Πέμπτη 25 Απριλίου 2013

Περὶ τῆς δημιουργίας τῶν Ἀγγέλων --Ἅγιος Νεκτάριος.


1. Ἐκτὸς ἀπὸ τὴ δημιουργία τοῦ αἰσθητοῦ κόσμου καὶ τὴ δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου, δημιούργησε ὁ Θεὸς καὶ ἄλλα λογικὰ ὄντα; Μάλιστα. Ὁ Θεὸς δημιούργησε καὶ ἕναν ἄλλο κόσμο, πνευματικό, ποὺ ὑπερβαίνει τὸν αἰσθητό, καὶ ἄλλα ὄντα, νοερά, λογικὰ καὶ αὐτεξούσια.
2. Ἀπὸ ποῦ γνωρίζουμε γιὰ τὸν ὑπεραισθητὸ κόσμο;
Μαθαίνουμε γιὰ αὐτὸν καὶ τὴν ὕπαρξη τῶν ἀγγέλων ἀπὸ τὶς Ἅγιες Γραφὲς τῆς Παλαιᾶς καὶ τῆς Καινῆς Διαθήκης.
3. Ποῦ ἀναφέρεται στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ἡ ὕπαρξη τῶν ἀγγέλων;
α) Στὴ Γένεση, καὶ συγκεκριμένα στὸ ἐδάφιο 16:78 κτλ., ἀναφέρεται ὅτι φανερώθηκε ἄγγελος στὴν Ἄγαρ. Αὐτὴ εἶναι ἡ πρώτη ἀναφορὰ σὲ ἀγγέλους, ἀκολουθοῦν, ὅμως, καὶ διάφορες ἄλλες ἀναφορὲς σὲ ἀγγέλους στὸ βιβλίο τῆς Γένεσης.
β) Στὸ Δευτερονόμιο, ἐκεῖ ποὺ μιλάει ὁ Μωϋσῆς γιὰ ἀγγέλους, διαβάζουμε, ὅτι «ὅταν ξεχώριζε ὁ Κύριος τὰ ἔθνη, διασπείροντας τὰ παιδιὰ τοῦ Ἀδάμ, καθόρισε ὅρια γιὰ τὰ ἔθνη ποὺ ἀντιστοιχοῦσαν σὲ ἀριθμὸ μὲ τοὺς ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ» (Δευτ. 32:8-9).
γ) Ἐπίσης σὲ ὅλα τὰ βιβλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς ὑπάρχουν ἀναφορὲς σὲ ἀγγέλους. Στὸ βιβλίο τοῦ Ἰὼβ λέγονται τὰ ἑξῆς ἀξιοσημείωτα: «Ἰδοὺ ἦλθαν οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ καὶ παρουσιάστηκαν ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, καὶ ἦλθε μαζί τους καὶ ὁ Διάβολος» (Ἰὼβ 1:6), καὶ πιὸ κάτω, «ὅταν ἔγιναν τὰ ἄστρα, τότε οἱ ἄγγελοί μου μὲ δοξολόγησαν μὲ μεγάλη φωνὴ» (38:7, παράβαλε καὶ 40:14). Ἐπίσης ὑπάρχουν ἀναφορὲς στὸ βιβλίο τῶν Βασιλειῶν, τῶν Ἀριθμῶν, κτλ.
