Ο τάφος του Ευαγγελιστή Λουκά στη Θήβα..EIKONEΣ.

Ο ναός του Αγίου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Λουκά που αρχιτεκτονικά, είναι σύνθετος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο, βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της πόλης της Θήβας, στον λόφο με το παλαιό νεκροταφείο της πόλης και σύμφωνα με την παράδοση, αυτός είναι ο τόπος του μαρτυρίου αλλά και της ταφής του Αγίου Λουκά του Ευαγγελιστή ο οποίος είναι και ο ιδρυτής και της τοπικής εκκλησίας, της Βοιωτίας.

Γενική άποψη του αύλειου χώρου του Ναού - Αρχείο ΙΑΑ 

Ο ναός, όπως και το εκτεταμένο νεκροταφείο γύρω του, υπήρχαν τουλάχιστον από τα τέλη του 11ου αιώνα, όπως δείχνουν σχετικές αναφορές σε κείμενα της εποχής και στην ίδια θέση έχουν αποκαλυφθεί τμήματα της κλασικής οχύρωσης της πόλης καθώς και μία μεγάλη αψίδα που πρέπει να ανήκει σε ακόμη παλαιότερο ναό, των παλαιοχριστιανικών χρόνων.

 

Ο ναός που υπάρχει σήμερα είναι αυτός που ανοικοδομήθηκε εκ βάθρων και εγκαινιάσθηκε το 1863 από τον μητροπολίτη Θηβών Δοσίθεο, όπως αναφέρει μία επιγραφή στην Αγία Τράπεζα ενώ το ανώτερο μέρος του, που ξεχωρίζει από τη διαφορετική τοιχοποιία, έχει κατασκευασθεί πιθανότατα στις αρχές του 20ού αιώνα, έπειτα από καταστροφικούς σεισμούς που έπληξαν την περιοχή.

Ο Ιερός Ναός του Ευαγγελιστή Λουκά, στην Θήβα - Αρχείο ΙΑΑ © Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών

Γενική άποψη του καθολικού του Ναού - Αρχείο ΙΑΑ - © Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών

Ο Τάφος του Αγίου και Ευαγγελιστή Λουκά στη Θήβα, μέσα στο ιερό του Ναού αφιερωμένο στον Αγιο.

Ο Απόστολος Λουκάς καταγόταν από την Αντιόχεια της Συρίας και εξασκούσε το επάγγελμα του ιατρού ενώ συγχρόνως σύμφωνα με μια αρχαία παράδοση ήταν άριστος ζωγράφος, πολύ καλός γνώστης της Εβραϊκής, της Συριακής και της Ελληνικής γλώσσας και όπως φαίνεται από έργα του είχε και αξιόλογη φιλοσοφική αλλά και φιλολογική κατάρτιση.

 

Ο έξοχος χειρισμός της Ελληνικής γλώσσας συνηγορεί στο να αποδεχθούμε μία άλλη παράδοση η οποία υποστηρίζει την ελληνική εθνικότητα του Λουκά απο τον γένος του πατέρα του και μάλιστα ο Μιχαήλ Μαλαξός στους Βίους των Αγίων αναφέρει ότι: «Καθώς μας πληροφορεί ο Ευσέβιος, ο Ευαγγελιστής Λουκάς ήταν εξ Αντιοχείας, εθνικότητας του δε εικάζεται μάλλον η Ελληνική».

 

Ο αγιος Λουκάς υπήρξε προσφιλής μαθητής και ακόλουθος του μεγάλου Αποστόλου των εθνών Παύλου, τον οποίο ακολούθησε κατά το μεγαλύτερο μέρος της 2ης και 3ης περιοδείας του και σύμφωνα με την παράδοση ο Λουκάς μετά τον μαρτυρικό θάνατο του Αποστόλου Παύλου κήρυξε το Ευαγγέλιο στη Δαλματία, Ιταλία, Γαλλία και κυρίως στην Ελλάδα με επίκεντρο την πόλη των Θηβών.

