π. Αντώνιος Σιατίστης, ένας Άγιος επίσκοπος με την αθωότητα και ταπείνωση μικρού παιδιού…. Ένας ουράνιος ευχέτης γιά όλο τον κόσμο… είπε τις τελευταίες του στιγμές: “όταν αρχίσει το κακό από την Συρία να αρχίσετε να προσεύχεστε!.. εκεί, από την Συρία όταν ξεκινήσει…”

 

 

Ὁ λαὸς ἵσταται διὰ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ Συναξαρίου.
Συναξάριον.
Τῇ ΙΗ´ (18ῃ) τοῦ μηνὸς Δεκεμβρίου, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Σεβαστιανοῦ καὶ τῶν σὺν αὐτῷ, Ζωῆς, Τραγκυλίνου, Νικοστράτου, Κλαυδίου, Κάστορος, Τριβουρτίου, Καστούλου, Μαρκελλίνου καὶ Μάρκου ἐν ἔτει σϞβ΄ [292].
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ τοῦ Ἁγίου μάρτυρος Εὐβιότου ἐν Κυζίκῳ ἐν ἔτει σϞη΄ [298].
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Μοδέστου α´, ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων. (389)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς Ὁσίας Σοφίας, τῆς κατὰ σάρκα μητρὸς τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου. (5ος αἰ.)

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Γατιανοῦ, α´ ἐπισκόπου Τουρώνης (Tours) ἐν Γαλλίᾳ. (3ος αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Φλώρου, ἐπισκόπου Ἀμινσοῦ. (7ος αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Φωκᾶ καὶ Ἑρμύλου, διὰ ξίφους τελειωθέντων.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἁγίων μαρτύρων Ζακχαίου διακόνου καὶ Ἀλφειοῦ ἀναγνώστου, ἀθλησάντων ἐν Καισαρείᾳ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς ἁγίας καὶ θαυματουργοῦ Σοφίας
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, τὰ ἐγκαίνια τοῦ σεβασμίου οἴκου τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἐν τοῖς Χαλκοπρατείοις.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Μιχαὴλ Συγκέλλου, τοῦ ὁμολογητοῦ. (845)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Δανιὴλ τοῦ ἡσυχαστοῦ, τοῦ ἐν Βορονὲτς τῆς Ῥουμανίας. (15ος αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Σεβαστιανοῦ, ἐν τῷ ὄρει Ποσεχόνιε τῆς Ῥωσσίας ἀσκήσαντος. (1500)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Συμεὼν τοῦ ἐν Βερχοτούριγιε τοῦ Τομπὸλσκ ἀποστολικῶς ἐκμετρήσαντος τὸν βίον. (1642)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ κοίμησις τῆς μητρὸς Ναζαρίας τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βαράτεκ (Ῥουμανία) (1814)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἀνάμνησις τῆς β´ εὑρέσεως τῆς θαυματουργοῦ εἰκόνος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς «Εὐαγγελιστρίας» τῆς Τήνου. (1842)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ἁγίου Νέου Ἱερομάρτυρος Θαδδαίου, ἀρχιεπισκόπου Τβὲρ τῆς Ῥωσίας.

Συναξάριον
Τῇ ΙΖ΄ (17ῃ) τοῦ μηνὸς Δεκεμβρίου, ἡ κοίμησις τοῦ Ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Ἀντωνίου (Κόμπου) τοῦ ἁπλοῦ καί ταπεινοῦ, ἐπισκόπου Σισανίου καὶ Σιατίστης (2005).

 

Ο μακαριστός άγιος επίσκοπος Αντώνιος Σιατίστης συνέλεγε την πνευματική γύρη, ανακαλύπτοντας ιερείς που αγωνίζονταν τον καλό αγώνα προς την σωτηρία και την αγιότητα! Επισκεπτόταν τέσσερις θεοφόρους πατέρες και είχε πνευματική επικοινωνία μαζί τους! Τον π. Αμβρόσιο Λάζαρη στην Ι. Μονή Δαδίου, τον π. Παναγιώτη στα Βραγγιανά των Αγράφων, τον π. Αριστείδη Παπαδόπουλος από τη Μικρόπολη στην Δράμα και τον π. Ιωάννη Καλαΐδη στις Σέρρες! Ειδικά με τον άγιο π. Ιωάννη τον συνέδεε βαθιά πνευματική φιλία! Όταν επισκέφθηκε για πρώτη φορά τον π. Ιωάννη στο Νεοχώρι, πήγε με την συνοδεία ιερέων της επισκοπής του και επειδή δεν φορούσε, από ταπείνωση το εγκόλπιό του, ο πατήρ Ιωάννης που τον περίμενε για να τον υποδεχτεί, δεν μπορούσε να καταλάβει ποιος ήταν ο επίσκοπος! Από τότε η οικία του αγίου Πατρός, έγινε ο αγαπημένος προορισμός του σεμνού Επισκόπου!
Σε μία επίσκεψή του ο π. Ιωάννης του έβαλε εδαφιαία μετάνοια και λίγο πιο μετά ο δεσπότης του ζήτησε να γίνει ο πνευματικός του! Ο άγιος Παππούλης δεν το δεχόταν, από ταπείνωση και πεσμένοι στα γόνατα έκλαιγαν ώσπου ο Αντώνιος του το έθεσε ως υπακοή και ο π. Ιωάννης αναγκάστηκε να δεχθεί! Είχε πει μάλιστα στον αγαπητό εν Χριστώ αδερφό, Αθανάσιο Μαρέλα: ” Ο επίσκοπος Αντώνιος είναι ένα πουλάκι που επέλεξε εμένα τον αμαρτωλό ως πνευματικό του! Από την εξομολόγησή του σας λέω ότι είναι Άγιος! Μολονότι είναι επίσκοπος, έχει τέτοια ταπείνωση που όμοιός του δεν υπάρχει σε όλη την Ελλάδα”!

Η κόρη του π. Ιωάννη, η Θεοδώρα, κατέθεσε τα παρακάτω ως μαρτυρία:
Ήταν Νοέμβριος του 2004, ένας χρόνος πριν φύγει για τον Ουρανό ο Σεβασμιότατος Αντώνιος. Ο δεσπότης μού έλεγε για τον πατέρα μου ότι είναι ένας άλλος παπα-Νικόλαος Πλανάς της Εκκλησίας“! Πολύ λυπήθηκε ο πατήρ Ιωάννης για την αναχώρηση του Αγίου φίλου του Αντωνίου στα Ουράνια σκηνώματα. Τον είδε όμως και ο μακαριστός επίσκοπος του είπε να κάνει λίγο υπομονή και ότι θα είναι σύντομα μαζί του στον Ουρανό! Σε τέσσερα έτη αναχώρησε και ο άγιος Πατήρ για την Ουράνια πατρίδα και ευλογούν τώρα μαζί ως άγιοι της Εκκλησίας κάθε χριστιανό που προσφεύγει με πίστη στην μεσιτεία τους προς τον Δεσπότη Χριστό!

***

 

π. Εφραίμ Τριανταφυλλόπουλου :”Βρισκόταν ἀπέναντι σὲ ὁποιαδήποτε νοσηρὴ προσωποπαγὴ σχέση, ὅπως αὐτὴ στὴν ὁποία μπορεῖ νὰ ἐξελιχθεῖ ἡ σχέση πνευματικοῦ καὶ ἐξομολογούμενου. Στὴν ἐπιμονή μου κάποτε νὰ κατέβω στὴν Ἀθήνα νὰ δῶ τὸ Γέροντά μου, μὲ κοίταξε μὲ αὐστηρότητα καί, δείχνοντάς μου τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, μοῦ εἶπε: «νά, ὁ Γέροντάς μας, Αὐτὸν νὰ ἔχεις πρῶτα Γέροντα»[39]! “Αὐτὸν ἀκριβῶς τὸ χαρακτῆρα εἶχε τὸ ἔργο του. Ἀπέπνεε μία ἁπαλὴν αὔρα ἄκρως εὐγενοῦς ποιμαντικῆς φροντίδας, 

...Μιὰ φορά, τὸν ἀκούω νὰ μοῦ λέει: «πάτερ Ἐφραίμ, ὀφείλουμε πάρα πολλὰ στὶς προσευχὲς ὀλίγων ἐναρέτων λαϊκῶν»[4]! Καὶ δὲν πίστευα στ’ αὐτιά μου. Κάποτε, μάλιστα, τὸν εἶδα νὰ μεταφέρει βαλίτσες ἐπισκεπτῶν[5] σὲ Μοναστήρι τῆς Μητροπόλεώς μας! Τοὺς ἔφτιαξε κατόπιν καφὲ καὶ τοὺς τὸν σέρβιρε…

Κατὰ τὰ πρῶτα 5-6 ἔτη τῆς διακονίας μου ὡς Ἱεροκήρυκος, μὲ ἔστελνε πάντα τῆς Παναγίας νὰ λειτουργῶ σ’ἕνα ξωκκλήσι Της ἑνὸς ἀπόμακρου χωριοῦ, 55 χιλιόμετρα ἀπὸ τὴ Σιάτιστα, λέγοντάς μου: «ἄκου νὰ δεῖς, ἐκεῖ εἶναι ἕνας παπᾶς ἔγγαμος ποὺ κατὰ τὴ θεία Λειτουργία βλέπει ἀγγέλους, νὰ ξέρεις. Καλὸ εἶναι γιὰ σένα νὰ σὲ βλέπει νὰ λειτουργεῖς καὶ νὰ τὸν ρωτᾶς καὶ σὺ κιόλας. Πρόσεχε, γιατὶ τὰ φαινόμενα ἀπατοῦν, μὴ δίνεις σημασία». Γνώρισα τὸν Ἱερέα[6] καὶ εὐγνωμονῶ τὸ Θεό. Ἐλάχιστες φορές φαινόταν νὰ «χάνεται» στὴ θεία Λειτουργία. Τὸν ρωτοῦσα μετὰ νὰ μοῦ πεῖ γιὰ τὴν εὐλογία τῆς θείας Λειτουργίας καὶ μοῦ ἔλεγε: «μὴ συζητᾶς παιδάκι μου τὶ γίνεται»! Χωρὶς νὰ καταλαβαίνω χαιρόμουν κι ἐγώ. Ὕστερα ἀπὸ λίγο καθὼς πίναμε καφεδάκι στὸ χωριό, ὁ παπούλης ἀπολάμβανε μακαρίως τὸ καφεδάκι του μὲ τὸ ἀπαραίτητο συμπλήρωμα[7] (!), ὁ τρόπος δὲ μὲ τὸν ὁποῖο καθόταν, πρόδινε ζηλευτὴ ἄνεση καὶ ἀρχοντιά, ποὺ κάποιους ἐξ’ἡμῶν θὰ «σκανδάλιζαν». Τότε θυμήθηκα τὸ «πρόσεχε, τὰ φαινόμενα ἀπατοῦν» τοῦ μακαριστοῦ καὶ κατάλαβα. Ἐπρόκειτο τελικὰ γιὰ ἕναν χαριτωμένο Ἱερέα κεκοιμημένο ἐδῶ καὶ πολὺν καιρό.