4. Ποῦ ἀναφέρεται στὴν Καινὴ Διαθήκη ἡ δημιουργία τοῦ ὑπεραισθητοῦ κόσμου;
Ὑπάρχουν πολλὰ σημεῖα στὴν Καινὴ Διαθήκη ποὺ ἀναφέρουν ἀγγέλους ἢ ἀγαθὰ πνεύματα, ὅπως ἐπίσης καὶ διαβόλους καὶ πονηρὰ πνεύματα. Ἰδιαίτερα γιὰ τὴ δημιουργία τῶν ἀγγέλων μᾶς ἀναφέρει ὁ ἀπόστολος Παῦλος τὰ ἑξῆς: ὅτι «Στὸν Υἱὸ βασίστηκε ἡ κτίση ὅλων τῶν κτισμάτων ποὺ βρίσκονται στὸν οὐρανὸ καὶ στὴ γῆ, τῶν ὁρατῶν καὶ τῶν ἀοράτων, δηλ. οἱ θρόνοι, οἱ κυριότητες, οἱ ἀρχές, οἱ ἐξουσίες, ὅλα ἔγινα γιὰ Ἐκεῖνον καὶ μὲ ἀναφορὰ σὲ Ἐκεῖνον» (Κολ. 1:16).
5. Γιατί οἱ ἄγγελοι ὀνομάζονται πνεύματα;
Ὀνομάζονται πνεύματα ἐπειδὴ ἡ φύση τοὺς εἶναι πνευματικὴ καὶ ἐπειδὴ εἶναι ἄϋλοι καὶ ἀσώματοι.
6. Ποῦ ἀναφέρεται στὴν Ἁγία Γραφὴ ὅτι οἱ ἄγγελοι εἶναι ἀσώματοι;
Στὸν Εὐαγγελιστὴ Λουκᾶ ἀναφέρονται τὰ ἑξῆς: «Ψηλαφίστε με καὶ δεῖτε ὅτι τὸ πνεῦμα δὲν ἔχει σάρκα καὶ ὀστᾶ ὅπως μὲ βλέπετε νὰ ἔχω ἐγὼ» (Λουκ. 24:39). Ἐπίσης, ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὅταν παραινεῖ τοὺς Ἐφεσίους νὰ ἐνδυθοῦν ὁλόκληρη τὴν πανοπλία τοῦ Θεοῦ γιὰ νὰ μπορέσουν νὰ ἀντισταθοῦν στὶς μεθοδίες τοῦ διαβόλου, λέει τὰ ἑξῆς: «ὅτι ἡ πάλη αὐτὴ δὲν εἶναι ἐνάντια σὲ αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ στὶς ἀρχὲς καὶ ἐξουσίες, στοὺς κοσμοκράτορες τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, δηλ. στὰ πνευματικὰ (ὄντα) τῆς πονηρίας ποὺ βρίσκονται στὰ ἐπουράνια» (Ἐφ. 6:12-13).
7. Τί λένε οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας γιὰ τὴν πνευματικὴ φύση τῶν ἀγγέλων;
Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας λένε, ὅτι οἱ ἄγγελοι δὲν μετέχουν στὴν παχυλὴ γήινη ὕλη. Ἡ γνώμη αὐτὴ τῶν Πατέρων διατυπώθηκε στὴν 7η Οἰκουμενικὴ Σύνοδο (787) ποὺ συνῆλθε στὴ Νίκαια τῆς Βιθυνίας καὶ ἔχει ὡς ἑξῆς: «Αὐτὲς λοιπὸν τὶς πολύτιμες καὶ σεπτὲς εἰκόνες, ὅπως προελέχθη, τὶς τιμοῦμε, τὶς ἀσπαζόμαστε καὶ τὶς προσκυνοῦμε τιμητικά, δηλ. τὶς εἰκόνες τῶν … καὶ τῶν ἁγίων καὶ ἀσωμάτων ἀγγέλων» (Βλ. Ἱεροὺς Κανόνες). Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀποδίδει στοὺς ἀγγέλους ἕνα σῶμα ποὺ εἶναι ἀέρινο καὶ πύρινο. Στὸ 16ο κεφάλαιο τοῦ συγγράμματός του Περὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀναφέρει τὰ ἑξῆς: «Οἱ Ἄγγελοι ἔχουν ἕνα πάρα πολὺ λεπτὸ σῶμα, διότι δὲν εἶναι ἐντελῶς ἀσώματοι ὅπως εἶναι ὁ Θεός. Γιὰ αὐτὸ τὸ λόγο βρίσκονται σὲ κάποιο τόπο, καὶ γίνονται ὁρατοὶ μὲ τὸ εἶδος τοῦ δικοῦ τους σώματος ὅταν φανερώνονται στοὺς ἁγίους». Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς θεωροῦν τοὺς ἀγγέλους ἀσώματους σὲ σύγκριση μὲ τὸν ἄνθρωπο. «Λέγονται ἀσώματοι καὶ ἄυλοι σὲ σύγκριση μὲ ἐμᾶς, γιατί κάθε τι τὸ κτιστὸ ποὺ συγκρίνεται μὲ τὸν Θεό, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ μόνος ἀσύγκριτος, βρίσκεται νὰ εἶναι κάπως παχὺ καὶ ὑλικό, ἀφοῦ μόνο τὸ Θεῖο εἶναι πραγματικὰ ἄυλο καὶ ἀσώματο».Ὁ ἅγιος Ἰλάριος λέει, ὅτι «κάθε τι τὸ κτιστὸ εἶναι κατ’ ἀνάγκη καὶ σωματικό». Ὁ Ὠριγένης θεωρεῖ τοὺς ἀγγέλους λεπτοσώματους καὶ τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ μὲ πολλοὺς ἄλλους Πατέρες.
8. Ὑπόκειντο οἱ ἄγγελοι στὴν ἁμαρτία;
Μάλιστα, ὑπόκειντο, ἐπειδὴ κάθε λογικὸ καὶ ἠθικὰ ἐλεύθερο δημιούργημα, ποὺ ἔχει τὴ δυνατότητα νὰ ἀποφασίζει ἐλεύθερα, ὑπόκειται στὴν ἁμαρτία. Κατὰ συνέπεια αὐτὸ ἰσχύει καὶ γιὰ τοὺς ἀγγέλους. Ὁ Δαμασκηνὸς ἀναφέρει τὰ ἑξῆς: «εἶναι λοιπὸν ἡ φύση τῶν ἀγγέλων λογική, νοερὰ καὶ αὐτεξούσια, τρεπτὴ κατὰ τὴ γνώμη, δηλαδὴ ἐθελότρεπτη, ἀφοῦ κάθε τι τὸ κτιστὸ εἶναι καὶ τρεπτό».
9. Τί λέει ἡ Ἁγία Γραφὴ γι’ αὐτό;
Ἡ Ἁγία Γραφὴ λέει, ὅτι μερικὰ ἀπὸ τὰ ἀγγελικὰ τάγματα ἔπεσαν σὲ ἁμαρτία. Ὁ ἀπόστολος Ἰούδας λέει «ὅτι τοὺς ἀγγέλους ποὺ δὲν τήρησαν τὴν ἀρχή τους, ἀλλὰ ἐγκατέλειψαν τὸ κατοικητήριό τους, τοὺς ἐπιφυλάσσει αἰώνια δεσμὰ σὲ ζοφερὸ σκοτάδι τὴν ἡμέρα τῆς μεγάλης κρίσης» (Ἰούδας 6). Ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς λέει, ὅτι «ἔβλεπε τὸ Σατανᾶ[20] νὰ πέφτει ἀπὸ τὸν οὐρανὸ σὰν ἀστραπὴ» (Λουκᾶς 4:18).
10. Πῶς ὀνομάζονται οἱ ἄγγελοι ποὺ τήρησαν τὴν ἀρχή τους;
Οἱ ἄγγελοι αὐτοὶ ὀνομάζονται ἀγαθὰ πνεύματα, ἀντίθετα μ’ ἐκείνους ποὺ δὲν τήρησαν τὴν ἀρχή τους καὶ ὀνομάζονται πονηρὰ πνεύματα καὶ διάβολοι.