Κάτι που αξίζει να αναφερθεί είναι ότι πρώτος ο Λουκάς σχεδίασε με κερί και με μαστίχα την εικόνα της αγίας Θεοτόκου με τον Χριστό στην αγκαλιά, και έπειτα, αφού ζωγράφισε άλλες δύο, τις μετέφερε στα Ιεροσόλυμα, για να τις δείξει στην ίδια Την Παναγία και να τη ρωτήσει, αν της αρέσουν λέγοντας της: «Εί αρετόν αυτή εστίν» και η Παναγία που τις δέχτηκε τις εικόνες του απάντησε: «Η χάρις του υπ’ εμού τεχθέντος είη δι’ εμού μετ’ αυτών».

 

Η θαυματουργή εικόνα της Μεγάλης Παναγιάς.
Φυλάσσεται στον ιερό ναό του Αγίου Δημητρίου και της
Μεγάλης Παναγιάς στην Θήβα και φιλοτεχνήθηκε απο τον
Απόστολο και Ευαγγελιστή Λουκά κατά το 70 μ.χ.

Ο άγιος Λουκάς φιλοτέχνησε και τις εικόνες και άλλων αποστόλων και έκτοτε, η υπέροχη αυτή τέχνη της αγιογραφίας, διαδόθηκε σε όλη την οικουμένη.

 

Στον άγιο Λουκά επίσης αποδίδονται και οι θαυματουργές εικόνες της «Αθηναίας» Παναγίας, η εικόνα της «Παναγίας Μεγαλοσπηλιώτισσας» στην Μόνη του Μεγάλου Σπηλαίου στα Καλάβρυτα, η εικόνα της «Παναγίας Σουμελά» που βρίσκεται σήμερα στο ομώνυμο προσκύνημα στο όρος Βέρμιο της Βέροιας καθώς επίσης και η εικόνα που βρίσκεται στην εκκλησιά του αγίου Δημητρίου και της Μεγάλης Παναγιάς στην Θήβα, η οποία είναι γνωστή και ως η εικόνα της μεγάλης Παναγίας ή ως «Μεγάλη Παναγία».

 

Ο Άγιος Λουκάς είναι ένας από τους τέσσερις ευαγγελιστές και μάλιστα ονομάζεται και «Ευαγγελιστής της Παναγίας» γιατί περισσότερο αυτός από τους άλλους Ευαγγελιστές, περιγράφει με σημαντικές λεπτομέρειες και παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για την Υπεραγία Θεοτόκο, στην αρχή του Ευαγγελίου του, συγκεκριμένα, τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, την επίσκεψη της Παναγίας στην Ελισάβετ, μητέρα του τιμίου Προδρόμου, και άλλα περιστατικά από την παιδική ηλικία του Ιησού και της Μητέρας Του, τα οποία γνωρίζουμε μόνο από το Ευαγγέλιο του Λουκά.

 

Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Σουμελάς.
Βρίσκεται σήμερα στο ομώνυμο προσκύνημα στο
όρος Βέρμιο, της Βέροιας

Η Λειψανοθήκη με το μικρό τμήμα των ιερών λειψάνων 
του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Λουκά που επιστράφησαν
και βρίσκονται στον ναό του Αγίου, στην Θήβα.

Μετά από πολυετείς προσπάθειες της τοπικής Εκκλησίας της Βοιωτίας και του Δήμου Θηβαίων επεστράφη μικρό τμήμα των ιερών λειψάνων του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Λουκά στις 17 Σεπτεμβρίου του 2000 και τα λείψανα τοποθετήθηκαν στην από αιώνες κενή λάρνακα, σε μία ασημένια θήκη.

 

Η εκκλησία μας τιμά στις 18 Οκτωβρίου, την κοίμηση και η Βοιωτική εκκλησία τον τιμά επίσης στις 17 Σεπτεμβρίου, την επανακομιδή των αγίων λειψάνων του.

iellada.gr