Στὴ διάρκεια τῆς ἀσθενείας του ὁ μακαριστὸς δὲν ἔπαυε νὰ μᾶς τονίζει: «τὸν ἑαυτό μου κήρυξα, ὄχι τὸ Χριστό»![8] Καὶ ἄλλοτε, σημάδι κάποιας ὑπερφυσικῆς ἐμπειρίας του κατὰ τὴν ἀσθένεια, εἶπε: «θὰ σᾶς πῶ ὅταν γίνω καλά. Σὲ μένα τὸν ἁμαρτωλὸ ὁ Κύριος»[9];

Στὴν ἰδική μου εἰς Διάκονον χειροτονία, τὸν βρήκαμε νὰ ἔχει φτάσει πιὸ νωρὶς ἀπὸ ἐμᾶς στὸν ναὸ καί, μ’ ἕνα ἁπλὸ ζωστικό, νὰ μαζεύει τὰ πρόσφορα ἀπὸ τοὺς πιστούς. Ἐπιπλέον μὲ εἶχε πληροφορήσει στὸ σπίτι τους ἡ μακαριστὴ ἀδελφή του, ἡ ὁποία παρέστη στὴ χειροτονία μου, ὅτι «ὁ Δεσπότης πρὶν ἀπὸ κάθε χειροτονία ἀγρυπνεῖ ὅλη νύχτα προσευχόμενος περπατώντας, καὶ μιλάει στὸ Θεὸ μὲ τὰ χέρια ψηλά. Ἔτσι θὰ κάνει καὶ μὲ τὴ δική σου χειροτονία»![10]…

 

Ἐκτιμοῦσε στοὺς ἀνθρώπους τὸ ἦθος, τὴν καλωσύνη καὶ τὴν ἀφτιασίδωτη συμπεριφορὰ σὲ ὅποιους χώρους καὶ ἂν τὴ συναντοῦσε, ἐνῶ στηλίτευε τὴν ὑποκρισία καὶ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ χώρου. Μοῦ ἐκθείαζε τὸ στρατηγὸ Νικόλαο Πλαστήρα (†1953) τὸν ὁποῖο εἶχε συναντήσει, λαϊκὸς ἔτι ὤν, στὸ κρεβάτι τοῦ πόνου καὶ τὸν ὁποῖο ἀποκαλοῦσε «ἅγιο», ἕνεκα τῆς κατ’αὐτὸν διαπιστωμένης ἀρετῆς του, τῆς καλωσύνης του, τῆς πάμπτωχης ζωῆς του καὶ τῆς πίστης του στὸ Θεό, διερωτώμενος: «ποῦ ὑπάρχουν Πλαστῆρες σήμερα»[23];

…Μὲ τὸν ἅγιο Νεκτάριο φαίνεται πὼς διατηροῦσε ζωντανὴ σχέση. Ὅσοι τὸν θυμούμαστε στὶς ἀγρυπνίες, ἀκούγαμε νὰ μνημονεύει πάντοτε ἀπὸ Ὡραίας Πύλης κάποια Σαλώμη, ἀπὸ τὰ μέρη τοῦ Ἀγρινίου. Ἡ Σαλώμη, μοῦ ἐξήγησε, ἦταν μιὰ ἀφιερωμένη παιδιόθεν στὸ Θεὸ ψυχή, ἡ ὁποία τοῦ προεῖπε τὴν εἰς Ἐπίσκοπο χειροτονία του λίγο πρὶν ἀπὸ τὴν ἐκλογή του, «βλέποντάς τον σὲ θρόνο», ὅπως τοῦ ἐξομολογήθηκε, τῆς τὄ’χε πεῖ μάλιστα ὁ «παπούς», ἐννοώντας τὸν ἅγιο Νεκτάριο. Ὁ τότε π. Ἀντώνιος τὴν ἐπιτίμησε αὐστηρά. Λίγο μετὰ ἐξελέγη Ἐπίσκοπος. Ἡ ἴδια, άλλη μία φορὰ τοῦ εἶχε ἐξομολογηθεῖ ὅτι «ἦταν πολὺ στενοχωρημένος μὲ τοὺς ἱερεῖς ὁ ἅγιος Νεκτάριος» καί, στὴν ἐναγώνια ἐρώτησή του «γιὰ μένα τί σοῦ εἶπε, βρὲ Σαλώμη»; ἀπάντησε: «Μὲ σένα εἶναι εὐχαριστημένος παπ’ Ἀντώνη γιατὶ τρέχεις στὰ χωριά». «Δόξα τῷ Θεῷ»! ἀπάντησε ὁ π. Ἀντώνιος καί, ἔλαμπε ἀπὸ ἔκδηλη χαρά, ὅταν ὡς Ἐπίσκοπος ἀργότερα τὸ διηγεῖτο[34].

…Συχνὰ γιὰ νὰ μὲ προστατεύσει πνευματικά, μοῦ τόνιζε τὴν ἀξία τῆς σιωπῆς καὶ τῆς κρυφῆς πνευματικῆς ἐργασίας μὲ τὴ φράση «λάθε βιώσας». «Πολλὲς φορὲς ποὺ μίλησα», ἔλεγε, «τὸ μετάνοιωσα. Ὅποτε σιώπησα τὸ χάρηκα». «Ἡ μέλισσα στὸ σκοτάδι φτιάχνει τὸ μέλι»[36], μοῦ εἶπε κάποτε. Συστηματικὰ ἀπέφευγε τὰ φῶτα τῆς δημοσιότητας, ἀργότερα ὅμως, καθὼς ἡ φήμη του ἐξαπλωνόταν καὶ προέδραμε τάχιον τῆς παρουσίας του, ἐκείνη τὸν … καταδίωκε! Γι’ αὐτὸ καὶ «μισοῦσε» -κάπως ἁπόλυτα- μὲ ἕνα ἅγιο μῖσος τὴν ἐπίδειξη πνευματικοῦ «ἔργου», «κινήσεως» κλπ. Τὴν θεωροῦσε προτεσταντικοῦ τύπου ἀντιστάθμισμα τῆς ἔλλειψης ἐσωτερικοῦ βιώματος καὶ προσευχῆς. Ἤξερε πὼς πολλὲς φορὲς, πίσω κι ἀπ’τὸ πιὸ «λαμπρὸ» ποιμαντικὸ ἔργο, προϊὸν -ἔστω- ὁλοκάρδιας ἀφιέρωσης, ἴσως νὰ φωλιάζει ὁ ἀκοίμητος σκώληξ τῆς κενοδοξίας, ἕτοιμος νὰ καταβροχθίσει πρῶτον καὶ καλύτερο τὸν Ἱερέα. Γι’ αὐτό, γιὰ νὰ μᾶς ἀσφαλίσει πνευματικά, μᾶς «γείωνε» μὲ τὶς φράσεις ποὺ προεῖπα. Ἔλεγε χαρακτηριστικά: «στὸ τέλος χάνει τὸ μυαλό του κι ὁ παπᾶς καὶ χτυπάει μόνος του τὴν καμπάνα! Ἀλλὰ μὴν παραξενεύεστε, ἐκεῖ ποὺ φτάσαμε ἀπὸ τὸν ἐγωισμό μας, τὸ μέλλον εἶναι ἡ τρέλα»![37].

[4]Προσωπικὴ μαρτυρία
[5]Αὐτόπτης καὶ αὐτήκοος μάρτυρας. Πρόκειται γιὰ τὶς κυρίες Ἄννα Δούβρη καὶ Μελίτα Ἀντωνιάδου μὲ τὰ τέκνα της ἐξ’Ἀθηνῶν.
[6] π. Ἡλίας Μάνδαλος
[7] Κάπνιζε ὁ παπούλης!
[8] [9][σημ.επιμ.Τον καιρό δε που ήταν στο νοσοκομείο στα τελευταία του, μετά την τελευταία εγχείρηση (το 2005) που έκανε μόλις τον φέρανε στο δωμάτιο κοιτούσε απέναντι την εικόνα του Εσταυρωμένου Χριστού και έκλαιγε σαν μικρό παιδί λέγοντας με την γνωστή ταπεινότητά του : «πώς με αξίωσες Χριστέ μου, εμένα και μου απεκάλυψες αυτά τα πράγματα!», προφανώς κάτι σοβαρό είχε δει πιο μπροστά… Όταν τον ρωτήσαμε : «τι είδες Δέσποτα;» με δυσκολία μας απάντησε γιατί είχε πρόβλημα με την φωνή του, «όταν αρχίσει το κακό από την Συρία να αρχίσετε να προσεύχεστε!» και το επανέλαβε πολλές φορές «εκεί, από την Συρία όταν ξεκινήσει…» εννοώντας ότι μετά θα πιάσει η μπόρα και εμάς… Τον ξαναρωτήσαμε : «τι άλλο είδες Δέσποτα;» και μας είπε : «θα σας πω μετά…» αλλά μετά εκοιμήθη…»] [10] Προσωπικὴ μαρτυρία
[23][34] Προσωπικὴ μαρτυρία
[37] [39] Δικά του λόγια.
[Πηγή: “Σισανίου και Σιατίστης Αντώνιος: ο άνθρωπος του Θεού”, αρχ. Εφραίμ Τριανταφυλλόπουλου, 2018]

***

Στο Άγιον Όρος με τον άγιο επίσκοπο Αντώνιο

 

Ήταν ένας σεμνός ηλικιωμένος κληρικός, ψηλός, αδύνατος, ασκητικός, πού ταξίδευε με το καραβάκι στη γραμμή “Δάφνη-Αγία Άννα.
Στη διαδρομή ήταν λιγομίλητος, συμμαζεμένος. Το καραβάκι πέρασε τα μοναστήρια και έφτασε τον αρσανά της Ι. Μονής Αγίου Παύλου, όπου ο ταξιδιώτης κληρικός έκανε, όπως και σε κάθε μοναστήρι, το σταυρό του.
Πέρασαν από το μουράγιο της Ν. Σκήτης και σε λίγο αντίκρισαν την Αγία Άννα και έκανε πάλι με ευλάβεια το σταυρό του.
Εδώ ήταν ο προορισμός του ευλαβούς κληρικού. Σηκώθηκε από τη θέση του μαζί με τους άλλους και μόλις το καραβάκι έπιασε στο μουράγιο οι περισσότεροι κατέβηκαν εκεί. Κατέβηκε και αυτός.
Γύρισε όμως το κεφάλι του προς τα πίσω και είδε έναν νεαρό ιερομόναχο να αγωνίζεται να βγάλει από το καραβάκι ένα σωρό πράγματα που είχε. Δεν χάνει ευκαιρία και τον ρωτάει..
–Να σε βοηθήσω, πάτερ;
-Να είναι ευλογημένο γέροντα, απαντά ο νεαρός ιερομόναχος, κι αμέσως ο ηλικιωμένος κληρικός παρά την ηλικία του με νεανικό φρόνημα, βοήθησε σβέλτα στη μεταφορά των πραγμάτων από το καραβάκι στο μουράγιο. Τελείωσαν, και ο μοναχός ευχαρίστησε τον άγνωστο κληρικό και εκείνος ξεκίνησε από την άκρη του μουράγιου για να πάρει στη συνέχεια τον ανήφορο…
Τότε τον γνώρισαν μερικοί και έτρεξαν κοντά του. Έβαλαν μετάνοια κατά το συνηθισμένο…
– Ευλόγησον, Δέσποτα!
– Ο Κύριος.
– Ευλογείτε, Σεβασμιότατε!
– Ο Κύριος.
Ο μοναχός τα έχασε!
Τόση ώρα λοιπόν τον βοηθούσε ένας Δεσπότης να βγάλει τα πράγματα από το καΐκι; Ποιος νά ήταν άραγε αυτός ο ταπεινός παπάς, όπως έμοιαζε;
Έτρεξε, έβαλε μετάνοια, πήρε ευχή, ζήτησε συγχώρεση που δέχθηκε να γίνει βοηθός του ένας Δεσπότης, κι εκείνος δεν αντέδρασε καθόλου, θεωρώντας το γιά κάτι φυσικό καί ανθρώπινο τό νά προσφέρεις βοήθεια στόν διπλανό σου…
Ποιός Δεσπότης όμως ήταν;
Ήταν ο μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Αντώνιος Κόμπος.
Μη μου πείτε τώρα, ότι έχουμε πολλούς σαν κι΄ αυτόν ;

***

Προς το τέλος της δεκαετίας του 90.
Ακολουθώντας την γνωστή διαδρομή, επισκεφτήκαμε στη Νέα Σκήτη τον γέροντα Γεράσιμο τον Μυτιληνιό, και ξεκινήσαμε παίρνοντας το μονοπάτι να πάμε για διανυκτέρευση στην Ι.Μ. Αγίου Παύλου.
Καθυστερήσαμε όμως στον δρόμο και φτάσαμε αργά το απόγευμα στον προορισμό μας.
Εκείνη την εποχή δεν χρειαζόταν να πάρεις τηλέφωνο.
Ο αρχοντάρης μας πληροφόρησε ότι η τράπεζα είχε γίνει και μας ρώτησε αν πεινάμε.
Μας οδήγησε από ένα μικρό πορτάκι μέσα στην τράπεζα.
Λίγο πριν πέσουμε με τα μούτρα στο λιτό αλλά νοστιμότατο φαγητό ξαναεμφανίστηκε οδηγώντας έναν μικροσκοπικό και αδύνατο παπά στο απέναντι τραπέζι. Ράσα παμπάλαια και τριμμένα. Στα χέρια του κρατούσε ένα μικρό μαύρο παμπάλαιο βαλιτσάκι σαν αυτά που βλέπουμε σε παλιές ταινίες.
Είχαμε τελειώσει το φαγητό και σιγομουρμουρίζαμε.
Πριν καν τελειώσει το δείπνο του ο παπάς ξαναεμφανίζεται για τρίτη φορά ο αρχοντάρης .
-Πάτερ φάγατε ;
-Ναι τελείωσα απάντησε ο παπάς.
-Να σας οδηγήσουμε στο κελί . Πρέπει να καθαρίσουμε την τράπεζα. Περιμένουμε τον δεσπότη.
-Εγώ είμαι ο δεσπότης.
Έμεινε έκπληκτος ο αρχοντάρης .
-Περιμένετε λίγο σας παρακαλώ.
Σε τρία λεπτά εμφανίζεται μια ομάδα από ψαλτάδες μοναχούς.
“Τον δεσπότην και αρχιερέαν ημών…….”
Ρωτήσαμε. Ήταν ο μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Αντώνιος Κόμπος. Ο ασκητής δεσπότης.
Αυτός που για να μετακινηθεί έπαιρνε το λεωφορείο της γραμμής ή έβγαινε με τα πόδια στον δρόμο και έκανε ωτοστόπ.

*** 

Ο επίσκοπος κ. Αντώνιος σπάνια χρησιμοποιούσε αυτοκίνητο, και συνήθως πήγαινε με λεωφορείο σε όλες τις Συνόδους της Εκκλησίας.
Με αποτέλεσμα πολλοί Ιεράρχες τον πείραζαν και τον φώναζαν «ο Επίσκοπος των ΚΤΕΛ».
Μια φορά πανηγύριζε ένα χωριό κοντά στη Σιάτιστα και θα προεξείχε ο Μητροπολίτης. Οδηγό τότε δεν είχε. Οπότε κάνει ωτο-στόπ και στο δρόμο σταματάει ένα τρακτέρ που κουβαλούσε άχυρα με καρότσα.
Ο οδηγός έτσι φτωχό και χωρίς κάτι να δείχνει πως είναι Μητροπολίτης τον πέρασε για απλό μοναχό και του είπε, πως μόνο πίσω στα άχυρα έχει θέση…
Ο Αντώνιος δέχτηκε με χαρά!
Όταν έμπαιναν στο χωριό με τον Δεσπότη πάνω στα άχυρα, κάποιοι χωρικοί τον αντιλήφθηκαν και άρχιζαν να φωνάζουν.
«Ο Δεσπότης ήρθε !….Ο Δεσπότης ήρθε ! »
Οί καμπάνες άρχισαν να χτυπάνε δυνατά και ο οδηγός του τρακτέρ τα έχασε, αλλά μετά από λίγο κατάλαβε τι γινόταν…
Ένα ακόμη γεγονός ήταν, πως είχε ένα κήπο που όλο σκάλιζε φορώντας κάτι παλιά ράσα. Έτσι, όταν μια παρέα από γνωστούς καί φίλους του πήγαν να τον δουν, δέν τον κατάλαβαν νομίζοντας πως είναι ο κηπουρός…
–Πού είναι ο Δεσπότης; τον ρωτάνε.
–Τί τον θέλετε; τούς λέει.
–Να πάρουμε την ευχή του.
–Να πάω να τον φωνάξω, τούς λέει.
Πήγε, έβαλε ένα άλλο καθαρό ράσο, και γύρισε κοντά τους…
Τέλος από προσωπική εμπειρία μπορώ να πω, πως είχε την αθωότητα και αγνότητα μικρού παιδιού, και πολύ μεγάλη αγάπη γιά όλο τον κόσμο, πού την καταλάβαινες από τήν συμπεριφορά του…

***

Ο δικός μου ήρωας!
Μιά άλλη μαρτυρία….

…Όλα αυτά μου θυμίζουν τον δικό μου ήρωα, τον Αντώνιο! Toν Αντώνιο τον γνώρισα περίπου το 2004. Ήταν ο Μητροπολίτης της Μητροπόλεως Σισανίου και Σιατίστης στην Κοζάνη. Πήγαμε με τον πατέρα μου και την οικογένεια μου. Αν θες να είμαι ειλικρινής, είχα ψιλοεκνευριστεί και ήμουν αρνητικά προσκείμμενος: »θα πάμε στον παππούλη, θα μας πεί να είμαστε καλά παιδιά, να μην αμαρτάνουμε»… Τι βλακείες, Θεέ μου!
Μπήκα στον προαύλιο χώρο της Μητροπόλεως Σιατίστης και βλέπω έναν παπά να ποτίζει. Φορούσε ένα φθηνό ράσο, διάστικτο από τις λευκές κηλίδες των αλάτων του καλοκαιρινού ιδρώτα. Νόμιζα πως ήταν ο ιερέας της ενορίας για να με διαψεύσει ο πατέρας μου: -»είναι ο σεβασμιότατος ‘.. Έμεινα αποσβολωμένος! Τι σόι παπάς είναι αυτός; Τι είδους μητροπολίτης δεν φοράει επίσημα άμφια ή έστω ένα πανάκριβο ράσο, αφού επί της παρούσης δεν έχει ιερατικά καθήκοντα; O σεβασμιότατος με πλησίασε, σα να ήξερε τι σκεφτόμουν: -» ο κόσμος αγαπά τους ταπεινούς, αγόρι μου», μου είπε. Συγκλονίστηκα: παράλληλα με την απάντηση στο ερώτημα σχετικά με τον ίδιο, ο Αντώνιος απάντησε και σε ένα »αγκάθι» που με βασάνιζε εκείνη την περίοδο, αναφορικά με ένα θέμα μου: το Εγώ μου…
Αυτός ήταν ο Αντώνιος: απλός, ταπεινός, σεμνός, λιτός και λιτοδίαιτος, το ίδιο ανεπιτήδευτος ενώπιον της 14χρονης αδελφής μου ή ενός πρυτάνεως πανεπιστημίου. Μετά έμαθα κι άλλα για εκείνον:… Ο απλός Αντώνιος, ένα φτωχόπαιδο από την Πελοπόννησο, σπούδασε στα πανεπιστήμια της ελίτ… Τότε έγινε ο ήρωάς μου! … Ο ίδιος έλεγε για το »αξίωμα»του: -»εγώ είχα γέροντα τον μητροπολίτη Κορινθίας, που μετά πήγε στην Αμερική. Αυτός μου έλεγε πως ο επίσκοπος είναι καλόγερος και έτσι πρέπει να είναι». … ένας ιεράρχης που καθαρίζει μόνος το οίκημα της μητροπόλεως του, πλένει και μαγειρεύει μόνος, δεν χρησιμοποιεί κινητό τηλέφωνο και μιλάει σπάνια στο σταθερό, δεν διαθέτει προσωπικό οδηγό (σοφέρ) για να τον μεταφέρει. Πηγαίνει στις συνεδριάσεις της Ιεράς Συνόδου Αθηνών με λεωφορείο του ΚΤΕΛ. Τέλος, αγαπούσε πάρα πολύ τα »κουτσοχώρια», τα μικρά χωριά γύρω απο το κεντρικό χωριό της ενορίας του, της Σιάτιστας. Πολλές φορές, πήγαινε σε αυτά με τα πόδια προκειμένου να λειτουργήσει.Θεωρούσε ότι παρά τα 80 έτη της ηλικίας του,ήταν ακμαίος αρκετά για να διανύει με τα πόδια, καθόλου ευκαταφρόνητες αποστάσεις.

***

 

Εκείνο πού θά ήθελα να σε βεβαιώσω είναι ότι αυτός ο άνθρωπος ήταν Άγιος. Ζούσε άγια. Είκοσι χρόνια που τον έζησα από κοντά το έβλεπα, το ένοιωθα. Ακτινοβολούσε φως, γέλιο, ήρεμο. Απλός σ’ όλα του. Φτωχός μέχρι τρέλας. Λιτός απερίγραπτα.
Ντρέπομαι όταν αναλογίζομαι το πόσες φορές λειτούργησα μαζί του κι εγώ φορούσα στολές πλούσιες κι αυτός ήταν πλάι μας φτωχότατος….
Πήγαμε, κάποτε με του δικούς μου στη Σιάτιστα να τον επισκεφθούμε. Και τι να δούμε: Σφουγγάριζε τις σκάλες της Μητρόπολης. «Αυτά τα λεφτά που θα ’δινα σε μια γυναίκα τα βάζω στο φιλόπτωχο – κι ύστερα μη ξεχνάτε πως αν ήμουνα στο μοναστήρι θα έκανα κάποιο διακόνημα ».
Μου διηγήθηκε κάποιος:
Ήταν ο πρώτος καιρός που είχε έλθει στη Μητρόπολη. Δεν ήταν ακόμα γνωστός. Πήγε μια Κυριακή σε χωριό στο Βόιο. Τέλειωσε η Λειτουργία. Βγήκε έξω και περίμενε κανένας να τον μαζέψει για τον πάει στη Σιάτιστα. Αυτοκίνητο δεν είχε μέχρι που πέθανε. Στάθηκε ένας με το αυτοκίνητό του, αυτός που μου τα διηγείται, και του λέει. «Παπούλη που πας»; Λέει αυτός Σιάτιστα». «Και εγώ εκεί πάω, αλλά έχω δίπλα μου τη γυναίκα μου. Πρέπει να στριμωχθούμε».
Του λέει ο Δεσπότης.
«Στην καρότσα με παίρνεις;
Λέει «Ναι».
Ανέβηκε στην καρότσα ό Δεσπότης. Φτάσαμε στη Σιάτιστα. Θέαμα. Έτρεξαν άνθρωποι. Στάθηκαν μπροστά στον επίσκοπο. Τον βοήθησαν να κατέβει. Χειροφιλήματα. Ρωτάει ο άνθρωπος.
«Ποιος είναι;»
«Ο Δεσπότης», τού λένε.
Αρχίζει να κλαίει. «Έβαλα», μου λέει, «τον Δεσπότη στην καρότσα κι άφησα τη γυναίκα μου στο κάθισμα». Και τέτοια περιστατικά, Στέλιο πολλά. Αυτός ο Άγιος άφησε περιουσία στη Μητρόπολη. Τα μοναστήρια του….
Παπα-Γιώργης Μπετσάκος
Κοζάνη, 12 Μαρτίου 2006

***

...«Ο κόσμος έτρεχε να τον ακούσει σαν το μελίσσι, ήταν ένας χείμαρρος» και ως επακόλουθο κατέκτησε τις καρδιές όλων, όπου κλήθηκε να υπηρετήσει. Πάτμος, Αρεόπολη, Κόρινθος, Κατερίνη, Ξάνθη, Λαμία, ο ερχομός του κάθε φορά άνοιγε ένα νέο κεφάλαιο, μαθητές και πιστός λαός από νωρίς αντιλαμβάνονται τη συγκροτημένη προσωπικότητα και τους ασκητικούς αγώνες του, καθώς επρόκειτο «για έναν μοναδικό άνθρωπο που ενέπνεε και γοήτευε» και στο αντίκρισμα του π. Αντωνίου κάνουν το σταυρό τους, καθώς ακτινοβολούσε από τη Θεία Χάρι.
Κατόπιν αντιλάλησαν τα Ακαρνανικά Όρη, τα δυσπρόσιτα χωριά της Αιτωλίας που περπάτησε σπιθαμή προς σπιθαμή ο θεόπνευστος Ιεροκήρυκας π. Αντώνιος Κόμπος από το 1970 και έκανε όλους τους Αιτωλοακαρνάνες να τον αγαπήσουν και να παραδεχτούν πως πρόκειται πραγματικά για έναν «για έναν Άγιο», για «ἕναν ὁσιακῆς βιοτῆς Ἱεροκήρυκα» και ο Επίσκοπός Αιτωλίας Θεόκλητος απερίφραστα θα καταθέσει:
« …κατέκτησες τας καρδίας τοῦ λαοῦ μας, ὁ ὁποῖος σε ἔβλεπεν ὡς νεώτερον Κοσμᾶν Αἰτωλόν… Οἱ πόδες σου ἔτρεχον παντοῦ, εὐαγγελιζόμενοι εἰρήνην, εὐαγγελιζόμενοι τα ἀγαθά τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἥρεμα, ταπεινά, ἁπλᾶ, χωρίς θορύβους, χωρίς τυμπανοκρουσίας, και ἐπιδεικτικάς προβολάς..»

…. Ο καθένας … εύχεται και παρακαλεί να αξιωθεί και εκείνη την ουράνια συνάντηση με τον Άγιο Ιεράρχη, τον Αντώνιο Σιατίστης ενώπιον του Κυρίου, της Υπεραγίας Θεοτόκου και όλων των Αγίων.Τον δρόμο τον δίδαξε ευκρινώς ο ίδιος :
« Ἄς διέλθωμεν ἕως Βηθλεέμ μετά τῶν ποιμένων τῆς Γεννήσεως. Ἐκεῖ θα ἀντικρύσωμεν την ἀσύλληπτον εἰκόνα τῆς ἀντιθέσεως μεταξύ Θεοῦ και ἀνθρώπου. Το ἐνδιαφέρον τοῦ Θεοῦ δια τον ἄνθρωπον, την ἀδιαφορίαν τοῦ ἀνθρώπου δια τον Θεόν.
Ἀπερροφημένος ὁ ἄνθρωπος ἀπό τα πρόσκαιρα και ἐφήμερα, ὑποδουλωμένος εἰς τα ἐπίγεια και τα πράγματα του κόσμου δεν δύναται να ἀναγνωρίσῃ τον Λυτρωτήν και Σωτῆρα Του. Δεν ἔχει δι αὐτόν κατάλυμα… Αὕτη εἶναι ἡ εἰκών, την ὁποία συνθέτει ἡ σχέσις τοῦ Ἁγίου Θεοῦ με τον ἁμαρτωλόν ἄνθρωπον. Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Περιφρόνησις Τούτου ὑπό τοῦ ἀνθρώπου.
Ἄς γονατίσωμεν μπροστά εἰς την Φάτνην και ἄς ἐμβαθύνωμεν περισσότερον εἰς το Μέγα Μυστήριον τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ.» {ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ,1985}
Σοφία Τρικελίδου Φιλόλογος-1ο ΓΕΛ Κοζάνης
https://greveniotis.gr/selides-anagnwstwn/selida-tou-anagnosti/o-episkopos-sisaniou-kai-siatistis-antonios-g-kobos/

Άγιε του Θεού πρέσβευε υπέρ ημών!

Πάτερ, ετοιμάσου να γίνης Δεσπότης…. Ο άγιος Νεκτάριος προαναγγέλλει την εκλογή του αγίου επισκόπου Σιατίστης Αντωνίου – Γερόντισσα Σαλώμη εκ Θέρμου
https://iconandlight.wordpress.com/2023/05/21/%ce%bf-%ce%ac%ce%b3%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%bd%ce%b5%ce%ba%cf%84%ce%ac%cf%81%ce%b9%ce%bf%cf%82-%cf%80%cf%81%ce%bf%ce%b1%ce%bd%ce%b1%ce%b3%ce%b3%ce%ad%ce%bb%ce%bb%c

e%b5%ce%b9-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b5-2/

Ήταν Άγιος. Ζούσε άγια. Ακτινοβολούσε φως…. Απλός σ’ όλα του. Φτωχός μέχρι τρέλας. Επίσκοπος Σισανίου και Σιατίστης π. Αντώνιος Κόμπος
https://iconandlight.wordpress.com/2023/12/17/%ce%ae%cf%84%ce%b1%ce%bd-%ce%ac%ce%b3%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%b6%ce%bf%cf%8d%cf%83%ce%b5-%ce%ac%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%ce%b1%ce%ba%cf%84%ce%b9%ce%bd%ce%bf%ce%b2%ce%bf%ce%bb%ce%bf%cf%8d%cf

%83%ce%b5-%cf%86/

 

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.

Κανόνα πίστεως καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας Διδάσκαλον, ἀνέδειξέ σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια, Πάτερ Ἱεράρχα Ἀντώνιε· πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν

Ἀπολυτίκιον τοῦ ἁγίου Μοδέστου α´, ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων. ( Ἀγαπίου Κρητός)
Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ὁσίως τὸν βίον σου διαπεράνας σοφέ, ποδήρει κεκόσμησας, ἱερωσύνης φαιδρῷ, ἱερόαθλε Μόδεστε· ὅθεν καὶ ἐναθλήσας, προθυμώτατα Πάτερ, νῦν ἐν ἀγαλλιάσει, τῷ Χριστῷ συναγάλλῃ, πρεσβεύων ὑπὲρ πάντων ἡμῶν τῶν εὐφημούντων σε.

Ἀπολυτίκιον Ἁγίου μάρτυρος Σεβαστιανοῦ (Γερασίμου Μικραγιαννανίτη)
Ταχὺ προκατάλαβε.

Τὴν δόξαν τὴν πρόσκαιρον, καταλιπὼν νουνεχῶς, ἀθλήσει ἐδόξασας τὸν ἀθλοθέτην Χριστόν, Σεβαστιανὲ ἔνδοξε˙ ὃθεν τῆς οὐρανίου, εὐφροσύνης μετέχων, πρέσβευε Ἀθλοφόρε πάσης ῥύεσθαι βλάβης, τοὺς πόθῳ προσιόντας τῇ θείᾳ πρεσβείᾳ σου.

Ἕτερον. Ἀπολυτίκιον Ἁγίου μάρτυρος Σεβαστιανοῦ (Γερασίμου Μικραγιαννανίτη)
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Συγκλήτου σφαλλομένης παριδῶν τὰ συνέδρια, Σεβαστιανὲ πανολβίαν, συναγείρεις συνέλευσιν, Μαρτύρων ἀληθῶς πανευκλεῶν, σὺν σοῖ καταβαλόντων τὸν ἐχθρόν, μεθ’ ὧν θείας συναυλίας ἀξιωθεῖς, φαιδρύνεις τοὺς βοώντας σοι, δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ, πάσιν ἰάματα..

Ἕτερον. Ἀπολυτίκιον Ἁγίου μάρτυρος Σεβαστιανοῦ. (Δρος Χαραλάμπους Μ. Μπούσια)
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Ἐπὶ ξύλου ξεόμενος, Μάρτυς ἄριστε,βελῶν λατρῶν τῶν εἰδώλων κεντήσεις τὰς ζοφερὰς δεδεμένος ὢν ὑπήνεγκας στεῤῥότατα, ἄλκιμε Σεβαστιανέ, στρατηλάτα τοῦ Χριστοῦ τῆς πίστεως· ὅθεν πάντες σὲ ἀνυμνοῦντες λιτάς σου πρὸς τὸν Χριστὸν ἀπεκδεχόμεθα.

Ἀπολυτίκιον τῶν Μαρτύρων.
Ἦχος δ´. Ταχύ προκατάλαβε.

Οἱ Μάρτυρές σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτῶν, στεφάνους ἐκομίσαντο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· σχόντες γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλον· ἔθραυσαν καὶ δαιμόνων, τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτῶν ταῖς ἱκεσίαις, Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἀπολυτίκιον τῆς Ὁσίας Σοφίας, τῆς κατὰ σάρκα μητρὸς τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου. (Εὐφροσύνου Ἁγιοσαββαΐτου)
Ἦχος δ΄. ταχὺ προκατάλαβε.

Σοφίαν ζηλώσασαν τὴν ἐνυπόστατον, ὁσίως διέλαμψας ἀσκητικῇ ἀγωγῇ, μητέρων ἀγλάϊσμα, σὺ γὰρ Ἡγιασμένον, ἡμῖν ἔτεκες ὄντως, Σάββαν τὸν θεοφόρον, ὦ Σοφία θεόφρον· μεθ’ οὗ καὶ νῦν ἱκέτευε ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Ἕτερον. Ἀπολυτίκιον τῆς Ὁσίας Σοφίας, τῆς κατὰ σάρκα μητρὸς τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου. (Εὐφροσύνου Ἁγιοσαββαΐτου)
Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως.

Γόνος πάνσεπτος, Καππαδοκίας, στήλη ἔμψυχος, τῆς ἐγκρατείας, καὶ σωφροσύνης κανὼν ὤφθης ἔνθεος· ἐν συζυγίᾳ σεμνῶς γὰρ ἐβίωσας, καὶ ἐν ἐρήμῳ ὁσίως διέλαμψας. Μῆτερ ἔνδοξε, Σοφία Χριστὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

iconandlight.wordpress.com