11. Ὑπόκεινται τώρα πλέον οἱ ἀγαθοὶ ἄγγελοι στὴν ἁμαρτία;
Ὄχι δὲν ὑπόκεινται, διότι ἡ ἐμμονή τους στὴν ἀγάπη καὶ κοινωνία πρὸς τὸ Θεό, καὶ ἡ ἐλεύθερη ροπή τους πρὸς τὸ ἀγαθό, ἀλλὰ καὶ ἡ (ἀγαθὴ) ἐκλογὴ τους ἀπέβη γιὰ αὐτοὺς κατὰ κάποιο τρόπο φυσικὴ καὶ ἠθικὴ ἀναγκαιότητα. Ἔτσι ἡ ἐκλογὴ τους εἶναι πάντα τὸ ἀγαθό, ποὺ δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο παρὰ ὁ ἴδιος ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος τοὺς ἁγιάζει καὶ τοὺς διατηρεῖ πάντοτε ἀγαθούς. Συνεπῶς οἱ ἄγγελοι αὐτοὶ ἔχουν ἀποβεῖ ἄτρεπτοι. Ὁ Διονύσιος ὁ Ἀεροπαγίτης λέει: ὅτι «Οἱ ἄγγελοι εἶναι δυσκίνητοι πρὸς τὸ κακό, ὄχι ὅμως ἀκίνητοι. Μετὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἔγιναν ὁλοκληρωτικὰ ἀκίνητοι, ὄχι κατὰ φύση ἀλλὰ κατὰ χάρη. Γιὰ αὐτοὺς σωτηρία εἶναι ἡ ἀτρεψία, ποὺ τοὺς κάνει νὰ μὴ φοβοῦνται τὴν μεταβολὴ πρὸς τὸ χειρότερο καὶ τὴν ἀπώλεια ποὺ ἐπακολουθεῖ μὲ αὐτήν. Ἔτσι λοιπὸν ἔλαβαν οἱ ἄγγελοι τὴν ἀτρεψία, δηλ. ἀπὸ αὐτὸ ποὺ πῆραν ἀπὸ τὸ Δεσπότη ἔμπρακτα, δηλ. τὴ γνώση τῆς ὁδοῦ πρὸς τὴν σωτηρία, τὴν ἐξύψωση καὶ τὴν ὁμοίωση μὲ Αὐτόν, δηλ. τὴν ταπείνωση ποὺ εἶναι ἀντίθετη ἀπὸ τὴν ἔπαρση».
12. Ὑπάρχει τώρα πλέον στὰ πονηρὰ πνεύματα ἡ δυνατότητα ἐπιστροφῆς τους στὸ Θεό;
Ὄχι δὲν ὑπάρχει ἡ δυνατότητα αὐτή, καὶ πρῶτα-πρῶτα γιατί ἡ βούλησή τους ταυτίστηκε μὲ τὸ κακό, γιὰ αὐτὸ καὶ πάντοτε σκέπτονται καὶ ἐκλέγουν τὸ κακό. Ἔπειτα, γιατί ἔγιναν καὶ παραμένουν ἐχθροί τοῦ Θεοῦ. Καὶ τρίτον, γιατί ἀποχωρίστηκαν ἀπὸ τὸ Θεό, καὶ ὁ χωρισμὸς τους αὐτὸς σημαίνει αἰώνιος θάνατος. Αὐτὸ ποὺ εἶναι θάνατος γιὰ τὸν ἁμαρτωλὸ εἶναι ἡ πτώση ἀπὸ τὴν ἀρχή τους γιὰ τοὺς πονηροὺς ἀγγέλους.
13. Πόσα εἶναι τὰ ἀγγελικὰ τάγματα, δηλ. τὰ τάγματα τῆς οὐράνιας ἱεραρχίας;
Τὰ ἀγγελικὰ τάγματα εἶναι ἐννέα, καὶ ὑποδιαιροῦνται σὲ τρεῖς τριαδικὲς διακοσμήσεις. Ἡ πρώτη τριάδα εἶναι: τὰ Σεραφείμ, τὰ Χερουβὶμ καὶ οἱ Θρόνοι. Ἡ δεύτερη τριάδα εἶναι: οἱ Κυριότητες, οἱ Δυνάμεις καὶ οἱ Ἐξουσίες. Ἡ Τρίτη τριάδα εἶναι: οἱ Ἀρχές, οἱ Ἀρχάγγελοι καὶ οἱ Ἄγγελοι.
