἐν Σινώπῃ (Γεωργίου Γαλανόπουλου)
Ἦχος δ´. Ταχὺ προκατάλαβε.
Γλυπτὰ ἐμυκτήρισεν ὁ τῶν μαρτύρων χορός, καὶ δόλιον αἵμασιν ἐναποπνίξας ἐχθρόν, ἀρίστως ἐνήθλησεν, εἰς πόλιν τῆς Σινώπης ἐκτμηθείς ξίφει κάραν· Ὅθεν διακοσίους τοῦ Χριστοῦ ἀνυμνοῦμεν ὁπλίτας ἐζωσμένους Σταυρόν, πρὸς νίκης τρόπαια.
Ἀπολυτίκιον Ἁγίου Γεωργίου Ἐπισκόπου Μυτιλήνης τοῦ Σημειοφόρου.
Ἦχος δ´. Ταχὺ προκατάλαβε.
Κανόνα πίστεως καὶ εἰκόνα πρᾳότητος, ἐγκρατείας διδάσκαλον ἀνέδειξέ σε τῇ ποίμνῃ σου ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια, πάτερ Ἱεράρχα Γεώργιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Μυτιλήνης.
Ἦχος γ´. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, καρποφορήσας, ὡς θεόφυτος λειμὼν τὴν χάριν, Ἱεράρχα τῶν ἀῤῥήτων Γεώργιε· τὰς τῶν ψυχῶν ἐγεώργησας αὔλακας, ὡς ἐπιπνοίας ᾄθλου γεώργιον. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Μυτιλήνης.
Ἦχος γ´. Θείας πίστεως.
Ὅπλοις πίστεως τετειχισμένος, βίον ἔλιπες ἐν ἐξορίᾳ, Μυτιλήνης ποιμὴν θεοπρόβλητε, Σημειοφόρος πιστοῖς ἐνδεικνύμενος, τοῖς σεβομένοις χειρός σου τὸ λείψανον. Πάτερ ἔνδοξε θαυματοβρύτα Γεώργιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν χάριν καὶ ἔλεος.
Ἀπολυτίκιον Ὁσίου Γερασίμου τοῦ ἐν Πάτμῳ, τοῦ Βυζαντίου.
Ἦχος δ´. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἀσκητικῶν διατελῶν ἐν τῷ κόσμῳ, καὶ διαλάμψας ἐν σοφίᾳ τῶν λόγων, πρὸς ἀπαθείας ἔφθασας ἀκρώρειαν, φαίνων ὥσπερ ἥλιος ἐν τοῖς πέρασι μάκαρ, πάντας τοὺς τιμῶντάς σε καταυγάζων θεόφρον, τῆς οὐρανίου δεῖξον χαρμονῆς, μετόχους πάτερ Γεράσιμε Ὅσιε.
Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἱερομάρτυρος Τύχωνος Μόσχας. (Χαραλάμπους Μπούσια)
Ἦχος πλ. α´. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Εὐσεβείας τὸ κράτος τὸν μεγαλύναντα, θεοειδῆ Πατριάρχην ἐν δυσχειμέροις καιροῖς ἀθεότητος τῆς Μόσχας πάντες μέλψωμεν, Τύχωνα πίστεως φανὸν ὥσπερ ὁμολογητὴν σκεδάσαντα καθεστῶτος τυραννικοῦ ζόφον ὕμνοις, αὐτοῦ πρεσβείας ἐξαιτούμενοι.
Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ ἐν Καλύμνῳ. (1948)
Ἦχος πλ. α´. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Θείας χάριτος σκεῦος τὸ τιμαλφέστατον, Γάνου καὶ Χώρας τὸν γόνον καὶ τῆς Καλύμνου σεπτὸν πολιοῦχον καὶ προστάτην ἀνυμνήσωμεν, Σάββαν τὸν θεῖον, ὡς Χριστοῦ φίλον γνήσιον, πιστοί, καὶ βάθρον ἀμέμπτου βίου, βοῶντες· φρούρει καὶ σκέπε τοὺς σὲ τιμῶντας, πάτερ ὅσιε.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ ἐν Καλύμνῳ. (Γερασίμου Μικραγιαννανίτου)
Ἦχος πλ. α´. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Τῆς Καλύμνου τὸ κλέος καὶ θεῖον ἔφορον, καὶ τῶν πάλαι Ὁσίων τὸν ἰσοστάσιον, εὐφημήσωμεν πιστοὶ Σάββαν τὸν Ὅσιον, ὅτι δεδόξασται λαμπρῶς, ὡς θεράπων τοῦ Χριστοῦ, θαυμάτων τῇ ἐνεργείᾳ, καὶ διανέμει τοῖς πᾶσι, παρὰ Θεοῦ χάριν καὶ ἔλεος.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ ἐν Καλύμνῳ (Ἰσιδώρου Μητροπολίτου Καλύμνου)
Ἦχος γ´. Θείας πίστεως.
Γόνος γέγονας Γάνου καὶ Χώρας, μέγα καύχημα νήσου Καλύμνου, παμμακάριστε Σάββα, πατὴρ ἡμῶν· καὶ γὰρ ὁδὸν διελθὼν τῆς ἀσκήσεως, τοῦ ἀκροτάτου τέλους ἐπέτυχες. Διὸ πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ ἐν Καλύμνῳ
Ἦχος α´. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Μοναζόντων τὸ κλέος, μετανοίας διδάσκαλε, θαυματουργιῶν ἐπιδείξει πάντας κατηύγασας· ἀνέλαμψας ὡς ἥλιος ἡμῶν, διώκων τῶν παθῶν τὰς προσβολάς· διὰ τοῦτο, Σάββα ὅσιε, καὶ θήκην τῶν σῶν λειψάνων ἀσπαζόμεθα. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ· δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι· δόξα τῷ δωρησαμένῳ σε ἡμῖν σκέπην καὶ καύχημα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου