Αναστήλωση χρειάζεται η ιστορική μονή Διχονίου, απ' όπου ξεκίνησε την επανάσταση ο Διονύσιος Φιλόσοφος...

Αναστήλωση χρειάζεται η ιστορική μονή Διχονίου, απ' όπου ξεκίνησε την επανάσταση ο Διονύσιος Φιλόσοφος. Σύμφωνα με πόρισμα αρχιτεκτόνων – μηχανικών του ΕΜΠ, που πραγματοποίησε αυτοψία στη Μονή, απαιτείται αναστήλωση, συντήρηση και αποκατάσταση τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά του ναού της Μονής, καθώς εμφανίζει έντονα προβλήματα στατικότητας. Στο σημείο, που είναι  χτισμένο το Μοναστήρι, σμίγουν δύο χούνες και απ’ αυτές ονομάστηκε Διχούνη ή Ντιχούνι ή Ντουχάν και κατ’ άλλη εκδοχή πήρε αυτό το όνομα από την τοποθεσία «Ντιχούνι», που στ’ αρβανίτικα σημαίνει «δύο

παλούκια» ή από δύο πύργους του, που είχε παλιά. Ο χρόνος της ίδρυσης του πρώτου μοναστηριού  είναι άγνωστος. Το παλιό μοναστήρι, πριν από την καταστροφή του είχε, σύμφωνα με τον Αραβαντινό, πλούσια μετόχια σε 25 χωριά, ενώ, αντίθετα, ο Φώτιος Οικονόμου αναφέρει, ότι είχε μόνο 12, το καθένα με την εκκλησία του, και ο Νίκος Ζιάγκος τ’ ανεβάζει σε 18, μαζί με πλούσια κτήματα σε 15 χωριά της περιοχής. Πρωτοκτήτορες του μοναστηριού ήταν οι ιερομόναχοι Ζαχαρίας και Άνθιμος, οι οποίοι εικονίζονται στο δυτικό τοίχο του πρόναου (νότιο μέρος). Στην εικόνα του κυρίως κτήτορα Ζαχαρία, ο οποίος βαστάει στα χέρια του την εκκλησία, υπάρχει η επιγραφή «Ζαχαρίας ιερομόναχος και ηγούμενος του μοναστηριού και κτήτωρ της αγίας μονής ταύτης», ενώ σ’ αυτή του Ανθίμου η παρακάτω: «Άνθιμος ιερομόναχος και ευημερεύοντος της αγίας μονής ταύτης». Ο ναός είναι βυζαντινού ρυθμού και έχει μάκρος 10 μέτρα και πλάτος 5,75 μέτρα. Το σημερινό μοναστήρι αποτελείται από το καθολικό, που είναι μονόκλιτη βασιλική με τρούλο, έχει μια μικρή πόρτα εισόδου στη δυτική του πλευρά και πάνω απ’ αυτή, μέσα σε κόγχη, ζωγραφισμένο πεζό τον Άγιο Δημήτριο, ένα διώροφο κτίριο, που χρησίμευε για ηγουμενείο, ξενώνας και αποθήκη, ένα μικρότερο, ισόγειο, νεόκτιστο οίκημα κι ένα νεόκτιστο καμπαναριό. Στην αυλή του υπάρχει πηγή με άφθονο τρεχούμενο νερό κι ένα μικρό κοιμητήριο.

"Μαρτυρίες κατοίκων του Ραδοβιζίου αναφέρανε ότι πίσω από την βρύση υπήρχε και μία σπηλιά."   

Στο εσωτερικό του καθολικού, που χωρίζεται σε πρόναο, κυρίως ναό και Ιερό Βήμα, υπάρχουν μαυρισμένες και μισοκαταστραμμένες τοιχογραφίες του 18^ου αιώνα και στο βόρειο τοίχο του κυρίως ναού είναι ζωγραφισμένος ο Άγιος Ιωάννης ο εξ Ιωαννίνων. Πάνω από την εξωτερική πόρτα της εκκλησίας, προς την πλευρά του πρόναου και πάνω από την πόρτα, που συνδέει τον κυρίως ναό με τον πρόναο, προς την πλευρά του κυρίως ναού, υπάρχουν κατεστραμμένες επιγραφές. Το φως της εκκλησίας είναι ελάχιστο από τα δύο μικρά παράθυρα του ιερού και τέσσερα όμοια του κυρίως ναού και τα 8 σχισμοειδή μονόβολα του τρούλου. Το τέμπλο, τέλος, της εκκλησίας είναι ξυλόγλυπτο με ανάγλυφες κληματαριές, φίδια και άλλες παραστάσεις και με εμφανή τα ίχνη του χρόνου.

***

Να σημειωθεί ότι το 1611 ξέσπασε στην Ήπειρο κίνημα το οποίο είχε ως αποκορύφωμα την είσοδο των εξεγερμένων στην πόλη των Ιωαννίνων. Αρχηγός του κινήματος ήταν ο πρώην επίσκοπος Τρίκκης ή Τρικάλων Διονύσιος ο Φιλόσοφος, κατά τους εχθρούς του Σκυλόσοφος, ενώ άλλα ηγετικά στελέχη ήταν ο Ζώτος Τσίριπος και ο Γεώργιος Ντελής. Ο Διονύσιος εγκαθίσταται στην ιερά μονή Διχουνίου και κεί έρχεται σε συμφωνία με τοπικούς παράγοντες και καταφέρνει να ξεσηκώσει τους χωρικούς των περιοχών της Παραμυθιάς, του Σουλίου και του Μαλακασίου. Έπειτα, οργανώνει επιδρομές κατά των μουσουλμάνων των χωριών Ζαραβούτσι ( σήμερα Άγιος Νικόλαος ) και Τουρκογρανίτσα τους οποίους και εξοντώνει. Αυτή η επιτυχία ανύψωσε σε τέτοιο βαθμό το ηθικό των επαναστατών ώστε τη νύχτα της 10ης προς 11η Σεπτεμβρίου του 1611, μια ομάδα 800 - 1000 ελλιπώς οπλισμένων χωρικών (ρόπαλα, δρεπάνια, πέτρες και μαχαίρια ήταν ο οπλισμός των περισσότερων ) με αρχηγό τον Διονύσιο βάδισε κατά των Ιωαννίνων. Η είσοδος των επαναστατών στην πόλη είχε ως επακόλουθο τη δημιουργία χάους. Οι συνέπειες του γενναίου αλλά και παράτολμου εγχειρήματος του Διονυσίου και των αντρών του ήταν μεγάλες καθώς καταργήθηκαν τα προνόμια που απολάμβαναν τα Γιάννενα απο το 1430, οι χριστιανοί διώχτηκαν σταδιακά ( 1613 και 1618 ) απο τη συνοικία του Κάστρου ( από εδώ και πέρα δικαίωμα διαμονής εκεί θα είχαν μόνο οι μουσουλμάνοι ) ενώ ταυτόχρονα εντάθηκε η τουρκική καταπίεση σε ολόκληρη την Ήπειρο, με επακόλουθο μαζικούς εξισλαμισμούς.

http://katoci.blogspot.gr/2016/10/blog-post_60.html