14. Τί λένε οἱ Γραφὲς γιὰ τὸν ἀριθμὸ τῶν ἀγγέλων;
Οἱ Γραφὲς λένε ὅτι ὁ ἀριθμὸς τῶν ἀγγέλων εἶναι πολὺ μεγάλος: «χιλιάδες χιλιάδων καὶ μυριάδες μυριάδων» (Δανιὴλ 7:10). Ὅτι ὑπάρχουν «περισσότερες ἀπὸ δέκα λεγεῶνες ἀγγέλων» (Ματθ. 6:33). Ὅτι ἀποτελοῦν «πλῆθος οὐρανίου στρατιᾶς» (Λουκᾶς 2:13). Ὅτι ὑπάρχουν «μυριάδες ἀγγέλων» (Πρὸς Ἑβραίους 12:22).
15. Τί λένε οἱ Γραφὲς γιὰ τὴ δύναμη τῶν ἀγγέλων;
Οἱ Γραφὲς λένε ὅτι ἡ δύναμη τῶν ἀγγέλων εἶναι πολὺ μεγάλη καὶ ἐνεργεῖ καὶ στὸν πνευματικὸ καὶ στὸν ὑλικὸ κόσμο. Μέσα στὴ Γραφὴ ἀναφέρονται ὡς «ἄγγελοι ἰσχυροὶ» καὶ ὡς «ἐξέχοντες σὲ δύναμη» (Β΄ Πρὸς Θεσσαλονικεῖς 1:7, Ψαλμὸς 103:20, Βασιλειῶν 19:35).
16. Ποῖες εἶναι οἱ ἐνασχολήσεις τῶν ἀγγέλων;
Οἱ ἄγγελοι βλέπουν τὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ καὶ Τὸν λατρεύουν, ἀλλὰ καὶ διακονοῦν τὶς βουλὲς τῆς Θείας Πρόνοιας (Ματθ. 18:10, Ἀποκ. 5:11, Α΄ Πετρ. 1:12, Γέν. 28:12, Πράξεις 12:7,23, Ψαλμὸς 91:10-12, Βασιλειῶν Β 19:35, Χρονικῶν Β 16, Ματθ. 13:30-39 καὶ 25:17).
17. Εἶναι οἱ ἄγγελοι ἀθάνατοι κατὰ φύση;
Ὄχι, δὲν εἶναι. Οἱ ἄγγελοι εἶναι ἀθάνατοι κατὰ χάρη, ἀφοῦ εἶναι δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ. Ὁ Δαμασκηνὸς λέει ρητά: «ἄγγελος εἶναι οὐσία νοερὰ … ἀθάνατη, ὄχι κατὰ φύση ἀλλὰ κατὰ χάρη, γιατί κάθε τι ποὺ ἔχει ἀρχὴ ἔχει κατὰ φύση καὶ τέλος. Μόνον ὁ Θεὸς ποὺ ὑπάρχει πάντοτε καὶ ποὺ ὑπερβαίνει καὶ τὸ ‘πάντοτε’ κτλ., εἶναι κυριολεκτικὰ ἀθάνατος».
18. Ποιὲς εἶναι οἱ διάφορες σημασίες ποὺ ἔχει ἡ λέξη ἄγγελος στὴν Ἁγία Γραφή;
Σημαίνει ἁπλοῦς ἀπεσταλμένους (Ἰὼβ 1:14, Λουκᾶς 7:24, 9:52), Προφῆτες (Ἡσ. 42:19, Μαλαχ. 3:1), Ἱερεῖς (Μαλαχ. 2:7), ἱεροκήρυκες τῆς Νέας Διαθήκης (Ἀποκάλ. 1:20), ἀπρόσωπους πράκτορες, ὅπως π.χ. ἕνας στύλος νεφέλης (Ἐξ. 14:9), μιὰ πανώλη (Β Σαμ. 24:16,17), ἀνέμους (Ψαλμ. 104:4), Λοιμοὺς – ἕνα ὄνομα ποὺ προσδίδεται στοὺς κακοποιοὺς ἀγγέλους (Ψαλμ. 78:49), σκόλοπα εἰς τὴν σάρκα τοῦ Παύλου, δηλ. σκόλοπα ‘ἄγγελο σατάν’ (Β΄ Κορ. 12:7), τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος: “Ἄγγελον τοῦ προσώπου αὐτοῦ” καὶ “Ἄγγελον τῆς Διαθήκης” (Ἡσ. 63:9, Μαλαχ. 3:1). Ἡ λέξη ὅμως ἄγγελος κυρίως ἐφαρμόζεται στὰ λογικὰ καὶ οὐράνια ὄντα (Ματθ. 25: 31).
19. Τί ἦσαν τὰ Χερουβίμ;
Τὰ Χερουβὶμ ἦσαν ἰδανικὰ πλάσματα ποὺ συνίσταντο ἀπὸ τέσσερα μέρη, δηλ. ἀπὸ ἄνθρωπο, βοῦ, λέοντα καὶ ἀετό. «Ἡ ὑπερέχουσα ὄψη ἦταν ἡ ὄψη τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλὰ ὁ ἀριθμὸς τῶν προσώπων, ποδῶν καὶ χειρῶν διέφερε ἀνάλογα μὲ τὶς περιστάσεις. (Ἰεζεκ. 1:6, πρβλ. καὶ Ἰεζεκ. 41:18, 19, καὶ Ἐξοδ. 25:20).
20. Ποιὰ εἶναι ἡ ἐτυμολογία τῆς λέξης Σεραφείμ, καὶ τί λένε οἱ Γραφὲς περὶ αὐτῶν;
Ἡ λέξη σημαίνει κάτι ποὺ καίει, λάμπει, θαμπώνει καὶ ἀναφέρεται στὴν Γραφὴ μόνο μία φορὰ (Ἡσ. 6:2,6).
21. Ὑπάρχει ἀπόδειξη ὅτι οἱ ἄγγελοι ἀνήκουν σὲ διάφορες τάξεις;
Μάλιστα ὑπάρχει· 1ον) ἀπὸ τὴ διατύπωση τῆς Γραφῆς: ὁ Γαβριὴλ διακρίνεται ἀπὸ τὸ ὅτι στέκεται ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ (Λουκ. 1:9) μὲ τὴν ἔννοια ὅτι κατέχει κάποια ὑψηλὴ θέση. Ὁ Μιχαὴλ διακρίνεται ὡς ἕνας ἀπὸ τοὺς ἄρχοντες (Δανιὴλ 10:13). Ἐπίσης τὰ ἐπίθετα ἀρχάγγελοι, θρόνοι, ἀρχαί, κυριότητες, δυνάμεις (Ἰουδ. 9, Ἐφ. 1:21) μαρτυροῦν τὴν ὕπαρξη τάξεων.
Μεταγλώττιση στὴν Νεοελληνικὴ ὑπὸ Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Δ. Δράγα.     http://kotsarikos.com/2013/04/25/%cf%80%ce%b5%cf%81%e1%bd%b6-%cf%84%e1%bf%86%cf%82-%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%b9%ce%bf%cf%85%cf%81%ce%b3%ce%af%ce%b1%cf%82-%cf%84%e1%bf%b6%ce%bd-%e1%bc%80%ce%b3%ce%b3%ce%ad%ce%bb%cf%89%ce%bd-%e1%bc%85%ce%b3/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου